کووید ۱۹ برای افراد مبتلا به سندرم داون ۱۰ برابر کشنده است
وقتی زمستان گذشته دنیاگیری کووید ۱۹ ظاهر شد، کاترین راس بسیار ترسید. خواهر ۳۶ سالهی وی که آماندا راس نام دارد، به سندرم داون مبتلا است که موجب میشود وی دربرابر ویروسهای تنفسی آسیبپذیر باشد. آماندا راس بارها بهعلت ذاتالریه در بیمارستان بستری شده است. او در سال ۲۰۱۷ به دستگاه تنفس مصنوعی نیاز پیدا کرد و با مرگ فاصلهای نداشت. در ماه آوریل او دوباره تحت دستگاه تنفس مصنوعی قرار گرفت. آماندا در خانهی مراقبت گروهی در سومرز در نیویورک زندگی میکند و در ۳۱ مارس ابتلای او به کووید ۱۹ تشخیص داده شد. پزشک به نزدیکانش گفت که با توجه به سابقهی او، باید خود را برای بدترین شرایط آماده کنند. کاترین راس میگوید: «ما شوکه شدیم.» وی میگوید خواهر او و سایر افراد مبتلا به سندرم داون که با عنوان تریزومی ۲۱ نیز شناخته میشود، ازنظر برخورد با ویروس کرونا با مشکلات زیادی مواجه هستند.
در میان گروههایی که درمعرض خطر بالاتر مرگ براثر کووید ۱۹ قرار دارند، مانند افراد مبتلا به دیابت، افراد مبتلا به سندرم داون نیز قابلتوجه هستند: براساس مطالعهی بزرگی از بریتانیا که در ماه اکتبر منتشر شد، اگر این افراد عفونی شوند، درمقایسهبا جمعیت عمومی، احتمال بستری شدن آنها ۵ برابر و احتمال مرگ آنها ۱۰ برابر بیشتر است. مطالعات دیگر نیز این خطر بالا را تأیید میکنند.
پژوهشگران حدس میزنند ناهنجاریهای ایمنی پسزمینه در ترکیب با نسخههای اضافی از ژنهای مهم در افراد مبتلا به سندرم داون (که بهجای دو نسخه از کروموزوم ۲۱ دارای سه نسخه از این کروموزوم هستند)، موجب میشود آنها دربرابر کووید ۱۹ شدید آسیبپذیرتر شوند. جولیا هیپیسلی-کاکس، اپیدمیولوژیست دانشکده پزشکی دانشگاه آکسفورد و نویسندهی ارشد مطالعهی بریتانیایی میگوید: «این جمعیت آسیبپذیری است که ممکن است به اجرای سیاستهای محافظتی نیاز داشته باشد.»
در تاریخ دوم دسامبر، کمیته مشترک واکسیناسیون و ایمنسازی بریتانیا توصیه کرد که افراد مبتلا به سندرم داون ازنظر واکسیناسیون سریع در اولویت باشند. اما مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (در آمریکا) هنوز سندرم داون را در فهرست شرایطی که خطر کووید ۱۹ شدید را افزایش میدهند، قرار نداده است.
هیپیسلی-کاکس و همکارانش پایگاه دادهای متشکل از ۸/۲۶ میلیون نفر در بریتانیا را تجزیهوتحلیل کردند. نتایج مطالعهی آنها در مجلهی Annals of Internal Medicine منتشر شد. خطر فوقالعادهای که آنها متوجه آن شدند، حتی پس از تصحیح برای عوامل تأثیرگذار متعددی مانند چاقی، بیماری قلبی، دیابت و زندگی در خانهی مراقبت گروهی، وجود داشت.
مقالهی پیشچاپ دیگری که شامل یافتههای بررسی بینالمللی بزرگی میشود، نشان داد افراد مبتلا به سندرم داون که به خاطر کووید ۱۹ بستری شدهاند و دارای سن ۴۰ سال و بالاتر هستند، بالاترین خطر را متحمل میشوند و نرخ مرگومیر در این گروه از افراد ۵۱ درصد است. نرخ مرگومیر کووید ۱۹ در مبتلایان به سندرم داون که سن کمتر از ۴۰ سال دارند، ۷ درصد است. آنکه هولز متخصص آمار زیستی در دانشکده بهداشت عمومی رولینز در دانشگاه اموری میگوید: «در حدود سن ۴۰ سالگی، اوضاع واقعا بد میشود... نرخ مرگومیری آنها با افراد دارای سن بالاتر از ۸۰ سال در جمعیت عمومی برابری میکند.»
