منتخب عکسهای علمی هفته از نگاه زومیت؛ از برندگان مسابقه عکاسی انجمن بومشناسی ۲۰۱۹ تا کشف گورهای دستهجمعی در جمهوری چک
هر هفته، جالبترین و برترین عکسهای علمی از سراسر جهان را از نگاه زومیت تقدیم شما خوانندگان گرانقدر میکنیم. در دنیای پر رسانهی امروز، تصاویری هستند که به دلیل اهمیت رسانهای خود بارها و بارها دیده میشوند و به اشتراک گذاشته میشوند. اما از سوی دیگر، برخی از این تصاویر اگرچه با اهمیت باشند، مهجورانه به دست فراموشی سپرده میشوند. گاهی برخی از همین تصاویر، گفتنیهایی بیش از گزارشها و مقالات پر بازدید دنیای پر خبر امروز دارند. در ادامه به بررسی برخی از تصاویر علمی منتخب هفته بههمراه داستان نهفته در پَس هر کدام خواهیم پرداخت. با ما همراه باشد:
نهنگ عنبری که با ۱۰۰ کیلوگرم زباله در شکمش پیدا شد
هنگامی که کارکنان «طرح جمعآوری آبزیان اسکاتلند (SMASS)» نهنگ عنبر مُردهای را کالبدشکافی کردند، از آنچه درون شکمش دیدند به وحشت افتادند. این حیوان بیچاره با ۱۰۰ کیلوگرم زباله در معدهاش جان داده بود. این نهنگ عنبر روز ۷ آذر در ساحل لاسکِنتایِر در جزایر غربی اسکاتلند پیدا شده بود. شواهد نشان میداد که این نهنگ ۴۸ ساعت قبل از اینکه ماموران طرح جمعآوری آبزیان به محل برسند جان داده بود. تورهای ماهیگیری، ریسمانها، لولهها و زبالههای پلاستیکی و دیگر زبالهها و مواد زائد توپ بههم فشردهای را در درون این نهنگ ۲۰ تنی شکل داده بودند.
به گفته پژوهشگران برخی از این زبالهها برای مدت طولانی در شکم نهنگ بودند. پژوهشگران گفتهاند، از آنجایی که پوست و چربی نهنگ عایق است، باکتریهای درون بدن نهنگ، حتی زمانیکه دمای هوا بسیار پائین باشد نیز با سرعت چند برابری تکثیر پیدا میکنند و هنگامی که باکتریها شروع به تجزیهی این مواد میکنند گازی را پدید میآورند که فشار مضاعفی را درون بدن نهنگ به وجود میآورد و نتیجه آن هم نوعی انفجار است که در نهایت منجر به مرگ جانور میشود؛ موردی که به عقیده پژوهشگران برای این نهنگ عنبر نیز رخ داده است.
پژوهشگران و داوطلبان طرح جمعآوری آبزیان اسکاتلند دربارهی حیواناتی که در سواحل اسکاتلند به گِل مینشینند، اطلاعاتی را جمعآوری میکنند و تجزیه و تحلیلهایی را انجام میدهند. اسکاتلند در مجموع ۷۹۰ جزیره و ۱۹ هزار کیلومتر خط ساحلی را شامل میشود. پژوهشگران سپس با کالبدشکافی و بررسی بقایای آبزیانی مانند کوسه، گرازماهی، دلفین، لاکپشت و فُک دریایی، شرایط زیستی و محیطی را که منجر به گِل نشستن این جانوران شده بررسی میکنند. درحالیکه حجم زبالههای موجود در نهنگ وحشتناک بودند، بهنظر میرسد که این حیوان از نظر سلامتی وضعیت خوبی داشته و مشکل به لحاظ گوارشی نداشته است. این احتمال وجود دارد که تودهی زباله در هضم غذا تداخل ایجاد کرده باشد، اما کارشناسان هیچ نشانهای از زبالهها در رودههای نهنگ نیافتند.
