کیسهداران بهمراتب تکاملیافتهتر از پستانداران و حتی انسانها هستند
مطالعهای جدید، این ایده را که کیسهداران نسبت به پستانداران «ابتداییتر» هستند، به چالش میکشد؛ زیرا نشان میدهد که رشد آنها درمقایسه با پستانداران، از آخرین جد مشترکشان دستخوش تغییر شده است.
آنجلی گوسوامی، زیستشناس تکاملی از موزهی تاریخ طبیعی بریتانیا بهنقل از ساینسآلرت میگوید دانشمندان از مدتها پیش کیسهداران را بهعنوان موجودات کمتر پستانداری درنظر گرفتهاند که در مرحلهی میانی بین پستانداران جفتدار و تخمگذاران بهسر میبرند. اما اکنون معلوم شده است که کیسهداران گونههایی هستند که بهمراتب بیشتر از اجدادشان تکامل یافتهاند.
بهنقل از ساینس آلرت، ایدهی منسوخ فوق از این واقعیت نشات میگیرد که کیسهدارانی مانند کانگورو، فرزندانی را بهدنیا میآورند که همچنان در مراحل اولیه رشد قرار دارند. این امر موجب میشود که بچههایشان بیشتر دوران رشد خود را در کیسهی مادرشان پشت سر بگذارند؛ اتفاقی که بهنظر میآید یک گام پیچیدهتر از کاری است که که تکسوراخسانان تخمگذار مانند پلاتیپوس انجام میدهند و در عین حال سادهتر از روند رشد جفتداران بهشمار میرود.
جفتدارانی مانند ما انسانها، نهنگها و جوجهتیغیها، پس از سپریکردن زمان بسیار طولانی در رحم مادر بهصورت بسیار رشدیافتهتر بهدنیا میآیند.
گوسوامی دربارهی روند تکامل جفتداران میگوید:
ما، بهعنوان عضوی از جفتداران، اغلب این تعصب را داریم که گروه سوقدادهشده به سمت تکامل هستیم؛ اما تکامل اینگونه کار نمیکند.
تکامل، اغلب به اشتباه راهی سرراست بهسوی پیچیدگیهای بیشتر معرفی میشود و گونههایی با ویژگیهای باستانیتر، سادهتر یا ابتدایی تصور میشوند؛ اما علم ژنتیک و دانش بیشتر درمورد ویژگیهای غیرمعمول نشان میدهند که پیچیدگی را میتوان بهصورت مداوم درطول سفر تکاملی یک گونه، بهدست آورد و از دست داد.
محققان همچنین خاطرنشان میکنند که هرچند گوناگونیهای بسیار بیشتری در جفتداران نسبت به کیسهداران وجود دارد، تغییرات تکاملی چشمگیرتر، همیشه به تنوع بیشتر منجر نمیشود.
هیدر وایت، زیستشناسان تکاملی موزهی تاریخ طبیعی و همکارانش، با استفاده از نمونههای مربوط به مراحل مختلف رشد ۲۲ گونهی زندهی موجود، یک جدول زمانی تغییرات ایجاد کردند که آنچه را که اکنون وجود دارد به بهترین شکل ممکن توضیح میدهد.
- داستان تکامل جانورانی که از خشکی به آب برگشتند25 آذر 01مطالعه '12
- شش کشف جدید که دیدگاه ما درباره تکامل انسان را تغییر دادند18 مهر 01مطالعه '4
مجموعهی بسیار دقیق میکروسیتیاسکنهای سهبعدی، تغییرات زیادی را در نحوهی رشد جمجمهی کیسهداران نشان داد. بهطور خاص، رشد جمجمه در کیسهداران در مقایسه با جفتداران و جد مشترک ما از ۱۶۰ میلیون سال پیش، کند و جابهجا شده است.
یافتهها ثابت میکنند که سن بسیار پایین تولد کیسهداران، نوع تخصصیتری از رشد را نشان میدهد که در مقایسه با اجداد مشترکمان، به تغییراتی بیشتر در ویژگیها نیاز دارد و از راهبرد ما برای رشد طولانیتر جنین در بدنمان پیچیدهتر است.
