D1-kifpool

ساتوشی ناکاموتو، شخصیت افسانه‌ای ارز‌های دیجیتال، چه کسی است؟

یک‌شنبه 3 مرداد 1400 - 17:30
مطالعه 19 دقیقه
چرا مخترع بیت کوین، مهم‌ترین ارز دیجیتال جهان، نمی‌خواهد هویتش فاش شود؟
تبلیغات
D4-mcid4
کپی لینک

ساتوشی ناکاموتو کیست

اگر به‌دنبال داستانی مدرن، پر از رمزوراز و توطئه هستید، شایعه‌ها و واقعیت‌ها درباره بنیان‌گذار ناشناخته و مرموز بیت کوین، بهترین موضوع است. ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) نامی مستعار است که برای فرد یا افراد ناشناخته‌ تولیدکننده بیت کوین انتخاب شده‌ است. او اوراق سفید (White Paper) بیت کوین و اولین پایگاه داده بلاک چین را طراحی کرد و همچنین پیش‌گام در حل مشکل دو بار خرج‌کردن (Double Spending) پول دیجیتال ازطریق شبکه همتا‌به‌همتا بود.

ضمن دعوت به مطالعه کامل این مقاله از شما دعوت می‌کنیم تا همراه ویدئو زومیت باشید:

تماشا در یوتیوب | تماشا در IGTV

ناکاموتو تا آذر ۱۳۸۹ (دسامبر ۲۰۱۰) در توسعه بیت کوین فعال بود. او به بیت کوین، نه ابزاری برای سرمایه‌گذاری و نوسان‌گیری یا حفظ ارزش سرمایه، بلکه به چشم پول الکترونیکی که شخص ثالث را دور می‌زند، نگاه می‌کرد. افراد زیادی ادعای ناکاموتو بودن و افراد زیادی را نیز دیگران ناکاموتو معرفی کردند. با‌این‌‌حال تا امروز، هویت ساتوشی در پرده‌ای از ابهام باقی‌مانده است.

ناکاموتو ادعا کرده که نوشتن کد برای بیت کوین را از سال ۱۳۸۶ آغاز کرده است. ۲۸ مرداد ۱۳۸۷ (۱۸ آگوست ۲۰۰۸)، او یا یکی از همکارانش دامنه bitcoin.org را ثبت و وب‌سایتی را در آن آدرس ایجاد کردند. ۱۰ آبان (۳۱ اکتبر)، ناکاموتو اوراق سفیدی درباره فهرست پستی رمزارزها در metzdowd.com منتشر و در آن ارزی دیجیتال را با عنوان «بیت کوین: سیستم نقدی الکترونیکی همتابه‌همتا» معرفی کرد.

بلاک جنسیس بیت کوین

پیام جاساز شده ساتوشی ناکاموتو در بلاک جنسیس بیت کوین.

۲۰ دی‌ ۱۳۸۷ (۹ ژانویه ۲۰۰۹)، ناکاموتو نسخه ۰.۱ نرم‌افزار بیت کوین را در SourceForge (سرویسی تحت‌وب برای توسعه‌دهندگان نرم‌افزار) منتشر و با استخراج جنسیس بلاک یا بلاک پیدایش (اولین بلاکی که در هر بلاک چین ثبت می‌شود) با ارزشی برابر ۵۰ بیت کوین، شبکه را راه‌اندازی کرد. در این بلوک، چنین پیامی در اولین تراکنش جا‌ساز شده بود: «در آستانه دومین نجات برای بانک‌ها!»

از زمان ایجاد بیت کوین در سال ۱۳۸۷ (۲۰۰۹)، این ارز دیجیتال فرازونشیب‌های بسیاری پشت‌سر گذاشته و سال ۱۳۹۹ رشد ۴۰۰ درصدی تجربه کرده است

این متن به تیتری خبری در روزنامه تایمز اشاره می‌کرد که ۱۴ دی ۱۳۸۷ (۳ ژانویه ۲۰۰۹) منتشر شده بود و درواقع طعنه‌ای به بی‌ثباتی بانکداری بود. هویت خالق بیت کوین بار‌دیگر با انتشار پرونده‌ای در کوین‌ بیس در کانون توجه مردم قرار گرفت. در این پرونده، گفته شده بود که اگر روزی هویت واقعی ناکاموتو مشخص شود، ممکن است تأثیری منفی بر ارزش بیت کوین داشته بگذارد.

بیت کوین ازنظر ارزش بازار، برترین رمزارز در جهان محسوب می‌شود؛ اما هنوز رمزورازهای زیادی در تولید آن وجود دارد. چه کسی بیت کوین را ایجاد کرده است؟ آیا بیش از یک نفر ایجادش کرده‌اند؟ ساتوشی ناکاموتو کیست؟

بیت کوین ازطریق نرم‌افزاری مستقل اجرا می‌شود و افرادی موسوم به ماینر آن را استخراج می‌‌کنند و حداکثر تعداد بیت کوین‌های موجود ۲۱ میلیون است. تا سال ۲۰۲۱، حدود ۱۸/۵ میلیون بیت کوین استخراج شده و جایگاه خود را به‌عنوان «ذخیره ارزش» تثبیت کرده است.

سال ۱۳۸۹ (۲۰۱۰)، تعداد معدودی از تجار به‌‌جای ارزهای چاپی (اسکناس) شروع به پذیرش بیت کوین کردند. یکی از اولین کالاهای ملموس خریده‌شده با ارز دیجیتال دو عدد پیتزا (داستان پرداخت بیت کوین برای دو پیتزا) بود که البته راضی‌کردن صاحب پیتزافروشی چند روز طول کشید. لازلو بالاخره در ۱ خرداد ۱۳۸۹ (۲۲ می ۲۰۱۰) موفق شد دو عدد پیتزا در ازای ۱۰ هزار بیت کوینی سفارش دهد که امروز بیش از ۳۷۰ میلیون دلار ارزش دارد. اهمیت این معامله بدین‌دلیل است که در آن زمان پرداخت بیت کوین در ازای کالا اصلاً مرسوم نبود و این خرید درواقع نقطه عطفی برای استفاده بیت کوین محسوب می‌شود.

لازلو که اولین‌بار پیتزا را با بیت کوین خریداری کرد!

از آن به‌بعد شرکت‌های دیگری نیز شروع به‌سرمایه‌گذاری در ارز کرده‌اند. فوریه ۲۰۲۱، تسلا بیش از یک‌میلیارد دلار بیت کوین خرید و به مشتریان خود اجازه داد خودروهای الکتریکی این شرکت را با بیت کوین بخرند؛ اما پس از چند ماه به بهانه مصرف انرژی زیاد بیت کوین، این امکان خرید را متوقف کرد.

‌این رمزارز نخبگان فناوری را نیز جذب خود کرد. سال ۱۳۹۱ (۲۰۱۲)، برادران وینکل‌وس، از سرمایه‌گذاران بیت کوین، ۱۰ میلیون دلار بیت کوین خریدند و در کمتر از یک سال سرمایه آن‌ها بیش از سه برابر شد. تخمین زده می‌شود که این دوقلوها ۱ درصد از کل بیت کوین موجود در بازار را دراختیار دارند.

سال ۱۳۹۰ (۲۰۱۱)، سیلک رود (Silk Road)، بازار آنلاینی برای فروش مخدرها، راه‌اندازی شد و از بیت کوین به‌عنوان سیستم پرداخت اصلی خود استفاده کرد. بیت کوین به‌‌دلیل ماهیتش ردیابی‌شدنی نیست و به ارزی ایدئال برای تسهیل تجارت موادمخدر در بازار سیاه تبدیل شد. با بیت کوین، هر کسی می‌توانست در «سیلک‌رود» موادمخدر بخرد، بدون اینکه هویتش فاش شود. البته این مزیت کاملاً یک‌طرفه نیز نبود: از برخی جهات، این وب‌سایت به بیت کوین به‌عنوان وسیله‌ای برای تجارت مشروعیت مضاعف داد. شماری از کارشناسان در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده‌اند بین این وب‌سایت که سال ۱۳۹۲ (۲۰۱۳) مسدود شد و ساتوشی ناکوموتو ارتباط وجود دارد.

