الفت‌نسب: مسدودکردن درگاه بانکی مقداد آی‌تی غیرقانونی است

روز گذشته مقداد زنگی، بنیان‌گذار و مدیرعامل مقداد آی‌تی با انتشار توییتی اعلام کرد ای‌نماد، نماد الکترونیکی این شرکت را تعلیق کرده است و این موضوع از طریق مراجع قانونی پیگیری خواهد شد. بعد از بررسی‌های بیشتر زومیت مشخص شد که ای‌نماد در اقدامی غیرقانونی، درگاه بانکی مقداد آی‌تی را نیز به مدت دو الی سه روز مسدود کرده است. اقدامی که حتی از سوی عضو هیئت مدیره‌ی اتحادیه‌ی کسب‌وکارهای مجازی کاملا غیرقانونی عنوان شده است زیرا هیچ قانونی وجود ندارد که اجازه دهد نماد اعتماد الکترونیکی به موضوع شکایات ورود کند.

ماجرا از این قرار است که مقداد آی‌تی در ایام شیوع ویروس کرونا در کشور، با چالش‌هایی برای تأمین برخی کالاها روبه‌رو شده و این موضوع منجر به ثبت شکایاتی از این مجموعه در ای‌نماد شد. براساس ادعای مقداد آی‌تی هم‌زمان شدن این موضوع با تعطیلات عید باعث شده تا این فروشگاه نتواند به همه‌ی شکایات پاسخ دهد و ای‌نماد به دلیل عدم پاسخگویی مقداد آی‌تی به شکایت‌ها، نماد اعتماد الکترونیک آن را تعلیق کرده و  درگاه پرداخت آن را نیز مسدود کرد. 

زومیت برای روشن‌تر شدن موضوع با مقداد زنگی، مدیرعامل مجوعه‌ی مقداد آی‌تی و همچنین رضا الفت‌نسب، عضو هیئت مدیره‌ی اتحادیه‌ی کسب‌وکارهای مجازی گفتگویی انجام داد که گزارش آن در ادامه آورده شده است.

تعلیق غیرقانونی #نماد #مقداد_آی_تی درسالی که رهبری معظم،سال جهش تولیدنامگذاری کردند،همسویی ندارد.این تحرکات،به نیت تخریب یک برندباسابقه بوده وموجب رعب و وحشت هموطنان جهت خریدآنلاین می‌گردد.موضوع ازطریق مراجع قانونی پیگیری خواهدشد.@azarijahromi@rezaolfatnasab@shayanshalileh pic.twitter.com/MipGYhFabI— meghdad.zangi (@MeghdadZangi) April 4, 2020

بنیان‌گذار و مدیرعامل مقداد آی‌تی در پاسخ به سؤال زومیت در مورد دلیل تعلیق نماد مقداد آی‌تی گفت:

«مقداد آی‌تی سال‌ها است که در کار فروش آنلاین است و پیش از این کار خود را به‌صورت آفلاین آغاز کرده بود که مجوزهای فعالیت آنلاین و آفلاین آن در وب‌سایت موجود است. ای‌نماد هم یکی دیگر از مجوزهای ما است که برای جلب اعتماد مشتری‌هایمان به آن استناد می‌کنیم. متأسفانه به دلیلی اتفاقاتی که بعد از شیوع ویروس کرونا رخ داده و کل جامعه را درگیر خود کرده ما هم درگیر چالش‌هایی شدیم و در تأمین کالا مشکلاتی به‌وجود آمد و شکایاتی از سوی کاربران انجام شد. شکایات مطرح شده در مورد ارسال اشتباه کالا یا معیوب بودن کالا نبوده و تنها در زمینه‌ی تأمین کالا بود، که ما این موضوع را از طریق وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی و حتی پیامک اطلاع‌رسانی کردیم. ما به مشتری‌ها خود اطلاع دادیم که می‌توانند ثبت سفارش انجام دهند اما تحویل کالاها از ۱۶ فروردین‌ماه ۹۹ به بعد است. با این حال ما در دوهفته‌ی اول سال جدید سفارش داشتیم و تا جای ممکن ارسال سفارش مشتری‌ها را انجام دادیم.

