دانشمندان صدهزار احتمال برای آینده زمین پیش‌بینی کرده‌اند

اغلب افراد حداقل در یکی از لحظات زندگی خود آرزو می‌کنند ای کاش در گذشته انتخاب دیگری داشتند. به‌راحتی می‌توان فهمید چه اشتباهی در گذشته مرتکب شده‌ایم اما در زمان حال، معیارهای تأثیرگذار بر آینده‌ی خود را نادیده می‌گیریم. درک نقاط بازگشتی برای سیستم‌های پیچیده در مقیاس جهانی دشوارتر است. بااین‌حال مدلسازی پیشگویانه یکی از روش‌هایی است که می‌تواند معیارهای مهم را برایمان مشخص کند. برای رسیدن به این هدف، فرانیس مور، پژوهشگر سیاست‌گذاری محیطی از دانشگاه کالیفرنیا به همراه دیویس و همکاران در دیگر نقاط ایالات متحده از شبیه‌سازی‌های کامپیوتری برای پیشگویی و تحلیل ۱۰۰ هزار احتمال برای آینده‌ی تغییرات اقلیمی استفاده کردند.

با تکرار سناریوهای مختلف و در عین حال تغییر معیارهای متعدد می‌توانیم عوامل تعیین‌کننده‌ی سرنوشت خود را درک و شناسایی کنیم. ازآنجاکه جهان هنوز فاصله‌ی زیادی با برآورده ساختن تعهدات توافق اقلیمی پاریس دارد و دی‌اکسید کربن به سرعت در حال انتشار است، یافتن شاخص‌های تعیین‌کننده‌ی سرنوشت اقلیمی از هر هدف دیگری مهم‌تر است. اغلب مدلسازی‌های اقلیمی متمرکز بر جنبه‌های فنی مسئله مثل اقلیم یا فناوری‌های تعدیل‌کننده بوده‌اند. براساس پژوهش‌های گذشته، انسان از قابلیت‌های تخصصی برای اعمال تغییرات برخوردار است و همچنین برآورده ساختن این اهداف از نظر اقتصادی هم امکان‌پذیر است.

اما تمام این تلاش‌ها با معیارهای دیگری مثل سیستم‌های سیاسی و اجتماعی که در مدلسازی نادیده گرفته شده‌اند، خنثی می‌شوند. از طرفی انسان‌ها هم به نشر آلاینده‌ها ادامه می‌دهند. مور و تیم او به جست‌وجو در روش‌های مختلف پرداختند تا معیارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تأثیرگذار بر نشر آلاینده‌ها را پیدا کنند و این معیارها را برای شبیه‌سازی‌های گرمایش زمین تا سال ۲۱۰۰ به کار ببرند. به گفته‌ی مور:

در تلاش هستیم ماهیت سیستم‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی تأثیرگذار بر نشر آلاینده‌ها را درک کنیم.

پژوهشگرها همچنین با استفاده از داده‌های تاریخی محدودیت‌هایی را به متغیرها اضافه کردند و معیارهای اجتماعی متعدد از جمله دیدگاه عموم جامعه به تغییرات اقلیمی را به‌عنوان عامل کلیدی سناریوها در نظر گرفتند. به گفته‌ی پژوهشگرها:

فرض می‌کنیم نشانه‌های تغییرات اقلیمی در زندگی روزمره‌ی افراد باعث شوند مردم گرمایش جهانی را تأیید کنند و از سیاست‌های تعدیل‌کننده حمایت کنند. درنتیجه تمایل به تطبیق اجتماعی می‌تواند متغیرهایی بازگشتی را به‌دنبال داشته باشد، به‌طوری‌که با توجه به تعداد حامیان کافی، شاهد تغییرات ناگهانی در سیستم باشیم.