کارشناسان میگویند آناتومی معمول افراد مبتلا به تریزومی ۲۱ ازجمله زبان بزرگ، آروارههای کوچک و لوزهها و آدنوئیدهای بزرگ همراهبا تون ضعیف عضلهی گلو به توضیح نرخ بالاتر عفونتهای تنفسی در این افراد کمک میکند. اما ژنتیک نیز ممکن است افراد مبتلا به سندرم داون را دربرابر ویروس عامل دنیاگیری یعنی SARS-CoV-2 آسیبپذیر کند. آنها دارای سه نسخه از ژنی روی کروموزوم ۲۱ هستند که TMPRSS2 نامیده میشود. این ژن کدکنندهی آنزیمی است که ویروس برای ورود به سلولهای انسانی آن را میرباید. آنزیم TMPRSS2 پروتئین اسپایک را که روی سطح ویروس قرار دارد، میشکافد و موجب آغاز مراحلی میشود که به ویروس اجازه میدهد تا به سلول میزبان حمله کند.
براساس تجزیهوتحلیلی که در ماه ژوئن بهوسیلهی مارا دیرسن، زیستشناس مرکز تنظیم ژنومی بارسلونا به شکل پیشچاپ ارسال شد، بیان TMPRSS2 در سلولهای افراد مبتلا به سندرم داون نسبتبه سلولهای افرادی که دچار این وضعیت نیستند، ۱/۶ برابر بیشتر است. دیرسن میگوید: «افراد مبتلا به سندرم داون ممکن است به خاطر سه برابر شدن TMPRSS2 دربرابر عفونت حساس باشند.»
کارشناسان میگویند احتمالا ناهنجاریهای سیستم ایمنی خطر اضافی به همراه دارد. در افراد مبتلا به سندرم داون، سلولهای T بهخوبی رشد نمیکنند و سطوح سلولهای B در گردش در بدن آنها پایین است. همچین سطوح یک پروتئین کلیدی که مانع از حملهی سلولهای ایمنی به بافتهای خود بدن میشود، نیز در آنها کم است. درمقابل، سطوح پروتئینهای سیگنالدهندهای که موجب القای التهاب میشوند، در آنها بالا است و موجب میشود حتی در نبود عفونت نیز حالت التهاب مزمنی در آنها وجود داشته باشد. واکین اسپینوزا، ژنتیکدان مؤسسهی لیندا کرینک دانشگاه کلرادو میگوید: «سلولهای افراد مبتلا به سندرم داون بهطور مداوم با عفونتی مبارزه میکنند که درواقع وجود ندارد.» او میگوید این نشاندهندهی سیستم ایمنی برانگیختهای است که ممکن است افراد مبتلا به تریزومی ۲۱ را به وضعیت التهابی شدیدی هدایت کند که ویژگی موارد شدید و کشنده کووید ۱۹ است.
گروه اسپینوزا در سال ۲۰۱۶ نشان داد که پاسخ اینترفرون که اولین خط دفاعی دربرابر ویروسها است، بهطور پیوسته در بیماران سندرم داون فعال میشود. وی میگوید چهار ژن برای گیرندههای مهم اینترفرون روی کروموزوم ۲۱ قرار دارد که احتمالا منجر به تعداد بیشازحد گیرندهها و بنابراین، فعالیت اینترفرون میشود.
در ماه آگوست، گروهی از پژوهشگران به سرپرستی ژان لوران کاسانوا از دانشگاه راکفلر از این فرضیه با مقالهای حمایت کردند. مقالهی آنها نشان میداد برخی از سلولهای سفید خون بیماران مبتلا به سندرم داون گیرندههای اضافی اینترفرون را روی سطح خود نشان میدهند. پاسخ قدرتمند اینترفرون ممکن است در اوایل دورهی عفونت کووید ۱۹ مفید باشد، اما افزایش فعالیت اینترفرون که در افراد مبتلا به سندرم داون دیده میشود، لزوما محافظ نیست.
لوئیز مال از دانشکده پزشکی آیکان در مانتساینای میگوید تحریک مزمن زمینهای میتواند موجب شود که گیرندههای اینترفرون دربرابر تحریک بیشتر پاسخ ندهند. وی نویسندهی اصلی مطالعهی دیگری در بیمارستانهای شهر نیویورک بود که نشان داد بیماران مبتلا به سندرم داون نسبتبه گروههای کنترل که ازنظر سنی با آنها مطابقت داشتند، بهطور متوسط ۱۰ سال جوانتر بوده و ابتلای آنها به موارد شدید کووید ۱۹ بهطور قابلتوجهی بیشتر بود.
