چرا قیمت بیت‌کوین در صرافی‌های مختلف رمزارز یکسان است؟

بیت‌ کوین (BTC) در مکان‌های بی‌شماری در سراسر جهان، ازجمله در صرافی‌های متعددی خریدوفروش می‌شود. البته، صرف‌نظر از تغییر گاه‌به‌گاه و خارج از عرف قیمت بیت‌کوین در برخی کشورها، این ارز دیجیتال در کل بازار با ارزش دلاری یکسانی معامله می‌شود. سؤال این است: چرا بیت‌کوین در همه‌جا قیمت یکسانی دارد؟

براساس گزارش کوین‌تلگراف، در فضای رمزارزها گزینه‌های متعددی شامل معاملات آتی (Futures) و قراردادهای اختیار معامله‌ی بیت‌کوین برای دادوستد وجود دارد؛ اما قیمت بیت‌کوینِ واقعا قابل‌معامله موسوم به «بیت‌کوین نقدی» که در بازار رمزارزها تعیین می‌شود، به‌ویژه باتوجه‌به تعداد زیاد مبادلات چقدر است؟ جاستین دی آناثن، مدیر فروش یکی از صرافی‌های دارایی دیجیتال زیرمجموعه‌ی دیجینِکس گروپ (Diginex Group)، در گفت‌وگو با کوین‌تلگراف گفت:

قیمت بیت‌کوین در هر لحظه درواقع تنها تابعی از قیمت است که مردم در همان زمان، آماده‌ی خریدوفروش بیت‌کوین [با آن قیمت] هستند؛ به‌همین‌دلیل، ارزش این ارز دیجیتال از هر صرافی به صرافی دیگر اندکی متفاوت خواهد بود. طبیعا سازندگان بازار و آربیتراژورها (کسانی که از تفاوت قیمت دو یا چند بازار سود کسب می‌کنند) با این تفاوت قیمت مقابله می‌کنند و آن را کاهش می‌دهند. با فروش رمزارز هنگامی‌که قیمت بیشتری دارد و خریدش با قیمت کمتر طبیعا قیمت را اصلاح می‌کنند، ارائه‌دهندگان داده و صرافی‌ها خودشان از شاخصی به‌عنوان مبنا استفاده می‌کنند که از قیمت کنونی تنظیم‌شده در مجموعه‌ای از صرافی‌های مختلف ایجاد شده است.

آربیتراژ (Arbitrage) یکی از جنبه‌های بازار است که کمک می‌کند قیمت بیت کوین بین صرافی‌ها مشابه باشد. اگر رمزارز یادشده با قیمت ۵۰ هزار دلار به‌ازای هر کوین در یک صرافی و در صرافی دیگر با قیمت ۶۰ هزار دلار معامله شود، احتمالا مردم بیت‌کوین را از صرافی اول می‌خرند و با ارسال و فروش آن در صرافی دیگر با قیمت ۶۰ هزار دلار، به‌ازای هر کوین ۱۰ هزار دلار سود می‌کنند. بااین‌حال، تعدادی از عوامل همچون زمان تراکنش، محدودیت‌های صرافی و نرم‌افزارهای خودکارِ معامله نقشی مهم در آربیتراژ دارند. فیلب‌فیلب‌، تحلیلگر و معامله‌گرِ ارزهای دیجیتال، آربیتراژ را به‌عنوان عاملی مهم در تعیین قیمت نقدی بیت‌کوین در بازار قلمداد می‌کند. او می‌گوید:

معمولا نرم‌افزارهای خودکار آربیتراژ نقشی عمده در ازبین‌بردن اختلاف قیمت ناشی از حجم معاملات مجزا دارند. این برنامه‌ها به‌گونه‌ای مؤثر به افرادی که اختلاف‌های قیمت بازار را اصلاح می‌کنند، ازطریق ایجاد سود پاداش می‌دهند. دامپینگ (خارج‌کردن گروهی سرمایه از یکی از ارزهای دیجیتال) با حجم زیاد در یک صرافی باعث کاهش قیمت آن رمزارز در صرافی دیگر می‌شود؛ زیرا افراد شرکت‌کننده در آربیتراژ کوین‌ها را با قیمتی ارزان از صرافی اول می‌خرند و در صرافی دوم با قیمتی بیشتر می‌فروشند. این روند تا زمان تعادل قیمت در صرافی‌ها ادامه می‌یابد و فرصت [سودآوری] از بین می‌رود. این مثال به‌وضوح عامیانه است؛ اما به‌معنی واقعی کلمه هرلحظه رخ می‌دهد.

