آیا ایکس باکس و پلی استیشن به سیستم خنککننده خارجی نیاز دارند؟
آخرین چیزی که هر گیمری میخواهد، این است در لحظهی حساس بازی، عملکرد کنسول بهدلیل حرارت بالا افت کند. شاید بسیاری از افراد برای خنک کردن کنسول خود به فکر خرید سیستم خنککنندهی خارجی بیفتند، ولی آیا واقعاً این کار ضروری است؟
وعدهی سیستمهای خنک کننده مخصوص کنسول چیست؟
در بازار میتوان حجم زیادی از فنهای خنک کنندهی مختلف را یافت که بهصورت اختصاصی، برای کنسولهای پلی استیشن و ایکس باکس طراحی شدهاند. این فنها معمولاً وعدهی عملکرد خنکتر، جلوگیری از افزایش بیش از حد حرارت و افزایش طول عمر کنسول را میدهند. بعضی از آنها حتی وعدهی افزایش عملکرد کنسول و درنتیجه، تجربهی گیمینگ سریعتر و روانتر را میدهند.
این وعدهها از نظر بسیاری از گیمرها مثل رویایی است که به حقیقت تبدیل شده باشد. تصور کنید برای ساعتها بدون این که نگران تبدیل کنسول خود به کوره باشید، از بازی مورد علاقه خود در روانترین حالت ممکن لذت ببرید. هرچند ممکن است حقیقت به اندازهای که امیدوار هستید جذاب نباشد!
چرا بسیاری از فنهای خنک کننده تأثیری ندارند؟
اولین چیزی که باید بدانید این است که تمامی فنهای خنک کننده به یک صورت طراحی نشدهاند بعضی از آنها ممکن است قویتر از بقیه باشند؛ ولی اکثر آنها تأثیر محسوسی روی عملکرد کنسول ندارند، چرا؟
پاسخ این سؤال در طراحی این فنها نهفته است. بسیاری از این فنها برای اتصال به بخش خارجی کنسولها طراحی شدهاند تا با دمیدن هوا به پلاستیک خارجی دستگاه، آن را خنک کنند. این روش برای خنک کردن حرارت تولیدشده در داخل کنسول، جایی که بیشترین نیاز به خنک شدن را دارد، چندان بهینه و تأثیرگذار نیست.
حتی اگر فن موفق به فرستادن جریان هوا از طریق حفرههای تهویه به داخل کنسول شود، احتمال دارد این کار بیشتر به ضرر کنسول باشد تا به نفع آن. کنسولها به گونهای طراحی شدهاند تا هوا با میزانی مشخص و در جهتی مشخص در داخل کنسول در جریان باشد، اضافه کردن فن باعث ایجاد جریان هوایی میشود که کنسول و سیستم خنک کننده برای آن طراحی نشدهاند. علاوهبراین ارتباط نداشتن سیستم خنک کنندهی خارجی با حسگرهای حرارتی و فنهای داخلی کنسول، باعث میشود تا این فنها نتوانند سرعت خود را براساس نیاز کنسول تغییر دهند.
کنسولهای مدرن از پس خنک کردن خودشان برمیآیند.
کنسولهای مدرن مثل ایکس باکس سری ایکس (Xbox series X) یا پلیاستیشن ۵ (Play Station 5)، از عجایب مهندسی هستند. آنها به گونهای طراحی شدهاند تا در شرایط متفاوت، به دلیل داشتن سیستم خنک کنندهی بهینه، عملکرد ثابتی داشته باشند. چندین حسگر حرارتی و سیستم هوشمند کنترل خنک کنندهی آنها، بر اساس میزان فشار روی پردازنده و دمای آن، سرعت فنها را برای بهترین عملکرد تنظیم میکنند.
وقتی شما در حال اجرای بازیای سنگین هستید، سیستم کنترل حرارت با افزایش سرعت خود، کنسول را خنک نگه میدارد و زمانی که مشغول تماشای فیلم در سرویس ویدیویی محبوبتان یا گشتزنی در اینترنت هستید، فنها از سرعت خود میکاهند تا هم در مصرف انرژی صرفهجویی کنند و هم از میزان صدای تولیدی خود بکاهند. نتیجهی تمام این بهینهسازیها، کنسولی است که در اکثر شرایط میتواند فعالیتی قابل اطمینان و بهینه داشته باشد.
