راهکارهای اصولی و موثر برای بهبود شرایط محیط کار

همه ما با رئیس‌های بدخُلق و پرداخت‌های کم مواجه بوده‌ایم، موضوعی که گاه روی مخمان می‌رود و موجب می‌شود تا عطای کار را به لقایش ببخشیم و به دنبال شغل دیگری بگردیم. اما صبر کنید، رئیس‌های بد اخلاق، همکاران فضول و مزاحم و روزهای ممتد پرمشقت کاری همه مواردی است که می‌تواند در هر محیط شغلی وجود داشته باشد. جای بسی تاسف است که بسیاری از ما هر زمان که در کاری با سختی روبرو می‌شویم، به جای حل مشکلات آن را‌ ترک کرده و به کار جدیدی فکر کنیم.

مسلماً در هر کاری می‌توان شرایط فوق را طبیعی دانست، این همان مواردی است که انسان‌های کم طاقت را به‌ ترک کار وا می‌دارد. در این مقاله کوشیده‌ایم با مطرح کردن مواردی سازنده، شما را به تفکر بیشتر واداشته و طرز فکر معقولانه را به نخستین انتخاب شما بدل نماییم. مطمئن باشید به کمک این موارد نه تنها می‌توان محیط کاری را قابل تحمل نمود، بلکه در شرایط نوسانات شدید اقتصادی و موج بیکاری فزاینده امروز اقتصاد جهانی، بهتر است تا پخته‌تر گام برداریم. بیایید با ذهنی بازتر به این موارد نظر کنیم:

مهم‌ترین و نخستین کاری که هم اکنون می‌توانید انجام دهید آن است که تفکرات خود را سامان داده و راهکارهای گوناگونی که برای نیل به این مهم وجود دارند را با تعمق بیشتری از نظر بگذرانید. پیش از آن لازم است تا به خودشناسی پرداخته و درک بهتری از خود و نیازهایتان، منابع و موقعیت‌هایتان بدست آورید. النور روزولت می‌گوید:

هیچ چیز به‌اندازه عدم رضایت شخصی نمی‌تواند شما را وادارد تا احساس نامطلوبی داشته باشید.

از سوی دیگر فرض ما بر این است که حتی اگر روز کاری ناخوشنایندی را پشت سرگذاشته‌اید، بهتر است رویکردی را در پیش بگیرید تا صدمات وارده، ما را از ادامه حیات واندارد و ذهنمان را به خود مشغول نکند، تا دست کم مابقی روزمان به همان منوال خراب نشود. می‌پرسید چگونه این موضوع قابل انجام است؟ پس دلیل خوبی برای همراهی با زومیت دارید!

نباید اجازه دهید دیگران بالاخص در محیط کار ذهن شما را تحت تاثیر قرار دهند. اگر اکثر همکارانتان فکر می‌کنند که شرایط بسیار بد است، حتی اگر موردی برای غر زدن و شکایت کردن پیدا نکنید، احتمال این که شما نیز تحت تاثیر آنها قرار بگیرید بسیار زیاد است. بکوشید تا واقع‌بین بوده و در زمانی که با همکاران خود پیرامون مسائل کاری و سیاست‌های دفتر صحبت می‌کنید، شکوه و شکایت‌های آنها شما را تحت تاثیر قرار ندهد. بهتر است بر روی کار خود تمرکز کرده و تلاش کنید تا از جان و دل بهترین کار ممکن را انجام دهید.

اجتناب از غرغر و شکوه‌های بی مورد گام اولیه خوبی است، اما می‌توانید خود نیز بخشی از راهکار باشید. به دنبال موارد مثبت موجود بگردید و این موارد را در صحبت با همکاران مطرح نمایید. بهتر است که از این موارد یک فهرست تهیه کرده و هر روز به آنها نظر کنید. شاید دلیلی در محیط کار وجود دارد که شما به آن دل بسته اید و از آن خشنود هستید؛ مواردی چون آموزش‌های حین خدمت رایگان، امکاناتی که در اختیارتان است یا حتی خوراکی و نوشیدنی‌هایی که می‌توانید مجانی استفاده کنید. بهتر است از هر یک از این موارد بهره شایسته را ببرید و هر روز آنها را دلیل مبرهنی بر خوب بودن شغل خود به شمار آورید.

تا چه حد از مزایای شغلی تان استفاده می‌کنید؟ به دنبال این موارد بگردید و بکوشید تا به نحو ممکن از تمامی‌ آنها بهره ببرید. این موارد می‌تواند ساعات شروع به کار دیر هنگام در صبح، مزایای پنهان شغلی، بهره از خدمات دفتری، انواع وام یا حمایت‌های دولتی و غیره باشد. بهتر است با یادآوری هر روزه ی این موارد، ذهن خود را از موارد منفی مطرح شده توسط همکاران آلایش و پالایش نمایید.

