موانع گسترش بازار خودروی هیدروژنی و پیل سوختی در کره جنوبی چیست؟
سونگ وون جوان با هدف کسب درآمد در شرایط فشار زیاد کره جنوبی برای ترویج خودروهای پیل سوختی، سپتامبر گذشته یک ایستگاه سوخت‌گیری هیدروژن را در شهر اولسان افتتاح کرد. تنها یک سال بعد، او از این کار عقب‌نشینی کرد. ایستگاه جدید هیدروژن سونگ یکی از پنج ایستگاه شهر اولسان به شمار می‌رود که محل کارخانه‌های اصلی شرکت هیوندای و تقریباً ۱،۱۰۰ خودروی پیل سوختی است؛ شهری که بیشترین تعداد خودروی پیل سوختی را میان تمام شهرهای کره جنوبی در خود جای می‌دهد.
دولت ۳ میلیارد وون (۲/۵ میلیون دلار) هزینه، ۶ برابر بیشتر از تجهیزات شارژ سریع برای خودروهای برقی مجهز به باتری، پرداخت کرده است. دو پمپ هیدروژن در کنار پمپ بنزین سونگ، روزانه شاهد عبور شاسی‌بلندهای هیوندای نکسو هستند. با وجود این سونگ به دلیل تصمیم دولت مبنی بر تعیین قیمت پایین هیدروژن به منظور تشویق مصرف‌کنندگان و امکان سوخت‌گیری تعداد محدودی از خودروها در روز، نتوانسته سود زیادی به دست بیاورد. سونگ ۳۲ ساله، به رویترز گفت:
تمام ایستگاه‌های هیدروژن چاره‌ای جز تعطیلی ندارند مگر اینکه دولت برای هزینه‌های عملیاتی، یارانه دهد. در غیر این صورت، ایستگاه با قیمت ۳ میلیارد وون تبدیل به محلی متروک و بی‌مصرف خواهد شد.
علاوه بر این، انفجار مخزن ذخیره‌سازی هیدروژن منجر به اعتراض علیه دولت و کمپین بلندپروازانه‌ی هیوندای برای ترویج سوخت‌های جایگزین بدون آلایندگی شد. مون جه‌این، رئیس جمهور کره جنوبی هیدروژن را به‌عنوان منبع درآمدی آینده برای اقتصاد شماره ۴ آسیا معرفی و خود را سفیر این فناوری اعلام کرد و حضور ۸۵۰ هزار دستگاه خودروی پیل سوختی را در جاده‌ها تا سال ۲۰۳۰ هدف قرار داد. با این حال تاکنون کمتر از ۳ هزار دستگاه خودروی پیل سوختی هیدروژنی در این کشور فروخته شده است. ژاپن نیز یکی از طرفداران بزرگ فناوری پیل سوختی به شمار می‌رود و با وجود حجم سه برابری بازار خودرو نسبت به کره جنوبی، در همان بازه‌ی زمانی تولید ۸۰۰ هزار دستگاه خودروی پیل سوختی را برنامه‌ریزی می‌کند.
در شرایطی که خودروهای برقی توجه بخش عمده‌ای از مردم را به‌عنوان خودروهای پاک به خود جلب کرده‌اند، چالش‌های ایجاد زیرساخت‌های سوخت‌گیری در کره جنوبی نشانگر نبرد طولانی و پرفرازونشیبی است که این فناوری برای گسترش در پیش رو دارد. چنین فناوری برای دولت و هیوندای به‌عنوان تنها خودروسازی که در حال فروش خودروی پیل سوختی در این کشور است، پروژه‌ای گران‌قیمت به شمار می‌رود و هیچ تضمینی برای موفقیت آن وجود ندارد.
محاسبات رویترز نشان می‌دهد که رئیس جمهور کره جنوبی مبلغی معادل ۱/۸ میلیارد دلار را از بودجه دولت مرکزی برای یارانه فروش خودرو و ساخت ایستگاه‌های سوخت‌گیری به مدت ۵ سال اختصاص داده است. یارانه‌ی اعطایی دولت، قیمت هیوندای نکسو را به نصف یعنی حدود ۳۵ میلیون وون (۲۹،۳۰۰ دلار) کاهش داد و فروش این مدل که مارس ۲۰۱۸ آغاز شد، امسال افزایش یافت. در مقابل، یارانه‌های دولت ژاپن یک سوم از قیمت نهایی نسخه‌ی پیل سوختی هیدروژنی تویوتا میرای را تأمین می‌کنند و قیمت آن را به حدود ۴۶،۲۰۰ دلار می‌رسانند.
برخی منتقدان معتقدند که هیوندای از پشتیبانی سرسخت دولت بیشترین منفعت را می‌برد، اما این خودروساز در فناوری پیل سوختی سرمایه‌گذاری زیادی کرده است. هیوندای با همکاری تأمین‌کنندگان قطعات خود، قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ معادل ۶/۵ میلیارد دلار برای تحقیق و توسعه هیدروژن سرمایه‌گذاری کند.
یکی از مسئولان هیوندای در بیانیه‌ای گفت:
در سرمایه‌گذاری‌های کلان در زمینه‌ی ساخت (خودروی هیدروژنی) کارخانجات تولید، ایمن‌سازی کانال‌های تأمین و ایجاد شبکه‌های فروش خطرهای زیادی وجود دارد.
