گرمایش زمین چیست و چه پیامدهایی دارد؟

بحث گرمایش زمین و راه‌های مقابله با آن، از سال‌ها پیش به یکی از موضوعات داغ و پرحاشیه در سراسر جهان تبدیل شده است. محققان در سراسر کره‌ی زمین نسبت به عواقب جبران‌ناپذیر این پدیده هشدار می‌دهند و از صاحبان قدرت می‌خواهند تا برای مقابله با این پدیده همکاری‌های لازم را انجام دهند؛ اما گرمایش زمین چیست؟ چه دلایلی دارد و چه عواقبی برای حیات روی زمین دارد؟ در این مقاله این سوال‌ها را به ساده‌ترین شکل ممکن پاسخ خواهیم داد.

گرمایش جهانی افزایش میانگین دما در سراسر جهان است که حداقل از زمان ثبت رکوردهای دما در سال ۱۸۸۰ ادامه دارد. در ادامه به مرور برخی از آمار ارائه‌شده توسط اداره‌ی ملی اقیانوسی و جوی آمریکا (NOAA) می‌پردازیم:

• بین سال‌های ۱۸۸۰ تا ۱۹۸۰ دمای جهانی به میزان ۰٫۰۷ درجه‌ی سانتی‌گراد در هر دهه افزایش یافت.
• از سال ۱۹۸۱ سرعت گرمایش جهانی به ۰٫۱۸ درجه‌ی سانتی‌گراد افزایش پیدا کرد.
• روند صعودی دما، افزایش دمای کنونی زمین به میزان ۲ درجه‌ی سانتی‌گراد در مقایسه با دوران پیش از صنعتی‌شدن را به‌همراه داشت.
• تاکنون سال ۲۰۲۳ به‌عنوان گرم‌ترین سال کره‌ی زمین به ثبت رسیده است. تابستان آن سال، گرم‌ترین تابستان در دو هزار سال گذشته بود.
• میانگین دمای جهانی روی زمین و اقیانوس در سال ۲۰۲۰ به‌میزان ۰٫۹۸ درجه‌ی سانتی‌گراد گرم‌تر از میانگین دمای قرن بیستم (۱۳٫۱۹ درجه‌ی سانتی‌گراد) بود.

مقصر اصلی گرمایش جهانی مدرن انسان است؛ زیرا سوزاندن سوخت‌های فسیلی باعث انتشار گازهای گلخانه‌ای در جو زمین می‌شود. این گازها گرمای خورشید را به دام می‌اندازند و به بالارفتن دمای سطح و هوا منجر می‌شوند. درحال‌حاضر گرمایش زمین مترادف عبارت تغییر اقلیم (Climate change) تلقی می‌شود و دانشمندان این اصطلاح را بیشتر ترجیح می‌دهند.

عامل اصلی گرمایش امروزی زمین احتراق سوخت‌های فسیلی است. این هیدروکربن‌ها از راه اثر گلخانه‌ای که براثر برهم‌کنش بین جو زمین و تشعشعات دریافتی از خورشید ایجاد می‌شود، سیاره‌ی ما را گرم می‌کنند.

اثر گلخانه‌ای به زبان ساده یعنی اینکه تشعشعات خورشیدی به سطح زمین برخورد می‌کنند و سپس به‌عنوان گرما به سمت جو بازمی‌گردند. پس از بازگشت گرما به جو، گازهای موجود در اتمسفر این گرما را به دام می‌اندازند و از فرار آن به محیط خلاء جلوگیری می‌کنند. آرنیوس در مقاله‌ای که سال ۱۹۸۵ ارائه شد، به این نتیجه دست یافت که گازهای گلخانه‌ای مانند دی‌اکسیدکربن می‌توانند گرما را در نزدیکی سطح زمین به دام بیندازند و تغییرات کوچک در مقدار این گازها می‌تواند تفاوت زیادی در میزان گرمای محبوس‌شده ایجاد کند.

از زمان آغاز انقلاب صنعتی، بشر به‌سرعت درحال تغییر تعادل گازهای موجود در جو بوده است. سوزاندن سوخت‌های فسیلی مانند زغال‌سنگ و نفت باعث آزادشدن بخار آب، دی‌اکسیدکربن (CO2)، متان (CH4)، اُزن و اکسید نیتروژن (N2O) می‌شود که گازهای گلخانه‌ای اولیه محسوب می‌شوند. از میان این گازها، دی‌اکسید کربن رایج‌ترین گاز گلخانه‌ای به‌شمار می‌رود.