استرس و فشارهای روحی، دشواری در انجام امور محوله و مواردی از این دست را می‌توان بخشی از مشترکات هر شغلی به حساب آورد. در حقیقت هر شغلی سختی‌ها و سادگی‌های خاص خود را دارد. نکته مهم آن است که بیاموزیم چطور با این مسائل کنار آمده و نه تنها وظایف محوله را به خوبی به سرانجام برسانیم، بلکه احساس خوبی نیز داشته باشیم. گاه لازم است تا در ساعات کاری و بین آن همه مشغله، قدری استراحت کرده و زنگ تفریحی کوتاه داشته باشیم، لبی‌تر کرده و چای یا قهوه ای بنوشیم. فقط نباید اجازه داد تا تعداد این زنگ‌های تفریح از حد و‌اندازه بیرون رود که به قول کلام شیوای استاد سخن، سعدی علیه الرحمه: «هر چه از حد بگذرد رسوا شود...». همان طور که در حال تقویت مکانیزم‌های محافظتی هستید، می‌توانید کمتر از قبل به ارزیابی شغلی خود بپردازید و نسبت به شرایط موجود قضاوت کنید. توصیه می‌کنیم که این موارد را به طرز جسورانه ای از ذهن خود بزدایید، بکوشید تا هر زمان که یکی از مسائل کاری موجب بروز فشار روحی می‌شود، پیش از حل این موضوع، استرس را از خود دور کنید.

«چشم‌ها را باید شست، جور دیگر باید دید...». زمانی که مسائل شغلی موجب بروز حالت ناخشنودی در شما می‌شود، شروع می‌کنید تا همه مسائل را با نگاه بدبینانه بنگرید. همان مواردی که در محل کار شما را آزار می‌دهند آنچنان بزرگ می‌شوند که جلوی دید بصیر شما را گرفته و موجب عذاب بیشترتان می‌گردند. اما نکته آن است که هر کاری دارای مصائب خاص خود است، همان مواردی که ما را از ایده آل‌های ذهنی‌مان دور نشان می‌دهند. نکته آن است که باید بکوشیم تا این موارد منفی را از موارد مثبت جدا نگه داریم. در واقع در تمامی‌ محیط‌های کاری، با روزهای پرمشغله و همکاران زیرآب‌زن روبرو هستیم، این طبیعت آدمی‌ است!

پرسش مهم آن است که باید از خود بپرسیم که این موارد منفی آیا بخشی از کار هستند یا این که ما را در این محیط احاطه کرده‌اند؟

اگر که این موارد بخشی از کار شما شده‌اند، بهتر است مدیرتان را از این موضوع ناخوشایند مطلع نمایید. اگر شرایط کاری به نحوی است که مدام بد و بدتر می‌شود، بهتر است با اطلاع به مقام بالاتر او را از این موارد آگاه سازید. قاعدتاً زمانی که کار در خطر باشد او نیز با شما هم عقیده خواهد بود و برای رفع این موارد می‌تواند کمک حالتان باشد. اما اگر این موارد منفی تنها عوامل حاشیه‌ای هستند، بهتر است خود به دنبال راه حلی برای آنها باشید. اما از یاد نبرید که این موارد خارج از متن نمی‌تواند و نباید به اصل کاری که انجام می‌دهید آسیب و صدمه‌ای وارد نماید. اگر از کارتان لذت می‌برید، نباید اجازه دهید که عوامل دیگری این حس خوب را از شما بگیرد پس بیایید بر کار تمرکز کرده و از این موارد کوچک درگذریم.

اغلب ما پس از گذشت مدتی از کاری که روزگاری به آن عشق می‌ورزیدیم فرسوده شده و از آن متنفر می‌شویم. تنها به این دلیل که هرگز وقتی برای خودمان کنار نگذاشته‌ایم و کار را در اولویت اول زندگی قرار داده‌ایم. بدین‌ ترتیب وقتی که فقط برای کار کردن زندگی می‌کنیم، نمی‌توانیم نه از کار و نه از زندگی لذت ببریم. تک تک ما باید از زمان‌های شخصی، تفریحات و سرگرمی‌ها، سفر و گردشگری و روابط اجتماعی با دوستان و اقوام به خاطر کار نگذریم. بهتر است موارد زیر را در ذهن داشته باشید.

از مرخصی‌ها و تعطیلات تقویم برای سفر و گردشگری بهره شایسته و بایسته را ببرید. حقیقت آن است که رفتن به مسافرت یکی از بهترین راه‌ها برای تقویت روحی و روانی، پس از مدتها کار پرمشغله و زحمت است. راستش را بخواهید شما استحقاق این لذت‌ها را دارید.

بسیاری افراد فکر می‌کنند که بهتر است در روزهای تعطیل در منزل بمانند و استراحت کنن و از خستگی بعد از سفر واهمه دارند اما واقعیت آن است که یک سفر خوب و کوتاه به همراه خانواده یا دوستانتان می‌تواند تاثیر بسیار خوبی روی روحیه شما داشته باشد.

