چرا کولر گازی یخ می‌زند؟

تصور کنید یک عصر گرم تابستانی، در خانه‌ی خنکتان روی مبل در حال استراحت و تماشای فیلم هستید که ناگهان کولر گازی شما از کار می‌افتد. هوای خنک از دستگاه خارج نمی‌شود و مجبورید به دنبال بررسی مشکل بروید. در اواسط تابستان، در کمال تعجب متوجه می‌شوید که کولر گازی شما یخ زده است!

شاید برایتان این سوال پیش بیاید که چطور کولر گازی در گرمای سوزان تابستان یخ می‌زند. اگرچه این موضوعی اتفاقی نادر است؛ اما کولرهای گازی گاهی اوقات در ماه‌های گرم‌تر دچار یخ‌زدگی می‌شوند. در ادامه دلایل و راه حل یخ زدن کولر گازی را بررسی می‌کنیم.

هنگامی که متوجه یخ‌زدگی کولر خود می‌شوید، باید فوراً نسبت به یخ‌زدایی آن اقدام کنید تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود. در ادامه سه مرحله برای رفع یخ‌زدگی آورده شده است:

یخ‌زدایی کولر بسته به میزان یخ تشکیل‌شده می‌تواند بین ۱ تا ۲۴ ساعت طول بکشد. در اولین قدم، باید ترموستات (پایشگر دما) خود را از حالت خنک‌کردن (cool) به خاموش (off) تغییر حالت دهید. کویل‌های یخ‌زده به‌عنوان یکی از ارزشمندترین و گران‌ترین بخش‌های کولر، شاید برای کمپرسور شما خطرناک باشد.

برای آب‌کردن یخ، فن کولر را روشن کنید. دمیدن هوای گرم به کویل‌های کولر یخ‌زده کمک می‌کند و در نتیجه کل فرآیند یخ‌زدایی را سرعت می‌بخشد. با این‌حال، اگر متوجه یخ‌زدگی روی فن‌ها نیز شدید، از حالت فن استفاده نکنید. صبور باشید؛ چراکه آب‌شدن یخ طولانی‌تر خواهد شد. همچنین، سعی نکنید یخ را با یک جسم تیز بشکنید؛ زیرا می‌تواند به قطعات کولر آسیب برساند.

اگر می‌خواهید یخ کولر گازی سریع آب شود، می‌توانید از سشوار استفاده کنید. اگر متوجه شدید که آب بیرون از ظرف تخلیه (drain pan) چکه می‌کند و وارد لوله‌ها و سایر قسمت‌ها می‌شود، از جاروبرقی مرطوب و خشک برای تمیزکردن آن استفاده کنید. ممکن است قسمت‌های داخلی دیگری هم وجود داشته باشند که از آن‌ها آب نشت کند، اما کویل‌های اواپراتور یخ‌زده یکی از دلایل اصلی هستند.

پس از اینکه یخ‌ها آب شدند، باید قبل از روشن‌کردن دستگاه پنل جلوی کولر را بردارید و اجازه دهید کویل‌ها خشک شود.

دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می‌شود کولر گازی شما یخ بزند. ابتدا علت را پیدا کنید، درغیر‌این‌صورت کویل‌های کولر دوباره یخ خواهند زد. پس از بررسی و رفع مشکل، کولر گازی را روشن کنید و ترموستات را به حالت خنک (cool mode) برگردانید. اگر متوجه وزش هوای خنک در فضای خود شدید، همه چیز خوب است.

برای اینکه بفهمید چه چیزی باعث یخ‌زدن کولر گازی می‌شود، باید نحوه عملکرد کولر گازی را بدانید.

کولر شما هوای گرم خانه را می‌گیرد و آن را روی (اطراف) کویل‌های اواپراتور می‌دمد. مبرد مایع که در کویل‌ها قرار دارد، گرما و رطوبت هوای داخل را جذب می‌کند. حالت خود را از مایع به گاز تغییر می‌دهد و به قسمت بیرونی هدایت می‌شود و درآخر نیز گرما خارج خواهد شد. رطوبت اضافی نیز از طریق محفظه‌ی تخلیه‌ی میعانات واقع در زیر کویل‌های اواپراتور تخلیه می‌شود.