سیلک رود

وب‌سایت سیلک‌رود

۳ اردیبهشت ۱۳۹۰ (۲۳ آوریل ۲۰۱۱)، ناکاموتو به توسعه‌دهنده هسته اصلی بیت کوین، مایک هیرن، ایمیلی کوتاه با مضمون زیر ارسال کرد:

Satoshi Nakamoto Sat, Apr 23, ۲۰۱۱ at 3:40 PM

To: Mike Hearn

I've moved on to other things. It's in good hands with Gavin and everyone.

I do hope your BitcoinJ continues to be developed into an alternative client. It gives Java devs something to work on, and it's easier with a simpler foundation that doesn't have to do everything. It'll get critical mass when impatient new users can get started using it while the other one is still downloading the block chain.

او با اشاره به پروژه بیت کوین نوشت: «به‌سراغ پروژه دیگری رفته‌ام و خیالم از بابت آینده بیت کوین راحت است.» او کنترل سورس کد و مستندسازی شبکه را به گوین اندرسن سپرد و چندین دامنه مرتبط را نیز به اعضای مختلف بیت کوین انتقال داد و مشارکت خود در این پروژه را متوقف کرد.

ایمیل های ساتوشی و مایک

نمونه‌ای از ایمیل‌های رد‌و‌بدل‌شده بین مایک هیرن و ساتوشی ناکاموتو

حساب ساتوشی در فروم بیت کوین

آخرین پیام ساتوشی در فروم بیت کوین

کپی لینک

سرنخ‌ها و حدس‌هایی که تاکنون درباره ساتوشی ناکاموتو می‌دانیم:

  • هنگام کار روی بیت‌ کوین در لندن زندگی می‌کرده است.

با توجه به پروفایل ساتوشی ناکاموتو در بنیاد P2P، او احتمالاً متولد ۱۶ فروردین ۱۳۵۴ (۵ آوریل ۱۹۷۵) است؛ اما با توجه به برخی نکات دیگر، او برنامه‌نویس ۵۵ تا ۶۵ ساله‌ و عضو سابق انجمن سایفرپانک و ساکن محله‌ای تکنولوژیک در سان‌فرانسیسکو کالیفرنیا است. می‌توان حدس زد ساتوشی ناکاموتو هنگام اختراع بیت کوین در شهر لندن زندگی می‌کرده است. با بررسی پست‌های ساتوشی ناکاموتو در بیت کوین‌ تاک (Bitcointalk)، مشارکت‌های سورس فورج (SourceForge)، ایمیل‌ها و دیگر داده‌های موجود، نشان می‌دهد که لندن محتمل‌ترین مکانی است که خالق ناشناس بیت کوین در آنجا زندگی می‌کرده است.

براساس نمودارهایی نقطه‌ای برای محاسبه موقعیت مکانی ساتوشی ناکاموتو در زمان‌های فعالیتش، موقعیت‌هایی شامل انگلستان، آمریکای‌شرقی، منطقه اقیانوس آرام، ژاپن و استرالیا مکان‌هایی هستند که احتمال می‌رود ساتوشی ناکاموتو آنجا زندگی کرده باشد. البته ممکن است ساتوشی با فعالیت در ساعات زمانی مختلف، باعث گمراهی محققان شود. بااین‌حال، محققان با بررسی پست‌ها و فعالیت‌های او به این نتیجه رسیدند که ساتوشی ناکاموتو در دوره‌ای که روی بیت کوین کار می‌کرده، در ژاپن و استرالیا نبوده است. درواقع، محتمل‌ترین مکان با توجه به پیام او در بلوک جنسیس مورخ ۲۰ دی ۱۳۷۸ که پیش‌تر اشاره شد، بریتانیاست.

  • سبک نگارش خاص خود را داشت.

ناکاموتو بعد از هر جمله، بدون استثنا دو بار فاصله اضافه می‌کرد. این عادت نسبتاً عجیب و قدیمی معمولاً در مشاغل نظامی و دانشگاهیان و همه افرادی دیده می‌شود که عادت داشته‌اند از ماشین تایپ استفاده کنند و باعث می‌شود سن ساتوشی را بیش از ۵۰ سال تخمین زد.

علاوه‌براین موضوع، شواهدی مانند املای پایان کلماتی همچون Analyse و Organise که با ise به‌جای ize نوشته شده، استفاده از املای انگلیسی کلماتی مانند Colour و Neighbor و نحوه استفاده ناکاموتو از واژه‌ «سخت - Bloody» (کلمه‌ای پرکاربرد مختص بریتانیایی‌ها) باعث تقویت این فرضیه می‌شوند. به‌احتمال زیاد نه‌تنها او بریتانیایی بوده؛ بلکه هنگام کار روی بیت‌ کوین در لندن زندگی می‌کرده است. این تحقیق مدرک کاملاً معتبری درباره محل سکونت ساتوشی ناکاموتو یا اصلیت او ارائه نمی‌دهد؛ اما استدلالی قوی درباره محل زندگی او ارائه می‌کند.

  • نامزد جایزه نوبل است.

سال ۲۰۱۵، باگوان چودری، پروفسور امورمالی در یو‌سی‌ال‌ای (UCLA)، ساتوشی ناکاموتو را نامزد دریافت جایزه نوبل علوم اقتصادی کرد. به‌گفته او، اختراع بیت کوین انقلابی در جریان اقتصادی ایجاد کرد که شایسته جایزه نوبل است.

  • فقط به‌صورت دیجیتالی ارتباط برقرار می‌کرد.

به‌گفته تایمز، او تنها ازطریق ایمیل و فروم بیت کوین با سایر کاربرها ارتباط برقرار می‌کرد و به ملاقات حضوری یا استفاده از تلفن علاقه‌ای نداشت.

  • از ویکی‌لیکس درخواست کرد که بیت کوین را به‌عنوان کمک مالی قبول نکند.

دسامبر ۲۰۱۰ و بعد از اینکه طرفداران ارزهای دیجیتال از ویکی‌لیکس خواستند بیت کوین را به‌عنوان کمک مالی بپذیرد، ساتوشی ناکاموتو با ارسال پستی در فرومی مربوط به بیت کوین نوشت:

از ویکی‌لیکس می‌خواهم بیت کوین را به‌عنوان کمک مالی نپذیرد. این ارز دیجیتال هنوز خیلی نوپا است و نمی‌توان انتظاری فراتر از ظرفیت از آن داشت. با این حجم از تقاضا برای استفاده از بیت کوین، قطعاً نابود خواهد شد.

احتمالاً ساتوشی ناکاموتو در آن لحظه هرگز فکر نمی‌کرد که ارزش اختراع او و بازار رمزارزها بعدها به یک‌تریلیون دلار برسد.

  • ممکن است زن باشد.

ازآنجاکه هویت واقعی ساتوشی ناکاموتو تابه‌حال تأیید نشده و به افسانه‌ای دیرینه و نمادی الهام‌بخش تبدیل شده، برای همیشه نمایانگر کسی است که به ارزش‌های آینده‌ای باز و مشترک و غیرمتمرکز فشار می‌آورد. او ممکن است زن یا مرد یا حتی گروهی از افراد باشد.

  • شاید گروهی از شرکت‌ها باشد.

برخی از کاربران بیت کوین به‌شوخی گفته‌اند که ساتوشی ناکاموتو درواقع می‌تواند گروهی از چهار شرکت فناوری آسیایی باشد: سامسونگ (Sa) ، توشیبا (Toshi) ، ناکامیچی (Naka) و موتورولا (‌Moto). البته هیچ اثبات رسمی برای این نتیجه‌گیری وجود ندارد!