اگر کنسول در خنک کردن خود دچار مشکل و بیش از حد داغ شده باشد، اخطاری به کاربر نمایش میدهد یا در بعضی موارد خودش را بهمنظور جلوگیری از آسیب به قطعات داخلی کنسول خاموش میکند. به بیان دیگر اگر کنسول شما در خنک کردن خود دچار مشکل است، به جای خرید سیستم خنک کننده خارجی، فکری به حال تعمیر سیستم خنک کننده داخلی آن کنید.
درحالی که پلی استیشن ۵ و ایکسباکس سری S و X کنسولهایی تقریباً بیصدا هستند، کنسولهای Xbox one و Play Station 4 وقتی داغ میشوند، میتوانند بسیار پر سروصدا باشند.
با کنسول بازی پر سروصدا یا داغ چه باید کرد؟
اگر متوجه شدهاید که کنسول شما پر سروصدا، گرم یا حتی داغ شده است لازم نیست بترسید. کاملاً طبیعی است که کنسول در حین انجام بازیهای سنگین گرم یا داغ شود و سرعت بالای فنها برای خنک کردن کنسول باعث ایجاد سروصدا شود. دوباره یادآوری میکنیم، اگر کنسول در کنترل حرارت دچار مشکل شود، یا به شما اخطار میدهد یا خودش را خاموش میکند.
نکاتی وجود دارد که با رعایت آنها میتوانید به خنک نگه داشته شدن کنسول برای مدت طولانیتر کمک کنید.
- اولین کار برای داشتن کنسولی خنک و کم صدا این است که مطمئن شوید محل قرارگیری کنسول امکان تهویهی مناسب هوا را دارد. کنسول را در محلی بسته یا نزدیک به دیوارهی میز قرار ندهید و روی آن وسیلهی دیگری قرار ندهید. همچنین به کنسول فضای کافی برای جریان هوا بدهید و مطمئن باشید دریچههای تهویه مسدود نیستند.
- یکی دیگر از کارهای تأثیرگذار، تمیز نگه داشتن کنسول است. گرد و غبار میتواند در توری تهویه کنسول تجمع یابد و میزان هوای ورودی سیستم خنک کننده را کاهش دهد که باعث افزایش حرارت داخل کنسول میشود. تمیز کردن مرتب توریهای تهویه با هوای فشرده میتواند تأثیر محسوسی در عملکرد کنسول داشته باشد. در Play Station 5 درگاه مخصوصی برای جمع آوری گرد و غبار وجود دارد که میتوانید آن را تمیز کنید.
- در آخر اگر هنوز هم نگران داغ شدن کنسول خود هستید، میتوانید خمیر حرارتی (thermal paste) آن را ارتقا دهید. این فرایند نیازمند این است که کنسول را باز کرده و خمیر حرارتی قدیمی را با جایگزینی باکیفیت، عوض کنید. این فرایند شاید مقداری سخت باشد؛ ولی میتواند به میزان قابلتوجهی انتقال حرارت بین پردازنده و سیستم خنک کننده را بهبود دهد. این موضوع درمورد فنهای کنسول نیز صادق است. شما میتوانید فنها یا موتور فنهای کنسول را در صورت افت عملکرد تعویض کنید.
توصیه میکنیم که این فرایندها توسط افراد ماهر روی کنسولی که گارانتی آن به پایان رسیده است انجام شود؛ برای مثال کنسول Play Station 5 از سیستم انتقال حرارت فلز مایع استفاده میکند که اگر خودتان حین جایگزین کردن آن اشتباهی کنید، به قیمت از دست رفتن کنسول تمام میشود.
در آخر، آیا نیازی به سیستم خنک کننده خارجی وجود دارد؟
در بیشتر موارد پاسخ این سؤال منفی است. کنسولهای مدرن با سیستم مدیریت حرارت بهینهای طراحی شدهاند که میتوانند حرارت را در اکثر مواقع بهصورت مناسب مدیریت کنند. به جای خرید سیستم خنککنندهی جداگانه، ایجاد محیطی مناسب برای گردش هوا و تمیز کردن کنسول یا تعویض قطعات فن میتواند نتیجهی بیشتری داشته باشند.
شما چه راهکارهایی برای کاهش دمای کنسول خود سراغ دارید؟
منبع: How-To Geek