ویروس کرونا در شرایط آزمایشگاهی تا ۲۸ روز روی سطوح دوام می‌آورد

پژوهشگران استرالیایی با بررسی میزان بقای ویروس کرونا روی سطوح مختلف، نشان دادند که این ویروس تا ۲۸ روز می‌تواند روی سطوح زنده بماند و ممکن است بتواند باعث عفونت شود. ازجمله راه‌های اصلی ابتلا به این بیماری قرار‌گرفتن در‌معرض قطره‌های سرفه و عطسه فرد مبتلا به کرونا است؛ اما یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد همچنان باید مراقب لمس سطوح آلوده باشیم و با شست‌وشوی دست‌ها و ضدعفونی‌کردن سطوح، از انتقال ویروس جلوگیری کنیم.

در این مطالعه، پژوهشگران سویه‌ای از ویروس SARS-CoV-2 را آزمایش و آن را به محلولی مشابه مخاط انسان اضافه کردند. غلظت نهایی ویروس در مخاط مصنوعی ۱۰۷×۴٫۹۷ ذره در میلی‌لیتر بود که پژوهشگران تخمین می‌زنند این مقدار تقریبا برابر با مقدار ویروس موجود در مخاط بیمار کووید ۱۹ با بار ویروسی زیاد باشد. تیم سازمان تحقیقات علمی ‌و صنعتی مشترک‌المنافع استرالیا (CSIRO) در مقاله‌ی خود می‌نویسد: «درحالی‌که غلظت ویروس استفاده‌شده در این مطالعه زیاد است، نشان‌دهنده‌ی مقدار مقبولی از ویروس است که شاید روی سطح رسوب کند.»

پژوهشگران این مطالعه مخاط مصنوعی حاوی ویروس را روی ورقه‌هایی از فولاد ضدزنگ، شیشه، وینیل، پنبه، پلیمر و اسکناس کاغذی در سه دمای مختلف ۲۰ و ۳۰ و ۴۰ درجه‌ی سانتی‌گراد قرار دادند و دور از نور آن‌ها را خشک کردند. سپس از این مخاط‌های خشک‌شده در طول ۱ ساعت و ۱، ۳، ۷، ۱۴، ۲۱ و ۲۸ روز پس از تلقیح نمونه‌برداری کردند. این تیم پژوهشی دریافت که ویروس در اکثر سطوح در دمای ۲۰ درجه‌ی سانتی‌گراد زنده باقی مانده است و ‌می‌تواند تا ۲۸ روز نیز زنده بماند. تنها در سطح پنبه، میزان ویروس زنده بعد از گذشته هفت روز تشخیص‌دادنی نبود.

دبی ایگلز، یکی از محققان CSIRO گفت:

متوجه شدیم که در دمای ۲۰ درجه‌ی سانتی‌گراد، یعنی حدود دمای اتاق، ویروس بسیار قوی است و ۲۸ روز در سطوح صاف مانند شیشه‌ی صفحه‌ی تلفن‌های همراه و اسکناس‌ها زنده مانده است. آزمایشی مشابه برای ویروس آنفلونزای A نشان داد که این ویروس ۱۷ روز می‌تواند روی سطوح مختلف زنده بماند که همین امر نشان‌دهنده مقاومت درخورتوجه ویروس کووید ۱۹ است.

طبق این پژوهش، در دماهای بیشتر ویروس زیاد نمی‌تواند زنده بماند؛ به‌طوری‌که نمونه‌های ویروسی موجود بر سطوح شیشه، وینیل، فولاد ضد‌زنگ، پلیمر و کاغذ در دمای بین ۳۰ تا ۴۰ درجه‌ی سانتی‌گراد بین ۳ تا ۲۱ روز تشخیص‌پذیر بودند. همان‌طور‌که قبلا اشاره شد، پژوهشگران همه‌ی نمونه‌ها را در تاریکی نگه داشتند تا تأثیر نور ماوراءبنفش را محدود کنند. این یعنی یافته‌های مذکور ممکن است در شرایط واقعی درست نباشد.

دبی ایگلز در‌این‌باره اضافه کرد:

باتوجه‌به اینکه هنوز نقش دقیق انتقال ویروس از سطوح و میزان تماس با سطح و میزان ویروس موردنیاز برای ایجاد عفونت از این طریق هنوز مشخص نشده است، تعیین مدت زنده‌ماندن این ویروس روی سطوح برای توسعه استراتژی‌های کاهش خطر گسترش بیماری حیاتی است.

همچنین، توجه به این نکته مهم است که مکان‌هایی که دمای بیشتری دارند، گسترش کمتری از بیماری کرونا را تجربه نکرده‌اند؛ به‌گونه‌ای ‌که نمی‌توان گفت دمای زیاد موجب کاهش شیوع بیماری می‌شود. رون اکلس، از پژوهشگران دانشگاه کاردیف گفت:

این یافته که ویروس ‌می‌تواند ۲۸ روز زنده بماند، باعث ایجاد ترس غیرضروری در مردم ‌می‌شود و استفاده‌نکردن از مخاط واقعی در این پژوهش نقصی در طراحی مطالعه محسوب می‌شود؛ زیرا مخاط واقعی حاوی آنزیم‌هایی است که ویروس را از بین ‌می‌برد. از دیدگاه من، ویروس‌های عفونی فقط چند ساعت در مخاط روی سطوح می‌توانند زنده بمانند.

مسیر اصلی انتقال ویروس قرارگرفتن درمعرض قطره‌های ناشی از سرفه و عطسه و صحبت‌کردن فرد مبتلا به کووید ۱۹ است؛ اما شاید این ویروس ازطریق لمس سطح آلوده و انتقال آلودگی به‌ چهره‌ی فرد و مسیرهای تنفسی نیز گسترش یابد. بنابراین، استفاده‌ی منظم از ضدعفونی‌کننده‌های الکلی ۷۰ درصدی می‌تواند سطوح را از ویروس پاک کند و خطر انتشار آن را کاهش دهد.

استفاده از ماسک، اجتناب از حضور در تجمع‌ها، شست‌وشوی منظم دست و تمیزکردن سطوح هنوزهم بهترین راه برای محافظت از خود دربرابر ابتلا به بیماری کووید ۱۹ به شمار می‌آید. نتایج این مطالعه در مجله‌ی Virology Journal منتشر شده است.