  • فقط حدود ۵۰۰ بیت کوین از بیش از یک‌میلیون بیت کوین خود را خرج کرده است.

با بررسی دفترچه حساب‌ها، برنامه‌نویسی به نام سرجیو دمیان لرنر تخمین زد شخصی که احتمال می‌رود ساتوشی ناکاموتو باشد، فقط حدود پنج‌هزارم درصد از دارایی بیت کوین یا تقریباً معادل ۵۰۰ بیت کوین خود را تاکنون خرج کرده است. تحقیقات نشان می‌‎دهد که ساتوشی، می‌توانست بیت کوین بیشتری استخراج کند اما عمداً از این کار خودداری کرده است و با مهار هش ریت خود، به سایر استخراج‌کنندگان سهمی عادلانه از بلوک‌ها، داده است.

  • از توسعه‌دهندگان بیت کوین خواسته که روی مسئله پیدایش پر رمزوراز این ارز دیجیتال تأکید نکنند.

فروردین ۱۳۹۰ (آوریل ۲۰۱۱)، این بیانیه به ایمیل گوین آندرسن ارسال شد و آخرین ارتباط ساتوشی ناکاموتو بود.

کپی لینک

هویت‌های احتمالی ساتوشی ناکاموتو

خبرنگاران کنجکاو بسیاری برای یافتن شخصیت اصلی ناکوموتو تلاش کردند و در مواردی نیز نام و تصویر برخی اشخاص را مطرح کردند، اما تاکنون هیچ یک به اثبات نرسیده است.

برای مثال می‌توان به جاشوا دیویس، خبرنگار نیویورکر اشاره کرد. وی پس از تحقیقات فراوان با انتشار گزارشی اعلام کرد که ساتوشی ناکاموتو کسی جز مایکل کلیر، فارغ‌التحصیل رشته‌ی رمزنگاری از دانشگاه ترینیتی دوبلین نیست. دیویس با بررسی بیش از ۸۰ هزار کلمه‌ای که برگرفته از نوشته‌های آنلاین ناکاموتو است، فاکتورهایی نظیر مشخصات زبان مورد استفاده توسط وی را استخراج کرده است. وی همچنین گمانه‌های دیگری در این رابطه مطرح کرده که برای مثال می‌توان به جامعه‌شناس اقتصادی و توسعه‌دهنده‌ی اسبق بازی فنلاندی، ویلی لادونویتا اشاره کرد. البته هر دوی این شخصیت‌ها ارتباط خودشان با ساتوشی ناکاموتو را انکار کرده‌اند.

ادعاهای دیگری نیز در رابطه با پیدا کردن ناکوموتوی واقعی، ارائه شده است. برای مثال می‌توان به گزارش منتشرشده توسط آدام پننبرگ اشاره کرد. وی مدعی شده که ناکوموتو یک شخص نیست، بلکه نیل کینگ، ولادیمیر اکسمان و چارلز برای شخصیت مجازی ساتوشی ناکاموتو را شکل داده‌اند. پننبرگ با جستجوی عبارات به کار برده شده در مقاله‌ی ناکوموتو، در پی این بود تا سایر مواردی که چنین عباراتی در آن‌ها به کار رفته، پیدا کند. گزارش منتشرشده توسط پننبرگ، نشان از این دارد که این سه تن در مقاله‌ای با عنوان «Computationally Impractical to Reveerse» تعدادی از عبارات مشابه آنچه ناکوموتو در مقاله‌اش استفاده کرده است، به کار برده‌اند. وب‌سایت Bitcoin.org که توسط ساتوشی ناکاموتو به ثبت رسیده، دقیقاً سه روز پس از قبول شدن این مقاله کار خود را آغاز کرده است. البته پس از مطرح شدن این موضوع، هر سه تن این موضوع را تکذیب کردند.

از جمله‌ی سایر نام‌هایی که به ساتوشی ناکاموتو، نسبت داده شده‌اند، باید به مارتی مالمی، دونال اُ. ماهونی و مایکل پیرس اشاره کرد. جد مک‌کالب، شخصیت شناخته‌شده‌ی دنیای بیت کوین نیز از این موضوع بی‌نصیب نمانده است. وی بنیانگذار Mt. Gox ،Ripple و Stellar است که فعالیت‌های خود را در کشور ژاپن انجام می‌دهند. وی در برهه‌ای از زمان با مشکلات عدیده‌ای در زمان اداره‌ی Mt. Gox روبه‌رو شد.

در ادامه، محتمل‌ترین حدس‌ها برای شخصیت واقعی ساتوشی ناکاموتو را معرفی خواهیم کرد:

کپی لینک

هال فینی (Hal Finney)

هال فینی

هال فینی قبل از اختراع بیت کوین پیش‌گام در رمزنگاری بود و به‌غیر از خود ناکاموتو، اولین شخصی بود که از نرم‌افزار بیت کوین استفاده کرد و اشکالات آن را گزارش و اصلاحاتی انجام داد. به‌گفته اندی گرینبرگ، روزنامه‌نگار فوربس، هال فینی چند بلوک دورتر از شخصی به نام دوریان ساتوشی ناکاموتو زندگی می‌کرد. گرینبرگ از مشاور تحلیل نگارشی، پاتریک جوالا خواست نمونه‌ای از دست‌خط فینی را با نوشته‌های ناکاموتو مقایسه کند. آنان متوجه شدند این نزدیک‌ترین شباهت در‌مقایسه‌با دیگر هویت‌های احتمالی است که تاکنون داشته‌اند. گرینبرگ دو نظریه را مطرح کرد:

  • فینی به‌جای ناکاموتو می‌نوشته است؛
  • همان ناکاموتو است و به‌سادگی از هویت همسایه‌اش، دوریان، استفاده کرده تا هویت اصلی خود را مخفی نگه دارد.

بااین‌حال گرینبرگ پس از ملاقات با فینی، دیدن ایمیل‌های رد‌و‌بدل‌شده بین او و ناکاموتو، تاریخچه کیف‌پول بیت کوین هال (ازجمله اولین تراکنش بیت کوین از ناکاموتو که فراموش کرده بود آن را پرداخت کند) و شنیدین دلایل او برای رد ناکاموتو بودن، نتیجه گرفت که فینی حقیقت را می‌گوید. پاتریک جوالا نیز بعد از دیدن ایمیل‌ها تفاوت‌هایی بین مدل نوشتاری فینی و ناکاموتو پیدا کرد.

فینی درباره تعاملات خود با ناکاموتو می‌گوید:

فکر می‌کردم با جوان ژاپنی بسیار باهوش و مهربانی طرف هستم. در طول زندگی‌ام فرصت تعامل با افراد درخشانی را داشته‌ام؛ بنابراین، مشخصه‌های این دسته از افراد را می‌شناسم و ناکاموتو یکی از آن‌ها بود.

فینی قاطعانه هرگونه ادعای خالق بیت کوین بودن را رد کرد و هرگونه مشارکتش در این فعالیت را مشارکت ثانویه دانست.

سال ۱۳۹۳ (۲۰۱۴)، فینی براثر نوعی بیماری عصبی (ALS) درگذشت. او در یکی از آخرین پست‌‎هایش در فرومی مربوط به بیت کوین گفت هویت واقعی ساتوشی ناکاموتو برای او همچنان نامعلوم است. او به مشارکت خود در این پروژه افتخار می‌کرد و دارایی بیت کوین خود را که در کیف‌پولی آفلاین ذخیره شده بود، به‌عنوان ارث به خانواده‌اش سپرد و گفت: «امیدوارم برای خانواده‌ام ارزشمند باشد.» ارزش بیت کوین او اکنون معادل ۶۴ هزار دلار است.

