دلیل نصب توپهای نارنجی روی سیمهای انتقال برق چیست؟
اگر به خطوط انتقال هوایی در هر جای دنیا نگاه کنید، احتمالاً توپهای بزرگ و رنگارنگی روی سیمها خواهید دید. این توپها معمولاً زرد، نارنجی، قرمز یا سفید هستند و به طور مستقیم روی سیمها نصب شدهاند. شاید حدس بزنید که اینها وزنهای برای سیمها هستند، حسگرهای هواشناسیاند یا تجهیزات نظارتی. اما واقعیت این است که هیچکدام از این حدسها درست نیست.
هدف اصلی توپهای نصبشده روی سیمهای انتقال برق کاملاً عملی و ایمنیمحور است: آنها به عنوان نشانگر دید برای خلبانان عمل میکنند. خطوط برق بلند و نازک معمولاً از فاصله زیاد به سختی دیده میشوند؛ بهخصوص در شرایط نوری بد یا وقتی پسزمینه محیط شلوغ است، مثل درهها، کوهها، زمینهای باز یا روی آبها. این توپها به خلبانها کمک میکنند تا سیمها را ببینند و از برخورد با آنها جلوگیری کنند.
در آمریکا، اداره هوانوردی فدرال (FAA) قوانین دقیقی برای این موضوع دارد. این سازمان مشخص میکند که توپهای کروی رنگی باید در مکانهایی نصب شوند که احتمال دیدهنشدن سیمها توسط خلبانها بیشتر است. این مکانها معمولاً شامل نزدیکی فرودگاههای شلوغ، گردنههای کوهستانی، درهها، روی دریاچهها و رودخانهها، زمینهای باز و نزدیکی بزرگراهها هستند.
نحوه نصب و اندازه توپها هم اهمیت دارد: قطر معمول توپها بیش از ۹۱ سانتیمتر است، یعنی تقریباً به اندازه یک توپ ساحلی بزرگ، اما اگر سیمها کمتر از ۱۵ متر ارتفاع داشته باشند، توپهای کوچکتر ۵۱ سانتیمتر هم مجاز هستند. توپها معمولاً روی بالاترین سیم نصب میشوند و با فاصله تقریبی ۶۱ متر از هم قرار میگیرند تا دید هر قسمت از سیمها برای خلبانان تضمین شود.
رنگ توپها نیز استاندارد دارد: استفاده از رنگهای نارنجی روشن، سفید یا زرد توصیه میشود و گاهی رنگها به صورت متناوب نصب میشوند تا دیدهشدن آنها راحتتر باشد. یکی از رایجترین رنگها نارنجی بینالمللی (International Orange) است؛ زیرا در صنایع هوافضا و مهندسی برای متمایز کردن اشیاء از محیط اطراف بهطور گسترده استفاده میشود.
این اقدامات تنها محدود به آمریکا نیست؛ در بسیاری از کشورهای دیگر، از جمله کانادا، استرالیا و اکثر کشورهای اروپایی و ایران چنین توپهایی نصب میشوند تا از برخورد هواپیماها، هلیکوپترها و پهپادها با خطوط برق جلوگیری شود. قوانین، رنگ، اندازه و فاصله نصب ممکن است کمی متفاوت باشد، اما هدف اصلی در همه جا یکسان است: ایمنی پرواز و جلوگیری از حوادث خطرناک.
با وجود نصب توپها، گاهی هواپیماها، هلیکوپترها و پهپادها با خطوط برق برخورد میکنند؛ اما این حوادث نادر هستند. به عنوان مثال، در آوریل ۲۰۲۵، هواپیمای کوچکی در ایالت ایلینوی آمریکا به خطوط برق برخورد کرد و پس از سقوط، موجب مرگ چهار نفر شد. خوشبختانه، این نوع حوادث معمولاً اتفاق نمیافتند و سفر هوایی یکی از ایمنترین روشهای حملونقل است.