تماشا کنید: آتشفشان کیلاوئا در هاوایی گدازهها را تا ۳۰۰ متر به آسمان پرتاب میکند
فعالترین آتشفشان هاوایی درجریان تازهترین دوره از فعالیت خود که از دسامبر ۲۰۲۴ آغاز شده، دوباره شروع به فوران کرده است. این آتشفشان اکنون در بیستوسومین رویداد از چرخه اخیر قرار دارد و فعالیتش به حدی رسیده که از اواسط دهه ۱۹۸۰ تاکنون دیده نشده بود.
کیلاوئا یکی از فعالترین آتشفشانهای جهان با قدمت تقریباً ۲۸۰ هزار سال محسوب میشود. دهانهای در بالای این آتشفشان به نام «هالمائوما» وجود دارد که طبق باور بومیان، خانهی پلهونوامئا، الهه آتشفشان است. جزایر هاوایی یکی از کانونهای اصلی فعالیتهای آتشفشانی در جهان هستند و بزرگترین آتشفشان دنیا به نام «مائونا لوا» را هم در خود جای دادهاند.
پخش از رسانه
در حال حاضر، آتشفشان کیلاوئا مقادیر زیادی سنگ آتشفشانی و گدازه را به هوا پرتاب میکند و طبق گزارش سازمان زمینشناسی ایالات متحده آمریکا (USGS)، این فوران در ۲۵ می تا ارتفاع ۳۰۰ متر رسید. این اتفاق برای کیلاویا غیرعادی محسوب میشود، چرا که آخرین بار چنین فورانی در اواسط دهه ۱۹۸۰ رخ داده بود.
- ۱۲ فوران آتشفشانی عظیم ثبتشده در تاریخ12 تیر 02مطالعه '10
- هرآنچه باید درباره آتشفشانهای ایران بدانید16 شهریور 98مطالعه '22
- بزرگترین آتشفشان جهان برای اولین بار پس از ۴۰ سال فوران کرد10 آذر 01مطالعه '2
نمایندگان USGS میگویند: «فوران کنونی با فورانهایی دورهای مشخص میشود که مشابه آن از زمان فورانهای متناوب سالهای ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۶ در آغاز فعالیت آتشفشان پُواُوو دیده نشده بود» جاستین هیراکو که این فوران را فیلمبرداری کرده، در شبکههای اجتماعی نوشت: «وای خدای من! فواره تقریباً در کادر دوربینم جا نمیشد! به دهانهی جنوبی هم نگاه کنید! به نظر من این شدیدترین و بلندترین دورهی فورانی است که تاکنون دیدهام!»
فورانهای مداوم گدازههای فورانی، موادی موسوم به «تفرا» یا مواد آذرآوار آتشفشانی و همچنین «موی پلِه» (رشتههایی از شیشهی آتشفشانی) تولید کردهاند که نام آن برگرفته از الههی آتشفشان در اسطورههای هاوایی است.
آذرآوار زمانی شکل میگیرند که حبابهای گازی درون گدازه در سطح زمین منفجر شده و پوستهشان به شکل رشتههای بلندی کشیده میشود. این رشتهها اکنون در سراسر قلهی کیلاوئا پراکنده شدهاند. میزان حرکت آنها بسته به ارتفاع فوارههای گدازه و شرایط وزش باد تغییر میکند، اما USGS هشدار داده است که این رشتهها تهدیدی برای سلامت انسان محسوب میشوند.
فورانی به این شدت آخرین بار اواسط دهه ۱۹۸۰ رخ داده بود
علاوه بر بقایای آتشفشانی، گزارش شده است که آتشفشان روزانه تا ۸۳هزار تن گاز دیاکسید گوگرد آزاد میکند که میتواند با سایر گازها و ذرات موجود در جو ترکیب شود و مهی خاکستریرنگ به نام «دود آتشفشانی» یا ووگ (Vog) بهوجود آورد. به گفتهی USGS، استنشاق ووگ در غلظتهای بالا ممکن است باعث بروز مشکلات تنفسی و عوارضی مانند تحریک چشم و پوست شود.
دو دهانهی شمالی و جنوبی در دیوارهی غربی دهانهی هالمائوما بیشترین توجه را به خود جلب کردهاند. در حال حاضر، به نظر میرسد که دورهی فعالیت ۲۳ به پایان رسیده و انتظار میرود دورهی ۲۴ در چند روز آینده آغاز شود.