کپی لینک

نیک سابو (Nick Szabo)

نیک سابو

سال ۱۳۷۳ (۱۹۹۴)، فردی به‌نام نیک سابو ایده‌ای مطرح کرد که برمبنای آن شرکت‌ها می‌توانستند بدون نیاز به شخص سوم قراردادها را بین یکدیگر منعقد کنند. ایده سابو این بود که قراردادها به‌صورت کدهای رایانه‌ای نوشته و در فضایی رمزنگاری‌شده قرار داده شوند و هر زمان تمام شرایط قرارداد کاملاً اجرا شد، به‌طور خودکار قرارداد کامل شود و معامله را آزاد کند. سابو بعدها کتابی به‌نام «قرارداد هوشمند» نوشت و در آن ایده‌اش را به‌تفصیل توضیح داد؛ اما به‌‌دلیل رشدنکردن فناوری بلاک چین، در آن زمان هیچ‌کدام از ایده‌های سابو عملی نشدند.

آذر ۱۳۹۲ (دسامبر ۲۰۱۳)، اسکای گری، وبلاگ‌نویس، با استفاده از روشی به‌عنوان تحلیل سبک‌شناسی نیک سابو را به اوراق سفید بیت کوین پیوند داد. سابو از علاقه‌مندان ارز غیرمتمرکز بود که مقاله‌ای درباره «Gold Bit»، ارز دیجیتالی قدیمی‌تر از بیت کوین، منتشر کرده بود و رمزارز او شباهت زیادی به بیت کوین داشت. با اینکه هال فینی و وی دای و دیگران مکاتباتی با ساتوشی کرده‌اند و ایمیل‌های مربوط به این مکاتبات درمعرض عموم قرار گرفته‌ است، بین نیک سابو و ساتوشی هیچ ایمیلی رد‌و‌بدل نشده است. اردیبهشت ۱۳۹۰ (می ۲۰۱۱)، سابو در مقاله‌ای درباره خالق بیت کوین اظهار کرد:

من و وی دای و هال فینی تنها علاقه‌مندان به پیگیری این قضیه بودیم (با فرض اینکه ناکاموتو واقعی هیچ‌کدام از آن‌ها نباشند).

دومینیک فریزبی، نویسنده حوزه مالی، شواهد زیادی درباره ناکاموتو بودن سابو ارائه داد؛ اما هیچ‌کدام نظریه‌اش را اثبات نکرد. سابو در ایمیلی به فریزبی گفت: «متأسفانه اشتباه می‌کنید، من ساتوشی نیستم؛ اما خیلی‌ها این اشتباه را می‌کنند.» ناتانیل پاپر نیز در نیویورک‌تایمز نوشته بود شواهد قانع‌کننده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد ساتوشی فردی آمریکایی‌مجارستانی‌تبار به نام نیک سابو است؛ ادعایی که سابو آن را رد کرد و گفت: «ساتوشی نیستم؛ اما ممنونم!» سال ۱۳۹۵ (۲۰۱۶)، فایننشال‌تایمز گفت ناکاموتو ممکن است تیمی متشکل از هال فینی و نیک سابو و آدام بک باشد.

کپی لینک

دوریان ساتوشی ناکاموتو (Dorian Satoshi Nakamoto)

۱۵ اسفند ۱۳۹۲ (۱۶ مارس ۲۰۱۴)، لیا مک گراث گودمن، روزنامه‌نگار، در مقاله‌ای مشهور در مجله نیوزویک فردی آمریکایی‌ژاپنی ساکن کالیفرنیا را با نام شناسنامه‌ای دوریان پرنتیس ساتوشی ناکاموتو شناسایی کرد. گودمن علاوه‌بر نام او، با اشاره به حقایقی به‌طور آشکار او را مخترع بیت کوین دانست. ناکاموتو به‌عنوان فیزیک‌دان در دانشگاه کال پلی (Cal Poly) در پومونا آموزش دیده بود و به‌عنوان مهندس سیستم در پروژه‌های دفاعی طبقه‌بندی‌شده و مهندس کامپیوتر در شرکت‌های خدمات فناوری اطلاعات و مالی کار می‌کرد. ناکاموتو در اوایل دهه ۱۹۹۰ دو بار از کار اخراج شد و به‌گفته دخترش آزادی‌خواه شد.

گودمن به‌عنوان مهم‌ترین بخش این مقاله نوشت که در مصاحبه حضوری کوتاهی با ناکاموتو، از او درباره بیت کوین پرسید و او نیز هویت خود را به‌عنوان بنیان‌گذار بیت کوین تأیید کرد و گفت: «نمی توانم در این مورد چیزی بگویم؛ چراکه آن را رها کرده و به افراد دیگری تحویل داده‌ام که اکنون مسئولیت آن را برعهده دارند.»

انتشار این مقاله موج انبوهی از خبرنگاران را راهی خانه دوریان کرد که او را حتی هنگام رانندگی نیز تعقیب می‌کردند. بااین‌حال در طول مصاحبه کامل بعدی، دوریان ناکاموتو هرگونه ارتباط با بیت کوین را رد کرد و گفت او قبلا هرگز چیزی درباره این ارز دیجیتال نشنیده بوده و سؤال گودمن را درباره کار قبلی خود برای پیمان‌کاران ارتش سوءبرداشت کردهکه بیشتر آن اطلاعات طبقه‌بندی‌شده بوده است. افزون‌براین در مصاحبه‌ای با عنوان «از من هر چیزی بپرس»، ادعا کرد که سؤال گودمن را درباره کارش در سیتی بانک سوءتعبیر کرده است. بعدها پیام دیگری مبنی بر هک‌شدن حساب منتشر و باعث ایجاد سؤالاتی درباره صحت پیام قبلی شد.

کپی لینک

کریگ رایت (Craig Wright)

۱۷ آذر ۱۳۹۴ (۸ دسامبر ۲۰۱۵)، وایرد (Wired) نوشت که کریگ استیون رایت استرالیایی یا بیت کوین را اختراع کرده یا حقه‌بازی است که خیلی دلش می‌خواهد ما این موضوع را باور کنیم. کریگ رایت حساب توییتر خود را حذف کرد و نه او و نه همسر سابقش به سؤالات مطبوعاتی پاسخی ندادند. همان روز، گیزمودو (Gizmodo) داستانی با این ادعا منتشر کرد که ظاهراً هکری به حساب‌های ایمیل رایت دست یافته و مشخص شده است که ساتوشی ناکاموتو نامی مستعار مشترک برای کریگ استیون رایت و دیوید کلیمن، تحلیلگر قانونی است که سال ۱۳۹۲ (۲۰۱۳) درگذشته است. جو ماتونیس، مدیر سابق بنیاد بیت کوین و گَوین اندرسون، توسعه‌دهنده بیت کوین و ایان گریگ، رمزگذار، از ادعای رایت پشتیبانی کردند.

تعدادی از ترویج‌دهنده‌های برجسته بیت کوین با این گزارش‌ها قانع نشدند و این احتمال مطرح شد که شواهد ارائه‌شده حقه‌بازی بیشتر نبوده است که وایرد نیز این احتمال را تأیید کرد. پیتر تاد، توسعه‌دهنده بیت کوین، گفت پست وبلاگ رایت حاوی هیچ شواهدی بر رمزنگاری نیست. جف گارزیک، توسعه‌دهنده دیگر بیت کوین، نیز تأیید کرد شواهد و مدارک عمومی ارائه‌شده رایت هیچ چیزی را ثابت نمی‌کند و نهایتا محقق امنیتی، دن کامینسکی، نتیجه‌گیری کرد ادعای رایت چیزی جز «کلاه‌برداری عمدی» نبوده است.

اردیبهشت ۱۳۹۸ (می ۲۰۱۹)، رایت با استناد به قانون افترای انگلستان از افرادی شکایت کرد که منکر مخترع بیت کوین بودن او شدند و او را کلاه‌بردار خواندند. همان سال، رایت حق چاپ اوراق سفید بیت کوین و کد نسخه ۰.۱ آن را در ایالات متحده برای خود ثبت کرد. اعضای تیم او این ثبت را نشانه به‌رسمیت‌شناختن رایت به‌عنوان ساتوشی ناکاموتو عنوان کردند. بعدتر، دفتر حق چاپ ایالات متحده با انتشار بیانیه مطبوعاتی توضیح داد که این ادعا درست نیست!