برای نخستین بار دو ستاره بههمراه یک دنبالهدار مشاهده شدند
ستارگان و دنبالهدارها به ندرت با هم دیده میشوند. رابطه گرانشی ستارگان و دنبالهدارها، مسئلهای است که ستارهشناسان مدتها نسبت به آن مظنون بودهاند، اما تاکنون این پدیده را به چشم ندیده بودند. اما گروهی از ستارهشناسان لهستانی اعلام کردهاند که دو ستارهی همجوار را دیدهاند که دنبالهداری را در مدار خورشید همراهی میکردند. اعضای این تیم پس از بررسی حرکات بیش از ۶۰۰ ستاره در ناحیهای به وسعت ۱۳ سال نوری در اطراف خورشید به این دو ستاره برخوردند. یافتههای جدید نظریهای که بیش از نیم قرن قبل مطرح شده را تأیید میکند. «ابر اورت» در لبهی بیرونی منظومه شمسی قرار دارد و تصور بر این است که دنبالهدارها از آن نشأت میگیرند. این اجرام یخی که پسماندهای حاصل از شکلگیری منظومه شمسی هستند در آنجا ماندهاند و یک پوسته غولپیکر را به دور منظومه شمسی پدید آوردهاند که ۶۶ برابر فاصله سیاره نپتون تا خورشید یعنی حدود ۱۴٫۹ تریلیون کیلومتر طول دارد.
ستارهشناسان فکر میکنند ابر اورت مخزنی مملو از دنبالهدارها باستانی است که برای برخی از آنها بیش از ۲۰۰ سال طول میکشند تا به دور خورشید بچرخند. دنبالهدار هیل باپ که دارای مداری ۲۵۰۰ ساله است، یکی از مشهورترین دنبالهدارهای باستانی است. از زمانیکه یان اورت، ستارهشناس هلندی نظریهاش را در دههی ۱۹۵۰ مطرح کرد، ستارهشناسان همواره گمان میکردند که هر چند وقت یک بار ممکن است که ستارهای دنبالهداری را با خود بکشد و به قسمت دیگری از منظومه شمسی ببرد. ستارهشناسان سالها تلاش کردند تا این رقص ستارهای را تأیید کنند، اما هیچکدام تاکنون بهطور قطعی نتوانسته بودند تا همین اواخر که بالاخره ستارهشناسان لهستانی توانستند (حداقل روی کاغذ) وجود چنین پدیدهای را به اثبات برسانند.
مشاهده دوباره کفهای سفید و سمی در سواحل هندوستان
برای چندمین بار طی سالهای اخیر، کفهای سفید رنگ و سمی در یکی از سواحل پر رفتوآمد هندوستان مشاهده شد. کارشناسان نسبت به سمی بودن این کفها هشدار دادهاند؛ اما هشدارها نیز مانع از این نشده که گردشگران در گشتوگذار و حتی وارد شدن به این حبابها و عکاسی از آنها خودداری کنند. ساحل مارینا در چنای، بزرگترین ساحل شهری هند است و روزانه دهها هزار از آن بازدید میکنند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، این کفهای سفید رنگ مکررا در ساحل دیده میشوند و هر سال با بارانهای موسمی که آلودگیها را به سطح ساحل دریا میآورد ظاهر میشوند. این کفهای سفید رنگ به احتمال زیاد مخلوطی از مواد شوینده و سایر مواد زائد هستند که توسط باد و امواج به ساحل آمدهاند.
به گفته مقامات مرکز ملی تحقیقات ساحلی چنای، تنها ۴۰ درصد از فاضلاب شهر به خوبی مدیریت میشود، اما باقی آن که با بیش از ۷ میلیون سکنه شهر مستقیما به دریا ریخته میشود. مقامات گفتهاند که کفها احتمالا باعث سوزش و آسیبهای پوستی میشوند و همچنین به ماهیگیران نیز هشدار داده شده تا از آب دور بمانند. در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ نیز آلودگیهای مشابهی موجب مرگ انبوده ماهیان در نزدیکی ساحل چنای شدند. آلودگی یکی از مشکلات رو به رشد در کشور هندوستان است. دود و ذرات معلق در هوا مناطق شهری را در بر میگیرند و حتی باعث تعطیلی مراکز تجاری و دولتی میشوند.
