۲۹ خرداد: اندازه گیری محیط زمین برای نخستین بار در طول تاریخ

دانش ریاضی یکی مهم‌ترین علوم پایه است که بشر را در جهت پیشرفت یاری رسانده و با گسترش خود معماهای زیادی را برای بشر حل کرده است. بسیاری از فناوری‌های امروزی که بشر از آن‌ها بهره می‌برد، به‌صورت مستقیم یا غیر مستقیم بر پایه‌ها و اصول ریاضی بنا نهاده شده‌اند.

۲۲۵۷ سال پیش در چنین روزی (۱۹ ژوئنِ سالِ ۲۴۰ قبل از میلاد)، اراتوستن ریاضیدان، شاعر، ورزشکار، جغرافی‌دان و ستاره‌شناس یونانی، توانست برای نخستین بار در طول تاریخ با بهره‌گیری از زاویه تابش خورشید در اسکندریه و اسوان، محیط زمین را اندازه‌گیری کند. تکنیکی که این دانشمند با امکانات و دانش آن روز جهان توانست محیط زمین را اندازه‌گیری کند، تحسین‌برانگیز و شگفت‌انگیز است.

این دانشمند بزرگ یونانی توانست به کمک روش خود محیط کره زمین را برابر با ۴۰,۰۷۴ کیلومتر اندازه‌گیری نماید که این مقدار تنها ۶۶ کیلومتر با مقداری که دانش امروزی بشر با تجهیزات پیشرفته محاسباتی به دست می‌آورد متفاوت است و به عبارتی دیگر محاسبات این دانشمند بزرگ در بیش از ۲۲۰۰ سال پیش دارای تنها ۰.۱۶٪ خطا بوده است که این میزان دقت بدون دسترسی به تجهیزات پیشرفته محاسباتی جای شگفتی دارد. تحقیقات در حوزه جغرافیای این دانشمند بزرگ در بسیاری از کتب قدیمی و باستان به‌عنوان سند اشاره شده است. جالب است بدانید که او اولین نویسنده خارجی است که نام «ایران» را در کتاب‌های خود استفاده کرده و قسمتی از ایران را آریانا نامیده است.

یکی دیگر از کارهای معروف اراتوستن محاسبه انحراف محور زمین است که به‌طور اعجاب‌آوری نزدیک به محاسبات دقیق امروزی است. در خصوص نظریه اعداد این دانشمند توانست روش غربال اراتوستن را معرفی نماید که به کمک روش وی، ریاضی‌دانان قادر بودند به سهولت اعداد اول میان دو عدد مشخص را شناسایی کنند. همچنین وی توانست اولین نقشه جهان بر اساس دانش آن روز جهان را ترسیم کند و بسیاری از اصطلاحات و مفاهیمی که از وی به‌جای مانده است، کماکان در علم جغرافیا استفاده می‌شوند. بسیاری این دانشمند بزرگ یونانی را پدر علم جغرافیا می‌دانند.

به‌واسطه تلاش‌ها و زحماتِ اراتوستن، یکی از دهانه‌های کره ماه به نام وی ثبت شده است. این دانشمند بزرگ ۱۹۴ سال قبل از میلاد و در ۸۰ سالگی چشم از جهانی که متعجب از نبوغ و دانش وی بود فروبست. ولی حتی با گذشت بیش از ۲۲۰۰ سال همچنان نام وی پابرجا است و بشر از تلاش‌های وی بهره می‌برد.

۱۶۲۳ - زادروز پاسکال، پدر علم هیدرودینامیک و مخترع اولین ماشین حساب دیجیتال

۱۹۳۱ - اولین استفاده تجاری از درب‌های مجهز به فتوسل

۱۹۳۴ - ضبط اولین فیلم از سطح خورشید و لکه‌های آن

این مطلب در تاریخ ۲۹ خرداد ۱۳۹۶ به‌روزرسانی شده است.