آیزاک نیوتن به دنبال حل معمای اهرام مصر بوده است
سر آیزاک نیوتن، فیزیک‌دان، ریاضیدان و اخترشناس برجسته‌ای بود و بدون شک از مشهورترین دانشمندان تاریخ به‌حساب می‌آید؛ ولی تحقیقات گسترده نیوتن او را به حوزه‌های جذاب و پررمزورازی کشانده بود که اکنون دیگر مسائل علم محض تلقی نمی‌شوند. در میان میراث گران‌بهای نیوتن که شامل بسیاری نظریات و قوانین در قالب کتاب، مقالات و جزوات هستند، آثار و یادداشت‌های منتشرنشده‌ای از او باقی مانده‌اند که عمدتا پس از مرگ او در سال ۱۷۲۷ کشف شدند. این یادداشت‌ها خبر از علاقه‌ی وافر این دانشمند به آخرالزمان، کیمیاگری و کتاب مقدس می‌دهند. این گرایش نیوتن به مسائل رازگونه و نهانی، در روزگاری که او زندگی می‌کرد، اصلا نمی‌توانست خوشایند رهبران کلیسا باشد و افشای عقاید او که عمدتا کفرآمیز بودند، ممکن بود به قیمت از دست دادن شغل و جایگاه اجتماعی نیوتن تمام شود.
گوشه‌های دست‌نوشته‌های نیوتن سوخته‌اند که گفته می‌شود بر اثر سرنگون کردن شمع روی میز توسط سگش، دایموند به این حال افتاده‌اند. صحت این ماجرا روشن نیست؛ ولی یک مسئله کاملا از این یادداشت‌های نیمه‌سوخته مشهود است و آن اینکه اینها بخشی از میراث کمتر شناخته‌شده‌ی نیوتن در حوزه‌ی مسائل شبه علم را تشکیل می‌دهند. بریل هیتون، متخصص نسخ خطی بنگاه حراجی ساتبیز، در این خصوص به وب‌گاه آبزرور گفت:
نیوتن در تلاش بود اثباتی بر نظریه‌ی جاذبه بیابد. ولی علاوه بر این، از دیرباز تصور برآن بوده است که مصریان باستان اسرار کیمیاگری در اختیار داشته‌اند که بعدا برای همیشه به دست فراموشی سپرده شدند. امروز به نظر می‌رسد این مسائل حوزه‌ی مطالعه متفاوتی [نسبت به مسائل علم محض] بوده باشند؛ ولی در روزگار نیوتن در قرن هفدهم چنین نبود.
نیوتن نه اولین و نه آخرین نفری بود که چنین اندیشه‌هایی در مخیله می‌پروراند. امروز هرم‌شناسی دیگر از چارچوب علوم محض کاملا خارج شده است؛ ولی در روزگاری نه‌چندان دور ذهن بسیاری از بزرگ‌ترین متفکران و اندیشمندان را معطوف خود کرده بود. در توضیحات حراجی ساتبیز در خصوص دسته‌نوشته‌های نیوتن آمده است:
این یادداشت‌ها بخشی از شبکه‌ی پیچیده و شگرفِ نیوتن در حوزه مطالعات به‌‌هم‌پیوسته‌ی فلسفه طبیعی، کیمیاگری و الهیات هستند که به باور او، تنها بخش‌هایی از آن برای انتشار مناسب بوده است. تعجبی ندارد که نیوتن اثری در حوزه‌ی کیمیاگری منتشر نکرده؛ زیرا رازداری یکی از اصول مهم کیمیاگری بود و چنانچه عقاید نیوتن علنی می‌شد، به قیمت از دست دادن شغل و جایگاه علمی او تمام می‌شد.
علوم غیبی و رازگونه مهم‌ترین اولویت مطالعات نیوتن بوده‌اند
دست‌نوشته‌های نیمه‌سوخته نیوتن که شامل ۳ صفحه می‌شوند، روز سه‌شنبه هفته گذشته در بنگاه حراجی ساتبیز به قیمت ۳۷۸ هزار پوند (حدود ۵۰۴ هزار دلار آمریکا) فروخته شدند. سارا درای، نویسنده کتاب «یادداشت‌های نیوتن: سفر عجیب و واقعی نسخ خطی آیزاک نیوتن»، در این خصوص به وب‌گاه وایرد گفت: «نوادگان او تمام تلاش خود را مصروف آن کردند که اندک افرادی شانس دیدن این یادداشت‌ها را پیدا کنند؛ زیرا اینها تحفه‌ای بودند که می‌توانستند دامان او را آلوده سازند. این یادداشت‌ها شواهد زیادی از کفرآمیز بودن عقاید نیوتن به دست می‌دهند.»
