تحلیل پیشرفته ژنتیک هویت اصلی زن مرموز بیچی‌هد را سرانجام فاش کرد

اسکلتی کنجکاوی‌برانگیز که سال‌ها با لقب «زن بیچی‌هد» (به معنای سرِ ساحلی) شناخته می‌شد و تصور می‌رفت متعلق به نخستین زن سیاه‌پوست بریتانیا باشد، در واقع هیچ نسبتی با آفریقایی‌تباران ندارد. تحلیل‌های نوین نشان می‌دهد تاریخچه‌ی این زن رومی کاملاً متفاوت از آن چیزی است که تاکنون تصور می‌شد.

به‌گزارش موزه تاریخ طبیعی لندن، تیم پژوهشگران این موزه با بررسی دقیق دی‌ان‌ای اسکلت زن دو هزار ساله، دریافته‌اند که او پوستی روشن داشته و اهل بریتانیا بوده است. یافته‌ها خط بطلانی بر فرضیاتی می‌کشد که صرفاً بر اساس شکل ظاهری جمجمه بنا شده بودند. ویلیام مارش، باستان‌ژنتیک‌دان موزه، می‌گوید:

ما با استفاده از پیشرفته‌ترین روش‌های تحلیل دی‌ان‌ای، توانستیم تبار زن بیچی‌هد را با دقتی بسیار بیشتر از گذشته مشخص کنیم. نتایج به‌وضوح نشان می‌دهد تبار ژنتیکی او بیشترین شباهت را به جمعیت محلی بریتانیا در دوران اشغال روم دارد.

بقایای این زن بیش از یک دهه موضوع بحث محافل علمی بود. اسکلت او نخستین‌بار در میانه‌ی قرن بیستم در جنوب شرق انگلستان کشف شد، اما در سال ۲۰۱۲، در جعبه‌ای با برچسب «Beachy Head 1959» دوباره یافت شد. تاریخ‌گذاری رادیوکربنی مرگ او را بین سال‌های ۱۲۹ تا ۳۱۱ میلادی تخمین زد؛ دورانی که امپراتوری روم بر بریتانیا مسلط بود.

اما آنچه باعث شهرت این زن شد، شکل خاص جمجمه‌اش بود که دانشمندان را به این اشتباه انداخت که او ریشه‌هایی از مناطق دوردست آفریقا دارد.

در سال ۲۰۱۷، تحلیل اولیه‌ای از دی‌ان‌ای ادعا کرد که این زن آفریقایی نیست، اما احتمالاً از شرق مدیترانه آمده است. اکنون، مشخص شده که حتی آن نتیجه هم نادرست بوده است. دی‌ان‌ای باکیفیت‌تری که به‌تازگی استخراج شده، نشان می‌دهد این زن پیوند ژنتیکی عمیقی با ساکنان روستایی بریتانیا داشته است.

طبق داده‌های جدید ژنتیکی، زن بیچی‌هد به احتمال بسیار زیاد دارای چشمان آبی، پوست روشن و موهایی بور یا قهوه‌ای روشن بوده است. در ژن‌های او هیچ اثری از تبار آفریقایی در نسل‌های نزدیک دیده نمی‌شود.

کشف تازه در نهایت درس بزرگی برای دنیای علم داشت. گروه پژوهشی تأکید می‌کند افسانه‌ی «نخستین بریتانیایی سیاه‌پوست» که در کتاب‌های درسی و مقالات دانشگاهی نفوذ کرده بود، بر پایه‌ی روشی اتکاناپذیر، یعنی حدس نژاد از روی جمجمه شکل گرفته بود. مارش و همکارانش معتقدند این روش‌ها برداشت‌های منسوخ‌شده‌ای از واقعیت زیستی نژاد را ترویج می‌کنند.

پرونده‌ی زن بیچی‌هد ثابت کرد که اتکا به ظاهر استخوان‌ها تا چه حد می‌تواند گمراه‌کننده باشد و چرا ژنتیک مدرن منبعی بسیار قابل‌اعتمادتر برای بازنویسی تاریخ است.

پژوهش در مجله‌ی Archaeological Science منتشر شده است.