شکایاتی از ما ثبت شده است که ما روزانه پاسخگوی آن‌ها هستیم اما به دلیل تعطیلات رسمی ایام ابتدایی نوروز، در پاسخ‌دهی به شکایات مشتری‌ها وقفه افتاد و تقریبا ۱۳ عدد شکایت باز در پنل ای‌نماد بدون پاسخ مانده بود. ای‌نماد به دلیل باز بودن همین ۱۳ شکایات، حساب بانکی ما را مسدود کرد. درصورتی‌که ای‌نماد مجری نیست و تنها می‌تواند خود نماد را تعلیق کند و بستن حساب در حوزه‌ی اختیارات آن نیست. این موضوع مشکلات زیادی را برای مشتری‌هایی ایجاد کرد که قصد خرید از مقداد آی‌تی را داشتند. باتوجه به شرایط فعلی امکان خرید حضوری از فروشگاه‌ها نیست و اغلب کاربران به‌صورت آنلاین خرید می‌کنند و بسته شدن درگاه بانکی مشکلات زیادی را برای ما ایجاد کرد.»

مدیرعامل مقداد آی‌تی در ادامه توضیح داد که این اقدام ای‌نماد یعنی بستن حساب بانکی بدون اخطار قبلی باعث آسیب دیدن برند شده است؛ به‌گفته‌ی او این اتفاقات در گذشته هم برای این مجموعه پیش آمده است اما رسیدن آن به این مرحله باعث می‌شود برند مقداد آی‌تی صدمه ببیند. او در ادامه‌ی صحبت‌های خود درمورد جعلی بودن برخی شکایات ثبت شده به زومیت گفت:

بعد از پیگیری برخی شکایات مشخص شده است که برخی کاربرانی که شکایت می‌کنند اصلا خریدی ثبت نکرده‌اند و حتی مستندات آن هم موجود است. ما در مورد اتفاق پیش آمده توییتی منتشر کردیم و بعد از مشورت با آقای الفت‌نسب ایشان به ما گفتند که کار ای‌نماد غیرقانونی بوده است. همچنین در این خصوص جلسه‌ای با ای‌نماد برگزار خواهد شد و مشکل حل‌وفصل خواهد شد.

مدیرعامل مقداد آی‌تی در ادامه به زومیت گفت یکی از دلایلی که این موضوع پیگیری خواهد شد این است که جلوی این مدل از اتفاقات گرفته شود؛  مقداد آی‌تی کسب‌وکار نوپایی نیست که با چند روز مسدود شدن درگاه ورشکسته شود اما چنین اتفاقاتی برای بسیاری از استارتاپ‌ها و کسب‌و‌کارهای نوپا به منزله‌ی تمام شدن فعالیت کاری آن‌ها است. به‌گفته‌ی او برخی از شکایاتی که از مقداد‌ آی‌تی در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود جهت‌دار هستند و بسیاری از آن‌ها اصلا حساب کاربری در وب‌سایت ندارند. او در پاسخ به این سؤال که «آیا در حال حاضر باتوجه به مسدود شدن درگاه بانکی امکان خرید از سایت وجود دارد یا خیر؟» گفت:

درحال‌حاضر مشکلی وجود ندارد و کاربران می‌توانند خرید خود را انجام دهند اما حدود دو الی سه روز این مشکل وجود داشت و مشتری‌ها نمی‌توانستند خریدی انجام دهند؛ اما درحال‌حاضر مشکل برطرف شده است. حتی در این چند روزی که مشکل وجود داشت مشتری‌ها به حساب شخصی مجموعه پول واریز می‌کردند تا سفارش خود را ثبت کنند. ما به دلیل تعطیلات عید گزینه‌ی پرداخت در محل را حذف کرده بودیم و تنها گزینه‌ی پرداخت از طریق درگاه بانکی روی سایتمان فعال بود. با این حال بسیاری از مشتری‌ها به ما اعتماد داشتند و با کارت به کارت سفارش خود را ثبت می‌کردند.  

