کشف شگفت‌انگیز جنین دایناسور در تخم فسیل‌شده، رابطه این جانوران باستانی را با پرندگان برجسته می‌کند

جنین دایناسورها برای درک ما از نحوه‌ی رشد دایناسورها مهم و در‌عین‌حال، بسیار کمیاب هستند. درحالی‌که بقایای جنین دایناسورها گه‌گاه در دهه‌های اخیر کشف شده است، بیشتر آن‌ها ناقص بوده‌اند و استخوان‌های آن‌ها سالم نبوده‌اند؛ بنابراین، کشف جنین دایناسور تقریباً سالمی درون تخمی با قدمت ۷۲ تا ۶۶ میلیون سال شگفت‌انگیز است.

براساس آناتومی و نیز ویژگی‌های میکروسکوپی پوسته‌ی تخم، این موجود کوچک عضو گروه اویراپتوروسورها (خاگ‌دزدخزندگان) تشخیص داده شد. اویراپتوروسورها گروهی از دایناسورهای شاخه‌ی تروپودا و فاقد دندان بودند و در دوره‌ی کرتاسه در آسیا و آمریکای‌شمالی زندگی می‌کردند.

این فسیل از گانژوو در استان جیانگشی در جنوب چین ۱۵ سال در انبار پنهان بود تا اینکه کچنگ نیو، متصدی موزه‌ی تاریخ طبیعی یینگ‌لیانگ استون، آن را در سال ۲۰۱۵ کشف کرد. وقتی او مقداری استخوان شکسته را روی بخشی از تخم دید، ترتیب آماده‌سازی فسیل را داد. این فرایند شامل برداشتن ماتریکس سنگی اطراف استخوان‌ها و پاک‌سازی فسیل می‌شود تا بتوان آن را مطالعه کرد. با این کار، اسکلت کامل جنین آشکار شد.

تصویری از اویراپتوروسور که زمان تولد آن نزدیک است. بازسازی براساس نمونه‌ی جدید که «بیبی یینگ‌لیانگ» نام گرفته‌، انجام شده است.

موزه با درک اهمیت علمی این فسیل، از گروهی از دیرینه‌شناسان دعوت کرد تا آن را دقیق بررسی کنند. پژوهشگران در مقاله‌ای که در مجله‌ی iScience منتشر شده است، دانش حاصل از «بیبی یینگ‌لیانگ» را گزارش کرده‌اند.

جنین اویراپتوروسور که ۲۷ سانتی‌متر طول دارد، در موقعیتی خلاف آنچه در جنین‌ دایناسورهای دیگر دیده‌ایم، قرار دارد. پشت آن در راستای انتهای پهن‌تر تخم و پاهای آن در دو طرف سر قرار دارد. این وضعیت یادآور جنین نزدیک به تولد پرندگان امروزی است. حالت جمع‌شدن درون تخم رفتاری است که سیستم عصبی مرکزی کنترل می‌کند و برای موفقیت خروج از تخم در پرندگان حیاتی است.

موقعیتی که در آن سر زیر بال سمت راست قرار دارد و بدن جمع شده است، به پرنده کمک می‌کند تا در روز تولد بتواند پوسته‌ی تخم را با نوک خود بکشند. اگر پرنده‌ای نتواند این موقعیت را به‌دست آورد، احتمالاً به‌دلیل ناتوانی در خارج‌شدن از تخم می‌میرد.

موقعیت قرارگیری بیبی یینگ‌لیانگ شبیه جنین مرغ در ۱۷ روزگی است؛ یعنی زمانی که هنوز موقعیت جمع‌شده به خود نگرفته است. درنهایت، جنین مرغ در روز بیستم به‌منظور آماده‌شدن برای تولد در روز بیست‌ویکم، موقعیت جمع‌شده به خود می‌گیرد.

جنین اویراپتوروسور که بیبی یینگ‌لیانگ نام گرفته است، بینش کمیابی درباره‌ی رفتار پیش از تولد دایناسورهای غیرپرنده فراهم می‌کند.

افزون‌براین، پژوهشگران متوجه شباهت در موقعیت جنین اویراپتوروسوری که قبلا گزارش شده بود و جنین مرغ تقریباً ۱۴ روزه شده بودند. در این زمان، جنین مرغ در اولین مرحله‌ی جمع‌شدن است. این مشاهدات نشان می‌دهد که شاید رفتار درون تخم اویراپتوروسورها مانند رفتارهای پیش از تولد پرندگان امروزی بوده است.

رفتار درون تخم دایناسورها موضوعی است که به‌ندرت دیرینه‌شناسان بررسی می‌کنند و دلیل آن غالبا کمیاب‌بودن اسکلت‌های جنینی سالمی است که به‌خوبی حفظ شده باشد. اکتشافات بیبی یینگ‌لیانگ و جنین‌های نزدیک به آن، به پژوهشگران اجازه داده است تا اولین‌بار فرضیه‌ای در‌این‌باره مطرح کنند که رفتار بچه‌های اویراپتوروسورها قبل از بیرون‌آمدن از تخم چگونه بوده است.

پژوهشگران بر این باورند که مقایسه‌های جامع‌تر بیبی یینگ‌لیانگ با جنین‌ پرندگان امروزی و کروکودیل‌ها (نزدیک‌ترین خویشاوندان زنده دایناسورها) همراه با شواهد فسیلی جدید، موجب افزایش درک ما از رشد‌و‌نمو ابتدایی دایناسورها خواهد شد.