جنگ و بسته شدن درگاه پرداخت؛ بازگشت به عقب اجباری پلتفرم‌های آنلاین طلا
درگاه پرداخت پلتفرم‌های خرید و فروش آنلاین طلا در جنگ ۱۲ روزه بسته شد و پس از گذشت چند هفته از شروع جنگ، همچنان بسته است. این پلتفرم‌ها می‌گویند بسته شدن درگاه و اختلالات اینترنت باعث کاهش اعتماد کاربران به آن‌ها شده و درآمدشان کاهش یافته است.
تا چند روز قبل وضعیت بازگشایی درگاه‌های پرداخت این پلتفرم‌ها در هاله‌ای از ابهام قرار داشت اما به‌تازگی مقرر شده است که تا اواسط هفته جاری این درگاه‌ها مجددا باز شوند. البته شرط بازگشایی برخوردار بودن از شروطی است که بانک مرکزی اعلام کرده است.
امیر حق‌رنجبر، مدیرعامل پلتفرم خرید طلای دیجیتال تکنوگلد درباره وضعیت این پلتفرم در یک ماه گذشته به زومیت می‌گوید: «با توجه به شرایط بحرانی کشور، بسته بودن درگاه پرداخت پلفترم‌های فروش طلای دیجیتال از سوی بانک مرکزی و بسته بودن بازار طلا، در عمل امکان خرید طلا از پلتفرم‌های خرید طلای دیجیتال به‌طور کامل وجود نداشت. در نتیجه، تکنوگلد در این یک ماه هیچ درآمدی نداشت و تمام هزینه‌ها از محل منابع داخلی شرکت تامین شده است.»
به گفته او، در این مدت ۳۰ درصد وجوه این پلتفرم خارج شده و ذخیره طلا نیز کمتر شده است. حق‌رنجبر می‌گوید: «تمام تراکنش‌های ماه گذشته، مربوط به تسویه با کاربران و ارائه طلا بوده و ورودی قابل توجهی نداشتیم.»
فرآیند تسویه با کاربران در یک ماه اخیر تحت تأثیر قرار گرفت. برای انجام تسویه‌ها ناچار بودیم طلا را از بانک کارگشایی تحویل بگیریم و پس از فروش یا تبدیل آن به طلاهای خرد، با کاربران تسویه کنیم.- امیر حق‌رنجبر، مدیرعامل تکنوگلد
حق‌رنجبر می‌گوید زمان‌بر بودن این فرآیند باعث شده تسویه لحظه‌ای که پیش‌تر یکی از مزیت‌های تکنوگلد محسوب می‌شد، متوقف شده و به‌جای آن تسویه‌ها در یک بازه چند روزه انجام شود. او ادامه می‌دهد: «با این حال، تمام تلاش تیم ما این بود که با شفافیت و مسئولیت‌پذیری کامل این مسیر را طی کنیم و با وجود شرایط پر ریسک و پر ابهامی که پیش رو داریم، به تعهدات خود در قبال کاربران عمل کنیم.»
محدودیت دسترسی کاربران و اختلالات اینترنت، پلتفرم‌های آنلاین طلا را با چالش مواجه کرده است
بر اساس گزارشی که طلاین، پلتفرم فروش آنلاین طلا، منتشر کرده، محدودیت دسترسی کاربران به اینترنت، محدودیت‌های خرید و فروش و بسته شدن درگاه‌های پرداخت، از دسترس خارج شدن برخی بانک‌ها و چالش در مسیر پرداخت‌های کاربران و حمله‌های سایبری به کسب‌وکارهای اینترنتی از جمله مهم‌ترین چالش‌های ایجاد شده در مسیر طلاین بودند.