برندگان مسابقه عکاسی انجمن بومشناسی ۲۰۱۹
عکسی از یک مار بوآی درخت مالاگاسی که توسط روبرتو گارسیا روآ گرفته شده بود، برنده بخش اصلی مسابقه عکاسی انجمن بومشناسی بریتانیا در سال ۲۰۱۹ شد. عکسهای برنده و ۱۵ عکس شایسته تقدیر که توسط بومشناسان و دانشجویان بینالمللی به مسابقه ارسال شده بودند، به خوبی تصویر رنگارنگی از گیاهان و جانوران سرتاسر جهان و مشخصا تنوع بومشناختی گستردهای از سیاره را به نمایش گذاشتند. سوژههای عکاسان نیز بسیار متنوع بودند؛ از نمای سحرآمیزی از جنگلهای درخت توس تا از رد شدن تنبل سهپنجهای از جاده.
روبرتو گارسیا روآ، پژوهشگر فوق دکترا از دانشگاه والنسیا، در مورد عکس خود که برنده اصلی مسابقه عکاسی امسال انجمن بومشناسی بریتانیا شد، گفت:
متأسفانه بسیاری از نواحی ماداگاسکار تحت فشارهای فزایندهی فعالیتهای انسانی از جمله شکارچیان غیرقانونی و آتشسوزی قرار دارند و به همین جهت دیدن مارهای بزرگ دائما سختتر میشود. در طول سفرم به ماداگاسکار، خوششانس بودم که این مار زیبا را پیدا کردم و از عکاسی از آن لذت ببرم. برای اینکه وضعیتی را که این مار در آن دسته و پنجه نرم میکند، به خوبی بازتاب دهم، از یک منبع نورِ قرمز و تار شدید بهره بردم تا ممحیط زندگی (مار بوآ) را به تصویر بکشم.
پروفسور ریچارد باردت، رئیس انجمن بومشناسی بریتانیا نیز در مورد این تصویر اظهار داشت:
این عکس مرعوبکننده نهتنها زیبایی مار بوآی درخت مالاگاسی را به تصویر کشیده که از جانوران بومی جزیره ماداگاسکار است، بلکه آسیبپذیری این جانور بسیار زیبا را در برابر شکار غیرقانونی و آتشسوزی به خوبی نمایان ساخته است.
روآ همچنین با عکسی از یک عقرب فلورسنت که در زیر نور ماورای بنفش درخشان میکند، برنده بخش «(نمای) نزدیک و شخصی (Up Close and Personal)» و همچنین تصویری از یک عنکبوت که در حال شکار مورچهای بزرگ بود، برنده بخش «اکوسیستمهای پویا (Dynamic Ecosystems)» نیز شد. برنده اصلی بخش دانشجویان نیز به نیلانجان چاترجی، دانشجوی دکترای مؤسسه حیاتوحش هند رسید. چاترجی در عکس برنده خود لحظهای از گنجشک سربی رودخانهای را به تصویر کشیده بود که در آن این پرنده در کمین حشرات. نشسته بود.
پروفسور ریچارد باردت در مراسم اختتامیه مسابقه عکاسی انجمن بومشناسی بریتانیا گفت:
سطح مسابقهی امسال بسیار بالا بود و بسیاری از عکسهای دیدنی به مسابقهی سال ۲۰۱۹ ارسال شده بودند. آثار ارسالی تنوع بصری خیرهکنندهی بومشناختی را به تصویر کشیده بودند، با عکسهایی پرطراوات و صمیمانه که سوژههای خود را به زیبایی هرچه تمامتر به تصویر کشیده بودند. به همهی برندگان تبریک میگویم و از همهی شرکتکنندگان بابت ارسال آثار ارزشمندشان متشکرم.
عکسهای برنده ماه آینده در کنفرانس سالانه انجمن بومشناسی بریتانیا در شهر بلفاست، پایتخت ایرلند شمالی به نمایش گذاشته خواهند شد. در این کنفراس ۱۲۰۰ بومشناس از بیش از ۴۰ کشور دنیا برای بحث و تبادل نظر در مورد آخرین تحقیقات خود گرد هم خواهند آمد. عکسهای برگزیدهی مسابقه عکاسی انجمن بومشناسی ۲۰۱۹ همچنین روز ۱۱ فوریه سال ۲۰۲۰ (۲۲ بهمن) در نمایشگاهی در موزه اولستر بلفاست نیز برای عموم به نمایش در میآیند. هیئت داوران مسابقه عکاسی انجمن بومشناسی امسال را ۶ بوم شناس برجسته و عکاسان معتبر و برنده جوایز حیاتوحش تشکیل میدادند.
