سال ۱۴۰۱؛ سال کاهش قدرت خرید و افت ارزش کالاهای فروخته‌شده در دیجی‌کالا
گزارش سالانه دیجی‌کالا که امسال برای چهارمین سال متوالی ارائه شده است، در برخی از آمارها و داده‌ها، نکات جالبی دارد. در گزارش‌های سالانه شرکت‌ها مرسوم نیست که درآمدها و عدد و رقم‌های دقیق میزان فروش ارائه شود تا با استناد به آن‌ها بتوان میزان خرید کاربران و قدرت خرید مردم را سنجید؛ ولی تحلیل برخی از داده‌های موجود در این گزارش ما را به نتایج مهمی می‌رساند.
باتوجهبه اینکه نیمی از کل سهم فروشگاه‌های اینترنتی در حوزه خرده‌فروشی آنلاین به دیجی‌کالا اختصاص دارد، داده‌های گزارش سالانه این کسبوکار می‌تواند منبع مناسبی برای تحلیل وضعیت تجارت اجتماعی و وضعیت اقتصادی جامعه باشد.
افت ۳۰ درصدی ارزش خالص کالای فروخته‌شده در دیجی‌کالا
یکی از داده‌های معنادار در گزارش سال ۱۴۰۱ مجموعه دیجی‌کالا این است که ارزش خالص کالای فروخته‌شده در دیجی‌کالا در سال ۱۴۰۰ درمقایسهبا سال قبل، ۴۹ درصد رشد کرده است. این در حالی است که ارزش خالص کالای فروخته‌شده در دیجی‌کالا در سال ۱۴۰۱ درمقایسهبا سال ۱۴۰۰، تنها ۱۹ درصد رشد کرده است. این کاهش ارزش خالص کالای فروخته‌شده در دو سال متوالی نکته معناداری است که از کاهش قدرت خرید مردم و میزان خریدشان خبر می‌دهد.
رشد فروش ریالی سال ۱۴۰۱ هم درمقایسهبا سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ کمتر شده است. دیجی‌کالا از کاهش فروش ریالی خود نتیجه گرفته که رفتار خرید مردم در سال گذشته تغییر کرده است. درواقع، کم‌شدن میزان فروش ریالی در سال ۱۴۰۱ متناسب با شدت‌گرفتن تورم در سال گذشته نیست و احتمالاً به‌معنی آن است که سبد خرید مردم درمقایسهبا سال‌های گذشته کوچک شده است.
کالاهای دیجیتال بیشتر جست‌وجو و کمتر خریده می‌شوند
داده‌های این گزارش سالانه نشان می‌دهد نوع اقلامی که کاربران در سبد خرید سال گذشته خود در دیجی‌کالا قرار داده‌اند، نیز متفاوت با اقلامی است که در این پلتفرم جست‌وجو کرده‌اند. با وجود میزان زیاد جست‌وجوی وسایل و تجهیزات الکترونیک در دیجی‌کالا، موبایل و لوازم الکترونیکی پنجمین گروه کالاهایی پرفروش در این مارکت‌پلیس هستند. کالاهای سوپرمارکتی و اسباب‌بازی و وسایل کودک در در رتبه‌های بعدی کالاهای پرفروش دیجی‌کالا قرار دارند.
با اینکه گوشی موبایل و کتاب و هندزفری پرجست‌وجوترین کالاهای سال ۱۴۰۰ بوده‌اند و موبایل و هدفون و ساعت هوشمند نیز در سال ۱۴۰۱ بیشترین میزان جست‌وجو در پلتفرم دیجی‌کالا را داشته‌اند، اکثر خریداران در این پلتفرم مایل به خرید پوشاک هستند که ارزان‌تر از کالاهای دیجیتال هستند. پس از پوشاک، محصولات سلامت و زیبایی، کتاب و لوازم‌التحریر و وسایل خانگی و آشپزخانه قرار دارد.
مقایسه داده‌های موجود در گزارش سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ دیجی‌کالا نشان می‌دهد که پرفروش‌ترین کالاهای سال ۱۴۰۰ از‌نظر تعداد پایه نگه‌دارنده گوشی و تبلت، ماسک تنفسی، هندزفری بلوتوثی، کنسرو ماهی تن، نوار بهداشتی و پرفروش‌ترین‌های سال ۱۴۰۱ از‌نظر تعداد هندزفری بلوتوثی، زعفران، نوار بهداشتی، اسپاگتی، پد آرایش پاک‌کن بوده است. بنابراین، هرچند کالاهای پرجست‌وجو عموماً از دسته کالاهای دیجیتال هستند، در هنگام خرید، مشتریان کالاهای دیجیتال کمتری می‌خرند و درمقابل پوشاک و اقلام خوراکی و محصولات بهداشتی را که ازجمله نیازهای روزمره است، تهیه می‌کنند.