از تقریبا ۸۰۰ هزار سال پیش تا آغاز انقلاب صنعتی، میزان CO2 در جو زمین حدود ۲۸۰ قسمت در میلیون بود؛ به این معنی که در هر یک میلیون مولکول هوا، حدود ۲۸۰ مولکول CO2 وجود داشت. میانگین جهانی کربن در جو براساس آخرین آمار وب‌سایت استاتیستا، در سال ۲۰۲۳ رکوردشکنی کرد و به ۴۲۱٫۰۸ قسمت در میلیون رسید.

اعداد اعلام‌شده ممکن است زیاد به‌نظر نرسند؛ اما طبق گفته‌ی موسسه‌ی پژوهشی اسکریپس، میزان گاز دی‌اکسیدکربن از زمان پلیوسن (یعنی حدود ۵٫۳ تا ۲٫۶ میلیون سال پیش) تاکنون به این اندازه بالا نبوده است. براساس تحقیقی که سال ۲۰۱۳ در مجله‌ی ساینس منتشر شد، تا آن زمان شمالگان حداقل برای مدتی در سال یخ نداشت و به‌طور قابل‌توجهی گرم‌تر از امروز بود.

براساس تجزیه‌وتحلیل‌های آژانس حفاظت از محیط زیست در سال ۲۰۱۶، حدود ۸۱٫۶ درصد از کل گازهای گلخانه‌ای ایالات متحده را گاز دی‌اکسیدکربن تشکیل می‌دهد. کیت پیترمن، استاد شیمی کالج یورک پنسیلوانیا و همکار تحقیقاتی او گرگوری فوی دانش‌یار شیمی کالج یورک می‌گویند: «اکنون ما با کمک اندازه‌گیری‌های ابزاری با دقت بالا می‌دانیم که افزایش بی‌سابقه‌ای در CO2 موجود در جو وجود دارد. ما بر این موضوع واقف هستیم که CO2 تابش فروسرخ (گرما) را جذب می‌کند و به همین دلیل میانگین دمای جهانی در حال افزایش است.»

کربن از مسیرهای مختلفی به جو راه پیدا می‌کند. سوزاندن سوخت‌های فسیلی باعث آزادشدن CO2 می‌شود و ایالات متحده با اختلاف بیش‌ترین سهم را در انتشار گازهای گلخانه‌ای و گرم‌شدن کره‌ی زمین دارد. براساس گزارش EPA در سال ۲۰۱۸، احتراق سوخت‌های فسیلی در ایالات متحده مانند تولید برق، بیش از ۵٫۸ میلیارد تن گاز CO2 را در سال ۲۰۱۶ وارد جو زمین کرده است. سایر فرایندها مانند استفاده از سوخت برای مقاصدی جز انرژی، تولید آهن و فولاد، تولید سیمان و سوزاندن زباله میزان انتشار سالانه‌ی گاز دی‌اکسیدکربن را در ایالات متحده به میزان ۷ میلیارد تن افزایش داده است.

براساس ارزیابی جهانی سازمان ملل در سال ۲۰۲۰، از سال ۱۹۹۴ تا آن زمان چیزی در حدود ۱۰۴۰ هکتار از جنگل‌های موجود به‌دلیل جنگل‌زدایی ازبین رفته‌اند؛ اما خبر خوب این است که از سال ۲۰۱۵ به بعد میزان تلفات جنگل‌ها روند نزولی داشته است. متان دومین گاز گلخانه‌ای رایج در سطح جهانی به‌شمار می‌رود و در به‌دام‌انداختن گرما کارآمدتر است. به‌گزارش EPA گاز متان در به‌دام‌انداختن گرما ۲۵ برابر کارآمدتر از دی‌اکسیدکربن عمل می‌کند. طبق گزارش سال ۲۰۱۶ این سازمان، گاز متان حدود ۱۰ درصد از کل گازهای گلخانه‌ای منتشرشده توسط ایالات متحده را تشکیل می‌داد.

متان از بسیاری از منابع طبیعی به‌دست می‌آید؛ اما انسان‌ها از راه استخراج معادن، استفاده از گاز طبیعی، پرورش انبوه دام‌ها و استفاده از محل‌های دفن زباله، بخش بزرگی از گاز متان موجود را منتشر می‌کنند. به‌گزارش EPA، تقریبا ۲۶ درصد از گاز متان موجود توسط حیوانات تولید می‌شود و گاوها بزرگترین منبع تولید متان در ایالات متحده هستند.