به‌همین‌دلیل، معیارهایی مثل ادراک اجتماعی اهمیت زیادی دارند. مور و همکاران همچنین نشان می‌دهد چگونه انحراف‌های شناختی مثل اثر جابه‌جایی مبنا می‌تواند بر معیارهای اجتماعی تأثیر بگذارد. مور در گذشته پژوهشی را برای بررسی انحراف‌ها انجام داده بود. براساس یافته‌های این پژوهش مردم تمایل دارند ناهنجاری‌های فعلی آب‌وهوایی را با هشت سال گذشته مقایسه کنند تا گذشته‌ای دورتر؛ چراکه با گذر زمان مبنای مقایسه هم تغییر می‌کند. این نگاه می‌تواند یکی از عوامل تأثیرگذار بر مسیر آینده‌ی انسان باشد. از طرفی معیارهای اجتماعی با هزینه‌ها و تأثیر فناوری‌های تعدیل‌کننده و همچنین سرعت پاسخگویی مؤسسه‌های سیاسی گره خورده‌اند. به گفته‌ی نویسندگان مقاله:

تقریباً کل دسته‌های شناسایی‌شده دارای بیش از یک پارامتر متمایز هستند و این مسئله نشان می‌دهد تعامل بین این زیرسیستم‌ها یکی از عوامل کلیدی در تغییر مسیر انتشار آلاینده‌ها است.

خبر خوب این است که در صورت در نظر گرفتن تمام معیارهای تأثیرگذار در مدل، احتمال کاهش انتشار آلاینده‌ها بالا می‌رود. براساس بیش از ۹۰ درصد از شبیه‌سازی‌ها، انسان در مسیر کاهش پیوسته‌ی سناریوی گرمایش ۳٫۹ درجه‌ی سانتی‌گرادی قرار دارد و حتی در صورت مبهم بودن همه چیز می‌تواند تا ۰٫۵ درجه آن را کاهش دهد. به گفته‌ی پژوهشگران مقاله:

براساس بدترین سناریوها، جمعیت براساس سیاست‌گذاری توزیع می‌شود؛ درنتیجه حامیان سیاست‌گذاری اقلیمی به درستی توزیع نمی‌شوند.

براساس شبیه‌سازی‌ها بعید است انسان بتواند حتی با پیش گرفتن تهاجمی‌ترین برنامه‌ها، افزایش دما را زیر ۱٫۵ درجه‌ی سانتی‌گراد حفظ کند. البته به گفته‌ی مور و همکاران او این نتیجه عجیب نیست، زیرا افزایش دما تا ۱٫۵ درجه‌ی سانتی‌گراد مستلزم کاربرد گسترده‌ی فناوری‌های نشر منفی است که در مدل وجود ندارند زیرا به‌طور کلی این فناوری‌ها در مقیاس و بازدهی کافی ساخته نشده‌اند. البته لزوماً به این معنی نیست که در آینده مفید نخواهند بود. علاوه بر این مناطق کافی این احتمال را در نظر نمی‌گیرند که طبیعت می‌تواند حداقل بخشی از کربن را ازطریق احیای زیستگاه‌ها جذب کند. بااین‌حال، سی درصد سناریوهای آینده به این صورت عمل می‌کنند:

توزیع سریع حامیان سیاست‌گذاری اقلیمی به افزایش سرعت سیاست‌گذاری در دهه‌ی ۲۰۲۰ می‌انجامد. فناوری‌های مؤثر کاهش آلاینده و توزیع سریع آن‌ها در سراسر جهان می‌توانند تا سال ۲۰۶۰ نشر آلاینده‌ها را به صفر برسانند.

درک واکنش جوامع به تغییرات محیطی و سیاست‌گذاری‌های سیستم‌های سیاسی و اجتماعی پرسشی کلیدی در توسعه‌ی پایدار است. من این پژوهش را محرکی مفید برای تطبیق اقلیمی و تأثیر بر برنامه‌ریزی می‌دانم.

بررسی معیارهای یادشده تنها چیزی است که برای پیش‌بینی آینده داریم. درنتیجه سؤال این است که چگونه می‌توانیم برای امروز از آن‌ها استفاده کنیم؟ زیرا با وجود پیشرفت‌های چشمگیر فناوری نمی‌توانیم زمان را به عقب برگردانیم تا اشتباهاتمان را جبران کنیم.

پژوهش فوق در مجله‌ی Nature منتشر شد.