یافته‌های گزارش نکس‌لوکس؛ پلتفرم‌های آنلاین روزبه‌روز محبوب‌تر می‌شوند

گزارش «عادات رسانه و تحلیل گروه‌های هدف به تفکیک رسانه‌های مختلف» که توسط آژانس تحقیقات بازار تحلیل داده‌های بازاریابی «نکس‌لوکس» انجام و نوشته شده، نشان می‌دهد رسانه‌ها و پلتفرم‌های آنلاین بیش از همیشه در جامعه نفوذ پیدا کرده و در مقایسه با رسانه‌های دیگر محبوبیت بیشتری دارند.

نتایج آخرین گزارش نکس‌لوکس که در بازه زمانی اردیبهشت و خرداد ۱۴۰۲ انجام شده بر مبنای داده‌های جمع‌آوری‌شده از پنج مرکز استان ارائه شده است. یافته‌های این گزارش نشان می‌دهد با وجود افول محبوبیت تلویزیون در جهان و ایران، در کشور ما این رسانه با اختلافی اندک نسبت به اینترنت موبایل با ۸۴.۲ درصد بیشترین ضریب نفوذ را دارد. ضریب نفوذ اینترنت موبایل نیز ۸۲.۶ درصد است.

اینستاگرام با ۷۴.۳ درصد سومین رسانه با بیشترین میزان ضریب نفوذ بین مردم است و اینترنت دسکتاپ نیز ضریب نفوذ ۶۷.۳ درصدی دارد. یافته‌های این گزارش به‌خوبی نشان می‌دهد که رسانه‌های مبتنی بر اینترنت گوی سبقت را از رسانه‌های سنتی‌تری مانند مجله و روزنامه ربوده‌اند. در حالی که روزنامه ۲۱.۶ درصد و مجله کمی بیش از ۱۷ درصد ضریب نفوذ دارد، ضریب نفوذ تلگرام بیش از ۳۶.۵ درصد و یوتیوب هم کمی بیشتر از ۲۴ درصد است.

رادیو با ۱۲.۶ درصد کمترین میزان ضریب نفوذ در میان ایرانی‌ها را دارد و این در حالی است که رسانه نسبتا نوپایی مثل VODها ۲۴.۴ درصد ضریب نفوذ داشته و مورد استفاده مخاطبان ایرانی علاقه‌مند به فیلم و سریال قرار گرفته‌اند.

با توجه به ضریب نفوذ بالای تلویزیون در جامعه ما، عمده هزینه تبلیغات شرکت‌ها صرف تبلیغات در تلویزیون و پلتفرم‌های انتشار آنلاین ویدیو (VOD) می‌شود. در واقع ۶۶ درصد از بودجه تبلیغاتی شرکت‌ها در این رسانه‌ها صرف می‌شود. نکته مهمی که در این گزارش به آن اشاره شده این است که سهم VODها از بودجه تبلیغاتی روند رو به رشدی داشته اما سهم تلویزیون از این بودجه با افت همراه بوده است.

سهم رسانه‌های آنلاین از بودجه تبلیغاتی ۱۵ درصد و سهم ابزارهای تبلیغات محیطی از این بودجه ۱۴ درصد است. این در حالی است که پیش از این، رسانه‌های محیطی در میزان اختصاص بودجه تبلیغاتی به خود در رتبه دوم قرار داشتند اما حالا رسانه‌های آنلاین در این زمینه از آن‌ها پیشی گرفته‌اند. از نظر میزان بودجه تبلیغاتی صرف‌شده نیز رسانه‌های چاپی فقط ۲ درصد سهم دارند.

از یافته‌های این گزارش می‌توان نتیجه گرفت که سال ۱۴۰۱ به‌‎طور کلی سال خوبی برای تبلیغات نبوده است؛ چراکه هم تعداد پروژه‌های تبلیغاتی کانال‌های تلویزیونی کمتر شده و هم میزان بودجه‌های تبلیغاتی اختصاص داده‌شده به کانال‌های تبلیغات آنلاین با کاهش روبه‌رو شده است. میزان تبلیغات محیطی نیز کاهش پیدا کرده و تبلیغات در رسانه‌های چاپی هم افت شدیدی را تجربه کرده است.

همه این‌ها در حالی است که پیش‌بینی می‌شود ویدیو به محبوبترین ابزار تبلیغاتی در سال‌های آینده تبدیل شود. در این میان، ویدیوهای تبلیغاتی مخصوص شبکه‌های اجتماعی بیشترین نفوذ و تاثیر در کاربران ایرانی این شبکه‌ها را خواهد داشت. مهم‌ترین مولفه‌هایی که این ابزار تبلیغاتی دارد خلاقیت و قابلیت سنجش اثربخشی آن است.

در این مطالعه ۱۶ شبکه مختلف تلویزیونی اعم از شبکه‌های یک تا پنجم سیما، خبر، آی‌فیلم، نسیم، ورزش، مستند و... بررسی شده‌اند. کسانی که به‌عنوان «مخاطب» در این مطالعه در نظر گرفته شده‌اند، کسانی هستند که حداقل پنج ساعت در هفته تلویزیون تماشا می‌کنند.

یافته‌های گزارش نکس‌لوکس نشان می‌دهد که شبکه سه سیما با ۴۶.۶ درصد محبوبترین شبکه تلویزیونی است. ویژگی ورزشی بودن شبکه سه در محوبیت آن تأثیرگذار است؛ چراکه از میان برنامه‌های این شبکه پس از اخبار شبانگاهی، برنامه‌های «فوتبال برتر» و «گزارش ورزشی» بیشترین میزان محبوبیت را در میان مخاطبان داشته است. از نظر میزان محبوبیت هم آی‌فیلم (۳۸ درصد)، خبر (۳۴ درصد)، ورزش (۳۳ درصد) و شبکه اول سیما (۳۰.۴ درصد) در رتبه‌های دوم تا پنجم قرار دارند.

در خصوص کاهش محبوبیت تلویزیون یک عامل اثرگذار رشد میزان محبوبیت و استفاده از پلتفرم‌های VOD اعلام شده است. بر اساس یافته‌های این گزارش، تعداد مخاطبان سریال‌های شبکه‌ نمایش خانگی بیش از دو برابر بیشتر از مخاطبان سریال‌های تلویزیونی است. در این گزارش اشاره شده که یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش تعداد مخاطبان تلویزیون پایین بودن کیفیت سریال‌های پخش‌شده از کانال‌های مختلف این رسانه بوده است.

یافته‌های این گزارش نشان می‌دهد تلویزیون رسانه‌ای محبوب است اما رسانه مناسبی برای انتقال پیام به جوانان نیست. هم‌چنین، برای تبلیغات برندهای پریمیوم هم ابزار مناسبی محسوب نمی‌شود، با این حال رسانه‌ای کارآمد برای تبلیغ برندهای اقتصادی است.