کشف عجیب در برزیل: گونهای جدید از پتروسور در استفراغ فسیلشده دایناسور پیدا شد
تصور کنید بعد از خوردن بوریتوی بد (نوعی غذای مکزیکی) استفراغ کنید و همین بالا آوردن باعث شود دانشمندان ۱۱۰ میلیون سال بعد بفهمند پیاز وجود داشته است! ماجرا دقیقاً همینقدر عجیب است: دیرینهشناسان گونهای جدید از پتروسور را توصیف کردهاند که بقایای آن در استفراغ فسیلشده دایناسور پیدا شده است.
پژوهشگران گونه تازه کشفشده را باکیریبو واریدزا (Bakiribu waridza) نامگذاری کردهاند. این نام از زبان مردم بومیِ کاریری، ساکنان منطقهای از برزیل گرفته شده که فسیل در آنجا پیدا شده است. در زبان آنها، نام پتروسور جدید به معنای «دهان شانهدار» است.
دلیل این نامگذاری در همان نگاه اول روشن است: آروارههای پتروسور مورد مطالعه پر از دندانهای بلند و شبیه مو است. احتمالاً از همین دندانها برای صافیخوراکی و بیرون کشیدن موجودات ریزِ آب استفاده میکرد؛ درست شبیه کاری که نهنگهای بیدندان امروزی انجام میدهند.
اگر دایناسور جسوری قصد شکار آن پتروسور را نمیکرد، شاید هرگز نمیدانستیم گونه باکیریبو اصلاً وجود داشته است. در بررسیهای انجامشده، استخوانهای دو عضو از این گونه در تودهای عجیب پیدا شد که همراه آن چهار ماهی هم دیده میشد. با دقت بیشتر، دیرینهشناسان برزیلی متوجه شدند این توده در واقع چیزی جز «استفراغ فسیلشده» نیست؛ به بیان سادهتر، باقیماندههای بالا آوردن دایناسور که به مرور زمان فسیل شدهاند. این کشف عجیب به دانشمندان امکان داد تا اطلاعاتی نادر درباره این پتروسور بهدست بیاورند.
برخی از استخوانهای پتروسور احتمالاً بهدلیل جویدهشدن توسط شکارچی، ترک خورده و شکسته بودند. اما دایناسور مدت زیادی غذا را نگه نداشته بود؛ زیرا آن دهان شانهدار بهراحتی قابل هضم نبوده است.
محققان در مقاله خود مینویسند: «با توجه به چیدمان فضایی بقایا، این احتمال وجود دارد که شکارچی ابتدا پتروسورها و سپس ماهیها را را خورده باشد و در نهایت احتمالاً بهدلیل ناراحتی یا انسدادی که اجزای اسکلت پتروسور در معده ایجاد کرده بود، بخشی از غذای بلعیدهشده را بالا آورده باشد.»
هویت دایناسور طمعکاری که به سراغ شکار پتروسور بختبرگشته رفته بود، هنوز تأیید نشده است، اما مظنون اصلی، اسپاینوسورید است. این شکارچیان لزوماً همان هیولاهای وحشی و مبارزان حریف تیرکس نبودند که در فیلمهای هالیوودی دیده میشوند. شواهد نشان میدهد رژیم غذایی آنها عمدتاً از ماهی تشکیل میشد و پتروسورها فقط گهگاه جزو وعدههای غذاییشان بودهاند.
باکیریبو نخستین پتروسور تغذیهکننده به روش پالیدهخواری است که در برزیل کشف شده و به نظر میرسد ترکیبی جالب از ویژگیها دارد که به دیرینهشناسان کمک میکند تکامل این خزندگان پرنده را بهتر درک کنند.
هیجانانگیزترین بخش ماجرا این است که برای اولین بار فرصتی پیدا میکنیم نگاهی واقعی به تعاملات دستکم سه گونهای بیندازیم که زمانی در همان اکوسیستم با هم زندگی میکردند.
نتایج پژوهش در ژورنال Scientific Reports منتشر شده است.