عکس «جنگل درختان توس در پائیز»، حائز رتبه دوم عکس برتر مسابقه عکاسی انجمن بومشناسی بریتانیا شد. این عکس توسط میخائیل کاپیچکا از کشور بلاروس گرفته شده است.
عکسی که مشاهده میکنید برنده بخش «هنر بومشناسی (The Art of Ecology)» شد. این عکس که «به عشق فلامینگوها» نام داشت توسط پیتر هادسون از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا گرفته شده است. هادسون فلامینگوها را در دریاچه مگادی، کنیا به زیبایی به تصویر کشیده است. در این تصویر همانطور که میبینید دسته فلامینگوها در هنگام پرواز بر فراز دریاچه مگادی، شکل شبیه به قلب را پدید آوردند.
برنده بخش «برنده اصلی دانشجویان (Overall Student Winner)» نیز نیلانجان چاترجی شد که این عکس دیدنی از گنجشک سربی رودخانهای را در حوالی شهر ریشیکش هندوستان گرفته بود. در لحظهای که چاترجی این عکس را گرفته، گنجشک سربی در کمین حشراتی مانند مگس سنگی یا حشرات یک روزه نشسته تا وقتی سر از آب بیرون آوردند شکارشان کند. پرندگان رودخانه از تخصصیترین گروههای پرندگان هستند، یعنی تنها جانوران خاصی را شکار میکنند، اما احداث سدهای بیشمار که تهدیدی برای رودخانه هستند، روی زندگی این پرندگان نیز تأثیر بهسزایی گذاشتهاند.
این عکس دیدنی برنده بخش «بومشناسی در عمل (Ecology in Action)» شده که توسط گورگونا داسکلوا از دانشگاه ادینبور، اسکاتلند گرفته شده است. این عکس پوشش گیاهی سَرددشتهای جزیره هرشل کانادا را به تصویر کشیده است. پژوهشگران از پهپادها برای به تصویر کشیدن تاثیرگذاری تغییرات آبوهوایی روی زیستبومهای شمالی بهره میبرند. این عکس در خلال سفر تحقیقاتی با بودجه نشنال جئوگرافیک گرفته شده است.
این عکس هم برنده بخش «مردم و طبیعت (People and Nature)» شده است. این تصویر که عبور یک تنبل سهپنجه را از جاده نشان میدهد توسط آندرو وایتورث از دانشگاه گلاسکو، اسکاتلند در شبهجزیره اوسا، کاستاریکا گرفته شده است. در این تصویر که در یک روز تیرهوتار و طوفانی گرفته شده یک تنبل سهپنجهی ماده از جاده عبور میکند و خوشبختانه رانندگان خودروی تویوتا به موقع متوجه او شده و ترمز میکنند تا تنبل به سلامت از جاده رد شود.
گورگونا داسکلوا با عکسی دیگری که از جزیره هرشل گرفته برنده بخش دانشجوی «مردم و طبیعت» شده است. در این تصویر بسیار زیبا و کارتپستالی شمایل آدمی را که گویی کوتولهای است روی فرونشست عظیم حاشیهی جزیره هرشل میبینیم.
فلیکس فورنوف از آلمان با این تصویر برنده بخش «فردها و جمعیتها (Individuals and Populations)» شده است. در این تصویر مرعوبکننده، شفیرههای زنبور عسل از لانههای برگی که به دقت چیده شدند در میآیند. رنگدانه چشم شفیرهها نمایانگر پایان دورهی دگردیسی و رسیدن به بهار زندگیشان است.
برنده دانشجوی بخش «اکوسیستمهای پویا (Dynamic Ecosystems)» نیز پابلو خاویر مرولو از دانشگاه ملی کوردوبا در آرژانتین شد. او این عکس دیدنی را از کانال بیگل در بخش جنوبی رشته کوههای آند گرفته است. در این تصویر شاهینی را میبینید که روی سر یک گاو نشسته و گویی هر دو مجذوبانه فریفتهی منظره سحرآمیز اطراف خود شدهاند.