اثرات گرمایش زمین را می‌توان در سراسر سیاره‌ی زمین مشاهده و احساس کرد. گرمایش زمین به معنای گرم‌شدن تدریجی سطح زمین، اقیانوس‌ها و جو است که از فعالیت‌های انسان‌ها ازجمله سوزاندن سوخت‌های فسیلی و واردکردن گاز دی‌اکسیدکربن، متان و سایر گازهای گلخانه‌ای به جو ناشی می‌شود.

جوزف ورنه، استاد زمین‌شناسی و علوم محیطی دانشگاه پیتسبورگ می‌گوید: «ما می‌توانیم پدیده گرمایش زمین را در بسیاری از مکان‌ها مشاهده کنیم. یخ‌ها هم در قطب‌ها و هم در یخچال‌های کوهستانی درحال آب‌شدن هستند. دریاچه‌های سراسر جهان از جمله دریاچه‌ی سوپریور به‌سرعت و حتی در برخی از موارد سریع‌تر از محیط اطراف خود گرم می‌شوند. حیوانات درحال تغییر الگوهای مهاجرت خود هستند و گیاهان تاریخ فعالیت خود را تغییر می‌دهند؛ به‌عنوان مثال می‌توان به درختانی اشاره کرد که برگ‌های آن‌ها زودتر از موعد در فصل بهار رشد می‌کند و در فصل پاییز درختان، این برگ‌ها را زودتر از دست می‌دهند.»

یکی از پیامدهای فوری و آشکار گرمایش جهانی، افزایش دما در سراسر جهان است. براساس گزارش اداره‌ی ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) درطول ۱۰۰ سال گذشته میانگین دمای کره‌ی زمین در حدود ۰٫۸ درجه‌ی سانتی‌گراد افزایش پیدا کرده است. داده‌های NOAA و ناسا نشان می‌دهند که از زمان آغاز ثبت رکوردهای دما در سال ۱۸۹۵ تاکنون، سال ۲۰۲۳ گرم‌ترین سال ثبت‌شده در سراسر جهان بوده است. در ادامه مروری بر مهم‌ترین پیامدهای گرمایش زمین خواهیم داشت.

با گرم‌شدن میانگین دمای جهانی، الگوهای آب‌وهوا درحال تغییر هستند و آب‌وهوای غیرعادی (extreme weather) یکی از پیامدهای فوری گرمایش زمین به‌شمار می‌رود. آب‌وهوای غیرعادی در اشکال متفاوتی رخ می‌دهد و یکی از تاثیرات متناقض آن زمستان‌های سردتر از حد معمول در برخی از مناطق است.

تغییرات آب‌وهوایی ممکن است باعث شود تا جریان جت قطبی یا رودبادها (مرز بین هوای سرد قطب شمال و هوای گرم استوایی) به سمت جنوب جابه‌جا شود و هوای سرد شمالگان را به این مناطق منتقل کنند. به‌گفته‌ی ورنه، به‌همین دلیل است که برخی از مناطق ممکن است حتی در طول روندهای طولانی‌مدت گرمایش جهانی نیز سرمای ناگهانی یا سردتر از حد معمول را تجربه کنند.

گرمایش جهانی شدت طوفان‌ها را تغییر می‌دهند. بنابر یافته‌های آزمایشگاه دینامیک سیالات ژئوفیزیکی NOAA، طوفان‌ها در جهان درحال گرم‌شدن شدیدتر هستند. بیشتر مدل‌های رایانه‌ای نشان می‌دهند که تناوب طوفان‌ها تقریبا یکسان می‌ماند؛ اما طوفان‌هایی که شکل می‌گیرند، به‌دلیل داشتن هوای گرم‌تر، رطوبت بیشتری را در خود نگه می‌دارند و ظرفیت بارندگی بیشتری دارند.

از سوی دیگر طوفان‌های آینده به سواحلی که درحال‌حاضر به‌دلیل افزایش سطح دریاها مستعد سیل هستند، برخورد خواهند کرد. این موضوع بدان معنا است هر طوفانی در آینده احتمالا خسارت بیشتری نسبت به زمانی خواهند داشت که در آن خبری از گرمایش زمین نبود.

