یکسوم میمونهای بزرگ آفریقا درمعرض خطر ناشی از استخراج فلزات باتری قرار دارند
با داغشدن تب مس، لیتیوم، نیکل، کبالت و دیگر عناصر کمیاب خاکی، تاثیر استخراج معادن روی میمونهای انساننمای آفریقا ممکن است حتی بیشتر از چیزی باشد که پیشازاین تصور میشد. مطالعهای جدید به بررسی همپوشانی مناطق معدنی آفریقا با زیستگاههای میمونهای انساننما پرداخته و دریافته است که یکسوم گوریلها، شامپانزهها و بونوبوهای این قاره (درمجموع درحدود ۱۸۰ هزار عدد) در معرض خطر هستند.
محققان نهاد حفاظت از حیاتوحش جهانی (Re:wild) با مطالعهی سایتهای معادن ۱۷ کشور آفریقایی به بررسی این موضوع پرداختند که چگونه میتوانند بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم بر جمعیت میمونهای انساننمای محلی تاثیر بگذارند.
نواحی بررسیشده توسط محققان شامل مناطق حائل ۱۰ کیلومتری در اطراف هر سایت بودند تا پژوهشگران بتوانند اثرات مستقیم مانند تخریب زیستگاه و آلودگی صوتی را درنظر بگیرند. مهمتر از همه، این مناطق شامل یک منطقهی حائل گستردهی ۵۰ کیلومتری هم بود تا محققان بتوانند اثرات غیرمستقیم مرتبط با افزایش فعالیتهای انسانی در نزدیکی سایتهای معادن مانند جادهها و زیرساختهای جدید را بررسی کنند.
استخراج معادن از راههای مختلف به میمونها آسیب میرساند
جسیکا یونکر، نویسندهی اصلی مطالعه و محقق ریوایلد در بیانیهای گفت: «درحالحاضر مطالعات روی گونههای دیگر نشان میدهد که استخراج معادن از راه آلودگی هوا، ازدستدادن زیستگاه، افزایش فشار شکار و بیماری به میمونها آسیب میرساند؛ اما این تصویر ناقص است. نبود بهاشتراکگذاری داده توسط پروژههای معدن، درک علمی ما را از تاثیر واقعی آن روی میمونهای انساننما و زیستگاه آنها مختل میکند.»
تاثیر پروژههای معدن روی میمونهای انساننما بهویژه در کشورهای آفریقای غربی لیبریا، سیرالئون، مالی و گینه که بیشترین همپوشانی معدن و تراکم میمونها وجود داشت، شدیدتر بود؛ بهعنوان مثال در گینه بیشاز ۲۳ هزار شامپانزه (درحدود ۸۳ درصد از کل میمونهای این کشور) قرار است بهطور مستقیم یا غیرمستقیم تحتتاثیر فعالیتهای معدنی قرار گیرند.
- پیشنهاد دانشمندان: بهجای معدنها سراغ استخراج زبالههای الکتریکی بروید26 اردیبهشت 01مطالعه '4
- کمیابترین ماده معدنی روی زمین چیست؟17 دی 01مطالعه '5
جالب اینجا است که رونق معادن کنونی در آفریقا به رشد سریع فناوریهای انرژی پاک مربوط میشود. عناصر خاکی کمیاب مانند کبالت و لیتیوم برای باطریهای شارژشدنی و سایر فناوریهای سبز که نقش ارزشمندی در گذر از سوختهای فسیلی ایفا میکنند، حیاتی هستند؛ البته آنها هم هزینههایی دارند. این مواد معدنی در زیر سطح زمین رسوب میکنند و برای بهدستآوردنشان به روشهای معدنکاری مخربی نیاز است که این امر به تخریب اکوسیستم و تصرف زمینهای بومی منجر میشود.
ژنو کمبل، محقق ارشد ریوایلد و کارشناس ارشد حفاظت از میمونها در IUCN میگوید: «شرکتهای معدن باید تا حد امکان روی پرهیز از تاثیرات خود روی میمونهای انساننما تمرکز و از متعادلسازی بهعنوان آخرین راهحل استفاده کنند؛ چراکه درحالحاضر هیچ نمونهای از متوازنکردن میمون انساننما وجود ندارد که موفق بوده باشد.»
کمبل میافزاید: «اجتناب باید پیش از مرحلهی اکتشاف صورت گیرد؛ اما متاسفانه این مرحله بهخوبی تنظیم نشده و پس از سالها اکتشاف و تخریب زیستگاهها، دادههای پایه توسط شرکتها درحال جمعآوری است. از سوی دیگر این دادهها بهطور دقیق وضعیت اولیهی جمعیت میمونهای انساننمای منطقه را پیش از اثرات معدن منعکس نمیکنند.»
تقاضا برای مواد معدنی بهاصلاح کربنزدا، تنها روی حیاتوحش تاثیرگذار نیست و انسانها نیز درگیر این آشفتگی میشوند. استخراج نیکل و کبالت در جزیرهی هالماهرا در اندونزی، قبیلهی بدون تماسی بهنام «هونگانا مانیوا» را نیز که در زبان خودشان بهمعنای مردم جنگل است، تهدید میکند.
نتایج پژوهش در ژورنال ساینس ادونسز منتشر شده است.