ساخت پای پروتزی که همانند پای طبیعی لمس را احساس می‌کند

یک‌شنبه ۲۴ شهریور ۱۳۹۸ - ۲۰:۴۵
مطالعه 4 دقیقه
پژوهشگران سوئیسی یک پای مصنوعی ساخته‌اند که همانند پای طبیعی، فشار و لمس را احساس می‌کند و باعث کاهش درد فانتوم در بیماران قطع عضوی می‌شود.
تبلیغات

ساوو پانیک که بخش پایین پای خود را از دست داده بود، یک پای پروتزی دریافت کرد که به او در بازیابی حرکت کمک کرد. اما این پاهای مصنوعی ناقص هستند و او دچار درد فانتوم شدیدی بود (درد خیالی در عضوی که بیمار آن را از دست داده است). اکنون، دانشمندان اروپایی می‌گویند که نوعی فناوری را توسعه داده‌اند که احساس طبیعی را بازیابی می‌کند و موجب بهبود راه‌رفتن در بیمارانی می‌شود که بخش پایین پای آن‌ها قطع شده است. این رویکرد موجب برطرف‌شدن درد فانتوم در پانیک نیز شد و میزان درد را در بیمار دیگری کاهش داد.

این فناوری با استفاده از حسگرهایی که پروتز پا را به اعصاب باقی‌مانده در بخش بالای پا متصل می‌کند، بیماران را قادر ساخته تا احساسات لمس و فشار یک پای واقعی را احساس کنند. این امر موجب می‌شود که عمل راه رفتن مطمئن‌تر شود و استقامت افزایش پیدا کند.

با یک پروتز پا نمی‌توانید حس کنید که این اندام در کجا قرار دارد، چگونه حرکت می‌کند یا روی چه سطحی قرار دارد و نمی‌توانید به‌طور کامل به آن اعتماد کنید. استانیسا راسپوپوویچ، استاد مؤسسه‌ی رباتیک و سیستم‌های هوشمند ETH زوریخ گفت:

ما به‌منظور بازیابی حس حرکتی که بیماران قطع عضو سال‌ها آن را از دست داده بودند، فناوری خود را درون اعصاب باقی‌مانده‌ی بالای زانو به کار گرفتیم. افراد بالافاصله پس از پیوند توانستند احساساتی نظیر احساسات اندام واقعی را درک کنند.

از آنجایی که این احساسات به‌وسیله‌ی مغز بیماران ایجاد می‌شود، آن‌ها برای بلندکردن و حرکت‌دادن آن نیاز به آموزش ندارند؛ راه رفتن بهبود پیدا می‌کند زیرا بیماران مجبور نیستند برای دریافت تمام احساسات مربوط به راه رفتن روی پای واقعی خود تکیه کنند؛ این کار می‌تواند بسیار طاقت‌فرسا باشد. کاهش در درد فانتوم مزیت دیگر پروتز جدید است. پانیک شب‌ها به‌خاطر درد شدید فانتومی که داشت، از خواب بیدار می‌شد. او گفت:

انگشت پایی که من آن را نداشتم، بسیار درد می‌کرد. انگشت بزرگ پا، خود پا، پاشنه، مچ پا، ساق پا، همه درد می‌کردند و من حتی آن‌ها را نداشتم. از زمانی‌که این برنامه‌ی درمانی را شروع کردم، پس از دریافت تحریک‌های الکتریکی، من هیچ‌گونه درد فانتومی را احساس نمی‌کنم.

درد بیمار دیگر به‌طور کامل از بین نرفت اما کاهش قابل‌توجهی داشت. برای ایجاد پروتز جدید، راسپوپوویچ و همکارانش، حسگرهایی را به کف پای اندام پروتزی دارای فناوری پیشرفته متصل کردند. جراحان الکترودهای ریزی را به اعصاب بازمانده‌ی بخش بالای پا متصل کردند. پژوهشگران الگوریتم‌هایی توسعه دادند که داده‌های حسگر پا را (مثلا هنگام لمس) به اعصاب موجود در ران انتقال می‌داد. این اطلاعات به نوبه‌ی خود به مغز بیمار منتقل شد و بیماران توانستند راه رفتن خود را به همان وضعیت یک پای واقعی تنظیم کنند.

پای پروتزی

دو بیمار در آزمایش‌های مختلف راه رفتن که سه ماه به طول انجامید، متوجه شدند که راه رفتن برای آن‌ها بسیار ساده‌تر شده است. آن‌ها به قدم‌های خود توجه کمتری می‌کردند و سریع‌تر و با اطمینان بیشتری راه می‌رفتند. این نتایج با آزمایش‌های فعالیت مغز و مصرف اکسیژن تأیید شد. این مطالعه، تنها یک اثبات مفهوم است و پژوهشگران امیدوار هستند که درنهایت بتوانند یک دستگاه کاملا قابل‌پیوند را توسعه دهند که بیماران را قادر سازد، بدون اتصال به مجموعه‌ای از سیم‌ها راه بروند. راسپوپوویچ گفت:

دستیابی به یک دستگاه کاملا قابل پیوند چند سال زمان می‌برد و سپس یک آزمایش بالینی را با تعداد بیماران بیشتر (مثلا حدود ۶۰ بیمار) انجام خواهیم داد.

چاد بوتون، استاد مؤسسه‌ی پزشکی بیوالکترونیک انستیتوی پژوهش‌های پزشکی فاینشتاین در منهست نیویورک است. او گفت که این رویکرد یکی از موارد معدودی است که در تلاش بوده تا به افرادی که عضوی حرکتی از خود را از دست داده‌اند، توانایی احساس کردن و تحرک بیشتری بدهد. او افزود: «این چیزی است که آن‌ها ازلحاظ داشتن عملکرد بهتر، مشتاقانه منتظرش هستند.»

بوتون معتقد است که پروتزهای عصبی و دستگاه‌های کاشته‌شده که به بازگرداندن عملکرد ازدست‌رفته و حتی راه‌رفتن کمک می‌کنند، به‌زودی به واقعیت تبدیل شوند. او گفت:

اکنون دیگر مسئله «اگر» نیست، مسئله فقط این است که چه زمانی این دستگاه‌ها را خواهیم دید.

نتایج این مطالعه در مجله‌ی Nature Medicine منتشر شده است.

تبلیغات
داغ‌ترین مطالب روز

نظرات

تبلیغات