سازمان نظام صنفی رایانه‌ای اولین انتخابات در کشور بر بستر بلاک چین را برگزار می‌کند

سازمان نظام صنفی رایانه‌ای (نصر) سال ۱۳۸۴ طبق قانون مجلس تشکیل شدو وظیفه دارد فعالیت‌های تجاری حوزه ICT را ساماندهی کند. این سازمان در تمام استان‌های کشور نظام استانی، هیأت مدیره‌ی استانی دارد و انتخاب نمایندگان آن هر سه سال انجام می‌شود. پس از انتخاب هیأت مدیره‌های استانی، شورای مرکزی از نمایندگان آن‌ها تشکیل می‌شود و در گام بعدی، این شورا سه نفر را به‌عنوان رؤسای پیشنهادی خود به رئیس جمهور پیشنهاد می‌کنند و در نهایت، رئیس جمهور یکی از آن‌ها را به‌عنوان رئیس سازمان انتخاب و منصوب می‌کند.

پنجمین دوره‌ی هیأت مدیره سازمان نصر امسال اکنون به اتمام رسیده و انتخابات دوره ششم در حال برگزاری است. شرایط بحران کرونا امسال روند متفاوتی برای برگزاری انتخابات رقم زد. جعفر محمدی، عضو هیأت مدیره سازمان نظام صنفی یارانه‌ای، به زومیت می‌گوید با‌ توجه ‌به شیوع کرونا، حضور تعداد بالای نمایندگان شرکت‌ها در یک مکان عضو هیأت مدیره سازمان نظام صنفی منطقی نیست؛ به همین علت تصمیم گرفته شد انتخابات به‌صورت آنلاین برگزار شود.

بااین‌حال انتخابات آنلاین نگرانی‌های زیادی برمی‌انگیزد و دغدغه‌های شفافیت، صیانت از آرا و... در آن مطرح است. به همین منظور، تصمیم گرفته شد از بلاک‌چین استفاده شود. بلاک‌چین می‌تواند شفافیت آرا، تغییرناپذیری و انکارناپذیری آن‌ها را تضمین کند. محمدی می‌گوید انتخابات بر بستر بلاک‌چین دارای پیچیدگی‌هایی است و این موضوع برای انتخابات عمومی روال سخت‌تری دارد؛ بااین‌حال وقتی تعداد مشارکت‌کنندگان در انتخاباتی کمتر باشد و رأی‌دهندگان شناخته‌شده و دردسترس باشند، مدیریت آن ساده‌تر می‌شود. رئیس کمیسیون تجارت الکترونیکی نظام صنفی رایانه‌ای به خبرنگار زومیت می‌گوید بر همین اساس، با دو شرکت فعال در حوزه‌ی بلاک‌چین مذاکرات انجام شد تا ابزارهای لازم را برای برگزاری انتخابات در استان‌های مختلف ایجاد کنند.

روال شرکت در انتخابات سازمان نصر بر بستر بلاک‌چین این‌گونه است که ابتدا شرکت‌ها (یا فروشگاه‌ها و مشاوران در دیگر شاخه‌ها) نماینده‌ی خود را برای شرکت در مجمع و انتخابات، ازطریق پورتال سازمان به‌صورت رسمی معرفی می‌کنند. نمایند‌ه‌ی شرکت با شماره ملی و شماره تلفن همراهی که معرفی شده است، به سامانه رأی‌دهی مبتنی بر بلاک‌چین وارد می‌شود و در بازه‌ی زمانی مشخص‌شده برای انتخابات، امکان ثبت رأی خواهد داشت. به‌دلیل ارسال توکن یک ‌بار مصرف در دو نوبت در زمان رأی‌گیری، احتمال مهندسی آرا عملا به کمترین میزان خود می‌رسد.

سامانه‌ی رأی‌گیری مبتنی بر بلاک‌چین، میزبان‌های مختلفی دارد؛ برای مثال در تهران، اطلاعات سامانه در هفت سرور مختلف نگه‌داری می‌شود تا پایداری و قابلیت تغییرناپذیری داده‌ها تضمین شود.

محمدی به زومیت می‌گوید اعضای سازمان در سه شاخه‌ی شرکت‌ها، فروشگاه‌ها و اعضای حقیقی (مشاوران)‌ در انتخابات شرکت می‌کنند. در بخش شرکت‌ها تنها نمایندگان شرکت‌ها کاندید می‌شوند و تنها شرکت‌ها به آن‌ها رأی می‌دهند؛ همینطور در بخش فروشگاه‌ها و در بخش مشاورین. به‌گفته‌ی عضو هیأت مدیره نصر، سازمان بیش از ۱۸ هزار عضور دارد که از این میان، ۴ هزار شرکت تنها در تهران حضور دارند و حدود نیمی از آن‌ها دارای عضویت فعال و واجد شرکت در انتخابات هستند.

برگزار شدن انتخابات بر بستر بلاک‌چین تجربه‌ای سودمند در کشورمان محسوب می‌شود که با شیوع کرونا، فرصت نمود پیدا کرد. به دست آمدن چنین تجاربی باعث می‌شود  حتی در صورت نابودی کرونا، دیگر عقب‌گردی در برخی حوزه‌ها نداشته باشیم. جعفر محمدی فواید استفاده از بسترهای آنلاین و بلاک‌چین برای امور را ایجاد فرایندهای شفاف و سالم، کنترل و کاهش هزینه‌ها، سرعت در انجام فعالیت‌ها، برطرف شدن خطای انسانی و احراز هویت‌های کارآتر می‌داند که در لایه‌های مختلف می‌توانند مثمر ثمر واقع شوند.