سفر حماسی ایگواناها: حل معمای طولانیترین مهاجرت اقیانوسی یک گونه خشکیزی
ایگواناهای باستانی حدود ۳۴ میلیون سال پیش از آمریکای شمالی به فیجی، جزیرهی واقع در منطقه ملانزی مهاجرت کردند. آنها یکپنجم مسیر دور زمین را از آمریکای شمالی پیمودند تا به فیجی برسند و بدین ترتیب با این سفر هشتهزار کیلومتری، طولانیترین سفر شناختهشدهی اقیانوسی برای یک گونهی خشکیزی را رقم زدند.
پژوهشگران بر این باورند که ایگواناها بیش از ۸ هزار کیلومتر را با قایقهای طبیعی ساختهشده از پوشش گیاهی پیمودند و اندکی پس از تشکیل جزایر فیجی به آنجا رسیدند.
سایمون اسکارپتا، نویسنده اصلی مقاله و استادیار علوم محیطی در دانشگاه سانفرانسیسکو توضیح میدهد که ممکن است طوفان شدیدی باعث افتادن درختانی شده باشد که ایگواناها و شاید تخمهایشان رویشان قرار داشتند. سپس ممکن است این درختان یا تکههای گیاهان، مانند قایقی طبیعی، روی جریانهای اقیانوسی حرکت کرده و ایگواناها را به جزایر فیجی رسانده باشند.
ایگواناهای سبزرنگی که در فیجی زندگی میکنند، تنها ایگواناهایی هستند که خارج از نیمکره غربی زندگی میکنند و دانشمندان برای مدتها نمیدانستند ایگواناها چطور به فیجی رسیدهاند.
مطالعهی جدیدی که نتایج آن در مجلهی PNAS منتشر شده است، با بررسی DNA ایگواناهای فیجی نشان داده که آنها ازنظر ژنتیکی به ایگواناهای نیمکره غربی شباهت دارند. برایناساس، ایگواناهای فیجی احتمالاً حدود ۳۴ میلیون سال پیش احتمالاً ازطریق تکههای گیاهان شناور روی اقیانوس مستقیماً از سواحل غربی ایالات متحده به فیجی رسیدند.
جیمی مکگایر، استاد زیستشناسی دانشگاه کالیفرنیا برکلی و یکی از نویسندگان مطالعه میگوید این فرضیه که ایگواناها مستقیماً از آمریکای شمالی به فیجی رسیدهاند، خیلی عجیب و غیرقابل باور بهنظر میرسد. او میگوید فرضیات دیگری که میگویند ایگواناها از خشکیهای نزدیک فیجی به آنجا مهاجرت کردهاند، با این زمانبندی جور درنمیآیند که ایگواناها حدود ۳۴ میلیون سال پیش به فیجی رسیدند.
قبلاً برخی زیستشناسان معتقد بودند مارمولکهای فیجی (که شامل جنس تاجکوتاهها میشوند) از خانواده منقرضشدهای از ایگواناها تکامل یافتهاند که زمانی در اقیانوس آرام زندگی میکردند. برخی دانشمندان معتقد بودند شاید مارمولکهای فیجی مسافتی کوتاهتر را طی کردهاند؛ به این صورت که ابتدا از آمریکای جنوبی حرکت کرده و ازطریق جنوبگان یا استرالیا به اقیانوس آرام رسیدهاند، نه اینکه مستقیماً از آمریکای شمالی به فیجی آمده باشند. اما ایدههای پیشین مبتنیبر تحلیلهای ژنتیکی قدیمی بود که نتوانسته بودند ارتباط ژنتیکی نزدیک میان ایگواناهای فیجی و ایگواناهای دیگر را اثبات کنند.
تجزیهوتحلیل جدید براساس توالییابی کل ژنوم است که اسکارپتا از بیش از ۲۰۰ نمونه ایگوانا از موزههای مختلف جهان جمعآوری کرده است. پژوهش او نشان میدهد جنس تاجکوتاهها در فیجی ازنظر ژنتیکی نزدیکترین ارتباط را با مارمولکهای جنس دیپوساروس دارند که در بیابانهای آمریکای شمالی زندگی میکنند. این ایگواناهای بیابانی با گرمای شدید به خوبی سازگارند، بنابراین احتمالاً ویژگیهایی داشتهاند که به آنها کمک کرده در طول سفر طولانی خود زنده بمانند.
اسکارپتا میگوید ایگواناها، بهویژه ایگواناهای بیابانی، توانایی زیادی در مقابله با گرسنگی و کمآبی دارند. او معتقد است اگر قرار باشد یک گروه از موجودات مهرهدار یا مارمولکها بتوانند سفر طولانی ۸۰۰۰ کیلومتری را از اقیانوس آرام روی تودهای از پوشش گیاهی طی کنند، بهترین گزینه برای این کار، اجداد ایگواناهای بیابانی خواهند بود. این شاخههای تکاملی حدود ۳۴ میلیون سال پیش از یکدیگر جدا شدهاند که تقریباً با تاریخنگاری زمینشناسی تشکیل جزایر فیجی مطابقت دارد.
اسکارپتا میگوید به محض اینکه زمین در جایی که اکنون فیجی قرار دارد ظاهر شد، احتمالاً ایگواناها به این جزیره مهاجرت کردند و ساکن آنجا شدند. او میگوید صرفنظر از زمان رسیدن ایگواناها به فیجی، خود این اتفاق بسیار شگفتانگیز بوده است.