مقایسه کولر آبی و گازی؛ کدام یک انتخاب بهتری است؟

کولر‌های آبی و گازی دو روش کارآمد برای فرار از گرمای جان‌فرسای تابستان به حساب می‌آیند. در‌حالی‌که دستگاه‌های تهویه مطبوع از فرآیند تبرید تراکمی برای کاهش دما استفاده می‌کنند، کولرهای آبی از مکانیسم متفاوتی شامل آب و فرآیند تبخیر بهره می‌برند. اگرچه، هردو دستگاه عمل خنک‌کردن فضا را انجام می‌دهند، اینکه کدام یک را انتخاب کنید تاحد زیادی به بودجه، محیطی که در آن هستید و عوامل دیگری مانند شرایط آب‌هوایی بستگی دارد.

در مقاله‌ی حاضر به بررسی اجمالی کولرهای گازی و کولرهای آبی می‌پردازیم و تفاوت‌های اصلی آن‌ها را مورد بحث قرار می‌دهیم. برای پاسخ به سوال کولر آبی بهتر است یا گازی تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

کولر گازی نوعی دستگاه تهویه‌ی مطبوع است که به کمک سیستم تبرید تراکمی و با استفاده از گاز مبرد گرمای درون اتاق را دریافت می‌کند و آن را به فضای بیرون انتقال می‌دهد. این سیستم تغییر فاز که معمولا در دستگاه‌های تهویه‌ی مطبوع، یخچال‌های خانگی و سردخانه‌ها به کار گرفته می‌شود، می‌تواند حالت معکوس نیز داشته باشد.

همانطور که می‌دانید در برخی از دستگاه‌های تهویه‌ی مطبوع، علاوه‌بر سرماسازی می‌توان گرمای لازم برای هوای سرد را نیز ایجاد کرد؛ بنابراین، بسیاری از این سیستم‌های خنک‌کننده، افزون‌بر فصل تابستان در فصل زمستان نیز قابل استفاده خواهند بود. کولرهای گازی به‌طور کلی از دو جزء تشکیل شده‌اند: یک واحد خارجی که حاوی کمپرسور و کندانسور است و یک واحد داخلی حاوی اواپراتور و فن دمنده.

کولرهای گازی توانایی خنک کردن سریع فضاهای بزرگ را دارند؛ اما نصب این دستگاه‌ها نیازمند دانش فنی و تخصصی است. همچنین، آن‌ها به مقدار زیادی انرژی نیاز دارند و معمولاً در مقایسه با سایر دستگاه‌های خنک‌کننده، هزینه‌ی بیشتری را می‌طلبند.

کولر آبی که به عنوان کولر تبخیری نیز شناخته می‌شود، نوعی سیستم خنک کننده است که با فرآیند تبخیر سرمایشی کار می‌کند. در این فرآیند، آب مقدار نسبتاً زیادی از گرما را به‌منظور تبخیر جذب می‌کند و دمای هوای خشک را به‌طور قابل‌توجهی از طریق انتقال فاز آب مایع به بخار آب (تبخیر) کاهش می‌دهد. این امر درمقایسه با کولر گازی مصرف انرژی بسیاری کمتری در پی دارد. از طرفی، خنک‌سازی تبخیری هوا در آب‌وهوای بسیار خشک موجب می‌شود که هوا با رطوبت بیشتری برای راحتی ساکنان ساختمان تهویه شود.

روش کار کولرهای آبی بدین صورت است که آب از طریق الکتروپمپ به ناودان‌های قرارگرفته در بالای پوشال‌ یا پد سلولزی هدایت می‌شود و بدین ترتیب آن‌ها را مرطوب نگه می‌دارد. فن کولر هوای مرطوب و خنک را از پوشال‌ها گرفته و آن را از طریق کانال‌ها به فضای خانه هدایت می‌کند.

کولرهای آبی از آنجایی‌که در زمینه‌ی مصرف انرژی کارآمدتر هستند و سازگاری بیشتری با محیط زیست دارند اغلب به کولرهای گازی ترجیح داده می‌شوند. بااین‌حال، این نکته را نباید نادیده گرفت که این دستگاه‌ها برای آب‌وهوای خشک مناسب هستند و در مناطقی با رطوبت بالا اثرگذاری کمتری دارند. کولرهای آبی را می‌توان روی پشت‌بام ساختمان یا پشت پنجره نصب کرد. البته، کولرهای آبی قابل‌حمل نیازی به کانال‌کشی ندارند و می‌توانید آن‌ها را در فضاهای کوچک استفاده کنید.

