کشف شواهد تازه از نقش میکروپلاستیک‌ها در بروز اختلالات روانی
در مغزهای هر یک از ما چنان مقادیر میکروپلاستیک زیاد است که می‌تواند به اندازه‌ی ساخت یک قاشق پلاستیکی کافی باشد، این کشفی است که دانشمندان اوایل امسال به آن دست یافتند. محققان پزشکی از آن زمان، در تلاش‌اند تا دریابند این موضوع چه تأثیری می‌تواند بر سلامت عصبی ما داشته باشد.
به گزارش فیوچریسم، اکنون داده‌هایی نگران‌کننده در حال انتشار است؛ چهار مقاله‌ی تازه منتشرشده نشان می‌دهند که میکروپلاستیک‌ها ممکن است در افزایش نرخ افسردگی، زوال عقل و دیگر اختلالات سلامت روان در سطح جهان نقش داشته باشند. در تحقیقات اخیر، یک عامل اصلی برای این آلودگی‌های مغزی شناسایی شده است؛ غذاهای فوق‌فرآوری‌شده که امروزه بخش بزرگی از رژیم غذایی افراد را در سرتاسر دنیا تشکیل می‌دهند.
میکروپلاستیک‌ها ممکن است به افزایش اختلالات سلامت روان کمک کنند
نیکلاس فابیانو، از دانشگاه اتاوا که یکی از مطالعات را رهبری کرده، در بیانیه‌ای گفت: «ما شواهدی هم‌راستا و هم‌پوشان می‌بینیم که باید موجب نگرانی همگی‌مان باشد. در حال حاضر، غذاهای فوق‌فرآوری‌شده بیش از ۵۰ درصد از انرژی دریافتی در کشورهایی مانند ایالات متحده را تشکیل می‌دهند و این خوراکی‌ها حاوی غلظت بسیار بالاتری از میکروپلاستیک نسبت به غذاهای کامل هستند.» اگر این موضوع درست باشد، میکروپلاستیک‌ها ممکن است حلقه‌ی مفقوده در رابطه‌ی میان مصرف غذای ناسالم و اختلالات مغزی باشند.
در یکی از مطالعاتی که محققان به آن استناد کرده‌اند، مشخص شد افرادی که وعده‌های غذایی فوق‌فرآوری‌شده مصرف می‌کنند، به‌طور قابل‌توجهی در معرض خطر بالاتری از افسردگی، اضطراب و اختلالات خواب قرار دارند. از سوی دیگر، آزمایش‌های کنترل‌شده تصادفی نشان داده‌اند که قطع مصرف غذای ناسالم می‌تواند به بهبود چشمگیر در سلامت روان منجر شود.
تحقیقات دیگر در ارتباط با نقش میکروپلاستیک‌ها، نشان داده‌اند که غذاهای ناسالم به‌شدت به ذرات پلاستیکی آلوده هستند. برای مثال، در وعده‌هایی مانند ناگت مرغ، میزان میکروپلاستیک‌ها تا ۳۰ برابر بیشتر از سینه‌ی مرغ بوده که احتمالاً ناشی از شیوه‌ی تولید و بسته‌بندی آن‌ها است.
- میکروپلاستیک‌ها می‌توانند جریان خون در مغز را مسدود کنند17 11 03مطالعه '2
- میکروپلاستیک‌ها با نفوذ به مغز ما رفتارمان را تغییر می‌دهند13 06 02مطالعه '3
ولفگانگ مارکس، از مرکز غذا و خلق‌وخوی دانشگاه دیکین و از نویسندگان مطالعه، در بیانیه‌ای گفت فرضیه‌ی ارتباط میکروپلاستیک با اختلالات روان قانع‌کننده است، زیرا هم‌پوشانی چشمگیری در سازوکارهای زیستی مشاهده می‌شود او گفت: «غذاهای فوق‌فرآوری‌شده با اختلالات سلامت روان از طریق التهاب، استرس اکسیداتیو، تغییرات اپی‌ژنتیکی، نارسایی میتوکندریایی و اختلال در سیستم‌های انتقال‌دهنده‌های عصبی مرتبط شده‌اند. به نظر می‌رسد میکروپلاستیک‌ها نیز از مسیرهای بسیار مشابهی عمل می‌کنند.»
یافته‌ها‌ی جدید تازه‌ترین شواهدی هستند که پیامدهای بالقوه وخیم میکروپلاستیک‌ها بر سلامت را نشان می‌دهند؛ موادی که اکنون در همه‌جا، از مغز استخوان انسان گرفته تا ابرها و دورافتاده‌ترین نقاط کره‌ی زمین، یافت شده‌اند.
غذاهای فوق‌فرآوری‌شده به‌شدت به ذرات پلاستیکی آلوده هستند
بااین‌حال، تاکنون هیچ مدرک قطعی، از جمله آزمایش‌های انسانی، وجود ندارد که ثابت کند میکروپلاستیک‌ها برای سلامت ما مضر هستند. اما این واقعیت که میکروپلاستیک‌ها می‌توانند به‌راحتی از سد خونی مغزی، یعنی آخرین خط دفاعی مغز در برابر مواد مضر بگذرند موجب نگرانی متخصصان پزشکی شده است. فراتر از اختلالات روانی، برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که میکروپلاستیک‌ها ممکن است موجب لخته‌شدن خون در رگ‌های مغزی شوند و در نتیجه، خطر سکته را افزایش دهند.
در حال حاضر، اجتناب کامل از ورود میکروپلاستیک به بدن هنگام غذا‌خوردن غیرممکن است؛ اما می‌توان اقداماتی برای کاهش مواجهه با آن‌ها انجام داد. به گفته‌ی محققان، شواهد موجود هر روز بیش از پیش نشان می‌دهند که حذف غذاهای فوق‌فرآوری‌شده از رژیم غذایی اقدامی ضروری و منطقی است. همان‌طور که فابیانو می‌گوید: «در نهایت، شما همان چیزی هستید که می‌خورید.»
چهار مقاله‌ی جدید در نشریه‌ی Brain Medicine منتشر شده‌اند.