در دنیایی که می‌توان بسیاری از وظایف محوله را از منزل و به صورت دورکاری انجام داد چه لزومی‌دارد زمانی که ناخوش احوال هستید به سر کار بروید؟ بهتر است در این اوقات تنها به بهبودی و کسب سلامتی بیاندیشید. هیچ کارفرمایی به کارمند مریض احوال دل نمی‌بندد.

این مورد یکی از مهم‌ترین موارد این راهنما است. چرا که اغلب ما از آنجا که می‌پنداریم خلاقیت لازم در کار را نداشته ایم، خود را با کوهی از وظایف طرف می‌کنیم و به جنگ این همه کار می‌رویم. بهتر آن است که به دنبال راه کاری خلاقانه‌تر برای انجام امور باشید و از آن پیروی کنید. زمانی را برای مرور کارهایی که انجام داده‌اید اختصاص دهید و اجازه ندهید که اضافه کاری بیش از‌اندازه دمار از روزگارتان در آورد!

اگر حس بد کار بیش از‌اندازه شما را آزار می‌دهد، بهتر است به قدری تفریح فکر کنید، شاید بهتر است پیش از آن که خود را ناک‌اوت کنید، قدری زمان استراحت طلب نمایید.

ایجاد تغییرات کوچک در دفتر کارتان می‌تواند تاثیرات بزرگی بر شما داشته باشد. تهیه رایانه‌ای جدید و سریع‌تر، قراردادن چند گلدان، دوست و همکاری تازه برای هم صحبتی در زمان صرف ناهار و... تا آنجا که می‌توانید از این موارد کوچک استقبال نمایید. علی رغم این که این تغییرات کوچک مشکلات اساسی‌تان را حل و فصل نمی‌کنند، قادرند با ایجاد حس خوب شما را از نظر روحی شارژ نموده و قدری از فشار روحی‌تان بکاهند.

بهترین راه حل برای پر کردن باتری‌های روحی و تلطیف سازی محیط کار آن است که موارد دلخواه و مطلوب نظرمان را به محیط کار ببریم.

این موارد می‌تواند استفاده از خودنویس محبوب‌مان، قراردادن قاب عکس عزیزان یا سایر موارد دیگر باشد.

برای برخی افراد محیط کار تمیز و منظم بسیار مهم است. برای عده‌ای دیگر دم دست بودن همه چیز اهمیت ویژه‌ای دارد. هر کاری که می‌تواند در محیط کار به شما حس خوبی بدهد را انجام دهید.

کار بخش مهمی‌ از زندگی است، اما همه آن نیست. باید خود را عادت دهید که ساعت مشخصی را برای بازگشت به خانه داشته باشید و بیش از‌اندازه وقت خود را در محل کار هدر ندهید. شایسته است که مرز مشخصی بین کار و زندگی خصوصی کشیده شود.

اگر هیچ یک از این راهکارها برای شما راهگشا نبود شاید لازم است تا رویکرد دیگری را در پیش گیرید، موردی که حقیقتاً متفاوت است. بهتر است در چنین صورتی به دنبال شغلی دیگر باشید و یا حتی خودتان یک کسب و کار تازه را دست و پا کنید. البته چنین راه حلی خود مشکلات و سختی‌های خاص خود را به همراه داد، اما اگر حقیقتاً هیچ یک از راه حل‌های مطرح شده بالا به کارتان نمی‌آید، چاره‌ای جز این تغییر بزرگ وجود ندارد.

هرگز نباید اهمیت مراقبت از خود را دست کم بگیرید. همه ما تصور می‌کنیم که مشکلات شغلی تنها به دلیل کم‌کاری یا حتی حضور ما پیش می‌آید که به هیچ وجه صحیح نیست. اگر از افسردگی رنج می‌برید و در محل کار با مشکلات گوناگونی دست به گریبان هستید، بهتر است پیش از‌ ترک کردن این شغل به یک روانپزشک مراجعه نمایید. اگر به‌ اندازه کافی استراحت نکرده و خوابتان به هم ریخته یا اینکه از نظر تغذیه مدتی است نابسامانی را تجربه می‌نمایید، اولین اولویت رسیدگی به این قسم امور است. ورزش کردن، خواب کافی، تفریح با دوستان و اقوام، توجه به سلامت روحی و جسمی‌ همه و همه از عوامل ضروری در حفظ سلامت تن و لذت بردن از کار و تلاش روزانه است.

توجه داشته باشید که مهم‌تر از هر کاری این شما هستید که باید در اولویت نخست باشید. اگر احساس می‌کنید با وجود رعایت کردن تمامی‌موارد ذکر شده باز هم کارتان دردسر آفرین است، شایسته است که به دنبال کار تازه ای بگردید. بهتر است گاه همانند موش داستان «چه کسی پنیر مرا برداشت!» باشید و از موقعیت‌های تازه نهراسید، شاید که اقبال بهتری در انتظار شما باشد.