عکس دیگری از دنبالهدار بین ستارهای
تیمی از ستارهشناسان روز ۳ آذر با بهره بردن از تلسکوپهای کِک در رصدخانه مونوکی هاوایی، از دنبالهدار بوریسف عکاسی کردند. در سمت چپ تصویر جدیدی از دنبالهدار بینستاره ای را میبینید و در سمت راست تصویر همین عکس را در مقایسه با کره زمین مشاهده میکنید که مقیاس عظیم این دنبالهدار را نشان میدهد. تخمین زده میشود که دُم این دنبالهدار تقریبا ۱۶۰ هزار کیلومتر طول داشته باشد.
سیارک «۲آی/بوریسوف (2I/Borisov)»، دومین سیارکی است که از فضای بینستارهای وارد منظومهی ما شده است. خبر این کشف نادر برای اولینبار روز ۸ شهریور توسط منجم آماتوری اهل کریمه در اوکراین بهنام گنادی بوریسف اعلام شد که توانسته بود با تلسکوپ نوری ۶۵ سانتیمتری ساختهی خودش تصویر مبهمی از دومین بازدیدکننده بینستارهای از منظومه ما را شکار کند. پس از اعلام این خبر، رصدخانههای بینالمللی توانستند ماهیت و هؤیت این شیء مرموز و فوقالعاده نادر را تأیید کنند. «اتحادیه بینالمللی اخترشناسی (IAU)» نیز مطابق سنت همیشگی خود، این سیارک را رسما بهنام کاشف آن نامگذاری کرد. این سیارک که موقتا « C / 2019 Q4» نامگذاری شده بود، به افتخار کاشفش، «۲آی/بوریسوف (2I/Borisov)» نامگذاری شد. سیارک بوریسوف، دومین شیء بینستارهای است که وارد منظومه شمسی میشود. قبلا سیارک «اوموآموا (Oumuamua)» در سال ۲۰۱۷ کشف شده بود تا بدل به اولین سیارک بینستارهای منظومه شمسی شود.
اتحادیه بینالمللی اخترشناسی در بیانیهای رسمی اعلام کرد:
مدار این شیء هماکنون کاملا شناسایی شده و مشخص شده که ماهیتی کاملا بینستارهای دارد.
در مورد نامگذاری سیارک هم بگوییم که ۲آی در ابتدای نام این سیارک نمایانگر ۲ بهمعنی دومین شیء بینستارهای و حرف آی، سر واژهی «Interstellar» بهمعنای بینستارهای است. بخش دوم نام سیارک هم از نام کاشفش گرفته شده است. همانطور که سیارک اوموآموا نیز رسما بهنام «1آی/ اوموآموا» شناخته میشود.
نمایندگان کشورهای مختلف جهان در کنفرانس سیاوپی۲۵
بیست و پنجمین کنفرانس سیاوپی۲۵ (COP25) روز ۱۳ آذر در مادرید اسپانیا آغاز به کار کرد. طی این کنفرانس دو هفتهای که در آن نمایندگان تقریبا تمامی کشورهای جهان حضور دارند، قرار است راهکارهای عملی برای مقابله با تغییرات آبوهوایی اندیشیده شود. وعدهای که با توافقنامه آبوهوایی سال ۲۰۱۵ پاریس شروع به کار کرد تا گازهای گلخانهای جهان را کاهش داده و از گرمایش کره زمین جلوگیری کند. در زمان امضای توافق پاریس، مهلت اجرای آن به سال ۲۰۲۰ موکول شده بود، به این جهت کنفراس مادرید احتمالا مهمترین آبوهوایی باشد که تا به امروز برگزار شده است. در همین حال، مردم بسیاری از کشورهای دنیا همزمان با این روداد، تظاهرات و راهپیماییهایی را ترتیب دادهاند تا هرچه بیشتر بر لزوم اتخاذ تصمیمات فوری و ضروری برای نجات سیاره تأکید کنند. با این حال، تصمیماتی که در چارچوب این توافق آبوهوایی گرفته میشود، هیچ الزام قانونی ندارند، اما تأثیر بهسزایی در نحوهی عملکرد قدرتهای مختلف جهان و درنتیجه اقدام جمعی کل بشر برای حل یکی از مهمترین (مهمترین) مشکلاتی که بشر تا به حال با آن روبه رو شده خواهد گذاشت.
