۲۳ اردیبهشت: زادروز رونالد راس پزشک سرشناس انگلیسی

رونالد راس در شهر آلمورا در شمال هند متولد شد. وی بزرگ‌ترین فرزند سر کمبل گرانت راس، ژنرال انگلیسی ارتش هند-انگلیس بود. راس در هشت‌سالگی به انگلستان فرستاده شد و تحصیلات خود را در آنجا آغاز کرد. از کودکی به شعر، موسیقی، ادبیات و ریاضی علاقه‌مند بود. او در ریاضیات مهارت خاصی داشت که باعث شد در ۱۴ سالگی در یک مسابقه بزرگ ریاضی برنده شود. در ۱۶ سالگی او در امتحان ورودی دانشگاه آکسفورد برای رشته هنر قبول شد؛ اما پدرش تمایلی به تحصیل وی در رشته ادبیات که مورد علاقه رونالد بود نداشت و ترتیبی داد که پسرش وارد دانشکده پزشکی بارتولومیو در لندن شود. رونالد راس تحصیل در رشته پزشکی را با بی‌میلی آغاز کرد و بیشتر وقت خود را صرف موسیقی و سرودن شعر می‌کرد. او سرانجام توانست تحصیل در رشته پزشکی را با موفقیت به پایان برساند و با قبول شدن در امتحان کالج سلطنتی جراحان لندن، مجوز طبابت خود را دریافت کرد. رونالد راس در سال ۱۸۸۱ به هند رفت و به‌عنوان پزشک در ارتش هند مشغول به کار شد.

در آن دوران بیماری مالاریا به‌عنوان یک بیماری خطرناک و کشنده در کشور هند شایع بود و سالانه بسیاری جان خود را به خاطر این بیماری از دست می‌دادند. همین موضوع باعث شد دکتر رونالد راس به تحقیق برای مبارزه با این بیماری علاقه‌مند شود. اولین و مهم‌ترین دستاورد دکتر راس در راه مبارزه با بیماری مالاریا در سال ۱۸۹۵ رخ داد، جایی که وی توانست اولین مراحل شکل‌گیری انگل مالاریا در شکم یک پشه خاص را مشاهده کند که در میان افراد محلی به پشه بال خال‌خالی مشهور بود. هم‌زمان با این دستاورد بیماری وبا در شهر بنگلور هند شیوع پیدا کرد و دکتر راس به‌شدت درگیر مبارزه با این بیماری شد و به همین خاطر از تمرکز وی بر تحقیق در خصوص بیماری مالاریا کاسته شد.

بعد از مدتی مجددا دکتر راس با مشاهده علائم بیماری مالاریا تحقیقات خود را در خصوص این بیماری آغاز کرد و سرانجام در سال ۱۸۹۷ به‌صورت رسمی عامل انتقال بیماری مالاریا را نیش پشه‌ای که به نام پشه بال خال‌خالی شهرت داشت معرفی کرد که بعدها به پشه مالاریا مشهور شد. انگل مالاریا در سال ۱۸۸۰ توسط جراح فرانسوی چارلز لاوران کشف شد؛ اما نحوه انتقال آن به‌صورت یک راز باقی مانده بود. در واقع کاری که دکتر راس انجام داد کشف نحوه انتقال این بیماری از فرد مبتلا به فرد سالم بود. دکتر راس توضیح داد که انگل مالاریا از افراد بیمار توسط پشه‌ها به افراد سالم انتقال می‌یابد. در تحقیقات بعدی روی مالاریای پرندگان، راس نشان داد که پشه‌ها می‌توانند انگل مالاریا را از پرنده‌ای به پرنده دیگر انتقال دهند که این کار مستلزم وجود چرخه جنسی (اسپوروگونی) در پشه بود. دکتر راس به خاطر این کشف در سال ۱۹۰۲ جایزه نوبل پزشکی را دریافت کرد.

دکتر رونالد راس نقش مهمی در مبارزه با بیماری کشنده مالاریا بازی کرد و جان بسیاری از انسان‌ها تا به امروز به خاطر دستاوردهای علمی او حفظ شده است. وی در ۱۶ سپتامبر سال ۱۹۳۲ و در سن ۷۵ سالگی دیده بربست.

۱۳ می، سالروز مرگ دیگر دانشمند برنده جایزه نوبل، فریتیوف نانسن در سال ۱۹۳۰ نیز هست. از دیگر اتفاقات مهم این روز می‌‌توان به افتتاح اولین ایستگاه رادیویی تجاری FM در ایالات متحده‌ی آمریکا در سال ۱۹۳۹ اشاره کرد. اولین دوره مسابقات فرمول یک نیز در این روز و در سال ۱۹۵۰ شروع شده است.

این مطلب در تاریخ ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۶ به‌روزرسانی شده است.