چگونه ویروس دنیاگیر بعدی را پیش از ظهور پیدا کنیم؟

وضعیتی را تصور کنید که در آن جهان در واکنش به ویروس عامل کووید ۱۹ بدون تأخیر عمل می‌کرد. چه می‌شد اگر ویروس کرونای جدید وقتی اواخر سال ۲۰۱۹ ظاهر شد، کاملاً جدید نبود، زیرا دانشمندان از قبل ویروس‌های مرتبط را در آزمایشگاه مطالعه و توالی‌یابی کرده بودند. چه می‌شد اگر اطلاعات کنار گذاشته نمی‌شد و پژوهشگران سراسر جهان به نمونه‌های ویروس و توالی‌های آن در عرض چند روز اول دنیاگیری دسترسی فوری داشتند.

این پیشرفت‌های کوچک می‌توانست پیامدهای عظیمی داشته باشد. جهان ممکن بود آزمایش‌ها را سریع‌تر تولید کند، شیوع ویروس کند می‌شد و درمان‌ها و واکسن‌های کووید ۱۹ خیلی زودتر به دست مردم می‌رسید و جان میلیون‌ها نفر را نجات می‌داد. شاید هم دانشمندان می‌توانستند محتمل‌ترین نقاط سرریز را پیدا کنند و با تعطیلی آن‌ها به کلی از وقوع دنیاگیری پیشگیری کنند.

همه‌ی این موارد فرضی است؛ اما برخی دانشمندان فکر می‌کنند قابل دستیابی است. آن‌ها می‌گویند هم‌اکنون این فرصت را داریم تا از برخی از مصیبت‌های دنیاگیری‌های آینده جلوگیری کنیم. ما قبلا شیوع‌هایی از ویروس‌های کرونا را تجربه کرده‌ بودیم؛ اما آن‌ها الهام‌بخش مطالعات علمی بزرگ و مشارکتی و پایدار نبودند تا بتوانند ما را برای مقابله با ویروس کرونای جدید آماده کنند.

پس از شیوع سارس در سال ۲۰۰۳ و شیوع مرس در سال ۲۰۱۲ (که هر دو توسط ترکیبی از روش‌های کنترل عفونت و شانس متوقف شدند)، پژوهش‌ها درنهایت متوقف شدند. اگر این طور نمی‌شد و دانشمندان به جستجو، ثبت و به اشتراک‌گذاری اطلاعات مرتبط با تهدیدهای بالقوه جدید ادامه می‌دادند، ممکن بود جد مستقیمی از ویروس SARS-CoV-2 را پیدا کنند و شاید درمان‌ها و واکسن‌ها با بیمار‌شدن اولین افراد تولید می‌شدند.

دنیاگیری نظیر کووید ۱۹ فقط نتیجه‌ی نیروی طبیعت یا رویدادی تصادفی نیست. فعالیت‌های انسانی احتمال ظهور بیماری‌های جدید را افزایش می‌دهد. این واقعیت مسیری را برای مقابله با شیوع جدید، قبل از وقوع آن نشان می‌دهد؛ اما مستلزم تقویت رویکردی دوجانبه است:

• اول اینکه دانشمندان باید پاتوژن‌هایی را که از همه نگران‌کننده‌تر هستند، تعیین کنند و تلاش برای پیدا‌کردن آن‌ها در نقاط احتمالی را افزایش دهند.
• سپس آن‌ها باید آرشیو جامع‌تری از عوامل عفونی تهیه کنند و به روش امنی آن‌ها را دراختیار همه پژوهشگران قرار دهند. چنین سیستمی می‌تواند مشخص کند که کدام ویروس‌ها ممکن است دنیاگیری دیگری را موجب شوند و همچنین پژوهش درباره بیماری‌های عفونی کنونی را افزایش می‌دهد.