حدود ۱۰ میلیون تومان؛ میزان هزینه ماهانه خانوارها در ایران
بخشی از گزارش سال ۱۴۰۱ دیجی‌کالا مربوط به نظرسنجی‌ای از نمونه‌ای ۳ هزار و ۵۵۹ نفری از سراسر کشور بوده است. ۴۱.۵ درصد از پاسخ‌دهندگان شاغل، ۳۰.۲ درصدشان خانه‌دار، ۱۳.۹ درصد دانش‌آموز و دانشجو و طلبه و ۸.۶ درصد از آن‌ها بدون کار هستند؛ اما درآمد دارند و ۵ درصد بدون کار و در جست‌وجوی کار هستند.
این گزارش نشان می‌دهد میانگین مبلغی که مردم در ماه برای خرید اقلام مختلف هزینه می‌کنند، نزدیک به ۱۰ میلیون تومان است. باتوجهبه اینکه بیشترین مبلغ هزینه‌کرد اعلام‌‌شده پاسخ‌دهندگان رقم ۱۰ میلیون تومان بوده است، نتیجه می‌گیریم درصد زیادی از مردم که پایه حقوق وزارت کار دریافت می‌کنند، درآمد ماهانه‌شان کمتر از ۱۰ میلیون تومانی است که اکثر شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی برای خرید ماهانه‌شان هزینه می‌کنند.
میانگین هزینه ماهانه شرکت‌کنندگان در نظرسنجی دیجی‌کالا که ایسپا انجام داده، برابر با ۹.۸۵ میلیون تومان بوده است. از مجموع این خانوارها ۲۴.۹ درصد کمتر از ۶ میلیون تومان در ماه هزینه داشته‌اند و هزینه ۲۳.۷ درصدشان بین ۶ تا ۹ میلیون تومان بوده است و ۲۴.۴ درصد از خانوارها نیز بین ۹ تا ۱۲ میلیون تومان هزینه کرده‌اند. همچنین، ۲۷ درصد اعلام کرده‌اند که در ماه ۱۲ میلیون تومان و بیشتر هزینه داشته‌اند.
پرداخت اعتباری یکی از امکاناتی بود که در سال ۱۴۰۰ به دیجی‌کالا اضافه شد و در سال ۱۴۰۱، ۴.۷ درصد از خریدهای مشتریان از دیجی‌کالا با پرداخت اعتباری انجام شده و در سال ۱۴۰۰ نیز میزان خرید اعتباری از کل خریدهای انجام‌شده از دیجی‌کالا ۵.۵ درصد بوده است.
کاهش میزان رشد در تعداد فروشندگان دیجی‌کالا
در سمت فروشندگان نیز، میزان رشد در تعداد کسب‌وکارهایی که به‌عنوان فروشنده در دیجی‌کالا فعال هستند، در سال ۱۴۰۱ درمقایسهبا سال‌های قبل کاهش پیدا کرده است. تعداد فروشنده‌های دیجی‌کالا از بیش از ۲۴۹ هزار و ۳۰۰ فروشنده در سال ۱۴۰۰ به بیش از ۳۰۸ هزار و ۲۰۰ فروشنده رسیده است که رشد ۲۳.۶ درصدی را نشان می‌دهد.
با وجود این رشد این میزان درمقایسهبا رشدی که از سال ۹۹ تا ۱۴۰۰ اتفاق افتاده، کمتر شده است. در سال ۱۳۹۹، تعداد فروشنده‌ها ۱۵۲ هزار و ۴۰۶ مورد بوده که در سال ۱۴۰۰ حدوداً ۹۷ هزار فروشنده بیشتر شده و به ۲۴۹ هزار و ۳۳۳ فروشنده رسیده است. بنابراین، میزان رشد فروشنده‌ها در مارکت‌پلیس دیجی‌کالا در سال ۱۴۰۱ رشد کمتری تجربه کرده است.
تعداد کسب‌وکارهای مارکت‌پلیس دیجی‌کالا در سال ۱۴۰۰ به بیش از ۲۴۹ هزار و ۳۰۰ کسبوکار رسیده بود و متوسط درآمد ماهانه فروشندگان در آن سال نیز ۴۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بوده است. تعداد این کسب‌وکارها در سال گذشته به ۳۰۸ هزار و ۲۰۳ کسبوکار رسیده و متوسط فروش هر فروشنده فعال در این مارکت‌پلیس در سال گذشته ۳۶۰ میلیون تومان بوده است.
نظرات