کولر گازی برای عملکرد منظم نیازمند تأمین مداوم هوای گرم است. اگر هوای گرم به کولر نرسد، آنقدر سرد می‌شود که هر گونه رطوبت روی کویل‌ها یخ می‌زند؛ بنابراین، مشکلاتی که مانع برقراری جریان هوا در داخل واحد کولر می شوند یا مشکلات مربوط به جریان مبرد می‌توانند منجر به یخ‌زدگی کولر شوند. در ادامه برخی از این دلایل را به همراه نحوه‌ی جلوگیری از یخ‌زدگی کولر بررسی می‌کنیم.

فیلترهای هوای کولر، گردش هوای تمیز در خانه‌ی شما را تضمین می‌کنند. آن‌ها آلاینده‌های هوای داخلی را به دام می‌اندازند و به هوای تازه اجازه‌ی ورود می‌دهند. فیلترها برای عملکرد بهینه نیاز به تمیزکردن دوره‌ای دارند و انجام ندادن این کار می‌تواند موجب جذب گردوغبار و آلاینده‌ها شود. در شرایط ایده‌آل، هوای گرم‌تر که از فیلتر عبور می‌کند، از تشکیل یخ روی کویل‌ها جلوگیری می‌کند؛ اما هنگام گرفتگی، کمبود جریان هوا منجر به یخ‌زدگی کولر می‌شود.

راهکار

راه حل واضح این مشکل آن است که فیلترهای هوای کولر را بررسی کنید و در صورتی که کثیف یا مسدود شده‌اند، آن‌ها را کاملاً تمیز کنید. البته قبل از استفاده نیاز است که فیلترها کاملاً خشک باشند.

اگر فیلتر بیش از حد کثیف است، شاید ایده خوبی باشد که به‌جای تمیزکردن فیلتر قدیمی، کلاً فیلتر جدید تهیه کنید.در فصل‌های اوج مصرف بهتر است هر دو هفته یک‌بار فیلترهای کولر خود را تمیز و هر ۳ تا ۴ ماه یک‌بار آن‌ها را تعویض کنید.

پیشگیری

کولر گازی را به‌خصوص در ابتدای فصل و هر چند ماه یک‌بار، بسته به استفاده‌ی خود، بررسی کنید و دستی به سر و روی آن بکشید. علاوه‌براین، می‌توانید از کنترل‌کننده‌ی هوشمند کولر استفاده کنید تا در صورت نیاز به تمیزکردن فیلتر، از آن مطلع شوید. این کار به‌شما کمک می‌کند تا دستگاه خود را در شرایط عالی نگه دارید و از هرگونه مشکل مانند یخ‌زدگی کولر جلوگیری کنید.

پایین نگه‌داشتن دما و سرعت فن می‌تواند بر نحوه‌ی انتقال گرما از داخل به خارج کولر تأثیر بگذارد. زمانی‌که دمای بیرون در ماه‌های تابستان بسیار بالا است، فن باید با سرعت بالایی کار کند تا دمای داخل کاهش یابد. دلیل یخ زدن کولر گازی در این مورد این است که سرعت پایین فن می‌تواند به کولر فشار وارد کند و در این صورت، حفظ دما کار سختی خواهد بود. در چنین حالتی، گردش هوای کم همراه با مبرد خنک در حال گردش به تشکیل یخ روی کویل‌ها منجر می‌شود.

راهکار

افزایش سرعت فن و فراهم‌کردن جریان هوای لازم در اینجا مهم است. همچنین می‌توانید تنظیمات ترموستات (پایشگر دما) را بالا ببرید تا از ورود هوای سرد به سیستم جلوگیری شود. می‌توانید از مقاله‌ی بهترین درجه برای کولر گازی در زمستان و تابستان کمک بگیرید.

پیشگیری

بهتر است از روشن‌کردن کولر به مدت طولانی در دمای بسیار پایین خودداری کنید تا کولر شما یخ نزند.

کمپرسور، قلب کولر گازی محسوب می‌شود و وظیفه‌ی فشرده‌سازی مبرد و خارج کردن گرما از خانه را بر عهده دارد.

بی‌توجهی به تعمیر و نگهداری کولر می‌تواند بر عملکرد کمپرسور تأثیر بگذارد و حتی باعث خرابی آن شود. کمپرسور فرسوده نمی‌تواند به‌طور مؤثر مبرد را به‌جریان در بیاورد که این موضوع منجربه کویل‌های یخ‌زده‌ی کولر می‌شود. در این وضعیت، کویل‌ها به طور مداوم خنک می‌مانند و هرگونه چگالش روی آن‌ها به یخ تبدیل می‌شود.