فوریت سخت بحران جهانی کووید ۱۹ ارزش به اشتراک‌گذاری سریع اطلاعات مربوط به ویروس‌ها را نشان داد. دنیاگیری کووید موجب همکاری فوق‌العاده‌ای در میان دانشمندان شد که طی آن توالی ژنتیکی ویروس به سرعت رمزگشایی شد و دراختیار همه پژوهشگران قرار گرفت. اکنون چند پایگاه داده بین‌المللی وجود دارد که پژوهشگران می‌توانند توالی ژنوم SARS-CoV-2 را که پیدا کرده‌اند، در آن‌ها بارگذاری کنند و آن را با میلیون‌ها توالی از سویه‌های دیگر مقایسه کنند.

این توالی‌ها موجب افزایش سرعت انجام پژوهش‌ها شد و به تحویل واکسن‌ها و درمان‌ها با سرعت بی‌سابقه‌ای کمک کرد. نظارت بر ژنوم‌های SARS-CoV-2 همچنین منجر به کشف گونه‌های جدید ویروس و آشکار‌شدن مسیرهای انتقال آن‌ها و شناسایی جهش‌های نگران‌کننده شد. اِما هادکرافت، همه‌گیرشناس دانشگاه برن گفت: «تولید توالی و به اشتراک‌گذاری که در این دنیاگیری شاهد آن بوده‌ایم، بی‌سابقه است. هرگز پاتوژنی با این همه توالی نداشته‌ایم.»

ایجاد آرشیو جامع‌تری از ویروس‌ها و ژنوم‌های آن‌ها کشورها را با سوالات سختی درباره حاکمیت، برابری، شفافیت و ایمنی رو‌به‌رو می‌کند. این کار همچنین زمان‌بر و پرهزینه است؛ اما اگر به پیشگیری از بخش کمی از تلفات وحشتناک انسانی و اقتصادی ناشی از دنیاگیری آینده نیز کمک کند، ارزشش را دارد.

ویروس‌ها برخلاف قدرت تخریب زیادی که دارند، بسیار ساده‌اند. در هسته ویروس‌ها، قطعات کوچکی از ماده ژنتیکی (DNA یا RNA) وجود دارد که در پوسته پروتئینی میکروسکوپی محصور شده است. آن‌ها انگل‌های منفعلی هستند که بدون آلوده‌کردن میزبان قدرت تکثیر ندارند. بسیاری از دانشمندان ویروس‌ها را شکلی از حیات درنظر نمی‌گیرند.

این سادگی منجر به تنوع چشمگیر در شکل، اندازه و قربانیان می‌شود. براساس یک برآورد، تعداد ویروس‌های انفرادی روی زمین بیش از تعداد ستاره‌های جهان است. بیش از ۳۲۰ هزار ویروس مختلف پستانداران را آلوده می‌کنند و ویروس‌های بسیاری بیشتری وجود دارند که ماهی‌ها، پرندگان، خزندگان، حشرات، گیاهان، قارچ‌ها و باکتری‌ها را آلوده می‌کنند.

بیشتر ویروس‌های جدید در انسان درنتیجه‌ی تماس با حیوانات به انسان منتقل می‌شوند. بیش از ۲۰۰ گونه ویروس شناسایی شده است که انسان‌ها را آلوده می‌کنند و دانشمندان هر ساله پاتوژن‌های بیشتری را پیدا می‌کنند که دارای این توانایی هستند.

ویروس‌ها همچنین هنگام ایجاد نسخه‌هایی از خود دچار اشتباهاتی می‌شوند، بنابراین به‌طور منظم جهش پیدا می‌کنند. به‌همین‌دلیل، است که گونه‌های SARS-CoV-2 (ازجمله گونه سریع منتشرشونده اومیکرون یا BA.2 که اکنون علت بیشتر موارد عفونت کووید در جهان است) همچنان درحال ظهور هستند.

پژوهشگری در تاریخ ۲۵ نوامبر ۲۰۲۰ در حال جمع‌آوری خفاش‌ها در غاری در گابن. دانشمندان غارهای دارای جمعیت خفاش را که فکر می‌کنند ممکن است منشأ بسیاری همه‌گیری‌های انسانی در سال‌های اخیر باشند (سارس در سال ۲۰۰۳ و مرس در سال ۲۰۲۱، ابولا و اکنون کووید ۱۹)، بررسی می‌کنند.