آندره اﺳﺘﺮاﯾﺪم، متخصص عصبزیستشناسی سندرم داون در دانشگاه کینگز لندن که نویسنده ارشد مقالهی پیشچاپ است، میگوید فعالیت بیشازحد اینترفرون میتواند به تقویت طوفان ایمنی در افراد مبتلا به کووید ۱۹ کمک کند. طوفان ایمنی واکنشی است که موجب مرگباری کووید ۱۹ طی یک هفته یا بیشتر پس از بروز علائم میشود. اﺳﺘﺮاﯾﺪم میگوید تصویر پیچیده است و کاملا درک نشده است، اما چیزی که واضح است، آن است که تفاوتهای ایمنی در افراد مبتلا به سندرم داون احتمالا تأثیر نامطلوبی ازنظر مبارزه با عفونت کووید ۱۹ و عواقب آن دارد.
کارشناسان بهداشت عمومی در برخی کشورها با این موضوع موافق هستند. چند روز پس از انتشار مقاله در مجله Annals of Internal Medicine، بریتانیا افراد مبتلا به سندرم داون را در فهرست افراد «ازنظر بالینی بسیار آسیبپذیر» قرار داد که باید از آنها دربرابر مواجههبا ویروس محافظت شود. از آن زمان، انجمن بینالمللی پژوهشهای تریزومی ۲۱ با صدور بیانیهای خواستار اولویت افراد مبتلا به سندرم داون خصوصا کسانی که دارای سن ۴۰ سال و بیشتر هستند، برای دریافت واکسن شد.
اما در آمریکا هیئتی که به مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری درمورد اولویتبندی واکسن مشاوره میدهد، هنوز گروههای آسیبپذیری را که ممکن است در موج دوم واکسیناسیون شامل شوند، تعریف نکرده است. با وجود مطالعات جدید، سخنگوی این مرکز گفت: «درحالحاضر شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهد بزرگسالان مبتلا به سندرم داون درمعرض خطر بالاتر ابتلا به بیماری شدید کووید ۱۹ قرار دارند.»
بو انسس، عصبشناس دانشگاه واشینگتن که از بیماران مبتلا به سندرم داون مراقبت میکند، میگوید به این علت که پیشآگهی برای بیماران سندرم داون مسنتر مبتلا به کووید ۱۹ میتواند بسیار بد باشد، آنها باید ازنظر درمانهای آنتیبادی مونوکلونال که کمبود آن وجود دارد، در اولویت قرار داشته باشند. او میگوید: «یک فرد ۴۰ ساله مبتلا به سندرم داون که دچار کووید ۱۹ میشود.. از افرادی است که پزشکان باید درمورد آن به فکر درمان زودهنگام آنتیبادی باشند.»
پزشکان همچنین باید تجویز دارویی به نام باریسیتینیب را درنظر بگیرند، زیرا این دارو یکی از مسیرهای سیگنالدهی ضروری برای پاسخ اینترفرون را مسدود میکند. در مطالعهای که ماه گذشته در مجلهی Cell Reports تشریح شد، گروه انسس نشان داد که این دارو از حساسیت شدید ایمنی در موشهای دچار تریزومی ۲۱ که میتواند کشنده باشد، جلوگیری میکند. این نتیجه نشان میدهد که باریسیتینیب میتواند به مهار پاسخ ایمنی از کنترل خارجشده در بیماران مبتلا به سندرم داون که دچار کووید ۱۹ هستند، کمک کند. سازمان غذا و داروی آمریکا ماه گذشته باریسیتینیب را در ترکیب با رمدسیویر برای استفادهی اضطراری در بیماران بستریشده کووید ۱۹ که بهشدت بیمار هستند، مجاز دانست.
آماندا راس موفق شد از عفونت جان سالم به در ببرد. او پس از ۶ روز توانست از دستگاه تنفس مصنوعی جدا شود و ۶ روز پس از آن مرخص شد. او اکنون به محل سکونت در خانه مراقبت گروهی بازگشته است. کاترین راس میگوید: «نمیتوانم بگویم که از اینکه هنوز او را داریم، چقدر خوشحالم.» اما او هنوز برای خواهر خود و دیگر افراد مبتلا به سندرم داون نگران است و میگوید شدت ابتلای این افراد به کووید ۱۹ نشان میدهد آنها باید پس از کارکنان خط مقدم، واکسن دریافت کنند.