راهکار

توصیه می‌شود قطعات کمپرسور خراب را براساس اولویت تعویض یا تعمیر کنید. می‌توانید با تعمیرکار کولر تماس بگیرید و از او بخواهید کمپرسور شما را ارزیابی کند.

پیشگیری

تعمیر و نگهداری خوب باعث جلوگیری از مشکلات یخ‌زدگی کولر گازی می‌شود.

همان‌طور که قبلاً توضیح داده شد، هوای اطراف کویل‌های اواپراتور می‌تواند در طول کارکرد سرد شود و کولر به تأمین‌کننده‌ی ثابت هوای گرم نیاز دارد تا یخ نزند. زمانی‌که دما بسیار پایین می‌آید، مبرد به قدری سرد می‌شود که هرگونه رطوبت موجود در هوا را قبل از اینکه حتی بتواند کویل‌ها را به جریان درآورد، منجمد می‌کند.

راهکار

برای جلوگیری از مشکل مذکور، کولر گازی خود را به حالت فن ببرید و برای مدتی آن را روشن نگه دارید تا یخ آب شود.

پیشگیری

در شب‌های سرد از کولر گازی استفاده نکنید. در عوض، پنجره‌ها را باز کنید تا وقتی دما در شب کاهش می‌یابد، حس خنکی داشته باشید. علاوه‌براین، می‌توانید از ترموستات هوشمند برای تنظیم کولر خود استفاده کنید تا زمانی که دما به زیر سطح مشخصی رسید، خاموش شود.

آخرین‌باری که دستی به سر و روی کولر گازی خود کشیدید، چه زمانی بود؟ اگر یادتان نمی‌آید، احتمال دارد که گردوغبار و چربی روی خود کویل‌های اواپراتور جمع شده باشند که باید تمیز شوند. علاوه‌براین، اگر کولر گازی قدیمی دارید که مدتی است سرویس نشده و با گردوغبار و ماده‌ی چرب پوشیده شده است، احتمال زیادی وجود دارد که پس از استفاده‌ی طولانی‌مدت، منجر به یخ‌زدگی کویل شود.

تجمع گرد و خاک روی کویل مانع انتقال گرما بین کویل و مبرد می‌شود. با سردشدن شدید کویل و منتقل‌نشدن گرمای کافی، دما در نهایت کاهش می‌یابد و منجر به انجماد کویل کولر گازی می‌شود.

راهکار

راه‌حل فوری این است که کولر را برای مدتی در حالت فن قرار دهید و بگذارید یخ آب شود. توصیه می‌شود تا زمانی‌که کویل‌های کولر را کاملاً تمیز نکرده‌اید، روشنش نکنید. پوشش جلویی کویل اواپراتور را بردارید و آن‌ها را با برس یا پارچه‌ی نرم تمیز کنید. البته باید این کار را بعد از آب‌شدن یخ‌ها انجام دهید.

پیشگیری

به‌طور منظم کولر خود را سرویس کنید و آن را در بهترین حالت نگه دارید. هرچه بهتر از دستگاه خود مراقبت کنید، مدت زمان بیشتری کار خواهد کرد.

سطح پایین مبرد به خودی خود مشکل بزرگی برای کولرهای گازی است و می‌تواند یخ‌زدگی کولر را به‌دنبال داشته باشد. وقتی سطح مبرد در سیستم نسبتاً کم است، باید در طول انتقال از مایع به گاز بیشتر منبسط شود. انبساط بیشتر منجر به دمای پایین‌تر در داخل واحد می‌شود که می‌تواند هرگونه رطوبت روی کویل‌ها را به‌سرعت منجمد کند. در این سناریو، به‌احتمال زیاد در جایی از سیستم نشتی مبرد وجود دارد یا مسیر مبرد کولر آسیب دیده است.

راهکار

در صورت نشتی یا مشکل دیگر، بهتر است با تعمیرکار کولر گازی تماس بگیرید تا به‌طور کامل کولر شما را بررسی و درنهایت نشتی را شناسایی و رفع کند. تعمیرکار همچنین مبرد را تا سطوح توصیه‌شده بالا می‌برد تا کولر گازی در شرایط مناسبی کار کند.

پیشگیری

باز هم بهترین راه برای جلوگیری از یخ‌زدگی کولر گازی، تمرکز بر تعمیر و نگهداری و تمیز نگه‌داشتن آن است. سرویس منظم به شناسایی نشانه‌های هشداردهنده اولیه مانند ترک‌ها و تجمع زنگ‌زدگی که باعث نشتی مبرد می‌شوند، کمک خواهد کرد.