محسن ابوالفتحی، مدیرعامل این پلتفرم می‌گوید در ایام جنگ ۱۲ روزه با سه دسته کاربر مواجه شدند که همه آن‌ها به‌خاطر تصمیم‌ها و اختلال‌هایی که از خارج از پلتفرم‌ها تحمیل می‌شد، مضطرب و نگران بودند. دسته اول مشتریانی بودندکه قصد تبدیل طلای خود به پول را داشتند اما به‌دلیل مشکلات اینترنت و چالش‌های بانکی نتوانستند. دسته دوم کاربران نگرانی بودند که می‌خواستند دارایی‌های خود را به طلا تبدیل کنند تا ارزش آن‌ها حفظ شود. دسته سوم هم کاربرانی بودند که قصد خرید لطا داشتند اما به دلیل مشکلات مسدود شدن درگاه‌های پرداخت و چالش‌های بانک‌ها، نمی‌توانستند خرید کنند.
طلاین برای غلبه بر این چالش‌ها، کمیته بحران تشکیل داده و سیاست‌های امنیتی از پیش تعریف‌شده‌ای برای دسترسی کاربران اجرا کرده است. پشتیبانی این پلتفرم هم به‌صورت ۲۴ ساعته فعال بوده و واریز شناسه‌دار به‌عنوان راهکار جایگزین درگاه پرداخت استفاده شده است. علاوه بر این، طلاین تلاش کرده تا در شهر یزد با وجود تعطیلی بازار، طلا را به‌صورت فیزیکی تحویل دهد.
این پلتفرم اعلام کرد با پاسخ‌گویی تلفنی و برخط، با چالش قطعی و اختلال اینترنت مقابله کرده است. طلاین همچنین به‌صورت مستمر با پلیس فتا در ارتباط بوده است.
شفاف نبودن فرآیند تحویل طلا
مصطفی افزونی، رئیس هیئت‌مدیره طلاین، شفاف نبودن فرآیند تحویل طلا از بانک کارگشایی را از اصلی‌ترین چالش‌های این پلتفرم می‌داند و می‌گوید: «طبیعی است که در چنین شرایطی عمدتا کاربران به فکر فروش یا تحویل فیزیکی باشند. برای همین ما مجبور بودیم طلاهای سپرده در بانک را تحویل بگیریم و به کاربران تحویل دهیم.»
به گفته او بانک کارگشایی برای این حجم از عملیات آماده نبوده است. از سویی، تحویل طلا از بانک مسیر شفاف و مشخصی نداشته و هربار یک روش جدید و دستورالعمل تازه صادر شده است.
درآمد زرپاد در دوران مسدودسازی ۸۰ درصد کاهش یافته است
پلتفرم خرید آنلاین طلا زرپاد هم با این چالش‌ها دست‌وپنجه نرم کرده است. بر اساس اطلاعاتی که زرپاد در اختیار زومیت قرار داده است، میانگین ارزش روزانه تراکنش‌های این پلتفرم پس از شروع جنگ، به کمتر از یک‌چهارم دوران عادی رسید. این کاهش باعث شد درآمد پلتفرم در دوران مسدودسازی حدود ۸۰ درصد کاهش پیدا کند.
حدود ۲۰ درصد کاربران زرپاد در این مدت درخواست برداشت طلا یا موجودی خود را ثبت کرده‌اند. علاوه بر این، با مسدود شدن درگاه‌های پرداخت، دسترسی سرمایه‌گذاران خرد به خریدهای خرد طلا که جایگزینی برای پس‌انداز ریالی بود، قطع شد. اختلالات اینترنت هم باعث شده حدود ۲۵ درصد خریدهای کاربران این پلتفرم لغو شود.
تیم پشتیبانی زرپاد در این مدت، با افزایش چهار برابری حجم تماس‌ها و درخواست‌های پشتیبانی مواجه شده است.
چه زمانی درگاه پرداخت پلتفرم‌های طلا باز می‌شود؟
روز گذشته، بانک مرکزی در نامه‌ای به وزارت صمت پنج شرط امنیتی و مالی را برای بازگشایی مجدد درگاه‌های پرداخت سکوهای آنلاین طلا اعلام کرد.
بانک مرکزی تاکید کرده پس از احراز کامل این الزامات و تأیید پلیس فراجا، بانک کارگشایی و اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی، فهرست سکوهای واجد شرایط برای بازگشایی درگاه به معاونت نظام‌های پرداخت این بانک ارسال خواهد شد.