از تپسی تا بازار املاک؛ ماجرای مهاجرت استارتاپی میلاد منشیپور از تهران به دبی
میلاد منشیپور، مدیرعامل سابق تپسی، که حالا باید او را مالک کسبوکار آنلاین جدیدی در حوزه مشاوره املاک دانست در گفتوگوی اختصاصی با زومیت از این کسبوکار جدید که با نام Air Prop در دبی راهاندازی کرده است، میگوید. منشیپور درباره تفاوت راهاندازی یک استارتاپ در ایران و سایر کشورها هم توضیح میدهد.
پخش از رسانه
او کسبوکار جدیدش که مبتنی بر هوش مصنوعی و در حوزه املاک است را پس از خروج از تپسی به راه انداخته است:
بعد از خروج از تپسی من به دلایل شخصی و خانوادگی یک پایه و زمینه اولیه در دبی ایجاد کرده بودم. به دلایل شخصی که میخواهم نزدیک به ایران باشم و این را هم نمیخواهم که به سمت آمریکای شمالی یا کشورهایی بروم که صنایع بزرگ و مطرحی دارند و راهاندازی استارتاپ آسان نیست.- میلاد منشیپور، مدیرعامل Air Prop و مدیرعامل سابق تپسی
او درباره این که چرا برای یک کسبوکار جدیدش سراغ حوزه املاک و مسکن رفته اینطور توضیح میدهد:
«بهطور مشخص بازار ساختوساز و مسکن در غرب آسیا بازار پیشرفتهای است. صرفاً از جهت رگولیشن و قانونگذاری مثال بزنم؛ لازمه کاری که الان وارد شدیم در حوزه مشاورین املاک است و میخواهیم با هوش مصنوعی یک مدل جدیدی ایجاد کنیم نیاز به یک بستر رگولاتوری آماده دارد. این کار در آمریکا هنوز انجام نشده چون آنجا قوانین و مقررات و رگولیشن اجازه نمیدهد؛ اتحادیهها در این حوزه بهشدت فعال هستند و این اتفاق در این کشور نمیتواند انجام شود تا زمانی که رگولیشن تغییر کند.»
دبی با رگولاتوری هوشمند در حوزه املاک پیشرفت کرده است
به گفته منشیپور، در دبی این بازار بهواسطه مقرراتگذاریهای انجامشده پیشرفت کرده است چراکه «حوزه ملک و مسکن یک حوزه کسبوکاری اساسی برای این کشور محسوب میشود.» او در ادامه اضافه میکند که دبی با هوشمندی رگولیشن را بهصورت کاملا هوشمندانه انجام میدهد:
وقتی قانونگذار هوشمند برخورد کند و رگولیشن را به حداقل ممکن برساند شرایط یک مارکت برای تحول مهیا میشود. بنابراین، کسبوکار میتواند با هزینه کمتر سرویس بهتر بدهد؛ معمولاً با کار به این شکل هزینه پایین میآید و کیفیت بالا میرود.- میلاد منشیپور، مدیرعامل Air Prop و مدیرعامل سابق تپسی
مدیرعامل سابق تپسی با بیان این که این بازار در دبی بهشدت تکهتکه است، تعداد بازیگران زیاد است و سهم بازارها کوچک است، اضافه میکند: «چنین بازاری فقط با استفاده از تکنولوژی رگوله میشود و در صورتی که رگولیشن وجود نداشته باشه تکنولوژی نمیتواند پیش برود.»
بردن استارتاپها به خارج از مرزها
منشیپور که حالا تجربه راهاندازی کسبوکار در خارج از ایران را ندارد درباره این که آیا استارتاپهای ایرانی شانسی برای توسعه کسبوکارشان به خارج از مرزها را دارند، میگوید:
در شرایط کلی توسعه شرکتهای فناوری به خارج از ایران تقریباً غیرممکن است؛ یعنی شما هر لحظه که مشکلی داخل ایران داشته باشید آنقدر درگیر موضوعات FATF و موضوعات تحریمی و... میشوید که عملا دردسرها بیشتر از امکاناتی است که برای کسبوکار شما ایجاد میشود. بنابراین، باید دانش، آگاهی و بعضی از ابزارها را بردارید، به کشور مقصد ببرید و از اول کسبوکارتان را ایجاد کنید.- میلاد منشیپور، مدیرعامل Air Prop و مدیرعامل سابق تپسی
تفاوت سازوکارها و فضای رقابت باعث شده کسبوکارهای در خارج از ایران توسعه پیدا نکنند
البته او تفاوت تفکر و منطق کسبوکاری را هم یک مانع دیگر بر سر راه بردن کسبوکارهای ایرانی به کشورهای دیگر میداند: «در دیگر کشورها سازوکارهای متفاوت و تفکر دیگری وجود دارد؛ رقابت هم متفاوت است و ممکن است شرکتهای ما کار کردن در این شرایط را بلد نباشند. به همین دلیل تقریباً هیچ گزینه برجسته موفقی که بگوییم در ایران کارش را شروع کرده و الان خارج از ایران، حتی همین کشورهای غیر توسعهیافته همسایه به موفقیت رسیده نداریم.»