کشف هزاران اسکلت جدید در استودان سدلک در کشور چک
باستانشناسان در کلیسای قرن چهاردهمی مشهور به «کلیسای استخوان» در نزدیکی شهر کوتنا هرا در جمهوری چک یک کشف بینظیر را انجام دادند. گروهی از باستانشناسان در حین کاوش در محوطهی مجاور اَستودان سدلِک (جایگاه نگهداری استخوان) که به قرون وسطایی تعلق دارد، به ۳۴ گور دستهجمعی با ۱۲۰۰ اسکلت برخوردند که این اسکلتها متعلق به قربانیان مرگ سیاه و قحطی بودند. باستانشناسان بعد از انجام این کشف حیرتانگیز اعلام کردند، موفق به انجام «(یکی از) بزرگترین اکتشافات در نوع خود» در اروپا شدهاند.
چلچراغی که از جنس استخوان انسان در کلیسای همه قدیسان در سدلک
اَستودان جدیدی که باستانشناسان کشف کردند، در زیرزمین کلیسا قرار داشت. قبلا در این اَستودان استخوانهای بین ۴۰ هزار تا ۷۰ هزار نفر که بر اثر طاعون و در جنگهای بوهمیان جان سپرده بودند کشف شده بودند از این استخوانها برای تزئینات داخلی کلیسا از جمله ساخت چلچراغ و چراغآویز، انواع جهاز و یراق اسلحه برای حکام و فرمانروایان محلی، و چهار پُشتهی بزرگ از استخوان بهره بردهاند.
بهگفتهی یان فرلیک، باستانشناس و یکی از اعضای تیمی که اکتشاف اخیر را انجام داد، تحقیقات باستانشناسی در سال ۲۰۱۶ آغاز شد و باستانشناسان تا امسال در حال حفاری در استودانها بودهاند. مهمترین کشفی که تا به حال در این محوطهی باستانی انجام گرفته، گور دستهجمعی قربانیان قطحی سال ۱۳۱۸ م و طاعون سال ۱۳۴۸ م است. باستانشناسان ۶۰۰ قربانی طاعون و ۶۰۰ قربانی قحطی و در مجموع ۱۲۰۰ اسکلت را کشف کردهاند. در همین حال، در سال ۲۰۱۹، مجموعه حفاریهایی در فضای داخلی شروع شد. و درنتیجه، زیر هرم اول، ۵ گور دستهجمعی کشف شد که حتی از خود استودان نیز قدیمیتر بودند. به همین جهت باستانشناسان هنوز نمیدانند این گورها از کجا سر برآوردهاند!
انتظار میرود، بازسازی کلیسای قرون وسطایی حداقل ۱۰ سال طول بکشد و تاکنون حدود ۴۵ میلیون کرون هزینه در برداشته است. اگرچه حفاریهای باستانشناسی هنوز در آغاز راه است، اما یان فرلیک میگوید، بقایای اسکلتی که تا همین حال نیز کشف شدهاند، در مورد توزیع جمعیتی شهر کوتنا هرا اطلاعات زیادی را در اختیار باستانشناسان قرار دادهاند. درواقع تصور میشود، عمده جمعیت شهر را معدنچیان تشکیل داده باشند. درواقع، فراوانی قابلتوجه مردان نسبت به زنان هرگونه شبهای در این مورد را رفع میکند. به عقیده باستانشناسان، اگر غیر این بود باید بهدنبال علائم جراحات و بیماریهایش روی استخوانهای یک جامعه معمولی در قرون وسطایی میگشتند. اما در مقابل، شکستگیهای مشترکی در استخوانهای بسیاری از اسکلتها به چشم میخورد که بسیاری بسیار بد جوش خوردهاند. همچنین بیماریهای مانند سل و مننژیت نیز در برخی از بقایای اسکلتی شناسایی شده است.