کپی لینک

ساتوشی ناکاموتو و ایلان ماسک (Elon Musk)

ایلان ماسک

ساهیل گوپتا، کارمند سابق اسپیس ایکس (SpaceX)، در وبلاگی احتمال ناکاموتو بودن ایلان ماسک را مطرح کرد؛ اما ایلان ماسک در توییتی به تاریخ ۷ آذر ۱۳۹۶ (۲۸ نوامبر ۲۰۱۷)، آن را رد کرد و گفت اگر او ناکاموتو بود احتمالاً نام مستعار بهتری برای خود انتخاب می‌کرد!

کپی لینک

گوین اندرسن (Gavin Andresen)

آندرسن، توسعه‌دهنده نرم‌افزار مقیم ماساچوست، درکنار ناکاموتو درزمینه توسعه بیت کوین کار می‌کرد. گفته می‌شود نوشته‌های آندرسن شباهت زیادی به ناکاموتو دارد و زمانی‌که ناکاموتو پروژه را ترک کرد، وی «نگه‌دارنده اصلی» کد بیت کوین شد. برخی فکر می‌کنند ناکاموتو پروژه را ترک نکرد؛ بلکه آندرسن فقط هویت دوگانه خود را کنار گذاشت. دانش آندرسن درباره بیت کوین بسیار عمیق است. به‌گفته‌ی گوین اندرسن، ساتوشی پس از آن ارتباطش را با وی قطع کرد که فهمید وی گفتگویی با سازمان سیا داشته است. البته این موضوع فقط در مورد اندرسن صادق نیست و از آن پس ناکاموتو ارتباط خود را با تیم رهبری بیت کوین قطع کرد. گوین اندرسن اعلام کرده که برای ادای توضیحاتی در خصوص بیت کوین به سازمان سیا و گفت‌وگو با مسئولان این نهاد امنیتی دعوت شده بود و ساتوشی با اطلاع از این موضوع، دیگر به سراغ بیت کوین نیامده است. گوین آندرسن، تمام‌وقت در گروه حمایت از بنیاد بیت کوین کار می‌کرد و ازطریق وب‌سایت خود اظهار کرد این تصور «برداشتی اشتباه» است که افراد فعال در سال‌های اولیه بیت کوین به‌طرز افسانه‌ای ثروتمند هستند. آندرسن ناکاموتو بودن را انکار می‌کند و دیگر توسعه‌دهندگان پروژه نیز این گفته را تأیید می‌کنند.

وی درباره بیت کوین می‌گوید:

همه واحدهای پولی دیجیتال قبلی نیازمند متولی مرکزی مطمئنی بودند و مستقل‌بودن بیت کوین یکی از مزایای مهمش است. بیت کوین واحد پولی رایج در آینده است، هم در فضای مجازی و هم در مبادلات بین‌المللی؛ البته برای رسیدن به آن نقطه سال‌های زیادی طول خواهد کشید.

به‌اعتقاد او، گام بعدی در توسعه بیت کوین تبلیغ آن به‌واسطه شرکتی بزرگ یا استفاده‌ از آن به‌عنوان پول رایج در کشوری است که پول ملی‌اش با شکست مواجه شده.

کپی لینک

پاول سولوتشی کالدر لرو (Solotshi Calder Le Roux)

پاول ۴۶ ساله نابغه‌ای مجرم و اهل زیمبابوه است که قصد داشت سرویسی مانند آمازون، اما در بازارسیاه ایجاد کند. او نرم‌افزار رایگان رمزگذاری E4M را نوشت؛ همان نرم‌افزار رمزگذاری و رمزگشایی‌ای که ساتوشی ناکاموتو برای قفل‌کردن یک‌میلیون بیت کوین خود استفاده کرده بود. همچنین، او مانیفستی نوشته است که به‌لحاظ سبک نوشتاری و انتخاب واژگان به اوراق سفید بیت کوین بسیار شباهت داشت که در سال ۱۳۶۷ (۱۹۸۸) منتشر شد. سال ۱۳۹۱ (۲۰۱۲)، وی به‌دلیل چندین اتهام ازجمله قاچاق موادمخدر و قتل به ۲۵ سال زندان محکوم شد و از آن زمان، در زندان به‌سر می‌برد. شایع شده است که وی یک‌میلیون بیت کوینش را هنوز خرج نکرده است.

نام لرو در یکی از چندین پاسپورتش «سولوتشی» است که ازلحاظ آوایی، شباهت زیادی با ساتوشی دارد.

کپی لینک

شینیچی موچیزوکی (Shinichi Mochizuki)

اردیبهشت ۱۳۹۲ (می ۲۰۱۳)، تد نلسون ناکاموتو را ریاضی‌دان ژاپنی، شینیچی موچیزوکی، معرفی کرد.

موچیزوکی که فرزند ازدواجی بین‌المللی بود، در پنج‌سالگی به‌همراه خانواده‌اش از ژاپن به ایالات متحده مهاجرت کرد و در شانزده‌سالگی از آکادمی فیلیپس اکستر در نیوهمشایر فارغ التحصیل شد. بعد از آن مدرک لیسانس و دکتری خود را از دانشگاه پرینستون در رشته ریاضیات گرفت و بعد از دو سال تدریس در هاروارد، در سال ۱۳۷۳ (۱۹۹۴) به ژاپن بازگشت. موچیزوکی در‌حال‌حاضر استادتمام دانشگاه معتبر کیوتو در ژاپن است.

علاوه‌بر داشتن اصل‌و‌نسب ژاپنی، شینیچی موچیزوکی انگلیسی را به‌خوبی می‌دانست و شخصیتی خجالتی و پرتلاش داشت

معمولاً ریاضی‌دانان یافته‌هایشان را با همکارانشان مطرح و سپس آن‌ها را منتشر می‌کنند؛ اما موچیزوکی رفتاری غیر‌متعارف داشت و از به‌اشتراک‌گذاشتن مطالبش قبل از انتشار و سخنرانی درباره آن‌ها امتناع می‌کرد. دقیقاً مانند بیت کوین که در بدو تولد با دقت به‌عنوان موجودی بیگانه در گوشه‌های مبهم اینترنت رها شده بود، موچیزوکی بمبی در زمینه ریاضیات رها و عقب‌نشینی کرده بود. او اصطلاحات خاصش را در بیش از یک دهه تحقیق جداگانه ایجاد کرده بود که حتی ریاضی‌دانان دیگر نمی‌توانستند تجزیه‌و‌تحلیلشان کنند.

نلسون گفت:

اگرچه شواهد پذیرفتنی و به‌اعتقاد من قانع‌کننده است، به‌قطع نمی‌توان گفت موچیزروکی همان ناکاموتو است.
کپی لینک

ناکاموتو واقعی چگونه می‌تواند هویت خود را ثابت کند؟

  • می‌تواند از PGP خود استفاده کند.

PGP یا همان امضای آنلاین برنامه رمزگذاری منحصر‌به‌فردی است که با نام کاربری شخص مرتبط است. ناکاموتو واقعی می‌تواند آن را به پستی یا پیامی ضمیمه کند تا هویتش آشکار شود.

  • می‌تواند دارایی بیت کوین خود را جابه‌جا کند.

تصور می‌شود ثروت ناکاموتو بیش از یک‌میلیون بیت کوین (معادل بیش از یک‌میلیارد دلار) باشد. ازنظر تئوری، ناکاموتو می‌تواند آن‌ها را به آدرس دیگری منتقل کند.

کپی لینک

چرا خالق بیت کوین نمی‌خواهد هویتش فاش شود؟

سال ۱۳۶۷ (۱۹۸۸)، شهروند اهل هاوایی، برنارد فون ناتهاوس، ارز جدیدی به نام Liberty Dollars معرفی کرد؛ اما به‌اتهام نقض قوانین فدرال، به شش ماه حبس خانگی همراه‌ با سه سال زندان مشروط محکوم شد.