مدیرعامل مقداد آی‌تی در پاسخ به این سؤال که «تکلیف افرادی که خرید خود را در این مدت ثبت کرده‌اند چه خواهد شد، آیا سفارشات خود را تحویل خواهند گرفت؟» پاسخ داد:

بله، همکاران ما در بخش تأمین کالا و فروش به سفارش‌های اسفند و فروردین‌ماه رسیدگی می‌کنند و مشکلی دراین‌زمینه وجود ندارد. شرایط کشور بحرانی است و همه‌ی کسب‌وکارها، تأمین‌کننده‌ها، گمرک و... یا در حالت تعلیق هستند یا با یک دوم ظرفیت کار می‌کنند. همچنین در صورت رسیدگی به شکایات  ای‌نماد، نماد را از حالت تعلیق درخواهد آورد.

در توییتی که از سوی مدیرعامل مقداد آی‌تی منتشر شده، نوشته شده است درسالی که رهبری معظم، سال جهش تولید نام‌گذاری کرده‌اند، چنین اتفاقی رخ داده است و این سؤال را به‌وجود می‌آورد که «آیا مقداد آی‌تی کار تولید هم انجام می‌دهد؟» او در پاسخ این سؤال به زومیت گفت:

زمانی‌که سالی به‌عنوان جهش تولید نام‌گذاری می‌شود، منظور تنها کسب‌وکارهایی نیستند که کار تولیدی انجام می‌دهند، این افراد هم نیاز دارند که محصولات خود را بفروشند. ما در سال ۹۹  تغییر اساسی داریم و ترجیح می‌دهیم روی فروش کالاهای ساخت داخل نسبت به کالاهای خارجی تمرکز بیشتری داشته باشیم. به‌عنوان مثال در فروش لوازم خانگی مانند یخچال و تلویزیون اولویت ما تولیدکننده‌های داخلی هستند. مطمئنا زمانی‌که ما و فروشگاه‌های مشابه وارد بازی می‌شویم و روی فروش و بازاریابی کالاهای ساخت داخل تمرکز می‌کنیم، این موضوع به نفع تولیدکننده‌ی داخل می‌شود و فروش آن‌ها نیز افزایش پیدا خواهد کرد. دلیل نوشتن این جمله نیز این است که ما می‌توانیم تأثیر مستقیم روی تولید کالاهای داخلی بگذاریم. 

مدیرعامل مقداد آی‌تی در پاسخ به این سؤال که «چرا برخی کاربران بعد از ثبت سفارش و پرداخت مبلغ متوجه ناموجود بودن کالا می‌شوند؟» گفت:

ما دوست نداریم هیچ مشتری از ما ناراضی باشد اما این اتفاق اجتناب‌ناپذیر است و برای همه‌ی کسب‌وکارها رخ می‌دهد زیرا کیفیت خدمات مورد انتظار مشتری متفاوت است. ما تلاش می‌کنیم که رضایت همه را جلب کنیم اما این کار امکان‌پذیر نیست و طبیعی است که از هزار سفارشی که روزانه ثبت می‌شود برای ۲۰ تا از آن‌ها مشکل پیش بیاید. ما همه‌ی کالاها را خودمان نداریم و بخشی را هم تأمین‌کننده‌ها تأمین می‌کنند.به‌عنوان مثال تصور کنید مشتری گوشی را ثبت سفارش می‌کند و مبلغ آن را نیز پرداخت می‌کند اما بنابه‌هردلیلی مقداد آی‌تی نمی‌تواند سفارش را تحویل دهد. درنتیجه درخواست عودت داده می‌شود و کم‌تر از ۴۸ ساعت پول به مشتری پرداخت می‌شود. این قانون تجارت الکترونیک است که همه‌ی کسب‌وکارها موظف به انجام آن هستند.ما در مورد قضیه‌ی ای‌نماد این موضوع را با وسواس بیشتری پیگیری کردیم و برخی کامنت‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی گذاشته شده را بررسی کردیم و متوجه شدیم برخی از شکایات از سوی رقبا برنامه‌ریزی شده است و مستندات آن هم موجود است. اگر خدماتی که ارائه می‌دهیم تا این اندازه بد باشد مطمئنا مشتری‌ها به ما اعتماد نخواهند کرد اما میزان فروشی که داریم نشان‌دهنده‌ی اعتماد کاربران به مقداد آی‌تی است.