تعداد بسیار زیاد ویروس‌ها به این معنا است که نمونه‌برداری از تمامی ویروس‌های موجود در حیات‌وحش به امید پیدا‌کردن ویروس‌های نادری که می‌توانند انسان‌ها را آلوده کنند، عملی نیست. درعوض، دانشمندان می‌خواهند سرزمین‌های مرزی بین انسان‌ها و حیات وحش را مطالعه کنند که در آنجا تجاوز به قلمرو حیات وحش احتمال سرریز ویروس‌ها را افزایش می‌دهد.

پژوهشگران می‌توانند ویروس‌ها را ازطریق نظارت فعال که در آن گروهی از حیوانات یا انسان‌ها را به‌دنبال عفونت مورد غربالگری قرار می‌دهند و همچنین ازطریق نظارت غیرفعال که در آن حیوانات یا انسان‌های بیمار را برای شناسایی عوامل بیماری آزمایش می‌کنند یا نمونه‌برداری از بقایایی مانند فاضلاب‌ها پیدا کنند.

استفان گلدشتاین، ویروس‌شناسی در دانشگاه یوتا خواستار نظارت فعال و غیرفعال در محل برخورد بین انسان‌ها و حیوانات در مناطقی شد که کانون‌های داغی برای ظهور ویروس‌ها به‌شمار می‌روند. این مکان‌ها شامل مناطقی مانند جنگل‌های بارانی آمازون می‌شود که در آن جنگل‌زدایی مداوم حیات وحش را به انسان‌ها نزدیک کرده است.

تلاش‌هایی توسط دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های پژوهشی کشورهای مختلف برای فهرست‌بندی این ویروس‌ها، نمونه‌گیری از مکان‌هایی که در آن معدنچیان، دامداران، کشاورزان و توسعه‌دهندگان املاک به محدوده‌ی جنگل‌ها، مراتع و بیابان‌ها تجاوز کرده‌اند، در حال انجام است.

وقتی پژوهشگران ویروس جدیدی را پیدا می‌کنند، ساختار آن را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کنند. آن‌ها همچنین ماده ژنتیکی آن را رمزگشایی می‌کنند و به‌دنبال نشانگرهای خاصی می‌گردند که ممکن است نشان دهد آن ویروس توانایی ایجاد بیماری را دارد یا توالی جامعی از ژنوم آن را جمع‌آوری می‌کنند.

دنبال‌کردن تغییرات ژنتیکی ویروس شواهدی را آشکار می‌کند که نشان می‌دهد ویروس مذکور از کجا ممکن است آمده باشد و ممکن است به کدام جهت برود. دانشمندان ویروس را طبقه‌بندی می‌کنند و ارتباط آن را با نمونه‌های شناخته‌شده دیگر مشخص می‌کنند.

پیدا‌کردن ویروس جدید کافی نیست. ازآن‌جا‌‌که ویروس‌ها انگل هستند، برای تکثیر به سلول میزبان نیاز دارند. آن‌ها همچنین درباره چیزی که آن را آلوده می‌کنند، سختگیر هستند. بنابراین، پژوهشگران باید کتابخانه بزرگ‌تری از سلول‌های استاندارد به نام «رده‌های سلولی» را ایجاد کنند تا ویروس‌ها را در آزمایشگاه مطالعه کنند. به‌طور ایدئال، این رده‌های سلولی باید تا جای ممکن شبیه بافت‌های حیوانی باشند که ویروس آن‌ها را در طبیعت آلوده می‌کند.

بااین‌حال، سلول‌های استانداردشده زیادی وجود ندارد که از برخی از شایع‌ترین منابع بیماری تقلید کنند. جیجی گرونوال، پژوهشگر ارشد مرکز امنیت بهداشت جانز هاپکینز گفت: «اگرچه ابولا، مرس، سارس و SARS-CoV-2 همه از خفاش‌ها منشأ گرفته‌اند، رده‌های سلولی کمی برای خفاش‌ها داریم.»

همچنین جستجو به‌دنبال ویروس‌های جدید با خطراتی همراه است. این احتمال وجود دارد که فرد جستجوکننده ویروس خودش عفونی شود و دیگران را آلوده کند و شیوع جدیدی را موجب شود.