نیوتن بدون شک مهم‌ترین چهره‌ی انقلاب علمی در سده‌های شانزدهم و هفدهم بود. او سه قانون حرکت که اساس فیزیک مدرن را تشکیل می‌دهند، تبیین کرد و به اثبات رساند که نور سفید از نورهای رنگی مختلف تشکیل شده است و حساب دیفرانسیل و انتگرال را نیز پایه‌گذاری کرد. ولی او به موازات تحقیقات علمی، وارد حوزه‌های دیگری شده بود. به گزارش آبزرور، نیوتن مطالعه در خصوص اهرام باستانی مصر را از سال‌های ۱۶۸۰ شروع کرد. در آن زمان، نیوتن در منزل خانوادگی خود در وولزثروپ لینکلن‌شر، در نوعی تبعید خودخواسته به سر می‌برد. نیوتن به آنجا پناه برده بود تا پس از حملات سخت رابرت هوک (دانشمند رقیب او در مؤسسه علمی انجمن سلطنتی) به آثارش، آرامش خود را بازیابد.
بخشی از دست‌نوشته‌های آیزاک نیوتن که در حراجی ساتبیز به قیمت ۳۷۸ هزار پوند فروخته شد
نیوتن مانند برخی از سایر دانشمندان اروپایی آن روزگار عقیده داشت مصریان باستان دانشی داشتند که طی قرن‌های متمادی مفقود شده و هیچ ردی از آن باقی نمانده است. بنگاه حراجی ساتبیز در بخش دیگری از توضیحات دست‌نوشته‌های نیوتن آورده است: «جستجوی اسرار نهان دوران باستان که کیمیاگری مرکز ثقل آن را تشکیل می‌داد، موضوعی است که نیوتن عمیقا به مطالعه آن می‌پرداخت.»
نیوتن به‌خصوص علاقه شگرفی به واحد اندازه‌گیری «ذَراع» داشت که تصور می‌شود سازندگان اهرام بزرگ مصر به کار برده باشند. او عقیده داشت با کشف واحد اندازه‌گیری مصریان، می‌تواند ابعاد سایر بناهای باستانی به‌ویژه معبد سلیمان را کشف کند. معبد سلیمان نبی، همان بنای باستانی مشهوری است که محل دقیق و ابعاد آن هیچ‌گاه آشکار نشد. این معبد مقدس یهودیان در سده‌ی ششم پیش از میلاد توسط نبوکد نصر، شاه بابلیان ویران شد و بعدا مردم اورشلیم معبد دیگری به جای آن ساختند. به عقیده یهودیان، پادشاه آینده قوم یهود که از نسل داوود است پس از ظهور، دوباره این معبد را (برای بار سوم) برپا می‌سازد، تمامی یهودیان را در سرزمین موعود گرد می‌آورد و صلح و دوستی را در سرتاسر دنیا حکم‌فرما می‌کند.
نیوتن علاقه‌ی خود به اهرام مصر باستان را به قانون جاذبه نیز گره زده بود. او تصور می‌کرد یونانیان باستان با استفاده از واحدی به نام «استادیا» که به اعتقاد او از مصریان به عاریه گرفته بودند، موفق شدند محیط زمین را اندازه‌گیری کنند. نیوتن امیدوار بود با کشف راز واحد اندازه‌گیری مصریان، مهر تأییدی بر نظریه جاذبه بزند. اکتشافات نیوتن برای قرن‌ها بر دنیای علم تأثیری ژرف گذاشته است؛ ولی بنگاه حراجی ساتبیز خاطرنشان می‌کند: «این مطالعات نسبت به مطالعات مهم‌تر او در حوزه کیمیاگری و الهیات، در اولویت دوم قرار می‌گرفتند. الهیات، مهم‌ترین انگیزه‌ی نیوتن برای تحقیق درباره اندازه‌شناسی باستان بوده است.»
از این یادداشت‌های کمتر شناخته‌شده به‌خوبی برمی‌آید که اعتقادات مذهبی آیزاک نیوتن از اساس با چارچوب تفکر جریان اصلی مسیحیت مغایرت داشت. او تثلیث مقدس (باور به سه مرتبه‌ی خداوند که در پدر، پسر (مسیح) و روح‌القدس تجلی یافته‌اند) را باور نداشت و در عوض عیسی مسیح را واسطهی خدا و انسان می‌دانست. نیوتن به پیشگویی‌های کتاب مقدس علاقه زیادی داشت و امیدوار بود بتواند با دنبال کردن سرنخ‌های آن، بینشی از وقایع آینده و به‌خصوص «ظهور دوم عیسی مسیح» به دست بیاورد.
هیتون در این خصوص می‌گوید:
حقیقا با یادداشت‌های جذابی روبه‌رو هستیم؛ چون در آن‌ها می‌توانید نیوتنی را ملاحظه کنید که به‌سختی در تلاش برای کشف رموز اهرام مصر باستان بوده است. تلاقی نیوتن و اهرام بزرگ دوران باستان که اسرارشان هزاران سال است بسیاری را مجذوب خود ساخته، تلاقی شگفت‌انگیزی است.
نظرات