البته نمی‌توان پاسخگویی ضعیف مقداد آی‌تی را فقط محدود به تعطیلات نوروز خواند یا اصلی‌ترین دلیل آن را شیوع ویروس کرونا خواند، چراکه پیش از این نیز این مجموعه با وجود تلاش‌های مضاعف برای سرویس‌دهی بهتر از نقاط ضعفی رنج می‌برد که بیشتر متوجه خدمات مشتریان بوده و می‌توان چنین گفت که ویروس کرونا و تعطیلات نوروز مزید بر علت شده و باعث نارضایتی بیش از پیش شده است.

زومیت برای روشن شدن این موضوع که گفته می‌شود ای‌نماد به‌طور غیرقانونی اقدام به مسدود کردن درگاه پرداخت مقداد آی‌تی کرده است با رضا الفت‌نسب، عضو هیئت مدیره‌ی اتحادیه‌ی کسب‌وکارهای مجازی نیز گفتگویی انجام داده است. او در پاسخ به سوالات ما گفت:

نماد مقداد آی‌تی به دلیل عدم پاسخ‌دهی به شکایاتی که از آن‌ها شده بود معلق شده و درگاه بانکی آن‌ها نیز بسته شده است. این اتفاق برای ما تا به حال سابقه نداشته است؛ براساس قوانین نظام صنفی، کسب‌وکارهایی مانند مقداد آی‌تی نیز کسب‌وکار صنفی محسوب می‌شوند و باید از اتحادیه‌ی کسب‌وکارهای مجازی مجوز بگیرند. مقداد آی‌تی نیز از سوی اتحادیه‌ی کسب‌وکارهای مجازی مجوز دریافت کرده است.در فصل هشتم قانون نظام صنفی به نحوه‌ی رسیدگی به شکایات، ذی‌نفعانی که می‌توانند شکایات را بررسی کنند و اینکه چه شخصی پاسخگوی تخلفات است به‌طور کامل اشاره شده است. نماد اعتماد الکترونیکی درحالی به موضوع ورود کرده است که رسیدگی به شکایات مقداد آی‌تی در حال بررسی بوده است و همچنین هیچ درخواستی مبنی بر توقف فعالیت این مجموعه به اتحادیه ارسال نشده است.در ایام پایانی سال و همچنین ایام شیوع ویروس کرونا، بسیاری از اصناف و زنجیره‌ی تأمین محصولات تعطیل هستند و بسیاری از فروشگاه‌های اینترنتی در بحث تأمین محصول دچار مشکل شده‌اند. ما نسبت به این موضوع آگاهی داریم و از مقداد آی‌تی درخواست کردیم که یا کالاها را سریع‌تر تأمین کند یا پول مشتری‌ها را بازگرداند که در اغلب موارد نیز این اتفاق رخ داده است. اما درنهایت نماد اعتماد الکترونیکی بدون توجه به کارهایی که در حال انجام بوده بدون اطلاع دادن به اتحادیه‌ی کسب‌وکارهای مجازی اقداماتی را انجام داده است. این اقدام از نظر ما اقدامی کاملا غیرقانونی است؛ درواقع هیچ قانونی وجود ندارد که اجازه دهد نماد اعتماد الکترونیکی به موضوع شکایات ورود کند.

الفت‌نسب در ادامه به زومیت گفت که بحث اصلی ما ورود توسعه‌ی تجارت الکترونیک به رسیدگی به شکایات است که قانون هیچ اجازه ای برای انجام این کار به او نداده است؛ نماد اعتماد الکترونیکی نهایتا می‌تواند مانند سازمان ثبت احوال عمل کند تا کسب‌وکارها بتوانند خودشان را آنجا رجیستر کرده و هویت فردی و مکانی خود را ثبت کنند. به‌گفته‌ی عضو هیئت مدیره‌ی اتحادیه‌ی کشوری کسب‌وکار مجازی وظیفه‌ی ای‌نماد تنها در حد رجیستر کسب‌وکارها بوده و اجازه‌ی ورود نداشته است؛ درنهایت حتی اگر قصد ورود هم داشت باید موضوع را با نهادی که از آن مجوز گرفته است مطرح کرده و روند رسیدگی به شکایات را از این طریق بررسی کند نه اینکه بخواهد یک طرفه کاری را انجام دهد.