کولرگازی ضمن حفظ دما، رطوبت را از خانه خارج می‌کند. علاوه‌براین، دارای سیستم تخلیه‌ای است که اجازه می‌دهد رطوبت اضافی بیرون از خانه تخلیه شود. در صورت گرفتگی ظرف تخلیه یا مسیر تخلیه چگالش، آب به داخل سیستم برگشته و هنگامی که مبرد گرما را جذب می‌کند، روی کویل‌ها یخ می‌زند؛ بنابراین، تجمع آشغال و بی‌توجهی به تمیزکاری، دلیل گرفتگی سیستم تخلیه است.

راهکار

کولر گازی را خاموش و ظرف تخلیه را پیدا و آن را با محلول آب و صابون تمیز کنید. پس از آن، مسیر تخلیه را بررسی و از برس سیمی برای تمیزکردن کامل آن استفاده کنید. اگر کاملاً مسدود شده باشد، ممکن است به جاروبرقی مرطوب و خشک نیاز داشته باشید.

پیشگیری

تمیزکردن و پاک‌کردن منظم کولر برای جلوگیری از مسئله‌ی عنوان‌شده در آینده ضروری است. توصیه می‌شود برای تمیزکردن کامل و جلوگیری از رشد کپک، هر شش ماه یک‌بار محلول پاک‌کننده و آب را در مسیر تخلیه بریزید.

بلور فن برای دمیدن هوا در کولر گازی طراحی شده است که امکان توزیع هوا در سراسر خانه را فراهم می‌کند. این بلور فن هوای گرم یا خنک‌ را از واحد می‌گیرد و با چرخاندن فن، آن را در خانه‌ی شما به گردش در می‌آورد.

شکستگی یا خراب‌شدن فن دمنده (بلور فن)، بر جریان هوا تأثیر منفی می‌گذارد و منجر به یخ‌زدگی کولر می‌شود. گاهی اوقات، این سیستم از کار می‌افتد و در چنین شرایطی، رطوبت روی کویل‌ها می‌تواند به‌سرعت منجمد شود؛ زیرا اساساً هیچ هوایی در سیستم جریان ندارد.

راهکار

برای حل مشکل بلور فن با تعمیرکار کولر تماس بگیرید. آن‌ها علاوه بر بررسی عملکرد کلی فن، سرعت چرخش فن و خروجی برق را نیز بررسی خواهند کرد. بسته به میزان آسیب ممکن است نیاز به تعمیر یا تعویض داشته باشد.

پیشگیری

سرویس و بررسی منظم توسط تعمیرکار کولر می‌تواند از خراب‌شدن یا شکستگی بلور فن جلوگیری کند.

اکثر صاحب‌خانه‌ها نمی‌دانند که مسئله ساده‌ی گرفتگی دریچه می‌تواند منجر به یخ‌زدگی کولر شود. گاهی اوقات شما ناخواسته دریچه‌های هوا را مسدود می‌کنید که می‌تواند در جریان هوای کولر اختلال ایجاد کند؛ به‌عنوان مثال، وسایل بزرگ و پارچه می‌توانند مانع جریان هوا شوند و یخ‌زدگی کولرگازی را به همراه داشته باشند.

راه حل و پیشگیری

رفع گرفتگی دریچه بسیار آسان است. ابتدا تمام دریچه‌ها را بررسی کنید و ببینید آیا چیزی جلوی آن‌ها را گرفته یا خیر. سپس هر چیزی را که جلوی دریچه قرار دارد، کنار بزنید. درنهایت، مطمئن شوید که فضای کافی در نزدیکی دریچه برای گردش هوای آزاد وجود دارد.

توجه داشته باشید که بهترین راه برای جلوگیری از یخ‌زدگی کولر گازی، سرویس منظم و تمیز نگه‌داشتن آن است. تجمع گردوخاک و مواد زائد و بی‌توجهی به تمیزکاری شاید به مرور زمان مشکلات حادتری مانند تخلیه‌نشدن آب از کولرگازی و روشن‌نشدن کولر گازی را به همراه داشته باشد.

چنانچه هنوز برای خرید کولر گازی اقدام نکرده‌اید، حتماً نکات مهم موجود در مقاله‌ی قبل از خرید کولر گازی به این نکات توجه کنید را مدنظر قرار دهید.