شناسایی و توالی‌یابی ویروس‌های جدیدی که می‌توانند انسان‌ها را تهدید کنند، همچنین می‌تواند خطر اطلاعاتی ایجاد کند، زیرا توانایی طراحی پاتوژن‌های جدید در آزمایشگاه آسان‌تر و ارزان‌تر می‌شود. این امر موجب افزایش خطر فرار ویروس‌های مهندسی‌شده از آزمایشگاه به‌صورت تصادفی یا حتی به‌طور عمدی می‌شود؛ اما کسی ویروس‌ها را ردیابی کند یا نه، ویروس‌های بیشتری از حیوانات به انسان‌ها سرریز خواهند شد. بنابراین، تمرکز روی این موضوع ارزشمند است.

البته، حتی با گذشت دو سال از زمان آغاز دنیاگیری کووید ۱۹، درحالی‌که توجه جهانی زیادی به آن معطوف شده است، هنوز شکاف‌های قابل‌توجهی درزمینه‌ی نظارت برای ویروس عامل آن وجود دارد. تلاش‌ برای کشف پاتوژن‌هایی دیگری که در کمین هستند، از این هم کمتر است. سازمان جهانی بهداشت اخیراً گزارش کرد یک سوم از کشورها هنوز ظرفیت کافی برای شناسایی، توالی‌یابی و به اشتراک‌گذاری ژنوم پاتوژن‌ها را ندارند. گرونوال گفت: «نگران این تفکر هستم که اگر به‌دنبال آن‌ها نگردیم، نمی‌توانند به ما صدمه بزنند.»

پس از شناسایی ویروسی جدید، قدم مهم بعدی به اشتراک‌گذاری اطلاعات است. دنیاگیری کووید ۱۹ به وضوح مزیت‌های همکاری مؤثر بین پژوهشگران و کشورها و همچنین خطر ناشی از عدم همکاری را نشان داده است.

ویروس SARS-CoV-2 که موجب کووید ۱۹ می‌شود، اولین‌بار در دسامبر ۲۰۱۹ از نمونه بیماران جدا شد و دانشمندان در کشور چین توالی ژنومی آن را منتشر کردند و راه را برای ساخت و توزیع واکسن‌ها و درمان‌های هدفمندی مانند آنتی‌بادی‌های مونوکلونال و داروهای ضدویروسی هموار کردند.

توالی‌های ژنتیکی به تنهایی کافی نیستند. گرونوال گفت: «هنوز درباره ویروس های کرونا به اندازه کافی خوب نیستیم که بتوانیم به توالی نگاه کنیم و مشخص کنیم که آیا انسان‌ها را آلوده خواهد کرد یا نه.» پژوهشگران باید روی ویروس‌های زنده نیز کار کنند.

پژوهشگران دستگاه‌های توالی‌یاب را تحت نظر دارند که مواد ژنتیکی موارد کووید ۱۹ را در پردیس ژنوم مؤسسه ولکام‌سنگر انگلستان تجزیه‌و‌تحلیل می‌کنند.

نیاز به انجام آزمایش روی ویروس‌های زنده چالش‌هایی را برای دانشمندانی ایجاد می‌کند که تلاش می‌کنند فراتر از مرزها کار کنند. ویروس SARS-CoV-2 در همه کشورهای جهان منتشر شده است و بسیاری از قوانین بین‌المللی حاکم بر نحوه‌ی به اشتراک‌گذاری ویروس‌ها را به بحث کشیده است؛ اما پیشگیری یا حتی خنثی‌کردن دنیاگیری نیازمند اقدام پیش از شیوع جهانی آن است و در آن مرحله، چنین مقرراتی (که برای وضعیت اضطراری بهداشت عمومی طراحی نشده‌اند) می‌تواند همچون مانعی عمل کند.

آمبر هارتمن شولتس، رئیس سیاست‌های علمی مجموعه میکروارگانیسم‌ها و کشت‌های سلولی مؤسسه لایبنیتس DSMZ آلمان گفت: «پاتوژن‌ها، حتی اگر بتوانند به‌راحتی در سراسر جهان منتشر شوند، تحت قوانین حاکمیت کشورهایی قرار دارند که در آن‌ها یافت می‌شوند. این قانونی تحت کنوانسیون تنوع زیستی است و ازطریق پروتکل ناگویا ابلاغ شده است.»