مطالعات دیگر با اشاره به اینکه یافتههای جدید ممکن است صحیح باشد، نشان دادهاند که عضو جفت در جفتداران و کیسهداران در مقایسه با جد مشترکمان بهطرز چشمگیری تغییر کرده است. علاوه بر این، گروهی از پستانداران منقرضشده که قبل از وجود جفتداران و کیسهداران از دیگر شاخههای پستانداران جدا شدهاند بیشتر شبیه ما تولیدمثل میکردند.
گوسوامی در رابطه با یافتههای اخیر میگوید: «آنچه که ما بهوضوح نشان میدهیم این است که روش رشد کیسهداران یکی از مواردی است که در مقایسه با اجداد کیسهدار و جفتدار آنها بیشترین تغییر را داشته است. نحوهی تولیدمثل کیسهداران، روشی میان شیوهی تولیدمثل پستانداران تخمگذار و جفتدار نیست؛ بلکه این فقط شیوهای متفاوت برای رشد است که کیسهداران براساس آن تکامل یافتهاند.»
از آنجاییکه تحقیقات وایت و همکارانش تنها ۲۲ گونه را شامل میشوند، برای حمایت از یافتههای آنها به پژوهشهای بیشتری نیاز است. بهدلیل فقدان نمونههای اولیهی رشد از پلاتیپوس، تیم پژوهشی در برآورد وضعیت اجدادی با محدودیتهایی مواجه بود.
در هر صورت، مقایسهی ویژگیهای فعلی موجودات زنده با گونههای اجدادی، امکان تعیین ارتباط بین آنها و تدوین جدولهای زمانی تکاملی را در اختیار ما قرار میدهد؛ اما نشان نمیدهد که یک گونهی مشخص چقدر پیشرفتهتر شده است. درعوض، تغییرات ایجادشده به احتمال زیاد منعکسکنندهی نیازهای محیطی یا نبود آنها هستند؛ همانطور که در این مورد احتمالا چنین است.
گوسوامی معتقد است که در شرایط محیلی ناپایدار، استراتژی کیسهداران نتیجهی بهتری بههمراه دارد. به باور او، دوران بارداری پستانداران طولانی است و بههمین دلیل نیز چنانچه حیوان در دورهای قرار بگیرد که تمام منابع محیطی خشک شوند، مادر و فرزندان او به احتمال زیاد ازبین خواهند رفت؛ چراکه جنین در بدن مادر قرار دارد و همه چیز درونی است.
گوسوامی میافزاید: «این استراتژی در مورد یک کیسهدار خطر بسیار کمتری دارد؛ زیرا مادر بهراحتی میتواند جنین را در مراحل اولیهی رشد رها کند و خود زنده بماند تا در آینده دوباره به تلاش خود برای تولیدمثل ادامه دهد.»
اظهارات گوسوامی میتواند پاسخ مناسبی برای این سوال باشد که کیسهداران چگونه توانستند زمانیکه آمریکای شمالی و استرالیا بهصورت خشکی به هم متصل بودند از منشا اولیهی خود (آمریکای شمالی) به استرالیا برسند؛ درحالیکه همسایگان جفتدار آنها نتوانستند چنین کاری انجام دهند.
یکی از حدسهایی که گوسوامی در اینباره میزند این است که کیسهداران بهدلیل داشتن سیستم تولیدمثل منعطفتر، برای چنین سفری مجهزتر بودهاند. او در ادامه میگوید: «کیسهداران با طولانیترکردن مراحل رشد اولیهی جنین و بیرونیترکردن این مراحل برای مادر، احتمالا بهتر میتوانند با شرایط ناپایدار محیطی سازگار شوند؛ البته این موضوع تنها یک حدس و فرضیه است و نیاز به آزمایش دارد.»
این مطالعه در ژورنال Current Biology منتشر شده است.
نظرات