شمار گونه های پرندگان فراتر از آن مقداری است که می دانستیم

تحقیق جدیدی که به سرپرستی موزه‌ی تاریخ طبیعی آمریکا انجام شده است، نشان می‌دهد بیش از ۱۸ هزار گونه‌ی مختلف از پرنده‌ها در جهان وجود دارد. در واقع این رقم دو برابر تخمین‌های قبلی در این زمینه است. مطالعه‌ی اخیر در مورد تنوع گونه‌های پنهان ماکیان تمرکز کرده است. این پرندگان بسیار شبیه یکدیگر هستند و پیش از این تصور می‌شد از یک نژاد باشند؛ اما واقعیت این است که آن‌ها گونه‌های متفاوتی به شمار می‌آیند. مطالعه‌ی فوق که اخیرا در ژورنال PLOS ONE به چاپ رسیده است، مفاهیم جدیدی به عملیات حفاظت از گونه‌های پرندگان معرفی می‌کند. جوئل کراکرفت، یکی از نویسندگان مقاله از دپارتمان پرنده‌شناسی در موزه‌ی تاریخ طبیعی آمریکا می‌گوید:

ما روش کاملا متفاوتی برای شمارش گونه‌ها پیشنهاد می‌دهیم. این ارقام جدید نشان می‌دهد که ما گونه‌های زیادی را شمارش نمی‌کردیم و در نتیجه آن طور که باید از آن‌ها محافظت نمی‌کردیم.

به‌طور سنتی این‌گونه تصور می‌شود که مطالعات زیادی در مورد پرندگان انجام شده است و در همین راستا تخمین زده می‌شود بیش از ۹۵ درصد گونه‌های مختلف پرندگان هدف مطالعات قرار گرفته‌اند. بیشتر علاقه‌مندان به پرنده‌ها و دانشمندان این حوزه، حدود ۹۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ گونه پرنده را لیست کرده‌اند؛ اما این ارقام بر اساس آنچه «مفهوم گونه‌های زیستی» شناخته شده است، به دست آمده‌اند. این مفهوم در تعریف نژاد از این توصیف که چه حیواناتی می‌توانند با یکدیگر جفت‌گیری کنند، استفاده کرده است.

جورج باروکلاف، نویسنده‌ی اصلی مقاله‌ی پژوهش اخیر و از موزه‌داران همکار در دپارتمان پرنده‌شناسی موزه‌ی تاریخ طبیعی آمریکا می‌گوید:

چنین دیدگاهی منسوخ شده است، این مفهوم به جز در حوزه‌ی پرندگان در طبقه‌بندی دیگر گونه‌ها استفاده نمی‌شود.

در این تحقیق، کراکرفت و باروکلاف و همکاران آن‌ها از دانشگاه نبراسکا و دانشگاه واشنگتن با انتخاب ۲۰۰ گونه پرنده به‌صورت تصادفی، به مطالعه‌ی آن‌ها از بعد ریخت‌شناسی پرداختند؛ علم ریخت‌شناسی به فرایند مطالعه‌ی ویژگی‌های فیزیکی مانند الگو و رنگ پرهای زینتی در پرندگان گفته می‌شود که می‌توان از آن برای شناسایی پرندگان با تاریخ تکاملی متفاوت استفاده کرد. با استفاده از این روش مشخص شد به‌طور میانگین هر یک از ۲۰۰ گونه‌ی مورد مطالعه درواقع دو گونه است. به این ترتیب محققان دریافتند که تنوع زیستی پرندگان به‌شدت دست کم گرفته شده است و احتمالا تعداد گونه‌های پرندگان در سرتاسر جهان نزدیک ۱۸ هزار گونه باشد.

همچنین محققان به بررسی مطالعات ژنتیکی موجود در مورد پرندگان پرداختند. آن‌ها دریافتند که ممکن است تا ۲۰ هزار گونه‌ی مختلف پرنده در جهان وجود داشته باشد؛ اما از آنجایی که انتخاب پرندگان در این مطالعه، به‌صورت تصادفی نبود، باید گفت شاید این تخمین بیش از مقدار واقعی باشد. درواقع، معیار انتخاب پرندگان در این مطالعه‌ی ژنتیکی، گونه‌هایی بود که از لحاظ تنوع ژنتیکی موضوعی جذاب برای تحقیق به شمار می‌رفت. درهرحال، محققان می‌گویند در مطالعات آتی برای طبقه‌بندی پرندگان باید از هر دو روش ژنتیکی و ریخت‌شناسی استفاده شود. کراکرفت می‌گوید:

هدف ما نام‌گذاری ۶۰۰ گونه‌ی جدید کشف‌شده در جمعیت نمونه‌ی تحقیق نبود. در واقع مطالعه‌ی ما راه را برای مطالعات آتی طبقه‌بندی پرندگان هموار کرده است.

افزایش تعداد گونه‌های پرندگان تأثیر مهمی در تلاش برای حفاظت پرندگان خواهد گذاشت. رابرت زینک، یکی از محققان این پژوهش، از دانشگاه نبراسکا در این مورد می‌گوید:

ما به این جمع‌بندی رسیدیم که تلاش‌ها برای حفاظت از پرندگان باید بر مبنای نژاد آن‌ها باشد؛ بنابراین ما باید به دقت بدانیم چه گونه‌هایی از پرندگان وجود دارد، تعداد آن‌ها چقدر است و در کجا می‌توان آن‌ها را پیدا کرد.