کنوانسیون تنوع زیستی پیمانی بین‌المللی است (هرچند به تأیید ایالات متحده نرسیده است) که نحوه حفظ طبیعت درون و خارج از مرز کشورها را تعیین می‌کند. پروتکل ناگویا بر منابع ژنتیکی تمرکز دارد و دستورالعمل‌هایی را برای اطمینان از این مسئله که کشورهایی که این منابع در آن‌ها یافت می‌شود، بخشی از مزیت‌های آینده را به دست می‌آورند، تعیین می‌کند.

برای مثال، اگر ویروسی درون مرزهای یک کشور پیدا شود، کشور مذکور باید به‌راحتی به داروها یا واکسن‌هایی که آن پاتوژن را هدف قرار می‌دهند، دسترسی پیدا کند. این کشور همچنین می‌تواند بخشی از سود حاصل از این داروها را بگیرد.

کشورهایی که بیشتری آسیب را از یک بیماری متحمل می‌شوند، باید بار هزینه‌های واکسن، درمان و محصولات دیگر را نیز بر دوش بکشند، درحالی‌که مزیت‌های پولی و غیرپولی این محصولات به تولیدکنندگانی می‌رسد که عمدتا در کشورهای صنعتی قرار دارند.

اگر ویروس جدیدی ظاهر شود، درگیری‌های بوروکراتیک بین دولت‌ها می‌تواند پیشرفت را در مراحل حیاتی که در آن هنوز امکان پیشگیری وجود دارد، متوقف کند. بدون حل نگرانی‌های مرتبط با برابری، افرادی که در خط مقدم شیوع قرار دارند، ممکن است سودی از به اشتراک گذاشتن یافته‌های خود نبینند. این امر می‌تواند ساخت واکسن‌ها و ضدویروس‌های موردنیاز برای حفاظت از کل جهان را به تأخیر بیندازد.

سازمان جهانی بهداشت در تلاش است تا برخی از موانع سیاسی را با «معاهده دنیاگیری» حل کند و به تشویق به اشتراک‌گذاری اطلاعات و منابع کمک کند. مفاد دقیق این معاهده هنوز مورد بحث است.

برخی از پژوهشگران همچنین ایجاد پروژه‌ی جهانی ویروس را برای هماهنگ‌کردن تلاش‌های بین‌المللی به منظور پیدا‌کردن ویروس‌ها و توالی‌یابی ژنوم آن‌ها پیشنهاد کرده‌اند. وب‌سایت‌های رایگانی مانند GISAID و Nextstrain اطلاعات ژنوم ویروس‌ها را جمع‌آوری کرده و ابزارهایی برای تجزیه‌و‌تحلیل آن‌ها ارائه می‌دهند.

برای ویروس‌های زنده، گروه‌هایی مانند American Type Culture Collection و European Virus Archive نمونه‌های ویروس را ذخیره کرده و آن‌ها را برای انجام آزمایش به آزمایشگاه‌های سراسر جهان می‌دهند. این بیوبانک‌ها که معمولاً مؤسسه‌های دولتی یا غیرانتفاعی هستند، به تسهیل انجام پژوهش روی ویروس‌ها کمک کرده‌اند و آن را از گروه محدودی از آزمایشگاه‌ها به سراسر جهان رسانده‌اند.

این امر باعث شده است انجام پژوهش‌ روی ویروس‌ها برای مناطق دارای منابع کمتر، دست‌یافتنی‌تر شود. کریستین پرت، توسعه‌دهنده کسب‌وکار در سازمان غیرانتفاعی European Virus Archive گفت: «اصول مشترکی در بیوبانک‌ها وجود دارد که یکی از آن‌ها شفافیت و دیگری بی‌طرفی است.»

سپس پژوهشگران سراسر جهان به شرط اینکه شرایط ایمنی و امنیتی لازم را داشته باشند، می‌توانند نمونه‌های ویروس را از بیوبانک‌ها بگیرند (معمولاً فقط هزینه حمل‌و‌نقل آن‌ها را می‌پردازند). دولت‌هایی مانند ایالات متحده قوانینی برای محدود‌کردن پاتوژن‌هایی که ممکن است به‌عنوان سلاح زیستی تغییر کابرد داده شوند، دارند.

