زاها حدید، نخستین بانوی معماری که موفق به دریافت مدال طلای انجمن سلطنتی شد
هر چند دنیای طراحی نیز به همان اندازه قدردان نبوغ و ذوق و سلیقهی زاها است. این معمار نامی کارنامهای درخشان دارد، اما به تازگی برگ زرین دیگری نیز به این کارنامهی قابل توجه اضافه شده است، کسب مدال طلای انجمن سلطنتی معماران بریتانیایی.
زاها حدید در ۳۱ اکتبر سال ۱۹۵۰ در شهر بغداد متولد شد. او که فرزند یک سیاستمدار بود، دوران تحصیلات ابتدایی خود را در کشوری که آرامش پیش از طوفان را تجربه میکرد، پشت سر گذاشت. در این زمان او در مدرسهی کاتولیکها تحصیل کرده و زبان فرانسه را به خوبی آموخت. او سپس برای ادامهی تحصیل رهسپار دانشگاه آمریکایی بیروت شد؛ جایی که ریاضیات را به عنوان رشتهی تحصیلی برگزید. زاها بعداً به لندن رفته و در مدرسهی معماری ثبت نام کرد.
در سال ۱۹۷۷ و با روی کار آمدن صدام حسین، اوضاع عوض شده و خانوادهی حدید تصمیم به مهاجرت به انگلستان گرفت. درسال ۱۹۸۰ زاها دفتر خود را افتتاح نموده و از همان ابتدا دنیای معماری را به چالش کشید. ایدهها و طرحهای زاها حدید در نگاه اول بیش از آنکه واقع گرایانه به نظر برسند، واقعیات دنیای ما را به چالش میکشند.
این چالش همان مانع بزرگی بود که پیش پای زاها قرار گرفته و عزم و ارادهای فولادین برای گذشتن از آن مورد نیاز بود. اما زاها حدید پا پس نکشید. او دنیای معماری را به قلمروهایی تازه رهنمون شد. جایی که خطوط خشک ثابت، با نرمی و لطافت پیچ و تاب خورده و سازههایی متفاوت خلق شد.
زاها در طول این سالها، مسیر کاری درخشان و قابل توجهی را پشت سر گذاشته است. دنیای معماری، تنها قلمروی نیست که مرهون تلاش، استعداد و زاویهی دید این بانوی شگفتانگیز است. زاها دنیای طراحی را نیز تحت تأثیر قرار داده است، از طراحی شیشهی عطر و ظروف گرفته تا کیف و کفش و پوشاک، بیلبوردهای تبلیغاتی، کشتی تفریحی، ماشین و مبلمان و لوازم منزل. فهرستی از دیگر چیزهایی که از ایدههای متفاوت و خلاقانهی زاها، شکل و شمایلی متفاوت یافتند. ویژگی اصلی کار خانم حدید، همان خطوط نرم، انحنادار و پر افت و خیزی است که در اکثر کارهای او به چشم میخورد.
خانم حدید نخستین زنی است که موفق شد در سال ۲۰۰۴، جایزهی معماری پریتزکر (Pritzker Architecture Prize) را از آن خود کند. درادامهی موفقیتهای کسب شده توسط این معمار برجسته، ماه گذشته "RIBA" یا همان انجمن سلطنتی معماران بریتانیایی "Royal Istitute British Architects"، نام خانم حدید را به عنوان برندهی مدال طلای سال ۲۰۱۶ خود اعلام کرد. جایزهای که توسط ملکهی انگلستان به شخص یا اشخاصی اهدا میشود که نقشی تأثیر گذار و قابل توجه در دنیای معماری داشتهاند. این نخستین بار است که بانویی معمار گوی سبقت را از سایر رقبا ربوده و آن را به دست آورده است. از دیگر برندگان شاخص این مدال میتوان به معمار شهیر آمریکایی فرانک گری (Frank Gehry)، نورمن فاستر (Norman Foster) معمار شاخص بریتانیایی، معمار برجستهی آمریکایی فرانک لوید رایت (Frank lloyd wright) و سر جرج گیلبرت اسکات اشاره کرد.
زاها اعلام کرده که از این بابت مفتخر بوده و احساس غرور میکند. دفتر معماری زاها حدید، یکی از موفقترین دفاتر معماری جهان بوده و هم اکنون پروژههای مختلفی را در کشورهای گوناگون جهان مدیریت میکند. کارنامهی درخشان آثار او مملو از طرحهایی است که یا ساخت آنها به پایان رسیده و یا در حال تکمیل شدن هستند. همچنین طراحی و فضاسازی داخلی نیز از جمله مشغولیتهای دیگری است که دفتر خانم حدید به آن میپردازد.
messner mountain museum corones
ساخت سازهای پل مانند در محوطهی مرکز خاورمیانه، دانشگاه اکسفورد
مرکز فرهنگی حیدر علیاف، باکو
فضای چند منظورهی فرهنگی DDP، سئول
مرکز آبی لندن
و .....
JS Bach گالری هنری منچستر،
ساختمان بکو (Beko Building)، بلگراد
موزهی هنر MAXXI
شما آثار زاها حدید را در شاخههای گوناگون چگونه ارزیابی میکنید؟
منبع architecture
نظرات