یکی از نخستین پیامدهای تغییر اقلیم ذوب‌شدن یخ‌ها است. براساس تحقیقی که سال ۲۰۱۶ منتشر شد، آمریکای شمالی، اروپا و آسیا بین سال‌های ۱۹۶۰ تا ۲۰۱۵ شاهد کاهش پوشش برفی بوده‌اند. از سوی دیگر به گزارش مرکز ملی داده‌های برق و یخ، درحال‌‌حاضر میزان خاک منجمد در نیم‌کره‌ی شمالی در حدود ۱۰ درصد کمتر از اوایل دهه‌ی ۱۹۰۰ است.

ذوب‌شدن خاک منجمد ممکن است رانش زمین و سایر ریزش‌های ناگهانی را به‌دنبال داشته باشد. از سوی دیگر این موضوع می‌تواند میکروب‌های مدفون‌شده را نیز آزاد کند؛ مانند موردی که در سال ۲۰۱۶ اتفاق افتاد و در نتیجه‌ی ذوب‌شدن مخزنی از جسدهای متعلق به گوزن‌های کوهی، بیماری سیاه‌زخم شیوع پیدا کرد.

یکی از چشمگیرترین اثرات گرمایش زمین، کاهش یخ‌ دریای شمالگان است. یخ این دریا در پاییز و زمستان سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ به میزان کم‌سابقه‌ای رسید؛ به این معنی که میزان آن در زمانی که می‌بایست در اوج خود قرار می‌داشت، کمتر از حد انتظار بود. ذوب‌شدن به این معنی است که یخ ضخیم کمتری در دریا وجود دارد که تنها چند سال باقی خواهند ماند.

ذوب‌شدن یخ‌ها به این معنا است که گرمای کمتری توسط سطح براق یخ به اتمسفر بازتابیده خواهد شد و بیشتر این گرما توسط اقیانوس نسبتا تاریک جذب می‌شود و در نهایت حلقه‌ی بازخوردی ایجاد می‌کند که ذوب بیشتر را به‌همراه دارد. عقب‌نشینی یخچال‌ها هم یکی دیگر از اثرات گرمایش زمین به‌شمار می‌رود. براساس آمار ارائه‌شده توسط ایالات متحده، درحال‌حاضر تنها ۲۵ یخچال طبیعی بزرگ‌تر از ۲۵ هکتار در پارک ملی گلیشر مونتانا یافت می‌شود؛ جایی که زمانی حدود ۱۵۰ یخچال طبیعی در آن وجود داشت.

در مطالعه‌ای که سال ۲۰۱۶ منتشر شد، آمده است که به احتمال ۹۹ درصد عقب‌نشینی یخچال‌های طبیعی به‌ تغییرات آب‌وهوایی ناشی از فعالیت‌های انسان‌ها مربوط می‌شود. محققان این مطالعه دریافتند که برخی از یخچال‌های طبیعی تا ۱۵ برابر بیشتر از آنچه در صورت گرم‌نشدن کره‌ی زمین عقب‌نشینی می‌کنند، عقب‌نشینی کرده‌اند.

به‌طور کلی با ذوب‌شدن یخ‌ها سطح دریاها بالاتر می‌رود. براساس گزارش سازمان جهانی هواشناسی در سال ۲۰۲۱، سرعت افزایش سطح دریاها از ۲٫۱ میلی‌متر در سال‌های بین ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۳، به ۴٫۴ میلی‌متر در سال‌های بین ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۱ رسیده و در واقع دو برابر شده است. انتظار می‌رود ذوب‌شدن یخ‌های قطبی در شمالگان و جنوبگان، در کنار ذوب‌شدن یخ‌ها و یخچال‌های طبیعی در سراسر گرینلند، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، اروپا و آسیا، سطح آب دریاها را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد.

براساس گزارش EPA، سطح آب دریاهای جهانی از سال ۱۸۷۰ در حدود ۲۰٫۳۲ سانتی‌متر افزایش یافته است و انتظار می‌رود با سرعت بیشتری در سال‌های آینده افزایش یابد. اگر روند فعلی ادامه یابد، بسیاری از مناطق ساحلی که تقریبا نیمی از جمعیت زمین در آن‌ها زندگی می‌کنند، متاسفانه زیر آب خواهند رفت.

محققان پیش‌بینی می‌کنند که تا سال ۲۱۰۰ متوسط سطح دریاها در شهر نیویورک ۰٫۷ متر، در همپتون رودز ویرجینیا ۰٫۸۸ متر و در گالستون تگزاس ۱٫۰۶ متر بالاتر خواهد بود. براساس گزارش IPCC اگر انتشار گازهای گلخانه‌ای کنترل‌نشده باقی بماند، سطح آب دریاها تا سال ۲۱۰۰ تا ۰٫۹ متر افزایش خواهد یافت. این تخمین افزایشی بین ۰٫۳ تا ۰٫۸ متر است که IPCC در گزارش سال ۲۰۰۷ پیش‌بینی کرده بود.