کولر گازی و کولر آبی هر دو مزایا و معایب خود را دارند؛ بااین‌حال، انتخاب سیستم مناسب به عوامل مختلفی مانند اندازه‌ی محیط، آب‌وهوا و ترجیحات شخصی بستگی دارد. پیشنهاد می‌شود قبل از خرید کولر گازی به این نکات توجه کنید:

سرمایش موثر: سیستم‌های تهویه مطبوع برای خنک‌کردن اتاق‌های بزرگ گزینه‌های مناسبی هستند و خنک‌کنندگی یکنواختی را برای کل فضا به ارمغان می‌آورند.

مناسب آب‌وهوای مرطوب:‌ از آنجاکه کولرهای گازی رطوبت و دمای محیط را کاهش می‌دهند، برای مناطق مرطوب و شرجی عملکرد قابل‌قبولی ارائه می‌دهند. به‌علاوه، با بهره‌گیری از فیلتر، ذرات معلق در هوا را کاهش می‌دهند و مانع ورود آن‌ها به فضای اتاق می‌شوند.

گزینه‌های متنوع: انواع مختلفی از کولرهای گازی در بازار موجود است که از میان آن‌ها می‌توان کولرهای پنجره‌ای، قابل‌حمل و اسپلیت اشاره کرد. این امر امکان سفارشی‌سازی بیشتر براساس اندازه و پیکربندی فضا را در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌دهد.

مصرف انرژی زیاد: دستگاه‌های تهویه مطبوع برای کارکردن به مقدار قابل‌توجهی انرژی نیاز دارند که به افزایش قبض برق منجر می‌شود. همچنین به‌طور بالقوه به مسائل زیست محیطی مانند انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کند.

هزینه‌ی نصب و راه‌اندازی: هزینه‌ی نصب کولر گازی مانند خرید آن می‌تواند گران باشد؛ به‌خصوص برای سیستم‌های بزرگتر و پیچیده‌تر.

تعمیر و نگهداری: برای اینکه سیستم‌های خنک‌کننده‌ی گازی به خوبی کار کنند، به تعمیر و نگهداری منظم نیاز دارند. علاوه‌براین، عیب‌یابی و رفع هرگونه مشکلی همچون علت تخلیه نشدن آب کولر گازی احتمالاً نیازمند هزینه‌های زیادی خواهد بود.

کولرهای آبی نیز همچون کولرهای گازی، مزایا و معایبی دارند که دانستن آن‌ها پیش از خرید کولر، خالی از لطف نیست.

مصرف انرژی کم: کولرهای آبی به‌طور کلی نسبت به کولرهای گازی انرژی کمتری را مصرف می‌کنند و بدین‌ترتیب شاهد مبالغ بالای قبض برق نخواهید بود.

سازگار با محیط زیست: کولرهای آبی برخلاف کولرهای گازی از گاز مبرد استفاده نمی‌کنند و این امر باعث می‌شود سازگاری بیشتری با محیط زیست داشته باشند.

کم‌هزینه‌تر: کولرهای آبی نسبت به کولرهای گازی هزینه‌های اولیه‌ی کمتری دارند که آن‌ها را به گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه‌تر برای افرادی با بودجه‌ی کم تبدیل می‌کند.

مناسب نبودن برای آب‌وهوای مرطوب: کولرهای آبی در آب‌و‌هوای با رطوبت بالا چندان موثر نیستند؛ زیرا رطوبت هوا را افزایش می‌دهند.

فضای خنک‌کننده محدود: کولرهای آبی به‌طور کلی فقط در اتاق‌های کوچک تا متوسط کاربردی خواهند بود و در فضاهای بزرگ عملکرد ضعیفی خواهند داشت.

تعمیر و نگهداری منظم: این دستگاه‌ها نیز برای اطمینان از عملکرد صحیح و جلوگیری از رشد کپک و باکتری در مخزن آب و پد خنک‌کننده به تعمیر و نگهداری منظم نیاز دارند. افرادی که از کولرهای آبی پوشالی استفاده می‌کنند، معمولا برای بازدهی بهتر هرسال پیش از شروع فصل گرما، پوشال‌های کولر را تعویض می‌کنند.

باتوجه به مواردی که اشاره کردیم، تفاوت‌های اساسی کولرهای گازی و آبی را می‌توان در میزان مصرف انرژی، آب‌و‌هوا و فضای اتاق خلاصه کرد. از آنجاکه کولرهای کازی، از گاز مبرد و سیستم پیچیده‌تری برای خنک‌سازی محیط بهره می‌برند، در مقایسه با کولرهای آبی انرژی و برق زیادی را مصرف می‌کنند. بااین‌حال، عملکرد خنک‌سازی محیط را به‌شیوه‌ی کارآمدتر و مطلوب‌تری انجام می‌دهند. درحالی‌که، دستگاه‌هایی که از فرآیند تبخیر فرسایشی برای سرماسازی استفاده می‌کنند، سیستم چندان پیچیده‌ای ندارند و هزینه‌های جانبی کمتری روی دستتان خواهند گذاشت.