اَستودان سدلِک، یک نیایشگاه کوچک مسیحی کاتولیک است که در طبقه زیرین گورستان کلیسای همه قدیسان در سدلک در شهر کوتنا هرا در جمهوری چک قرار دارد و از محبوبترین جاذبههای گردشگری جمهوری چک است و سالانه صدها هزار نفر از آن بازدید میکنند. این جاذبه پرطرفدار با وجود بازسازیها، همچنان به روی عموم باز است و تنها بازدید از برخی بخشهای آن به دلایل ایمنی ممنوع است.
میتوانید از اینجا عکسهای بیشتری از این جاذبه دیدنیِ بسیار زیبا و ترسناک را مشاهده کنید.
مشاهده بقایای فرودگر هند در عکسهای ناسا
دانشمندان و آماتورها ماهها در تصاویر مدارگرد شناسایی ماه بهدنبال بقایای فرودگر هند بودند و بهنظر میرسد که این جستوجو بالاخره به پایان رسیده است. تیمی از پژوهشگران با بهره بردن از تصاویری که روز ۲۰ آبان ثبت شده بودند، تغییرات سطح ماه را بررسی کرده و متوجه نواحی روشنی روی آن شدند. کارشناسان شواهد گستردهای را از این سانحه مشاهده کرده و متوجه بقایای کاوشگر و تغییرات حاصل از برخورد روی ریگولیتهای ماه شدند. کاوشگر چاندریان-۲ (Chandrayaan-2)» در ماه فرودگری بهنام «ویکرام (Vikram)» را نیز با خود حمل میکرد که قرار بود روز ۱۵ شهریور فرود نرمی را در قطب جنوب ماه انجام دهد. اما این برنامه درست در چند لحظهی پایانی ناکام ماند و ویکرام به سطح ماه برخورد کرد. مقامات برنامه فضایی هند بعدا اعلام کردند که توانستهاند با مدارگرد خود تصاویری از ویکرام را مشاهده کنند، اما هیچگاه این تصاویر را منتشر نکردند.
در همین حال مدارگرد شناسایی ماه ناسا آنچنان خوششانس نبود تا تصاویری از این فرودگر را شکار کند. حال، بهنظر میرسد محل سقوط ویکرام پیدا شده است. نخستین گذر مدارگرد شناسایی ماه از محل برخورد روز ۲۶ شهریور از محل انجام گرفت و چند روز بعد هم ناسا تصاویر ارسالی مدارگرد خود را بدون اینکه بداند حاوی محل برخورد کاوشگر هند هستند را منتشر کرد. اما شخصی بهنام شانموگا سوبرامانیان متوجه نقطهی روشن در این تصاویر شد و مراتب را به اطلاع اعضای مأموریت مدارگرد شناسایی ماه ناسا رساند. تصویری که میبینید حاصل ترکیب عکسهای قبل و بعد از محل برخورد فرودگر ویکرام است. در این عکس مواد تیره و روشن به خوبی واضح هستند که اثر برخورد را روی سطح ماه نشان میدهند.
کشف محوطهی باستانی جدیدی در کشور عمان
محوطهی باستانی جدید حاوی یک گورستانی با بیش از ۴۵ آرامگاه و شهرکی با قدمت اوایل عصر آهن در شمال شرقی کشور عمان کشف شد. در بیانیهای که توسط وزارت میراث تاریخی و فرهنگی عمان منتشر شده آمده است که این کشف نتایج حفاریهای مشترک تیمهایی از وزارت میراث تاریخی و فرهنگی این کشور با همکاری دانشگاه هایدلبرگ آلمان است که در آن گورستان نادری متشکل از ۴۵ آرامگاه با مساحتی ۵۰ در ۸۰ متری کشف شده است. این محوطه باستانی همچنین حاوی شهرکی است که قدمت آن به ابتدای عصر آهن باز میگردد و گمان میرود متعلق به معدنچیانی است که در معدن مس کار میکردند. خود معدن در فاصلهی ۷۰۰ متری گورستان واقع است. این معدن باستانی حتی در دوران صدر اسلام نیز مورد استفاده قرار میگرفته است.