افزایش سطح دریا تنها اتفاقی نیست که دراثر گرمایش جهانی برای اقیانوس‌ها رخ می‌دهد. با افزایش سطح دی‌اکسیدکربن، اقیانوس‌ها مقداری از آن گاز را جذب می‌کنند و این موضوع باعث افزایش میزان اسیدیته‌ی آب دریا می‌شود. ورنه در توضیح این شرایط می‌گوید: «با حل‌کردن دی‌اکسیدکربن در آب، اسید کربنیک حاصل می‌شود. این دقیقا همان چیزی است که در قوطی‌های نوشابه اتفاق می‌افتد.»

براساس گزارش EPA، از زمان آغاز انقلاب صنعتی در اوایل دهه‌ی ۱۷۰۰، میزان اسیدیته‌ی اقیانوس‌ها در حدود ۲۵ درصد افزایش یافته است. وارنه می‌گوید: «این موضوع تا حد زیادی برای اقیانوس‌ها مشکل بزرگی به‌شمار می‌رود؛ زیرا بسیاری از موجودات دریایی مانند مرجان‌ها و صدف‌ها از کربنات کلسیم پوسته می‌سازند و این پوسته در محلول اسیدی حل می‌شود. با توجه به این موضوع هرچه دی‌اکسید‌کربن بیشتری به اقیانوس‌ها اضافه شود، آب آن‌ها اسیدی‌تر می‌شود و پوسته‌ی حیوانات بیشتری در آب‌های اسیدی اقیانوس‌ها حل می‌شوند؛ اتفاقی که برای سلامتی آن‌ها اصلا خوب نیست.»

به‌گزارش EPA اگر روند فعلی اسیدی‌شدن اقیانوس‌ها ادامه یابد، انتظار می‌رود صخره‌های مرجانی در مناطقی مانند آب‌های ایالات متحده که درحال‌حاضر به‌وفور یافت می‌شود، به‌طور فزاینده‌ای کمیاب شوند. در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ بخش‌هایی از دیواره‌ی مرجانی بزرگ در استرالیا سفید شد. این اتفاق در واقع پدیده‌ای است که در آن مرجان‌ها، جلبک‌های هم‌زیست خود را بیرون می‌کنند. سفید‌شدن نشانه‌ای از فشار ناشی از آب‌های خیلی گرم، pH نامتعادل یا آلودگی است. مرجان‌ها پس از سفیدشدن می‌توانند مجددا بهبود یابند؛ اما دوره های متوالی احتمال بهبودی را کاهش می‌دهد.

انتظار می‌رود اثرات گرمایش زمین روی اکوسیستم‌ها چشمگیر و گسترده باشد. براساس گزارش آکادمی ملی علوم، بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری در نتیجه‌ی گرم‌شدن دما به ارتفاعات بالاتر نقل‌ مکان می‌کنند.

به‌گفته‌ی وارنه، گیاهان و جانوران تنها به سمت شمال حرکت نمی‌کنند و از خط استوا به سمت قطب‌ها نیز در حرکت هستند. آن‌ها به‌دنبال محدوده‌ی دمای راحت هستند که با گرم‌شدن میانگین دمای جهانی به سمت قطب‌ها در حرکت است. درصورتی‌که سرعت تغییرات آب‌وهوایی از سرعت مهاجرت بسیاری از موجودات زنده بیشتر باشد& چنین مشکلی پدیدار می‌شود؛ بنابراین برخی از حیوانات ممکن است از قدرت رقابت در شرایط آب‌وهوایی جدید برخوردار نباشند و منقرض شوند.

براساس اعلام EPA، درحال‌حاضر پرندگان و حشرات چندین روز زودتر از زمان مشابه در قرن بیستم به مکان‌های تغذیه و لانه‌سازی تابستانی خود می‌رسند. از سوی دیگر دماهای بالاتر دامنه‌ی بسیاری از عوامل بیماری‌زا را نیز که زمانی محدود به مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری بودند، گسترش می‌دهد و برخی از گونه‌های گیاهی و جانوری را که قبلا از این بیماری‌ها مصون بودند، از بین می‌برد.

