۴ آبان: اخطار آمریکا و ترس جهانی از شروع جنگ اتمی و جنگ جهانی سوم

یک‌شنبه ۴ آبان ۱۳۹۳ - ۰۹:۰۰
مطالعه 3 دقیقه
۵۲ سال پیش در چنین روزی جان اف کِنِدی، رئیس جمهور وقت کشور آمریکا در پیامی رسمی به اتحاد جهاهیر شوروی در خصوص خارج کردن موشک‌های میانبرد با قابلیت حمل کلاهک‌های هسته‌ای از خاک کوبا هشدار داد.
تبلیغات

بعد از پایان جنگ جهانی دوم موازنه قدرت در جهان با تغییرات زیادی روبرو شد؛ دیگر کشورهایی همچون انگلستان و فرانسه به عنوان ابرقدرت‌های جهان شناخته نمی‌شدند و امریکا از یک طرف و اتحاد جماهیر شوروی از طرف دیگر بودند که فاتحان واقعی جنگ جهانی لقب گرفتند و بعد از جنگ جهانی دوم به دنبال زیاده خواهی‌های خود به اتکای قدرت نظامی خود بودند. به ویژه که در آن زمان به سلاح‌های اتمی هم دست یافته بودند. دشمنی شوروی و آمریکا بعد از جنگ جهانی دوم و در بحران کره به شدت نمایان شد و دیگر این دو کشور به عنوان متحدانی که زمانی در مقابل آلمان نازی می‌جنگیدند، شناخته نمی‌شدند.

بعد از شروع نهضت مبارزاتی علیه حکومت دیکتاتوری باتیستا و پیروزی فیدل کاسترو و همراهانش در اواخر دهه‌ی ۵۰ میلادی دولت آمریکا که به شدت از حکومت باتیستا حمایت می‌کرد و از شروع نهضت‌های کمونیستی در کنار خود حراس داشت، سازمان جاسوسی آمریکا یعنی سی آی ای را مامور برنامه‌ریزی یک کودتا در کوبا کرد تا سرنگونی حکومت جدید و برگرداندن حکومت باتیستا میسر شود.

در ۱۷ آوریل ۱۹۶۱ به دستور جان کندی رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، ۱۷۰۰ نیرو از ضد انقلابیون کوبایی با کمک عوامل سیا در خلیج خوک‌ها در جنوب کوبا پیاده شدند تا با رژیم تازه به قدرت رسیده فیدل کاسترو رهبر کوبا مبارزه و آن را سرنگون کنند. در این میان سرویس امنیتی شوروی که متوجه دخالت سیا و برنامه ریزی برای کودتا شده بود، نیروهای فیدل کاسترو را از نقشه عملیات خلیج خوک‌ها مطلع کرد و نیروهای طرفدار کاسترو، با غافلگیر کردن ضد انقلابیون کوبایی، ظرف ۴۸ ساعت، نیروهای شرکت کننده در عملیات خلیج خوک‌ها را سرنگون کردند و صدها تن از مخالفین کاسترو دستگیر، زندانی و اعدام شدند.

شکست عملیات خوک‌ها و همزمانی آن با سیاست‌های آمریکا در قراردادن سامانه های موشکی در نزدیکی شوروی برای مثال در خاک ترکیه موجب شدت یافتن تنش سیاسی میان دو کشور شد. در پی پافشاری آمریکا در راه اندازی سامانه‌های موشکی در خاک اروپا شوروی در آگوست سال ۱۹۶۲ اقدام به ساختن سکوهای پرتاب موشک‌های میان برد در خاک کوبا  کرد. از نظر استراتژیک و جغرافیای سیاسی کشور کوبا به عنوان حیات خلوت آمریکا به حساب می‌آمد و به همین خاطر همیشه حضور حکومت دست نشانده اولویت اول سیاست‌های خارجی آمریکا در این منطقه بود. بعد از ساخت مخفیانه سامانه‌های موشکی شوروی موشک‌هایی را به بهانه‌ی محافظت از کوبا در برابر حمله ایالات متحده آمریکا در کوبا مستقر کرد در آن زمان توجیه شوروی از این کار همان دلیلی عنوان شد که آمریکا در کشورهایی نظیر بریتانیا، ایتالیا و ترکیه کلاهک هسته‌ای قرار داده بود. تحرکات نیروهای شوروی در خاک کوبا به‌دور از سرویس‌های امنیتی آمریکا قرار نگرفت و در ماه اکتبر همان سال هواپیماهای آمریکا از سکوهای پرتاب موشک‌های در حال ساخت عکس گرفتند و همین موضوع یکی از بزرگترین بحران‌های سیاسی قرن بیستم را رقم زد.

این سکوها قادر به پرتاب موشک‌هایی با برد ۱۶۰۰ کیلومتر بودند. جان کندی رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا به محض آگاهی از حضور موشک‌های روسی، در پیام خود در شب ۲۲ اکتبر ۱۹۶۲ آماده باش نیروهای آمریکایی را اعلام و حرکت کلیه کشتی‌های شوروی به مقصد کوبا را ممنوع اعلام کرد. وی همچنین از نیکیتا خروشچف رهبر اتحاد شوروی خواست موشک‌ها را تحت نظارت سازمان ملل از کوبا خارج کند. ابتدا شوروی به اخطار آمریکا توجه نکرد و کشتی‌های شوروی که کلاهک‌های اتمی را حمل می‌کردند به حرکت خود به سوی کوبا ادامه دادند.

در تاریخ ۲۶ اکتبر سال ۱۹۶۲ جان اف کندی به اتحاد شوروی اخطار رسمی داد که در صورت عدم برگرداندن کشتی‌های حامل موشک و خارج کردن موشک‌های میانبرد از خاک کوبا ارتش آمریکا وارد عملیات نظامی خواهد شد. در آن لحظه تمام جهان در ترس شروع یک جنگ اتمی در سکوت فرو رفته بود و همه منتظر تصمیم کاخ کرملین بود. نهایتا با پذیرش درخواست کندی از سوی کرملین در ۲۸ اکتبر بحران موشکی کوبا که جهان را تا آستانه‌ی جنگ اتمی پیش برد، پایان یافت.

تبلیغات
داغ‌ترین مطالب روز

نظرات

تبلیغات