براساس استراتژی‌ای که حساب کاربری PlanB در توییتر، یعنی خالق مدل انباشت و جریان (S2F)، به آن اشاره کرده است، فرصت‌ها برای آربیتراژ در معاملات آتی بیت‌کوین و معاملات نقدی (Spot Trading) نیز وجود دارد. این تاکتیک اساسا شامل کوتاه‌کردن زمان در معاملات آتی بیت‌کوین هم‌زمان با خرید نقدی رمزارز یادشده است.

معاملات قطعی آتی بیت‌کوین همچون موارد قابل‌معامله در بورس کالای شیکاگو (CME) بسته به زمان سررسید در ابتدای دوره‌های قرارداد آن‌ها گاهی ‌اوقات بیشتر از قیمت دارایی خریدوفروش می‌شوند. با نزدیک‌شدن به زمان سررسید، قیمت بیت‌کوین در این دست از معاملات به قیمت نقدی رمزارز یادشده نزدیک‌تر می‌شود. بااین‌حال، این سیستم به عواملی همچون مدت قرارداد معاملات آتی بیت‌کوین وابسته است. راب لِوی، هم‌بنیان‌گذار پلتفرم معاملاتی رمزارز Hxro، در گفت‌وگو با کوین‌تلگراف خاطرنشان کرد:

خریدوفروش سفارش‌ها (Orders) از فعالان [حوزه‌ی بیت‌کوین] در سراسر جهان قیمت آنی بیت‌کوین را مشخص می‌کند. تمامی بازارها، از بازارهای نقدی گرفته تا بازار مشتقات (معاملات آتی و قراردادهای اختیار معامله‌ و مبادلات)، باهم ارتباط دارند. فعالان پیشرو در بازار که اغلب تأمین‌کننده‌ی نقدینگی یا سازندگان بازار نامیده می‌شوند، هم‌زمان در بیشتر صرافی‌های فعال در جهان دادوستد می‌کنند. سیستم‌های پیشرفته‌ی خریدوفروشی که معامله‌گران آن‌ها را با نرم‌افزاهای بسیار پیشرفته‌ی کامپیوتری ساخته‌اند، دفاتر ثبت سفارش در تمامی صرافی‌های بزرگ را شب‌وروز رصد می‌کنند.

یافته‌های Wilshire Phoenix نشان می‌دهد معاملات آتی بیت‌کوین در CME درمقایسه‌با بازارهای نقدی مرتبط در تعیین قیمت مشارکت بیشتری دارد.

CME معاملات آتی تسویه‌ی نقدی بیت‌کوین را از سال ۲۰۱۷ فراهم کرده است. هم‌زمان با معاملات یادشده، این نهاد تجاری با درنظرگرفتن داده‌های به‌دست‌آمده از صرافی‌ها درباره‌ی بازار نقدی بیت‌کوین، از نرخ مرجع بیت‌کوین CME CF استفاده می‌کند. در کل، اگرچه عوامل خاصی می‌توانند در استانداردسازی قیمت بیت‌کوین در صرافی‌ها تأثیرگذار باشند، ارزش این رمزارز براساس اصولی همچون نقش آن در ذخیره‌ی سرمایه تعیین می‌شود.

این مقاله حاوی توصیه یا پیشنهاد اقتصادی زومیت نیست. خطر از‌دست‌دادن سرمایه در هر سرمایه‌گذاری وجود دارد و سرمایه‌گذار باید پس از مطالعه و تحقیق، خود تصمیم نهایی را اتخاذ کند و مسئولیت تبعات آن را بر‌عهده بگیرد.