در شرایط فعلی، حیوانات ساکن در مناطق قطبی نیز با تهدید جدی مواجه هستند. صندوق جهانی طبیعت (WWF) خاطرنشان کرده است که کاهش یخ‌های دریا و تغییرات ذوب یخ‌ها در قطب شمال، گونه‌های وابسته به یخ مانند شبه‌نهنگ‌های تک‌شاخ، خرس‌های قطبی و گرازهای دریایی را به‌طور جدی تهدید می‌کند.

حیوانات در جنوبگان نیز درحال‌حاضر با چالش‌های جدی مواجه هستند. در اکتبر سال ۲۰۲۲ سازمان خدمات ماهی و حیات‌وحش ایالات متحده، پنگوئن‌های امپراطور را به‌دلیل تهدید تغییرات آب‌وهوایی در معرض خطر انقراض اعلام کرد. مطالعه‌ای که سال ۲۰۲۰ انجام شد، نشان می‌داد که از هر ۳ گونه‌ی گیاهی و حیوانی، یک گونه تا سال ۲۰۷۰ به‌دلیل تغییرات آب‌وهوایی در معرض خطر انقراض قرار دارند.

همان‌طور که انتظار می‌رود اثرات تغییرات آب‌وهوایی بر جهان طبیعی چشمگیر باشد، تغییرات پیش‌بینی‌شده در جامعه‌ی بشری ممکن است حتی ویرانگرتر نیز باشند. احتمالا سیستم‌های کشاورزی ضربه‌ی فلج‌کننده‌ای از این تغییرات خواهند خورد. با وجود گسترش فصول رشد در برخی از مناطق، اثرات ترکیبی خشکسالی، آب‌وهوای شدید و غیرعادی، نبود روان‌آب‌های تلنبارشده، تعداد و تنوع بیشتر آفات و ازدست‌رفتن زمین‌های کشت‌پذیر می‌تواند به خرابی شدید محصول و کمبود دام در سراسر جهان منجر شود.

دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی روی این موضوع تاکید می‌کند که دی‌اکسیدکربن روی رشد گیاهان تاثیرگذار است. CO2 می‌تواند رشد گیاهان را افزایش دهد؛ اما در برخی از مواقع ممکن است گیاهان کمتر از قبل مغذی باشند. براساس تحلیل‌های منابع مختلف مانند وزارت دفاع ایالات متحده، مرکز پیشرفت آمریکا و مرکز بین‌المللی وودرو ویلسون برای کارشناسان، ازدست‌دادن امنیت غذایی به‌ نوبه‌ی خود ممکن است ویرانی‌هایی را در بازارهای بین‌المللی غذا، جرقه‌ی قحطی، آشوب‌های غذایی، بی‌ثباتی سیاسی و ناآرامی‌های مدنی در سراسر جهان را به‌همراه داشته باشد.

انتظار می‌رود که گرمایش زمین علاوه‌بر مواد مغذی، روی سلامت انسان نیز تاثیرگذار باشد. به‌گزارش انجمن پزشکی آمریکا، بیماری‌‌های واگیردار از راه پشه‌هایی مانند مالاریا و بیماری‌های مزمنی مانند آسم افزایش یافته‌اند که به احتمال زیاد نتیجه‌ی مستقیم گرمایش زمین هستند.

شیوع ویروس زیکا در سال ۲۰۱۶ که نوعی بیماری واگیردار از راه پشه است، خطرات تغییرات اقلیمی را بیش از پیش برجسته کرد. به‌گفته‌ی کارشناسان، آلودگی زنان باردار به این ویروس نقص‌های مادرزادی بسیار ویرانگری را در جنین به‌همراه دارد. تغییرات آب‌وهوایی می‌تواند مناطقی در عرض‌های جغرافیایی بالاتر را برای پشه‌هایی که این بیماری را منتقل می‌کنند، سکونت‌پذیر کند.

همان‌طور که می‌بینید گرمایش زمین بسیار بیشتر از آنچه که تصور کنید روی حیات ما انسان‌ها و سایر جانداران ساکن کره‌ی خاکی تاثیرگذار است. باتوجه به اثرات جبران‌ناپذیر این پدیده و به‌خطرافتادن حیات روی کره‌ی زمین، محققان در تلاش هستند تا با آگاهی از راه‌های کنترل این پدیده و حتی کاهش آن، حیات گونه‌های مختلف ساکن در سیاره را از نابودی حتمی نجات دهند.