اگرچه درحال‌حاضر، ده‌ها آزمایشگاه تحقیقاتی برای ویروس های خطرناک در سراسر جهان وجود دارد، بیشتر آن‌ها از بالاترین استانداردهای ایمنی، شفافیت و به اشتراگ‌گذاری اطلاعات برخوردار نیستند. این امر باعث ایجاد این سؤال می‌شود که اگر آزمایشگاه‌های مختلف معیارهای یکسانی ندارند، بهترین راه برای به اشتراک گذاشتن نمونه‌ها و توالی‌های ویروسی چیست.

جستجو برای ویروس‌های خطرناک تضمین‌کننده این مسئله نیست که یک تهدید به موقع پیدا شود یا سیاست در آن تلاش‌ها مداخله نکند. کاترین ایبان، روزنامه‌نگار ونتی‌فر در این مجله می‌نویسد که گروهی به نام EcoHealth Alliance در سال ۲۰۱۴، ۳/۷ میلیون دلار از مؤسسه ملی سلامت آمریکا دریافت کرد تا خفاش‌ها را در کشور چین به‌دنبال ویروس‌های کرونا مورد بررسی قرار دهد؛ اما SARS-CoV-2 را پیش‌بینی نکرد.

ایبان همچنین به مقاله پیش‌چاپی که سال گذشته توسط جسی بلوم، استاد مرکز تحقیقات سرطان هاچینسون ارسال شده بود، اشاره کرد. بلوم متوجه شد که توالی‌های اولیه SARS-CoV-2 از یک پایگاه داده NIH حذف شده بودند و به این نتیجه رسید که آژانس این کار را بنا به درخواست پژوهشگران چینی و به دلایل نامشخص انجام داده بود. توالی‌ها پس از مدتی دوباره به‌صورت آنلاین منتشر شدند.

علاوه‌بر‌این، یافتن و ثبت ویروس جدید برای متوقف‌کردن دنیاگیری بعدی کافی نیست، مگر اینکه سیاستگذاران و دانشمندان آن را به‌عنوان تهدید تلقی کنند و اقدام را شروع کنند. آن‌ها همچنین باید فرهنگی را ایجاد کنند که موجب تشویق به اشتراک‌گذاری این یافته‌ها شود و این کار با پاداش همراه باشد.

زمانی که هیئت مسئول بررسی منشأ ویروسی کرونا سازمان جهانی بهداشت، در ۳ فوریه ۲۰۲۱ در حال بازدید از مؤسسه ویروس‌شناسی ووهان هستند، پرسنل امنیتی در خارج از مؤسسه نگهبانی می‌دهند.

برای مثال، مؤسسه ویروس‌شناسی ووهان، در سال ۲۰۱۳ ویروس کرونایی را ثبت کرده بود که موجب بیماری در میان گروهی از معدنچیان شده بود. وقتی آن‌ها آن را در سال ۲۰۲۰ با ویروس SARS-CoV-2 مقایسه کردند، دریافتند که ژنوم آن‌ها ۹۶ درصد همپوشانی دارد.

حضور ویروس قبلی که RaTG13 نام داشت، به این تئوری‌ها دامن زد که SARS-CoV-2 از آزمایشگاه نشت کرده است. اگرچه ویروس‌شناسانی که درخت خانوادگی دو ویروس را بررسی کردند، به این نتیجه رسیدند که آن‌ها از شاخه‌های متفاوتی منشأ گرفته‌اند و SARS-CoV-2 از ویروس RaTG13 منشأ نگرفته است. هیچ جد مشترکی از SARS-CoV-2 در مؤسسه ویروس‌شناسی ووهان و نیز در طبیعت پیدا نشد و داستان منشأ آن همچنان مبهم باقی ماند.

