تویوتا میرای نمونه‌‌ای مناسب برای اثبات آینده دار بودن سوخت هیدروژنی

از زمانی که شبکه‌ی پمپ‌های سوخت هیدروژن اروپا شروع به توسعه و گسترش یافتن کرده‌اند، توجه ما هم به جمع خودروهایی که از این سوخت آینده‌دار استفاده می‌کنند، معطوف شده است.

دعوت‌نامه‌ی ITM Power، تنها متخصص اروپا در زمینه‌ی تولید و انبار کردن هیدروژن، به این صورت است:

به جمع خودروهای هیدروژنی بپیوندید. در یکی از پمپ‌های هیدروژن موجود، به ما بپیوندید، به سراغ پمپ‌های جدیدی که قرار است در رینهام و اسکس افتتاح شوند، بروید تا متوجه شوید سواری با خودرو بدون حتی ورود یک مولکول گازهای آلاینده به هوا، چه حسی دارد.

گراهام کولی، مدیر ITM، در آخرین مصاحبه‌ی خود مردم را متقاعد کرد خودروهای هیدروژنی قابل اعتماد هستند و شبکه‌ی سوخت‌رسانی به این خودروها، در حال گسترش است. به پیش‌بینی‌ ایجاد ۶۵ ایستگاه پمپ هیدروژن اروپا غالبا توجهی نمی‌شد؛ تا اینکه چند ماه پیش، یک تویوتا میرای جدید مورد آزمایش قرار گرفت و ظرفیت و قدرت خودروهای دارای سوخت سلول‌های هیدروژنی را برای من - که راننده‌ی آن بودم - به نمایش گذاشت.

هدف ما از این تست پیوستن به کولی و خدمه‌اش در پمپ هیدروژن تازه تأسیس آن‌ها در نزدیکی آزمایشگاه ملی فیزیکی واقع در تدینگتن، میدلسکس در جنوب غربی لندن و سپس پیمودن ۶۰ مایل دیگر تا یک ایستگاه نیروی خورشیدی در رینهام، اسکس بود - جایی که چند ITM در حال ساخت هستند. در اینجا، نیروی خورشیدی برای تولید هیدروژن از آب، بدون کمک هیدروکربن‌های آلاینده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سواری یک سواری کاملا پاک و سبز بود.

برنامه این بود که من تویوتا میرای را برانم و در عین حال همکارم جیم هولدر هیوندای شاسی‌بلند ix35  را همراه خودش بیاورد. ما رأس ساعت ۱۰ صبح که قرارمان بود، در تدینگتن به هم رسیدم و بعد از زمانی که صرف عکس‌برداری‌ها و اشتراک‌گذاری تجربه‌ای که از سواری‌ داشتیم؛ رفتیم به سراغ پر کردن باک خودروها.

پر کردن باک یک خودروی هیدروژنی ساده است. کارت خود را وارد کارت‌خوان می‌کنید؛ وقتی پاسخ مثبت را روی صفحه مشاهده کردید؛ شلنگ سوخت را بر‌می‌دارید؛ آن را در محل تحویل سوخت باک خودرو قفل می‌کنید؛ در این لحظه یک حلقه چراغ قرمزرنگ در اطراف لوله‌ی گاز مشاهده می‌کنید که باعث می‌شود پمپ از طریق تابش‌های فروسرخ با خودرو ارتباط برقرار کند. وقتی سیستم خودش را تست کرد و تائید کرد که کاملا قفل شده و آماده است، آن موقع جریان هیدروژن با فشار ۷۰۰ بار شروع به جاری شدن می‌کند.

در پایان، صدایی بلند به گوش می‌رسد که بیانگر اتمام سوخت‌گیری است و از شما درخواست می‌شود لوله را جدا کنید و کار تمام است. میرای، که ۶۰ لیتر سوخت می‌گیرد، با باک پر می‌تواند بیش از ۳۰۰ مایل طی کند؛ اما تفاوت اینجا است که ۶۰ لیتر بنزین وزنی حدود ۴۰ کیلوگرم دارد، اما یک باک پر هیدروژن تنها یک‌هشتم وزن باک پر بنزین به وزن خالص میرای اضافه می‌کند.

