تحقیقات آمریکا علیه MTN تشدید شد؛ هیچ اتهام رسمی علیه ایرانسل اعلام نشده است

وزارت دادگستری آمریکا تحقیقات جنایی درباره فعالیت‌های گروه مخابراتی MTN آفریقای جنوبی را به مرحله هیئت منصفه فدرال رسانده است؛ پرونده‌ای که به‌واسطه سهام‌داری ۴۹ درصدی MTN در ایرانسل، پای دومین اپراتور تلفن همراه ایران را هم به میان کشانده است.

با این حال، تأکید می‌شود تا کنون هیچ اتهام رسمی یا حکم قضایی علیه ایرانسل صادر نشده است و خدمات این اپراتور در ایران بدون اختلال ادامه دارد.

به گزارش زومیت، وزارت دادگستری آمریکا (DoJ) طی هفته گذشته به شرکت MTN Group اطلاع داده که پرونده تحقیقاتی این اپراتور آفریقایی وارد فاز هیئت منصفه فدرال شده است. به بیان ساده، این مرحله ابزاری در نظام قضایی آمریکا برای بررسی شواهد و تصمیم‌گیری درباره امکان طرح اتهام رسمی است.

منابع بین‌المللی از جمله رویترز تأیید کرده‌اند دامنه این تحقیقات شامل فعالیت‌های پیشین MTN در افغانستان و همچنین سرمایه‌گذاری ۴۹ درصدی این گروه در ایرانسل می‌شود. MTN در واکنش اعلام کرده که «در حال همکاری کامل با مقامات قضایی ایالات متحده» است و تأکید کرده که «هیچ اتهامی به این شرکت تفهیم نشده است.»

در کنار تحقیقات جنایی، چندین خانواده سربازان آمریکایی که در حملاتی نظامی کشته یا مجروح شده‌اند، شکایت‌هایی را علیه MTN ثبت کرده‌اند. این شکایت‌ها ذیل «قانون ضدتروریسم آمریکا (ATA)» پیگیری می‌شوند و در برخی پرونده‌ها از جمله Davis و Chand نام «MTN Irancell» نیز به‌عنوان خوانده دیده می‌شود. در پرونده مشهور Zobay v. MTN هم دادگاه فدرال نیویورک در سال ۲۰۲۳ اجازه داد دعوا وارد مرحله کشف اسناد شود.

شاکیان مدعی‌اند سرمایه‌گذاری و همکاری MTN در ایرانسل یا افغانستان به‌صورت غیرمستقیم منابعی را برای حملات نظامی فراهم کرده است. MTN این ادعاها را «بی‌پایه» می‌خواند و تأکید دارد تاکنون هیچ دادگاهی این ادعاها را اثبات نکرده است.

انتشار خبر تشدید تحقیقات فدرال آمریکا در روزهای اخیر، سهام MTN را در بورس ژوهانسبورگ تا ۹ درصد پایین آورد. با این حال، فعالیت ایرانسل در بازار داخلی ایران بدون تغییر ادامه دارد و هیچ مقام آمریکایی یا نهادی رسماً اعلام نکرده است که محدودیت مستقیمی متوجه خدمات این اپراتور در ایران خواهد شد.

در حالی که پوشش رسانه‌ای در برخی خبرگزاری‌های ایرانی که با تغییر عبارات و روایت خبر واقعی همراه است، باید به این نکته توجه داشت که تحقیقات فدرال آمریکا در حال حاضر صرفاً در مرحله بررسی و جمع‌آوری اطلاعات است و به معنای محکومیت یا اثبات ادعاها نیست. در بسیاری از موارد مشابه، چنین پرونده‌هایی یا با مختومه شدن پایان یافته یا در نهایت صرفاً به جریمه‌های مالی محدود علیه شرکت مادر انجامیده است.

در خصوص ایرانسل، هیچ نهاد قضایی یا بین‌المللی تاکنون اتهامی رسمی متوجه این اپراتور نکرده و همه فعالیت‌های این شرکت در چارچوب قوانین داخلی ایران و مقررات رگولاتوری کشور کماکان ادامه دارد.

از همین رو، کارشناسان حقوقی تأکید می‌کنند که ذکر نام ایرانسل در حاشیه برخی شکایات یا گزارش‌های خارجی، بیشتر ناشی از سهام‌داری MTN است و نه مستند به تخلفی مستقل از سوی این اپراتور بزرگ ایرانی.

در نتیجه، هرچند روند بررسی پرونده‌های علیه MTN در سطح بین‌المللی ادامه دارد، اما ایرانسل در داخل کشور همچنان اپراتوری فعال، قانونی و بدون منع قضایی است و خدمات ارتباطی‌اش برای مشترکان ایرانی با روند عادی ارائه می‌شود.