برآوردی تازه میزان میکروپلاستیک‌های انباشته در کف اقیانوس‌ها را ۱۶ میلیون تن می‌داند

زباله‌های پلاستیکی از مدت‌‌ها پیش به مشکلی اساسی و در حال رشد در اقیانوس‌ها تبدیل شده است و زندگی موجودات دریا را تهدید می‌کند.  گزارشی تازه نگاهی اجمالی به میزان میکروپلاستیک‌های انباشته‌شده در کف اقیانوس ارائه می‌کند. آژانس ملی علوم استرالیا در آنچه به‌عنوان نخستین برآورد جهانی منتشر کرده است، می‌گوید ۹/۲۵ الی ۱۵/۸۷ میلیون تن میکروپلاستیک (قطعاتی بین ۵ میلی‌متر الی ۱ میکرومتر) در کف دریا قرار دارد.

آمار وحشتناک یادشده بسیار بیشتر از سطح اقیانوس بوده و معادل ۱۸ تا ۲۴ کیسه خرید مملو از قطعات پلاستیکی کوچک برای هر ۳۰ سانتی‌متر از خط ساحلی در قاره‌ها، به‌غیر از قطب جنوب است. این معضلی است که فعالان محیط‌زیست مدت‌ها درباره‌ی آن هشدار داده‌اند؛ درحالی‌‌که مبارزه برای پاک‌سازی اقیانوس‌ها به ریشه‌کن‌کردن محصولات پلاستیکی یک‌بارمصرف همانند کیسه‌های خرید معطوف است. سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی همسود (CSIRO) یافته‌های جدید را هفته‌ی گذشته در مطالعه‌ای جدید منتشر کرد. بریتا دنیس هاردستی، پژوهشگر ارشد این سازمان و نویسنده‌ی پژوهش گفت: «این مطالعه به فراگیربودن مشکل اشاره می‌کند و معضل یادشده در تمام مکان‌ها وجود دارد و در حال افزایش است.»

میکروپلاستیک به اقیانوس محدود نیست و در ذرات هوا نیز یافت می‌شوند و باد هم می‌تواند آن‌ها را منتشر کند. انواع مختلف میکروپلاستیک‌ها ممکن است در روده‌ی انسان هم مشاهده شود. دانشمندان بر این باورند که سالانه ۴/۴ تا ۸/۸ میلیون تن پلاستیک وارد دریا می‌شود. در سال‌های اخیر، فقط صدها جسم پلاستیکی در شکم نهنگ‌های مُرده در سراسر جهان یافت شده است. با اینکه استفاده از کیسه‌های پلاستیکی در مناطق مختلف جهان ممنوع شده است، رشد استفاده از بسته‌بندی‌های پلاستیکی یک‌بارمصرف به‌دنبال شیوع ویروس کرونا را شاهد هستیم.

با گذشت زمان، برخی از پلاستیک‌ها به قطعات کوچک‌تر تجزیه می‌شوند و در اقیانوس فرو خواهند رفت. انواع شناورتر پلاستیک‌ها به‌خودی‌خود فرونمی‌روند و امکان دارد وارد سواحل یا در آب‌های عمیق مشاهده شود. دکتر هاردستی گفت:

پلانکتون‌ها و ماهی‌های کوچک‌تر ممکن است میکروپلاستیک‌های بستر دریا را ببلعند. میکروپلاستیک وقتی خوراک ماهی‌ها شود، احتمال دارد وارد زنجیره‌ی غذایی انسان شود. هدف از انجام این مطالعه، تعیین مقیاس مشکل یادشده بود.

• آیا آلودگی میکروپلاستیکی برای سلامتی مضر است؟
• کشف میکروپلاستیک‌ها در اعضای بدن انسان

دانشمندان در سال ۲۰۱۷ با استفاده از زیردریایی رباتیک، صدها کیلومتر از ساحل را بررسی کردند. آن‌ها نمونه‌هایی از شن و ماسه و رسوبات را از آب‌های عمیق جمع‌آوری کردند و به‌دنبال آن، برآورد جهانی را براساس متوسط تعداد و اندازه ذرات تعیین کردند. مطالعه‌ی جدید در برخی رسوبات موجود در اعماق اقیانوس ذرات پلاستیک را صفر نشان داد؛ اما در برخی دیگر اعدادی همانند ۱۳/۶ ذره در گرم را نمایش داد. این عدد ۲۵ برابر بزرگ‌تر از آماری است که قبلا در مطالعات مربوط به وجود میکروپلاستیک‌های اعماق دریا منتشر شده بود.

دانشمندان اعلام کردند که تخمین‌های محافظه‌کارانه‌ای را برای درنظرگرفتن طیف گسترده‌ای از نمونه‌ها انجام داده‌اند. به‌عنوان مثال، آن‌ها الیاف یا سایر مواد را از داده‌های خود حذف کردند تا احتمال آلودگی نمونه‌ها را رد کنند. دکتر هاردستی اظهار کرد: «اولویت نخست باید پایان موجودیت پلاستیک در اقیانوس‌ها باشد.» او اظهار امیدواری کرد که ارتقای سطح آگاهی بتواند به تعیین سیاست‌های پایدارتر و تغییر رفتار با محیط‌زیست منجر شود. دکتر هاردستی درپایان گفت:

بیشتر آن چیزی که در اقیانوس‌ها به‌دست می‌آید و رخ می‌دهد، قطعا در دستان مردم است. آن‌ها می‌توانند به‌خوبی قدرت تغییر رفتارشان را در کاهش آلودگی دریا مشاهده کنند.