دایناسوری با چهره شبیه کروکودیل بزرگ‌ترین شکارچی اروپا بوده است

دیرینه‌شناسان بقایای جانور غول‌پیکری را که از خویشاوندان نزدیک اِسپینوسور غول‌پیکر پُشت‌بادبانی بوده است، در جزیره وایت انگلستان پیدا کردند. پژوهشگران گونه جدید را «اسپینوسورید صخره سفید» نامیدند که به لایه‌ی زمین‌شناسی گچی اشاره دارد که بقایا در آن پیدا شد. از‌آنجا که دانشمندان فقط تکه‌هایی از فسیل را پیدا کرده‌اند، هنوز نام علمی رسمی برای آن تعیین نشده است.

اسپینوسوریدها دایناسورهای گوشتخوار دوپا با جمجمه‌های کروکودیل‌مانند، گردن باریک و بازوهای قوی بودند که در دوران کرتاسه (۱۴۵ میلیون تا ۶۶ میلیون سال پیش) زندگی می‌کردند. گونه جدید از خویشاوندان نزدیک اسپینوسور قدیمی‌تر و احتمالاً دوزیستی بوده است که از تیرانوسوروس رکس بزرگ‌تر بوده و روی پشتش ساختار بادبان‌مانند پهن و بزرگی داشته است.

اسپینوسوریدها تاحدودی ناشناخته‌اند، زیرا فسیل‌های کمی از این گروه کشف شده است. دانشمندان حدس می‌زنند که این موجودات در دریاچه‌ها، رودها و مرداب‌ها به شکار می‌پرداختند، اما روش شکار آن‌ها هنوز مورد بحث است.

برخی از دیرینه‌شناسان پیشنهاد کرده‌اند که اسپینوسوریدها به‌دنبال شکار خود شنا می‌کردند و با تکان دادن دم‌های بزرگ خود همانند کاری که کروکودیل‌های امروزی انجام می‌دهند، در آب حرکت می‌کردند. کارشناسان دیگر می‌گویند این هیولاها بیشتر شبیه حواصیل‌ها رفتار می‌کردند و در تالاب‌ها راه می‌رفتند و آرواره‌های بلند خود را به آب می‌کوبیدند تا ماهی‌ها را بگیرند. در هر صورت، آن‌ها جانوران بسیار بزرگی بودند و اسپینوسورید صخره سفیدی که به‌تازگی کشف شده است، یکی از بزرگ‌ترین اسپینوسوریدها بوده است. کریس بارکر، نویسنده ارشد مطالعه و دیرینه‌شناسی از دانشگاه ساوت‌همپتون انگلستان گفت: «حیوان بزرگی با طول بیش از ۱۰ متر بوده است و براساس قضاوت از روی برخی اندازه‌ها، احتمالاً بزرگ‌ ترین دایناسور شکارچی بوده که تا‌به‌حال در اروپا زندگی کرده است.»

پژوهشگران فسیل‌های این هیولای باستانی شامل مهره‌های دم و لگن را درون صخره‌های کرتاسه نزدیک کامپتون چاین پیدا کردند که عارضه‌ای زمین‌شناسی است که در امتداد ساحل جنوب غربی جزیره وایت قرار دارد. فسیل‌ها در ساختار سنگی به نام سازند وکتیس حفظ شده بودند که ۱۲۵ میلیون سال پیش وقتی رسوبات ناشی از افزایش سطح دریا وارد تالاب ساحلی شد، شروع به تشکیل کرد. به‌گزارش نویسندگان مطالعه، اسپینوسورید صخره سفید در این تالاب و جلگه‌های شنی در جستجوی شکار پرسه می‌زد.

شکارچی ساحل رودخانه و حواصیل جهنمی کوچک‌تر از اسپینوسورید صخره سفید بودند و طول آن‌ها به ۹ متر می‌رسید. این سه اکتشاف تعداد اسپینوسوریدهای کشف‌شده در بریتانیا را به چهار عدد می‌رساند. اسپینوسورید دیگری که کشف شده است، باریونیکس (سنگین‌پنجه) است.

پژوهشگران می‌گویند کشف اسپینوسورید صخره سفید از این ادعای آن‌ها حمایت می‌کند که این گروه از دایناسورها ممکن است ابتدا پیش از رسیدن به آسیا و ابرقاره گندوانا که سپس به آفریقا و آمریکای جنوبی تقسیم شد، در اروپا تکامل پیدا کرده باشند.

این دایناسور غول‌پیکر ممکن است بزرگ‌ترین شکارچی خشکی اروپا بوده باشد، اما درنهایت به غذای موجود دیگری تبدیل می‌شد. آثار برجای مانده روی استخوان‌ها نشان می‌دهد هیولاهای گرسنه دیگر عصر کرتاسه از لاشه این جانوران بزرگ تغذیه می‌کردند. جرمی لاکوود، یکی از نویسندگان مطالعه و دیرینه‌شناس دانشگاه پورتسموث گفت:

بیشتر این فسیل‌های شگفت‌انگیز توسط نیک چیس، یکی از ماهرترین جستجوگران دایناسورها در بریتانیا پیدا شد که متأسفانه پیش از دنیاگیری کووید از دنیا رفت. من همراه نیک به‌دنبال بقایای این دایناسور بودم و تکه‌ای از لگن را پیدا کردیم که حفره‌هایی به اندازه انگشت اشاره من در آن ایجاد شده بود. فکر می‌کنیم که آن‌ حفره‌ها توسط لاروهای استخوان‌خوار یا نوعی سوسک لاشه‌خوار ایجاد شده بود. فکر جالبی است که این قاتل غول‌پیکر خود غذای حشرات بوده است.

پژوهشگران امیدوار هستند با برداشتن برش‌های نازکی از استخوان‌ها و مطالعه آن‌ها زیر میکروسکوپ درمورد این جانور منقرض‌شده دانش بیشتری به دست آورند. با این کار، آن‌ها باید بتوانند درمورد سرعت رشد اسپینوسورید و سن او در زمان مرگ اطلاعات بیشتری کسب کنند.

مطالعه جدید در مجله‌ی Life and Environment منتشر شده است.