الفت‌نسب در پاسخ به این سؤال که «مرکز توسعه‌ی تجارت الکترونیکی با بستن درگاه بانکی یک کسب‌وکار می‌تواند آسیب جدی به آن‌ها وارد کند و از این به بعد چه اتفاقی خواهد افتاد؟» گفت:

مرکز توسعه‌ی تجارت الکترونیکی در حوزه‌ی صنفی حق انجام چنین کاری را ندارد. ما نزدیک به پنج هزار شکایت را سال گذشته در اتحادیه بررسی کردیم و ۹۰ درصد شکایات از کسب‌وکارهایی که جواز کسب داشتند حل‌وفصل شده است. اینکه کسب‌وکارها گاهی‌اوقات اشتباهاتی داشته باشند طبیعی است اما در این شرایط اتحادیه موضوع را بررسی می‌کند به‌عنوان مثال یا با کسب‌وکار گفت‌وگو می‌کند یا از اختیارات قانونی خود مانند فرستادن بازرس، برای بررسی شرایط استفاده می‌کند؛ درنهایت اگر موضوع حل نشد، اتحادیه موضوع را با اتاق اصناف یا اماکن مطرح می‌کند تا روال قانونی کار جلو برود.متأسفانه نماد اعتماد الکترونیکی امکانی برای خودش گذاشته و بانک مرکزی هم بدون اینکه از اتاق اصناف استعلام بگیرد، امکانی را به او داده که اگر نماد تعلیق شد بتواند درگاه را نیز مسدود کند. این موضوعی است که اتاق اصناف قطعا باید قبل از اجرای آن در جریان قرار می‌گرفت.آیین‌نامه‌ی ۸۷ قانون نظام صنفی می‌گوید که نماد به‌همراه جواز کسب اعطا می‌شود. یعنی حداقل کاری که می‌توانستند انجام دهند این بود که از طرف اتحادیه‌ای که به کسب‌وکار مجوز داده استعلام گرفته می‌شد زیرا ما حتما پاسخگو بودیم، ما در ایام عید امسال هم تعطیلی نداشتیم و رسیدگی به بخش شکایات در جریان بود. اگر به این موضوع رسیدگی نشود کسب‌وکارها با چالش‌های جدیدی از سوی نماد اعتماد الکترونیکی روبه‌رو می‌شوند. در ایامی هستیم که می‌دانیم اصناف دچار درگیری‌های مختلف هستند بنابراین باید نگاه وسیع‌تری نسبت به این موضوع داشت. ما از کسب‌وکارهایی که از آن‌ها شکایت می‌شود طرفداری نمی‌کنیم اما زمانی‌که شرکتی جواز دارد نباید به این شکل با آن‌ها برخورد شود.

الفت‌نسب در پایان و در پاسخ به این سؤال که «آیا به این موضوع رسیدگی می‌شود؟» پاسخ داد:

بله ما اقدامات لازم را انجام داده‌ایم و قطعا پیگیر این موضوع هستیم.

هرچند به نقل از رضا الفت‌نسب اقدام ای‌نماد در مسدود کردن درگاه بانکی مقداد‌‌آی‌تی غیرقانونی است، اما باید این سوال را نیز مطرح کرد که چرا ای‌نماد به چنین اقدامی که تاکنون برای فروشگاه پرمخاطبی رخ نداده بود، دست زده است؟ برای روشن شدن این موضوع باید دید که میزان شکایات از مقداد‌ای‌تی چه اندازه بوده که چنین واکنشی را از سوی نهاد ای‌نماد برانگیخته است؟ نظر شما در این خصوص چیست؟ آیا اقدام ای‌نماد با وجود عدم پاسخگویی مقداد‌آی‌تی کاری قانونی و به جا بوده است؟