هر کسی که با سواری در اسکس از غرب لندن آشنایی داشته باشد؛ می‌داند که باید بین مسیر ۵۰ مایلی با مشکلات رانندگی شهری یا مسیر طولانی، اما آرامش‌بخش‌تر ۶۸ مایلی کمربندی M25، یکی را انتخاب کند. ما مسیر دوم را انتخاب کردیم. خیلی راحت پا را روی گاز گذاشتیم و تویوتا و هیوندای همان کاری را کردند که خودروهای الکتریکی در انجام آن بهترین هستند؛ یعنی خیلی نرم و ساکت با سرعت ۶۰ تا ۷۰ مایل بر ساعت حرکت کردند. میرای جادار و لوکس‌تر بود اما ix35 تفاوت چندانی با خودروهای معمولی نداشت. هر دو خودرو تجربه رانندگی بسیار چشمگیر و خوبی ارائه کردند و مهم‌تر اینکه سواری ساده و راحتی نیز داشتند.

در طول مسیر، کولی بارها دلایلش برای وقف زندگی‌ و اشتیاقش برای خودروهای هیدروژنی را توضیح داد. همان‌طور که بیشتر مردم می‌دانند؛ هیدروژن یک سوخت پاک است و اکنون سیستم‌های مناسبی طراحی شده‌اند تا سوخت‌رسانی هیدروژن ساده و آسان شود. مخازن سلول سوختی، روز به روز در حال کوچک‌تر و ارزان‌تر شدن هستند و قرار دادن آن‌ها در خودرو نیز ساده‌تر شده است. تویوتا درست به همان اندازه که ۲۰ سال پیش برای پریوس   سرمایه گذاشت، اکنون برای میرای و مشتریان آینده‌اش (۷۰۰ خودرو در سال فروش رفتند و قرار است ۳۰ هزار خودرو هم برای سال ۲۰۲۰ آماده شوند) سرمایه می‌گذارد. جالب توجه است که فروش پریوس هیبریدی، سال گذشته از مرز ۸ میلیون واحد در سطح جهان گذشت. این نتیجه‌ی امیدبخشی است.

اما نکته‌ی بزرگ کولی این است که هیدروژن، پتانسیل لازم را برای تبدیل شدن به یک منبع متوسط انرژی در مقیاسی بزرگ دارد. زیاد پیش آمده که  ظرفیت و پتانسیل ملی برای تولید برق بیش از تقاضا بوده است؛ درست مثل زمانی که باد، در شب توربین‌های بادی را می‌چرخاند، ولی با این حال انرژی به هدر می‌رود؛ چون ما وضعیت و تجهیزات اقتصادی لازم برای ذخیره‌ی آن انرژی را نداریم. در آینده، تولید‌کننده‌های هیدروژن سبک ITM، می‌توانند قدرت هیدروژن را مهار کنند، آن را در شبکه‌ی گازی (که سه برابر شبکه‌ی برق است) ذخیره کنند و برای تبدیل‌شدن به برق در مواقع نیاز آن را بازیابی کنند. این روش هم به‌صرفه و هم سریع است، طبق گفته‌ی کولی؛ به این روش متعادل‌سازی شبکه می‌گویند و دولت این مسئله را بسیار جدی گرفته است. در چنین محیطی، یک زیرساخت هیدروژنی برای خودروها می‌تواند عملی به نظر برسد و شرکت Shell، که ITM با آن یک قرارداد اولیه تنظیم کرده است هم چنین نظری دارد.

وقتی به اسکس رسیدیم، من به طور وحشتناکی تحت تأثیر قرار گرفته بودم. عملکرد میرای کمک کرد برای طی کردن هر ۶۸.۵ مایل فقط از یک کیلوگرم سوخت استفاده کنیم که قیمت آن برای هر کیلوگرم ۹.۹۵ یورو است. هیوندای آقای هولدر هم همین‌طور بود. در چنین مسیری، مصرف بنزین برای این دو خودرو ۱۰.۸ لیتر در صد کیلومتر بود. در کل می‌توان گفت میرای در این مسیر ۳۶۰ مایلی یک خودروی لوکس و راحت و عالی بود. در زمان فعلی، هزینه‌ی هیدروژن تقریبا یک‌سوم هزینه‌ی بنزین است؛ اما کولی گفته است این قیمت حتی کمتر هم می‌شود. او گفت: «در آینده خواهید دید که هیدروژن چطور جایگاهش را در دنیا پیدا خواهد کرد.»