چرا گرازهای آلمانی به‌شدت به مواد رادیواکتیو آلوده هستند؟

گراز‌های وحشی در جنوب‌شرقی آلمان، به مقادیر زیادی از سزیم رادیواکتیو آلوده هستند و این موضوع به‌طور گسترده‌ای به فاجعه‌ی چرنوبیل در سال ۱۹۸۶ نسبت داده شده است. درحالی‌که سطح رادیواکتیویته در حیوانات دیگر کاهش یافته است، این مواد به‌طور مرموزی در بدن گرازهای وحشی وجود دارند. این وضعیت عجیب‌وغریب با عنوان «پارادوکس گراز وحشی» شناخته می‌شود.

به‌گزارش ساینس آلرت، پژوهشی جدید نشان می‌دهد که آزمایش‌های هسته‌ای از اواسط قرن بیستم نیز مسئول آلودگی گرازها هستند. به‌گفته‌ی دانشمندان، هر دو منبع ازطریق رژیم غذایی گرازها آن‌ها را آلوده می‌کنند.

گرازهای وحشی عاج‌دار سالم به‌نظر می‌رسند؛ اما سطوح خطرناک سزیم رادیواکتیو که در برخی از آن‌ها یافت می‌شود، شکار این حیوانات را برای تأمین گوشت موردنیاز انسان کاهش داده و به مشکلات افزایش جمعیت دامن زده است.

فلیکس استاگر، رادیواکولوژیست دانشگاه لایبنیتز هانوفر آلمان و همکارانش در مقاله‌ی خود می‌نویسند: «مطالعه‌ی ما فراتر از اندازه‌گیری کل ایزوتوپ‌های پروتوزا، بینشی عمیق‌ درباره‌ی آلودگی بدنام رادیوسزیم در گرازهای وحشی باواریایی ارائه می‌دهد.»

مواد رادیواکتیو منتشرشده در محیط‌زیست پس از حادثه یا انفجار هسته‌ای، تهدید بزرگی برای اکوسیستم به‌شمار می‌روند. پس‌ از حادثه‌ی چرنوبیل در ۳۷ سال پیش، سطح آلودگی رادیواکتیو سزیم (به‌ویژه سزیم-۱۳۷ که نیمه‌ی عمر آن درحدود ۳۰ سال است) افزایش یافت؛ اما ایزوتوپ بسیار پایدارتر سزیم-۱۳۵ نیمه‌عمری بیش از ۲ میلیون سال دارد و می‌تواند ازطریق شکاف هسته‌ای ایجاد شود.

طبق تحقیقات قبلی، نسبت سزیم-۱۳۵ به سزیم-۱۳۷ می‌تواند تعیین کند که سزیم موجود از کجا آمده است. نسبت فراوان نشان‌دهنده‌ی انفجار هسته‌ای است؛ درحالی‌که نسبت اندک رآکتورهای هسته‌ای را به‌عنوان منبع احتمالی سزیم معرفی می‌کند.

تیم تحقیقاتی برای بررسی سطح سزیم موجود در گراز‌های منطقه، گوشت حیوانات شکارشده از یازده منطقه‌ی مختلف بایرن بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ را تجزیه‌وتحلیل کرد. پژوهشگران برای اندازه‌گیری فعالیت سزیم-۱۳۷ از آشکارساز پرتو گاما با خلوص بسیار زیاد استفاده کرد. برای مقایسه‌ی میزان سزیم-۱۳۵ با سزیم-۱۳۷ نیز از طیف‌سنجی جرمی پیشرفته استفاده شد. سطح سزیم رادیواکتیو در ۸۸ درصد از نمونه‌های گوشت آزمایش‌شده، بیشتر از آستانه‌ی قانونی آلمان بود.

محققان با استفاده از نسبت سزیم-۱۳۵ به سزیم-۱۳۷ به این نتیجه رسیدند که ۱۲ تا ۶۸ درصد آلودگی‌هایی که از حد مجاز مصرف ایمن فراتر رفته‌اند، به آزمایش تسلیحات هسته‌ای مربوط می‌شوند. به‌گفته‌ی محققان، تمام نمونه‌های آزمایش‌شده نشانه‌هایی از اختلاط را نشان می‌دهند. آن‌ها در بخشی از گزارش خود می‌نویسند: «ذرات رادیواکتیو سلاح‌های هسته‌ای و حادثه‌‌ی چرنوبیل در خاک برلین با یکدیگر مخلوط شده‌اند و این در حالی است که حداکثر انتشار آن‌ها بین ۲۰ تا ۳۰ سال از هم فاصله داشت.»

رژیم غذایی گرازهای وحشی که شامل قارچ‌های ترافل است، با جذب سطوح مختلفی از آلودگی از هر دو منبع، به پرتوزایی مداوم این حیوانات منجر می‌شود.

انرژی هسته‌ای، راه‌حلی با پتانسیل کربن اندک برای تأمین انرژی انرژی موردنیاز بشر در مواجهه با تغییرات اقلیمی به‌شمار می‌رود. نویسندگان مطالعه‌ی اخیر بر این باور هستند که تحقیق درباره‌ی تاثیرات بالقوه‌ی انرژی هسته‌ای ضرورت فراوانی دارد و پژوهش اخیر آن‌ها توانسته‌ است بینش‌هایی را درخصوص این انرژی ارائه دهد.

به‌گفته‌ی تیم تحقیقاتی، حوادث یا انفجارهای هسته‌ای آینده می‌تواند علاوه‌بر افزایش آلودگی این حیوانات، ایمنی مواد غذایی را در چند دهه‌ی آینده نیز تحت‌تأثیر قرار دهد. محققان می‌گویند: «مطالعه‌ی ما نشان می‌دهد که تصمیمات استراتژیک برای انجام آزمایش‌های هسته‌ای جوّی که ۶۰ تا ۸۰ سال پیش انجام شدند، هنوز‌هم روی محیط‌های طبیعی دورافتاده و حیات‌وحش و منابع غذایی انسان امروزی تأثیرگذار هستند.»

نتایج این مطالعه در نشریه‌ی Environmental Science & Technology منتشر شده است.