مدیرعامل کوالکام توضیح می‌دهد چرا ایالات متحده شرکتی مانند هواوی ندارد

امروزه، کوالکام برای اکثر کاربران دنیای فناوری نامی مهم و شناخته‌شده محسوب می‌شود. اغلب کاربران می‌دانند که این شرکت در صنعت تراشه و ارتباط‌‌های بی‌سیم فعال هستند و برخی مواقع هم به‌‌دلیل شکایت از شرکت‌های دیگر بر سر حقوق پتنت یا متهم‌شدن در پرونده‌های مشابه، در دادگاه‌های حقوق پتنت حاضر می‌شوند. به‌طور کلی، می‌توان یکی از فعالیت‌های جدی کوالکام را ساخت فناوری‌های دانست که قطعات مهم دستگاه‌های موبایل را تشکیل می‌دهند. آن‌ها پس از طراحی و ساخت، حق پتنت این قطعات را نیز دراختیار می‌‌گیرند. پردازنده‌های اسنپدراگون که امروزه در گوشی‌های هوشمند زیادی استفاده می‌شوند، محصول کوالکام هستند.

نکته‌ی مهم درباره‌ی کوالکام، حقوق معنوی و پتنت‌هایی است که دراختیار این شرکت قرار دارد. در بازار کنونی، ساختن گوشی هوشمند بدون پرداخت هزینه‌ی مجوز به کوالکام تقریبا امکان ندارد و تفاوتی هم نمی‌کند که در آن گوشی از تراشه‌های شرکت استفاده شده باشد یا خیر. درنهایت، شرکتی که بدون پرداخت حق مجوز به کوالکام تصمیم بگیرد گوشی هوشمند بسازد، احتمالا باید وکلایی خبره را استخدام کند. به‌عنوان نمونه، می‌توان اپل را مثال زد که سال‌ها درگیر دعوایی حقوقی با شرکت هم‌وطن بود. کوپرتینویی‌ها اعتقاد داشتند به‌‌دلیل استفاده‌نکردن از تراشه‌های کوالکام در گوشی‌هایشان، نباید هزینه‌ای به آن‌ها پرداخت کنند. دعوای حقوقی تا آنجا پیش رفت که کمیسیون تجارت ایالات متحده احتمال سوءاستفاده‌ی کوالکام از سلطه بر بازار را موشکافانه بررسی کرد. البته درنهایت اپل با کوالکام به‌توافق رسید و هزینه‌هایی هم بین دو شرکت ردوبدل شد. دادگاه استیناف هم رأی داد که کوالکام قانون را زیر پا نگذاشته است.

استیون لوی، خبرنگار وایرد، با تعریف از ظاهر مهربان و موقر جیکوبز می‌گوید قطعا او شرکتی به عظمت کوالکام را با مهربانی و وقار راه‌اندازی نکرده است. او پیش از راه‌اندازی کوالکام، استاد دانشگاه UC San Diego بود و به‌همراه تعدادی از دوستانش، شرکتی به‌نام Linkabit تأسیس کرد که درنهایت، در سال ۱۹۸۵ فروخته شد. جیکوبز تصمیم گرفت بازنشسته شود؛ اما دوستانش او را مجاب کردند تا شرکت دیگری این‌بار با تمرکز بر ارتباط‌های وایرلس راه‌اندازی کند. جیکوبز درباره‌ی ایده‌های اولیه‌ی کوالکام می‌گوید:

هیچ محصولی در ذهن نداشتیم و هیچ طرح کسب‌وکاری توسعه نداده بودیم و حتی یک صفحه‌ی گسترده برای توضیح ایده‌ها نداشتیم. بااین‌حال، منتظر چیزی بودیم که متولد شود و ما را به خود علاقه‌مند کند. درنتیجه، من به همسرم اطمینان دادم که تا چند سال بعد، حتما به تعداد ۱۰۰ کارمند می‌رسیم.

درکنار خواندن این صحبت‌های فروتنانه‌، فراموش نکنید که شرکت بدون برنامه‌ی جیکوبز امروز ارزشی نزدیک به ۱۳۴ میلیارد دلار دارد.

در دورانی که کوالکام راه‌اندازی شد، فعالان استاندارد وایرلس ازلحاظ تعداد مکالمه‌های مدیریت‌شدنی محدودیت‌هایی داشتند. جیکوبز به‌دنبال راهکاری جایگزین بود که آن را به‌نام Code Division Multiple Access یا CDMA معرفی کرد. طرح او مفهومی بود که در سال ۱۹۴۰ ریشه داشت. در آن سال‌ها، هدی لامار به‌همراه یکی از همکارانش ایده‌ی استفاده از فرکانس‌های متعدد برای ارسال یک پیام را مطرح کرده بود. جیکوبز روزی در مسیر رانندگی از لس‌آنجلس به خانه‌اش در سن‌دیگو به ایده‌ی ارتباط وایرلس فکر می‌کرد و به این نتیجه رسید که CDMA را می‌توان به‌عنوان استاندارد وایرلس موبایل با ظرفیت‌ها و امکانات عالی در نظر گرفت. او به‌سرعت تیمش را به کار روی طرح مشغول کرد تا ایده‌های اولیه را به فناوری واقعی و ملموس تبدیل و البته پتنت آن‌ها را نیز ثبت کنند.

