معماری و اقدامات کلان شبکه ملی اطلاعات تصویب شد

جلسات شورای عالی فضای مجازی طبق دستورالعمل باید هر سه هفته یک‌بار برگزار شود؛ حال آنکه با شیوع ویروس کرونا که هفت ماه از آغاز آن می‌گذرد، جلسات شورا تنها یک‌بار برگزار شده است. به‌تعویق‌افتادن جلسات شورای مجازی از آن جهت که این شورا مسئول معین‌کردن طرح کلان و تعریف دقیق شبکه ملی اطلاعات است، طی ماه‌های اخیر موجب اعتراض شمار زیادی از مسئولان شد. رهبری نیز بارها در این مورد ابراز گلایه کرده و اعلام کرده‌اند که اهتمام کافی در دولت برای برگزاری جلسات شورای عالی فضای مجازی وجود ندارد.

درنهایت، دیروز سه‌شنبه ۲۵ شهریورماه، جلسه‌ی شورای عالی فضای مجازی به ریاست رئیس‌جمهور برگزار و طی آن، اقدامات کلان و نگاشت نهادی شبکه ملی اطلاعات نهایی و تصویب شد. بر این اساس، اقدامات عملی شبکه و همچنین مسئولیت نهادهای متولی اجرای اقدامات مشخص شدند.

طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات در ۵ ماده به تصویب اعضای شورای‌ عالی فضای مجازی رسیده و ۵۰ اقدام کلان برای نهادهای متولی پروژه شبکه ملی اطلاعات معین شده است. با تصویب طرح کلی و معماری شبکه ملی اطلاعات که ۵ فصل دارد و بخش پنجم درنهایت دیروز نهایی شد، اکنون اقدامات مربوط به پیاده‌سازی شبکه ملی اطلاعات واضح شده و در دستور کار قرار گرفته است.

رسول جلیلی، عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی در گفت‌وگو با مهر اعلام کرد که عمده تکالیف اجرای معماری شبکه ملی اطلاعات برعهده‌ی وزارت ارتباطات گذاشته شده است. برخی دیگر از تکالیف نیز به نهادهایی همچون صدا وسیما، معاونت علمی ریاست جمهوری، سازمان مدیریت و مجموعه‌های دفاعی واگذار شد.

با ابلاغ سند کلان شبکه ملی اطلاعات به نهادهای مرتبط، هر نهاد زمان‌بندی خود را برای اجرای اقدامات مربوطه ارائه می‌کند. جلیلی تصریح می‌کند:

برای مثال وزارت ارتباطات باید در شبکه ملی اطلاعات، مؤلفه‌های مهم و اصلی لایه‌ی خدمات کاربردی شبکه را محقق کند. یکی از این مؤلفه‌ها، جویشگر بومی است؛ تا اگر به هر دلیلی گوگل نخواست به ما سرویس بدهد، کاربر در پیدا کردن یک آدرس با مشکل مواجه نشود.

با خارج‌شدن بررسی طرح کلان شبکه ملی اطلاعات از دستور کار شورای عالی فضای مجازی، ممکن است نهادهای مختلف در اجرای اقدامات کلان نیاز به تصویب طرح و قانون به‌خصوصی داشته باشند که در این صورت، شورای عالی فضای مجازی، بررسی طرح را در دستور کار قرار می‌دهد. جلیلی خبر می‌دهد که طرح‌های مهمی مانند حکمرانی فضای مجازی، صیانت از داده و حریم خصوصی که در ماه گذشته جنجال‌های زیادی به پا کردند، در جلسات آینده‌ی شورای عالی فضای مجازی در دست بررسی و تصویب قرار می‌گیرند. هرچند، دلیل نمایندگان مجلس برای طرح چنین موضوعاتی در حوزه‌ی فضای مجازی این بود که تاکنون طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات مشخص و ابلاغ نشده بود و نیاز به ساماندهی فضای مجازی احساس می‌شد. حال باید دید اقدامات کلان تصویب‌شده برای اجرای شبکه ملی اطلاعات چه مواردی هستند و چگونه قرار است به مشکلاتی رسیدگی کنند که نگرانی زیادی را میان مسئولان به‌وجود آورده‌اند.