 برنارد فون نوتهاوس

سال ۱۳۸۶ (۲۰۰۷)، دولت یکی از اولین ارزهای دیجیتال، E-Gold را در شرایط مناقشه‌برانگیزی به‌دلیل پول‌شویی تعطیل کرد. ماه ژانویه، ژانت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا، اقداماتی برای «محدودکردن» بیت کوین پیشنهاد داد؛ بنابراین ناشناس‌ماندن مخترع بیت کوین از عواقب ناگوار حقوقی برایش جلوگیری کرده و تا حدی باعث موفقیت آن شده است.

علاوه‌بر‌این، یکی از اصول بنیادی بیت کوین غیر‌متمرکز‌بودن آن است و برای مؤسسه‌ها یا افراد مشهور کاربردی نیست. قبل‌تر اشاره شد ناکاموتو اصلی‌ترین هدف اختراع بیت کوین را ایجاد سیستمی برای پرداخت الکترونیک براساس رمزنگاری دانست که به دو طرف معامله اجازه می‌دهد بدون نیاز به حضور فردی دیگر مستقیماً با یکدیگر معامله کنند. گفته شده است فاش‌شدن هویت ناکاموتو می‌تواند باعث سقوط ارزش بیت کوین شود.

کپی لینک

مخترع بیت کوین درباره موفقیت آن چه حسی دارد؟

جاشوا دیویس برای نوشتن داستانی درباره مخترع بیت کوین، درباره هویت احتمالی او چهار ماه تحقیق کرد:

هر وقت پستی خبری درباره افزایش ارزش بیت کوین می‌بینم، به این فکر می‌کنم آیا ساتوشی هم این را می‌بیند؟ به چه چیزی فکر می‌کند؟ آیا افتخار می‌کند؟ آیا ممکن است روزی بالاخره هویتش را برملا کند؟ اگر ساتوشی ناکاموتو تاکنون هویتش را مخفی نگه داشته، بعید است هرگز بتوانیم بفهمیم کیست.

نظریه ساده دیگری نیز وجود دارد که مدعی‌ است ناکاموتو مدتی بعد از اختراع بیت کوین درگذشته، ازاین‌رو در مدت یازده سال، نشانه‌ای از حضورش نیافته‌ایم.

مقاله رو دوست داشتی؟
نظرت چیه؟
داغ‌ترین مطالب روز
 بهترین برنامه‌ های مترو تهران
نقشه، زمان حرکت قطارها و بهترین برنامه‌ های مترو تهران در سال ۱۴۰۴

اگر به‌دنبال سفری آسان، دقیق و بدون سردرگمی با مترو تهران هستید، این راهنمای ۱۴۰۴ همان چیزی‌ است که باید پیش از حرکت بخوانید.

36
حدود 1 ساعت قبل
گلکسی S24 پلاس در دست
اپل این ۳ گوشی اندرویدی را از مردم می‌خرد و به آ‌ن‌ها آیفون می‌فروشد

اپل طرح تعویض و خرید اعتباری آیفون را به‌روز کرد و سه گوشی جدید به این طرح اضافه شدند.

102
1 روز قبل
بیوگرافی نیکلا تسلا
سرگذشت نیکولا تسلا؛ نابغه‌ای که تاریخ در حقش کم‌لطفی کرد

فراتر از رقابت با ادیسون؛ با زندگی پر فراز و نشیب، وسواس‌ها و ایده‌های انقلابی نیکولا تسلا، نابغه‌ای که تاریخ مدیون اوست، آشنا شوید.

116
1 روز قبل
تصویر هوش مصنوعی زن جوان در حال مرور بهترین وبسایت های کاریابی با لپتاپ
بهترین سایت های فریلنسری ایرانی و خارجی ۱۴۰۴

فریلنسرها می‌توانند با پلتفرم‌های خارجی و ایرانی، از مهارت‌های خود درآمد داشته باشند.

35
1 روز قبل
بهترین گوشی شیائومی از نظر باتری
بهترین گوشی های شیائومی از نظر باتری و شارژدهی [تابستان ۱۴۰۴]

با توجه به اینکه شارژدهی بالا عمدتا پاشنه آشیل گوشی‌های شیائومی به حساب می‌آیند، بهترین مدل‌های گوشی از این برند از نظر باتری و شارژدهی کدامند؟

54
1 روز قبل
گیاه آویشن
آویشن چه خواصی دارد؟

آویشن گیاهی دارویی و از اجزای اصلی آشپزی است که فواید مختلفی مانند مبارزه با آکنه، تنظیم مخاط و مبارزه با عفونت‌ را ارائه می‌دهد.

34
1 روز قبل
راهنمای خرید ساعت هوشمند
بهترین مچ بند و ساعت هوشمند بازار ایران [تابستان ۱۴۰۴]

برای رصد فعالیت‌های ورزشی و ازدست‌ندادن تماس‌ها و کنترل راحت‌تر گوشی، در این راهنمای خرید ساعت هوشمند سراغ بهترین گزینه‌های موجود در بازار رفته‌ایم.