او درباره تجربه متفاوتی که با شرکت تپسی در حوزه بهکارگیری هوش مصنوعی در سالهای گذشته داشته نیز اشاره کرده و توضیح میدهد:
یک سال آخری که تپسی بودم به لطف یکی از همبنیانگذارهای، حمید مهینی، که یکی از افراد مطرح دنیا در زمینه هوش مصنوعی است کارهایی انجام دادیم اما فهمیدیم در این حوزه چیزی بلد نیستیم؛ یعنی ما اصلا مدل دیگری فکر میکنیم. ما اصلاً نمیدانستیم کسبوکارهایی که بر مبنای هوش مصنوعی هستند چه کار میکنند و چطور میشود چنین بیزنسی را شکل داد. واقعاً نمیفهمیدیم و بلد نبودیم.- میلاد منشیپور، مدیرعامل Air Prop و مدیرعامل سابق تپسی
منشیپور میگوید با همین تجربه، زمانی که از تپسی خارج شده تصمیم گرفته است که بهعنوان یک بازیگر تازهکار و آماتور وارد این حوزه شود. او معتقد است «به نظرم تصمیم درستی گرفتهام، فارغ از این که این پروژه را تا چه اسکیلی بتوانیم پیش ببریم.»
توسعه کسبوکار مبتنی بر هوش مصنوعی در ایران
او در ادامه در پاسخ به این پرسش که آیا در آینده برنامهای برای آوردن این کسبوکار مبتنی بر هوش مصنوعی به ایران دارد، به عدم آمادگی بسترهای رگولاتوری در کشور اشاره کرده و توضیح داد:
من خیلی دوست دارم که نه در بلندمدت یا میانمدت، در کوتاهمدت این اتفاق بیفتد. نه لزوماً در مورد ملک چون فکر میکنم زیرساخت رگولاتوری این حوزه آماده نیست و حتی نیاز به آن هم چندان نیست. اما این امکان وجود دارد که در حوزه درمان و پزشکی این کار را عملیاتی کنیم یا در حوزه آموزش و حتی بانکداری ببریم.- میلاد منشیپور، مدیرعامل Air Prop و مدیرعامل سابق تپسی
میتوانیم کسبوکار مبتنی بر هوش مصنوعی در حوزه پزشکی، آموزش و بانکداری داشته باشیم
او در ادامه اضافه کرد: «دوست دارم این کار را انجام بدهم و برایش برنامه دارم، پس امیدوارم که بشود کاری کرد، فارغ از بازگشت سرمایه. چون اگر بخواهیم به بازگشت مالی فکر کنیم فعلا نمیشود انتظار زیادی از کشورمان داشته باشیم ولی واقعیت این است که همه ما دوست داریم برای کشورمان انرژی بگذاریم و کاری بکنیم که تحول ایجاد کند.»
تعدد نهادهای تصمیمگیرنده کشور را قفل کرده است
مدیرعامل کسبوکار Air Prop در مقایسه شرایط برای راهاندازی کسبوکار و فعالیت استارتاپها در ایران و سایر کشورها با تاکید بر این که «این مقایسه سخت است چون به تفاوت کلی کشورها مربوط میشود» به مشکلات و ضعفهای موجود در تصمیمگیری اشاره کرده و میگوید:
در کشورهای دیگر در بخش حاکمیتی یا بخش رگولاتوری یک هدف مشخص وجود دارد و این است که میگویند ما میخواهیم مثلاً در بخش تکنولوژی توسعه پیدا کنیم. بعد از آن، همه مسائل با این هدف همراستاست برای این که این تصمیم محقق شود. هر مانعی هم که وجود دارد باید همراستا با این هدف برطرف شود. اما چرا در ایران این طور نیست؟ در ایران هم چنین حرفهایی میزنیم ولی عمل نمیکنیم.. گاهی به جایی میرسیم که در کشور تصمیمگیری واحد و تصمیمگیرنده واحدی برای تصمیمهای مهم وجود ندارد.- میلاد منشیپور، مدیرعامل Air Prop و مدیرعامل سابق تپسی
تکثر و تعدد نهادهای تصمیمگیرنده باید منحل شود
او باور دارد در ایران وضعیتی کاملا متفاوت حکمفرماست: «ما در ایران در کنار وزارتخانهها، شورا پشت شورا وجود دارد. فقط هم در حوزه تکنولوژی نیست. همه این شوراها و رویهها باید منحل شود. تصمیمگیریها در همه زمینهها باید به نهادهای تصمیمگیرنده واگذار شود. به جای این همه تکثر در تصمیمگیری باید همه کشور توسعه اقتصادی پیدا کند.»
منشیپور در همین خصوص تجربه ورود تپسی به بورس را مثال میزند: «ما اولین شرکتی بودیم که بهعنوان شرکت فناوری وارد بورس شدیم. بدیهی است که باید شرکتهای فناوری وارد بورس شوند، هیچکس شکی ندارد. همه رگلاتورها از خوشخیمترین تا بدخیمترینشان گفتند حتماً باید این اتفاق بیفتد اما هیچ کدام نمیتوانستند در این راستا کاری کنند، چون یک تصمیمگیرنده وجود نداشت.»
به باور او، در شرایطی که یک نهاد تصمیمگیرنده در کشور وجود نداشته باشد «یک کشور و أمور مختلف آن قفل میشود» چراکه اساسا تکثر و تعدد تصمیمگیری و تصمیمگیرندگان منجر به موازیکاری و مانعتراشیهای مختلف میشود.