دانشمندان شواهدی پیدا کردند که نشان می‌داد ویروس احتمالاً بیش از یک بار در بازار فروش حیوانات زنده در ووهان به انسان سرریز پیدا کرده است. نمونه‌های زیست‌محیطی نشان می‌داد که اولین آثار ویروس SARS-CoV-2 در اطراف یک فروشنده خاص جمع شده‌اند. یافته‌ها که در ماه فوریه به‌صورت پیش‌چاپ منتشر شد، به منشأ طبیعی این بیماری اشاره دارد.

رفتار دولت چین موجب تشدید سوء‌ظن‌ها شده است. مقام‌های بهداشت سراسر جهان از چین به‌دلیل عدم انتشار اطلاعات حیاتی درباره منشأ کووید ۱۹ انتقاد کرده‌اند. دولت ایالات متحده گفته است که چین شدت کووید ۱۹ را در روزهای اولیه دنیاگیری کمرنگ جلوه داده است.

مؤسسه ویروس‌شناسی ووهان در سپتامبر ۲۰۱۹ پایگاه داده ویروس خود را حذف کرد. مقام‌های آزمایشگاه گفتند این اقدامی احتیاطی به‌دلیل حملات سایبری است، اگرچه پژوهشگران سراسر جهان از آن‌ها خواستند تا آن را دوباره به‌صورت آنلاین درآورند. پژوهشگران چینی همچنین برای انتشار پژوهش‌های خود دررابطه با کووید ۱۹ باید مجوز دولت را دریافت کنند. بنابراین، درحالی‌که چین ممکن است سال‌ها پیش یکی از خویشاوندان SARS-CoV-2 را ثبت کرده باشد، آن‌ها کار چندانی درباره این اطلاعات انجام ندادند و در جریان مراحل بحرانی دنیاگیری کووید ۱۹ آن اطلاعات را به اشتراک نگذاشتند.

از طرف دیگر، آفریقای جنوبی برخی از اولین موارد گونه اومیکرون را در سال ۲۰۲۱ کشف و ثبت کرد؛ اما این افشا منجر به ممنوعیت‌های مسافرتی شد که به اقتصاد این کشور صدمه زد، درحالی‌که کاری برای پیشگیری از انتشار اومیکرون در سراسر جهان انجام نداد. هادکرافت گفت: «تصور این موضوع که کشورهای دیگر به این وضعیت نگاه کنند و بگویند نمی‌خواهیم گونه جدیدی را پیدا کنیم، سخت نیست.»

مشخص نیست که بحران کووید ۱۹ درنهایت چه زمانی از بین خواهد رفت؛ اما سرانجام این اتفاق خواهد افتاد و برخی پژوهشگران می‌گویند باید دوباره روی بیماری‌های مهم دیگر هم تمرکز کرد. حتی تلاش برای مقابله با ویروس‌های غیرپاندمیکی مانند HIV، درصورتی که دانشمندان درک بهتری از تغییرات آینده ویروس به دست آورند، می‌تواند با دستاوردهای زیادی همراه شود. هادکرافت گفت:

احتمال اینکه ویروس پاندمیک آینده را پیش‌بینی کنیم، خیلی زیاد نیست؛ اما هرچه بیشتر درباره سویه‌های ویروس بدانیم، در موقعیت بهتری قرار خواهیم داشت. اگر دانش حاصل از SARS-CoV-2 را درباره ویروس‌های رایج دیگر به کار ببندیم، دانسته‌های ما از آن ویروس‌ها افزایش خواهد یافت.

شناسایی ویروس‌های شومی که در کمین تمدن بشری قرار دارند، زمان می‌برد و کشورهای جهان احتمالاً سال‌های زیادی را صرف تدوین قوانینی درباره نحوه پیدا‌کردن و به اشتراک‌گذاری تحقیقات خود درباره بیماری‌ها خواهند کرد؛ اما با توجه به خطر دائمی ظهور ویروس‌های جدید، جهان باید هم‌اکنون اقدام کند. گرونوال گفت:

دوست دارم ۲۰ سال بعد به گذشته نگاه کنیم و بگویم در موقعیت بسیار بهتری هستیم و می‌دانیم چه چیزی خطرناک است. یافتن پاسخ برخی از این سوالات پژوهشی زمان می‌برد و هیچ زمانی بهتر از زمان حال برای شروع کار روی آن‌ها نیست.