در آن زمان که مهندسان کوالکام به‌شدت مشغول توسعه‌ی فناوری CDMA بودند، هیچ‌کس تصور نمی‌کرد که استانداردی وایرلس روزی به یکی از مفاهیم اصلی دنیای مدرن تبدیل می‌شود. جیکوبز می‌گوید چنین برنامه‌ای به اختراع غذا شبیه بود. او درنهایت کلیات استاندارد خود را در جلسه‌ی فعالان صنعت ارتباط‌های بی‌سیم، CTIA، توضیح داد. جیکوبز درباره‌ی جلسه‌ی ارائه می‌‌‌گوید:

به‌یاد دارم که حدود ۱۰۰ نفر در جلسه حضور داشتند. ما یک اسلایدشو از طرح خود به‌نمایش گذاشتیم که در آن برنامه‌ها و طرح‌های خود را برای حل مشکل شرح دادیم و مزیت‌ها را هم عنوان کردیم. هیچ‌کس اشکالی در طرح ما نیافت و البته هیچ‌کس هم ابراز تمایل نکرد.

سال‌های پس از ارائه‌ی طرح جیکوبز، به سال‌های نبرد وایرلس (Holy Wars of Wireless) مشهور شدند. جیکوبز و تیمش به‌سختی تلاش می‌کردند تا CDMA به‌عنوان فناوری مهم در دستگاه‌های وایرلس پذیرفته شود. کوالکام برای اثبات ادعاهایش باید تراشه‌هایی می‌ساخت تا در داخل گوشی‌های تجاری استفاده شوند و به برج‌های مخابراتی متصل باشند. جیکوبز درباره‌ی مراح بعدی می‌گوید:

چنین اقدامی به سرمایه‌ی بسیار زیادی نیاز داشت. برخی از اپراتورها (مانند AT&T) قانع شدند که ایده‌ی ما ارزش پیگیری دارد. از آن‌ها خواستم که تولیدکنندگان را به خرید مجوز از ما ترغیب کنند؛ البته چنین پاسخی گرفتم: «شما باید هزینه‌های اولیه برای تحقیق‌و‌توسعه را به ما پرداخت کنید.» اگر طرح ما به مرحله‌ی تجاری می‌رسید که البته هیچ‌کس چنین تصوری برایش نداشت، در هر دستگاه حق مجوز جزئی پرداخت می‌شد. بدین‌ترتیب، مفهوم مجوز طرح و پتنت پی‌ریزی شد.

کوالکام در ابتدا گوشی‌های اختصاصی‌اش را تولید می‌کرد و آن‌‌ها را در آسیا می‌فروخت. این فعالیت‌ها سال ۱۹۹۱ انجام می‌شدند و در همان سال، سهام شرکت به بازار بورس عرضه شد. آن‌ها درنهایت بخش‌های مذکور از کسب‌وکار خود را فروختند و به شرکتی با فعالیت جدی در پس‌زمینه‌ی فناوری تبدیل شدند.

تصمیم کوالکام به تغییر مسیر فعالیت، درنهایت روی مشکلات کنونی بین ایالات متحده و چین، به‌ویژه شرکت هواوی، هم تأثیر داشته است. دولت آمریکا امروز به‌‌دلیل نگرانی‌های امنیتی تلاش می‌کند بیشتر از استفاده از فناوری‌های هواوی جلوگیری کند. اگر شرکتی مانند هواوی در ایالات متحده فعالیت می‌کرد، قطعا کار برای دولت آسان‌تر بود. هواوی شرکتی محسوب می‌شود که روی زیرساخت نسل بعدی ارتباط‌‌های بی‌سیم فعالیت می‌کند و محصولاتی مخصوص مصرف‌کننده نیز می‌فروشد. چرا کوالکام چنین مسیری را در پیش نگرفت؟

بنیان‌گذار کوالکام می‌گوید او تصور می‌کرده است که شرکت‌های آمریکایی دیگر مانند موتورولا در کسب‌وکار باقی می‌مانند؛ اما آن‌ها یکی پس از دیگری تعطیل یا به شرکت‌های خارجی فروخته شدند. ناگفته نماند کوالکام با فروش تراشه‌ای جامع به شرکت‌های دیگر برای ساخت گوشی همراه، فرصت ورود به بازار را برای شرکت‌های چینی فراهم کرده بود. آن‌ها تمامی ابزارهای لازم برای ساخت گوشی را دراختیار داشتند و به‌نظر جیکوبز، متأسفانه هیچ‌یک از شرکت‌های آمریکایی دیگر این مسیر را دنبال نکرد.

یکی از عوامل مهم دیگر در پیشرفت شرکت‌های رقیب، سیاست‌های کمک صنعتی در چین و اروپا بود که به شرکت‌های مخابراتی کمک بسیاری می‌کرد. چنین سیاست‌هایی در ایالات متحده جریان نداشت. جیکوبز می‌گوید دولت ایالات متحده حمایت‌هایی شبیه حمایت‌های دولت چین از ZTE و هواوی به شرکت‌های مخابراتی ارائه نمی‌داد.

جیکوبز که در سال ۲۰۰۵ از سمَت خود بازنشسته شد، در مصاحبه‌ی اخیر به هزینه‌ی مجوزهای کوالکام و گران‌بودن قیمت آن‌ها اشاره‌ای نکرد. او حتی اعتقاد دارد هزینه‌ها با وجود ارائه‌ی فناوری بهتر کوالکام، تقریبا در این سال‌ها ثابت مانده‌اند. جیکوبز می‌گوید کوالکام صرفا از پتنت‌های کنونی درآمدزایی نمی‌کند و بر جریان جدیدی از تحقیقات بسیار متمرکز است. در دهه‌ی گذشته، آن‌ها تحقیقات و فعالیت‌هایی جدی، به‌ویژه با تمرکز روی 5G کرده‌اند.