206
حدود 24 ساعت قبل
تبلیغات
DN-DNShatel

نظرات

تبلیغات
D7-zoomitproduct
آخرین ویدیوها
پخش از رسانه
عکس شادان و مهرداد و هادی درکنارهم برای پوشش رویداد سامسونگ
نسخه آفلاین پوشش زنده زومیت از رویداد گلکسی آنپکد ۲۰۲۵
02:11:16
بررسی وان‌پلاس ۱۳ اس؛ این گوشی کوچولو رکورد زومیت رو زد!
بررسی وان‌پلاس ۱۳ اس؛ این گوشی کوچولو رکورد زومیت رو زد!
00:12:57
تصویر بهزاد در کنار آیکون ابزارهای هوش مصنوعی مثل چت‌جی‌پی‌تی
با هوش مصنوعی سرعتت رو دو برابر کن!
00:23:15
تصویر رندرهای گلکسی زد فلیپ ۷ و زد فولد ۷
هرآنچه از رویداد معرفی گلکسی زد فولد۷ سامسونگ انتظار داریم
00:10:24
گفتگو زومیت با دیجی کالا
گفتگو زومیت با مدیرعامل دیجی‌کالا: ظرفیت جهش ۱۰ برابری داریم
01:16:00
‍زومکست پست
گفتگو با مدیرعامل پست؛ نیاز به سرمایه‌گذاری و رفع تحریم‌ها
01:09:00
شیرجه‌ای به عمق؛ blu Deep Dive گزارش اولین رویداد باگ‌بانتی بلوبانک سامان
شیرجه‌ای به عمق؛ blu Deep Dive گزارش باگ‌بانتی بلوبانک سامان
00:10:26
نگاه نزدیک به iOS26؛ شیشه‌ای‌ترین سیستم عامل اپل!
نگاه نزدیک به iOS26؛ شیشه‌ای‌ترین سیستم عامل اپل!
00:20:26
تو رویداد WWDC 2025 اپل چه خبر بود؟ خلاصه و مفید
تو رویداد WWDC 2025 اپل چه خبر بود؟ خلاصه و مفید
00:13:23
شنوتو: چهارده هزار پادکستر فارسی
مدیرعامل شنوتو: حدود ۱۴ هزار عنوان پادکستر فارسی فعال است
00:48:57
۵ دلیل برتری مانیتور اولتراواید
۵ دلیل برتری مانیتور اولتراواید + آنباکس ROG Swift PG35V
00:11:02
عکس گلکسی اس ۲۴ اف ای در دستان بهزاد
بررسی طولانی مدت گلکسی S24 FE
00:10:44
عکس تبلت‌های شیائومی پد ۷ و پد ۷ پرو در کنار هم
بررسی تبلت‌های شیائومی پد ۷ و پد ۷ پرو
00:18:54
ضبط مکالمه گوشی سامسونگ
فعال‌سازی ضبط مکالمه سامسونگ؛ آموزش صفر تا صد
00:13:56
عکسی از وان یو آی ۸ در گوشی اس ۲۵ اولترا
نگاهی به تمام ویژگی‌های جذاب وان یو آی ۸
00:08:02
آب میوا
نمایشگاه آگروفود؛ مصاحبه با مدیرعامل برند میوا
00:15:22
وقتی ناتینگ تجربه می‌فروشه! بررسی ناتینگ فون ۳ای پرو
وقتی ناتینگ تجربه می‌فروشه! بررسی ناتینگ فون ۳ای پرو
00:13:55
باریکی به چه قیمتی؟ بررسی گلکسی اس۲۵ اج
باریکی به چه قیمتی؟ بررسی گلکسی اس۲۵ اج
00:11:09
مالیات در کمین است
چرا کسب‌وکارهای محلی به حاشیه رانده شدند؟
00:56:01
فروش آنلاین لباس‌های ایرانی اصیل در بانی‌مد
بانی‌مد میزبان بیش از هزار برند ایرانی اصیل
00:45:24
عکس بهزاد در کنار تبلت‌های شیائومی پد ۷ و پد ۷ پرو
آنباکس تبلت‌های شیائومی؛ پد ۷ و پد ۷ پرو
00:12:19
رویداد گوگل I/O در ۱۸ دقیقه! از ترجمه فارسی تا عینک واقعیت ترکیبی 🥽✨
رویداد گوگل I/O در ۱۸ دقیقه!
00:18:44
زومکست با جاب ویژن
هوش مصنوعی، جایگزین نیروی انسانی؟
01:04:35
عکس گلکسی اس ۲۵ اج در تمام رنگ‌ها
آنباکس گلکسی اس ۲۵ اج؛ باریک و سبک و دوست داشتنی
00:12:54
عکس تبلت‌های گلکسی تب S10 FE و گلکسی تب S10 FE Plus
بررسی گلکسی تب S10 FE و FE پلاس
00:14:14
زومکست فضاهای اشتراکی
گفتگو زومیت با مدیران انجمن فضاهای اشتراکی
00:44:45
یک شب دو گوشی؛ گلکسی اس۲۵ اج و اکسپریا ۱ مارک ۷ معرفی شد
یک شب دو گوشی؛ گلکسی اس۲۵ اج و اکسپریا ۱ مارک ۷ معرفی شد
00:07:40
عکس بهزاد در حال ساختن اپل اکانت
آموزش جامع ساخت اپل آیدی؛ قدم به قدم
00:25:22
پادشاه جدید عکاسی موبایل؟ بررسی شیائومی ۱۵ اولترا 🐲📸
پادشاه جدید عکاسی موبایل؟ بررسی شیائومی ۱۵ اولترا 🐲📸
00:15:17
عکس سعیده اسلامیه در کنار سحر بختیاری از دیجی‌کالا
صفر تا صد دیجی‌کالا ادز؛ مصاحبه با سحر بختیاری
00:41:20
بررسی بلندمدت آیفون ۱۶ پرو مکس 🤑 با این قیمت ارزش خرید داره؟
بررسی بلندمدت آیفون ۱۶ پرو مکس 🤑
00:09:06
تغییرات باورنکردنی در راه اندروید! 🤯🔥
تغییرات باورنکردنی در راه اندروید! 🤯🔥
00:14:52
کاور زومکست اسنپ فود
گفتگو مفصل زومیت با رئیس هیأت مدیره اسنپ‌فود
00:55:58
بررسی لپ‌تاپ دانشجویی Asus Vivobook S14
بهترین لپ‌تاپ دانشجویی وجود ندار... بررسی Asus Vivobook S14
00:11:41
عکس گوشی‌های گلکسی A26 و A36 سامسونگ در کنارهم
بررسی گوشی‌های گلکسی A26 و A36 سامسونگ
00:16:53
گفتگو زومیت با مدیرعامل فیلمنت
گفتگو با مدیرعامل فیلم‌نت؛ از نتفلیکس بهتر خواهیم شد!
00:57:47
تصویر ماشین‌ لباسشویی LG WT1310YJ
خشک‌شویی رو بیار خونه‌! ماشین لباس‌شویی Wash Tower LG
00:05:50
جنجالی‌ترین ویژگی ویندوز ۱۱؛ نگاه نزدیک به Recall مایکروسافت 👀
جنجالی‌ترین ویژگی ویندوز ۱۱؛ نگاه نزدیک به Recall مایکروسافت
00:13:09
عکس گوشی شیائومی ۱۵ اولترا در کنار جعبه دستگاه
آنباکس و نگاه نزدیک شیائومی ۱۵ اولترا
00:12:44
عکس گوشی آیفون ۱۶ ای در دست
بررسی آیفون ۱۶ ای؛ ارزون‌ترین آیفون سال
00:13:37
پرچمدار میان‌رده‌های سامسونگ؛ بررسی گلکسی A56
پرچمدار میان‌رده‌های سامسونگ؛ بررسی گلکسی A56
00:12:58
کولر بادی یا واترکولینگ؟ بهترین راه خنک کردن پردازنده کدومه؟ 🌡️
کولر بادی یا واترکولینگ؟ بهترین راه خنک کردن پردازنده کدومه؟
00:16:44
عکس بهزاد با آیکون‌های گرد شده iOS19
iOS19 قراره چه فرقی کنه؟ نگاهی به تمام تغییرات احتمالی
00:10:59
اوضاع عجیب سامسونگ! 💩
اوضاع عجیب سامسونگ! 💩
00:07:04
آیفون ۱۷ این شکلیه؟
سری آیفون ۱۷ اینجاست! 🔥 داغ داغ از پرینترسه‌بعدی درومده
00:17:17
زومکست مصاحبه با معاون ارشد فروشگاه مرکزی لنوو و مدیرعامل شرکت الماس پهنه رایانه پایتخت
لنوو در ایران؛ همه‌چیز درباره لپ‌تاپ‌های لنوو و خدمات آن
00:17:54
چرا نباید گلکسی اس ۲۵ اولترا بخریم؟ ⛔
چرا نباید گلکسی اس ۲۵ اولترا بخریم؟ ⛔
00:27:52
جعبه گشایی آیفون ۱۶ ای اپل
ارزون‌ترین آیفون اپل اینجاست! 😏 جعبه‌گشایی iPhone 16e
00:12:01
مقایسه دوربین بزرگ زومیت
بزرگ‌ترین مقایسه دوربین زومیت 🔥 کی حرف آخرو می‌زنه؟
00:16:44
زوم کست آچاره
آچاره؛ داستان استارتاپی که همه کارات رو انجام می‌ده!
00:42:40
44 مطلب
کالکشن بیوگرافی
بیوگرافی بزرگان علم و فناوری با زندگی و دستاوردهای استادان نوآوری و شکل‌دهندگان دنیای علم و تکنولوژی آشنا شوید.
18 مطلب
پیکان زرد در کنار کنسول گیم‌بوی و نوکیا 6600
ماشین زمان با مقالات «ماشین زمان» به گذشته دنیای فناوری سفر کنید و همراه ما محصولات و تکنولوژی‌های نوستالژیک را مرور کنید.
47 مطلب
کره لاس وگاس درکنار شاتل فضایی
مهندسی بی‌نهایت داستان ساخت پیچیده‌ترین و خلاقانه‌ترین سازه‌های مهندسی دنیا، از آسمان‌خراش‌های بلند تا شاتل‌های فضایی را در بخش مهندسی بی‌نهایت دنبال کنید.
59 مطلب
لوگوی اندروید
ترفند ها و آموزش های اندروید در مجموعه مطالعاتی آموزش اندروید با برترین و کاربردی‌ ترین ترفند های اندروید آشنا خواهید شد و صفر تا صد تبلت و گوشی اندرویدی خود را آموزش می‌بینید.
14 مطلب
طرح مفهومی سخت‌افزار
شیرجه در سخت افزار با مقالات سخت‌افزاری زومیت در دریای هیجان‌انگیز سخت‌افزار از CPU و GPU تا هوش مصنوعی و شرکت‌های فناوری پیشرو شیرجه بزنید.