افزون بر موارد عنوان‌شده، اگر در مناطقی با آب‌وهوای شرجی زندگی می‌کنید، کولر آبی به‌هیچ‌وجه عملکرد قابل‌قبولی را به ارمغان نخواهد آورد؛ زیرا همان‌طور که گفتیم، این دستگاه‌ها رطوبت هوا را چندبرابر خواهند کرد. برای آب‌وهوای مرطوب، کولرهای گازی عمکلرد بسیار بهتری دارند و علاوه‌بر رطوبت، می‌توانند ذرات معلق در هوا را هم کاهش دهند. از این نوع کولرها می‌توان در هر نوع آب‌و‌هوایی استفاده کرد و با محدودیت زیادی همراه نیستند.

هزینه‌ی خرید، تعمیر و نگه‌داری کولرهای گازی و آبی نیز از دیگر تفاوت‌های مهم و قابل‌ملاحظه به‌شمار می‌آید.چنانچه بودجه‌ی کمی را برای تهیه‌ی کولر کنار گذاشته‌اید و ازطرفی، به هزینه‌های جانبی که در آینده ممکن است پیش بیاید فکر می‌کنید، توصیه می‌شود کولر آبی تهیه کنید.

کولرهای گازی انواع مختلفی دارند که درادامه هرکدام را به‌طور مختصر مورد بررسی قرار می‌دهیم. اگر درمورد خرید کولر گازی مردد هستید، راهنمای خرید بهترین کولر گازی می‌تواند به شما در تصمیم‌گیری کمک کند.

کولرگازی اسپلیت: کولر گازی دو تکه یا اسپلیت دو اجزای کلی به نام‌های کمپرسور و کندانسور را شامل می‌شود که اولی بیرون ساختمان و دیگری درون محیط قرار می‌گیرد. این دو به‌واسطه‌ی دو لوله‌ی آلومینیومی یا مسی به یکدیگر متصل می‌شوند و فرآیند خنک‌سازی را انجام می‌دهند. کولرهای اسپلیت را معمولا با استفاده از ریموت می‌توان از راه دور کنترل کرد.

کولر گازی پنجره‌ای: کولرهای پنجره‌ای در پشت پنجره قرار می‌گیرند و برای مکان‌هایی که پنجره ندارند، مناسب نخواهند بود. برخلاف اسپلیت این نوع کولر از ریموت بهره نمی‌برد. در مقاله‌ی مقایسه کولر گازی پنجره‌ای با اسپلیت به‌طور مفصل درمورد تفاوت‌های این کولر پنجره‌ای و اسپلیت صحبت کرده‌ایم.

کولر گازی ایستاده: کولرهای گازی ایستاده نیز دارای دو واحد مجزا هستند که یکی از آن‌ها در فضای بیرون و دیگری در محیط داخلی قرار می‌گیرد. این نوع کولر معمولا در فضاهای بسیار بزرگ استفاده می‌شود و دارای کنترل از راه دور است.

کولر گازی قابل حمل: این نوع کولر گازی همان‌گونه که از نام آن می‌توان فهمید، قابلیت حمل دارد و برای افرادی که اجاره‌نشین هستند می‌تواند گزینه‌ی مناسبی باشد. کولر گازی قابل حمل معمولاً برای فضاهای کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کولر گازی انواع دیگری نیز دارد که درمیان آن‌ها می‌توان کولر گازی سقفی، کولر گازی داکتی یا کانالی و کولر گازی مولتی وی را نام برد.

کولر آبی سلولزی: کولرهای آبی سلولزی از جدیدترین نوع کولرهای آبی هستند که عملکردی مشابه مکانیسم کولرهای آبی پوشالی دارند؛ با این تفاوت که در کولرهای سلولزی به جای پوشال از پدهای سلولزی استفاده می‌شود. این پدها به‌دلیل ساختار منظم و منسجمی که دارند در طول زمان تغییر شکل نمی‌دهند و نسبت به کولرهای آبی معمولی دارای راندمان و قدرت خنک‌کنندگی بالاتری هستند.

کولر آبی پوشالی:‌ کولر آبی پوشالی درواقع قدیمی‌ترین نوع کولرهای آبی محسوب می‌شود. پوشال استفاده‌شده در این نوع کولر از آنجاکه گردوغبار و ذرات هوا و به‌طور کلی آلودگی‌های محیط را به‌خود جذب می‌کند، پس از مدتی دچار پوسیدگی می‌شود. ازطرفی، برخلاف پدهای سلولزی ساختار چندان مقاومی ندارد؛ بنابراین نیاز است که به‌صورت سالیانه آن را با پوشال‌های جدید جایگزین کنید. کولر آبی پوشالی در مقایسه با کولرهای سلولزی مصرف انرژی بیشتری دارد و سروصدای بیشتری ایجاد می‌کند.