مقایسه قیمت و مشخصات 🛒

پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی A36 سامسونگ ارغوانی / Samsung Galaxy A36پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی A36 سامسونگ ارغوانی / Samsung Galaxy A36
3.9
گلکسی A36 سامسونگ

از22,066,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی A36 سامسونگ سبز نعنایی / Samsung Galaxy A36پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی A36 سامسونگ سبز نعنایی / Samsung Galaxy A36
3.8
گلکسی A26 سامسونگ

از17,499,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی A56 سامسونگ زیتونی / Samsung Galaxy A56پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی A56 سامسونگ زیتونی / Samsung Galaxy A56
3.9
گلکسی A56 سامسونگ

از25,691,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل پوکو X7 شیائومی مشکی و زرد / Xiaomi Poco X7پنل جلو و پشت گوشی موبایل پوکو X7 شیائومی مشکی و زرد / Xiaomi Poco X7
4.1
پوکو X7 شیائومی

از20,300,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل پوکو X7 پرو شیائومی مشکی و زرد / Xiaomi Poco X7 Proپنل جلو و پشت گوشی موبایل پوکو X7 پرو شیائومی مشکی و زرد / Xiaomi Poco X7 Pro
4.7
پوکو X7 پرو شیائومی

از27,289,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی اس 25 سامسونگ سرمه ای / Samsung Galaxy S25پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی اس 25 سامسونگ سرمه ای / Samsung Galaxy S25
4.3
گلکسی اس 25 سامسونگ

از99,000,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل آیفون 16 اپل آبی / Apple iPhone 16پنل جلو و پشت گوشی موبایل آیفون 16 اپل آبی / Apple iPhone 16
3.6
آیفون 16 اپل

از64,393,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل آیفون 16 پرو مکس اپل مشکی / Apple iPhone 16 Pro Maxپنل جلو و پشت گوشی موبایل آیفون 16 پرو مکس اپل مشکی / Apple iPhone 16 Pro Max
3.7
آیفون 16 پرو مکس اپل

از104,128,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل آیفون 16 پرو اپل بژ / Apple iPhone 16 Proپنل جلو و پشت گوشی موبایل آیفون 16 پرو اپل بژ / Apple iPhone 16 Pro
4.4
آیفون 16 پرو اپل

از80,180,000تومان

کنسول بازی پلی استیشن 5 پرو سونی / Sony PlayStation 5 Proکنسول بازی پلی استیشن 5 پرو سونی / Sony PlayStation 5 Pro
4.1
اپل ایرپادز 4 به همراه کیساپل ایرپادز 4 به همراه کیس
3
اپل ایرپاد 4

از10,180,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی A55 سامسونگ آبی روشن / Samsung Galaxy A55پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی A55 سامسونگ آبی روشن / Samsung Galaxy A55
4.2
گلکسی A55 سامسونگ

از26,200,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی A15 سامسونگ سرمه ای تیره / Samsung Galaxy A15پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی A15 سامسونگ سرمه ای تیره / Samsung Galaxy A15
4.4
گلکسی A15 سامسونگ

از12,600,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل پوکو X6 پرو شیائومی مشکی / Xiaomi Poco X6 Proپنل جلو و پشت گوشی موبایل پوکو X6 پرو شیائومی مشکی / Xiaomi Poco X6 Pro
4.3
پوکو X6 پرو شیائومی

از25,839,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل پوکو X6 شیائومی سفید / Xiaomi Poco X6پنل جلو و پشت گوشی موبایل پوکو X6 شیائومی سفید / Xiaomi Poco X6
4
پوکو X6 شیائومی

از24,301,540تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل پوکو F6 شیائومی تیتانیوم / Xiaomi Poco F6پنل جلو و پشت گوشی موبایل پوکو F6 شیائومی تیتانیوم / Xiaomi Poco F6
4.6
پوکو F6 شیائومی

از29,999,000تومان

پنل جلو و پشت گوشی موبایل پوکو F6 پرو شیائومی مشکی / Xiaomi Poco F6 Proپنل جلو و پشت گوشی موبایل پوکو F6 پرو شیائومی مشکی / Xiaomi Poco F6 Pro
4.5
پوکو F6 پرو شیائومی

از37,095,000تومان

گوشی موبایل گلکسی زد فولد 6 سامسونگ صورتی / Samsung Galaxy Z Fold6گوشی موبایل گلکسی زد فولد 6 سامسونگ صورتی / Samsung Galaxy Z Fold6
4.1
پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی زد فلیپ 6 سامسونگ زرد / Samsung Galaxy Z Flip6پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی زد فلیپ 6 سامسونگ زرد / Samsung Galaxy Z Flip6
3.9
پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی A35 سامسونگ بنفش روشن / Samsung Galaxy A35پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی A35 سامسونگ بنفش روشن / Samsung Galaxy A35
4.3
گلکسی A35 سامسونگ

از22,099,000تومان

پنل جلو و پشت تبلت آیپد پرو 13 اپل نسخه 2024 مشکی / Apple iPad Pro 13 2024پنل جلو و پشت تبلت آیپد پرو 13 اپل نسخه 2024 مشکی / Apple iPad Pro 13 2024
3.9
موبایل آیفون 13 اپل / Apple iPhone 13موبایل آیفون 13 اپل / Apple iPhone 13
4.1
آیفون 13 اپل

از47,500,000تومان

گوشی موبایل ردمی نوت 13 پرو شیائومی / Xiaomi Redmi Note 13 Pro سفیدگوشی موبایل ردمی نوت 13 پرو شیائومی / Xiaomi Redmi Note 13 Pro سفید
4.4
پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی اس 24 سامسونگ زرد / Samsung Galaxy S24پنل جلو و پشت گوشی موبایل گلکسی اس 24 سامسونگ زرد / Samsung Galaxy S24
4.4
گلکسی اس 24 سامسونگ

از77,800,000تومان

موبایل آیفون 13 پرو مکس اپل آبی / APPLE IPHONE 13 PRO MAX Sierra blueموبایل آیفون 13 پرو مکس اپل آبی / APPLE IPHONE 13 PRO MAX Sierra blue
3.5
آیفون 13 پرو مکس اپل

از73,777,700تومان

گوشی آیفون 14 پرو مکس رنگ بنفش تیرهگوشی آیفون 14 پرو مکس رنگ بنفش تیره
3.6
آیفون 14 پرو مکس اپل

از72,030,000تومان

گوشی موبایل آیفون 13 پرو اپل / Apple iPhone 13 Pro آبیگوشی موبایل آیفون 13 پرو اپل / Apple iPhone 13 Pro آبی
4.1
آیفون 13 پرو اپل

از64,999,000تومان

Xiaomi Poco X4 Pro 5G / گوشی موبایل پوکو X4 پرو شیائومی 5G خاکستریXiaomi Poco X4 Pro 5G / گوشی موبایل پوکو X4 پرو شیائومی 5G خاکستری
3.7
پوکو X4 پرو شیائومی 5G

از17,999,000تومان

گوشی موبایل گلکسی A54 سامسونگ / Samsung Galaxy A54 سبز لیموییگوشی موبایل گلکسی A54 سامسونگ / Samsung Galaxy A54 سبز لیمویی
4.3
گلکسی A54 سامسونگ

از26,999,000تومان

با چشم باز خرید کنید
زومیت شما را برای انتخاب بهتر و خرید ارزان‌تر راهنمایی می‌کند
ورود به بخش محصولات