ماه مه، یک مخزن ذخیره‌سازی هیدروژن در یک پروژه تحقیقاتی دولتی در شهر گانگ‌نیونگ منفجر شد. انفجار این مجتمع مساحتی حدود نصف زمین فوتبال را نابود کرد و دو نفر کشته و ۶ نفر مجروح شدند. تحقیقات مقدماتی نشان داد که این انفجار پس از نشت اکسیژن به داخل مخزن و در نهایت ایجاد جرقه اتفاق افتاده است.
کونگ گیک‌وانگ، وکیل دادگستری و نماینده‌ی خانواده‌ی یکی از دو نفری است که در دادخواست علیه مجتمع سوخت‌گیری مورد تحقیق درگذشت؛ وی گفت:
یکی از قربانیان با فشار انفجار پرت شد و پس از اصابت به تخته‌سنگ درگذشت.
یک ماه بعد، انفجاری در ایستگاه سوخت‌گیری هیدروژن در نروژ رخ داد. مدتی پیش نیز نشت گاز هیدروژن و آتش‌سوزی پس از آن در کارخانه شیمیایی کره جنوبی باعث شد، سه کارگر دچار سوختگی شوند. نگرانی‌های مربوط به ایمنی باعث اعتراض گروه‌های ساکن کره جنوبی شده است که نگران ایجاد تأسیسات هیدروژن در مناطق خود هستند.
شهر پیونگ‌تک در ماه آوریل دو اپراتور ایستگاه سوخت‌گیری بنزین را برای نصب تجهیزات سوخت‌گیری هیدروژنی انتخاب کرد اما طی سه ماه، هر دو تصمیم به کناره‌گیری گرفتند و مسئولان این شهر را مجبور به جستجوی مجدد برای افراد جدید کردند. یکی از اپراتورهای یادشده در این زمینه گفت:
ابتدا مایل به همکاری بودم. اما وقتی فکر کردم، فهمیدم دولت می‌خواهد برای چیزی که سود‌آوری ندارد، فشار وارد کند. من نمی‌توانم هر لحظه از ترس انفجار، نگران جان خود باشم.
برای مقابله با این ترس‌ها، دولت در حال برگزاری جلسات توجیهی برای ساکنان است؛ در حالی که هیوندای اعلام کرد برای ارتقاء سطح دانش مصرف‌کنندگان درباره‌ی ایمنی هیدروژن، تلاش می‌کند تا اطلاعاتی را از طریق یوتیوب و رسانه‌های اجتماعی در اختیار آن‌ها قرار دهد.
با وجود برنامه‌های دولت کره جنوبی برای پذیرش عمومی خودروهای پیل سوختی هیدروژنی و تأسیس ۱۱۴ ایستگاه سوخت‌گیری هیدروژن که باید تا پایان سال ۲۰۱۹ ساخته شود، تنها ۲۹ مورد تکمیل شده‌اند. دشواری در به‌دست‌آوردن بودجه از سوی مقامات محلی یا کسب‌وکارها به منظور کمک به تأمین نیمی از هزینه‌ها، تأخیر در یافتن مکان‌های مناسب جهت تأسیس ایستگاه‌ها و مخالفت ساکنان از جمله موانعی هستند که پیش روی این برنامه وجود دارند.
یو جونگ سو، مدیرعامل کنسرسیومی که وظیفه‌ی ساخت ۱۰۰ ایستگاه را برعهده داشته است، در این زمینه گفت:
دوره‌ای برای گذر از دره‌ی مرگ وجود خواهد داشت.
اما انتظار نمی‌رود که این ایستگاه‌ها بتوانند تا سال ۲۰۲۵ درآمد کسب کنند. کنسرسیوم یادشده که شامل گروه هیوندای نیز می‌شود، از دولت کره جنوبی خواسته است که به هزینه‌های عملیاتی ایستگاه‌های سوخت‌گیری هیدروژن یارانه اختصاص دهد. یکی مسئولان وزارت صنعت کره جنوبی که نخواست نامش فاش شود، به رویترز گفت که چنین اقدامی هنوز نهایی نشده و در دست بررسی است.
ریو ین هُوا، مهندس سابق گروه خودروسازی هیوندای و تحلیلگر خودرو که معتقد است خودروهای پیل سوختی هیدروژنی از نظر تجاری مقرون‌به‌صرفه نیستند، در این زمینه گفت:
چنین کاری تنها بار مالیات‌دهندگانی که باید هزینه‌ی ریخت‌وپاش‌های دولت در زمینه‌ی توسعه‌ی هیدروژن را بپردازند، افزایش می‌دهد.
ماه گذشته دولت مون جه‌این اعلام کرد که هزینه برای توسعه‌ی فناوری سوخت هیدروژنی را بیش از دو برابر افزایش می‌دهد که به بیش از ۵۰۰ میلیارد وون (۴۱۶ میلیون دلار) در سال آینده خواهد رسید. هزینه‌های دولت شامل ۳۵۹ میلیارد وون (۳۰۰ میلیون دلار) برای توسعه‌ی خودروهای پیل سوختی و ایستگاه‌های سوخت‌گیری خواهد بود که ۵۲ درصد بیشتر از امسال و دارای جهشی بزرگ نسبت به هزینه‌ی ۲۹/۸ میلیارد وون (۲۴/۸ میلیون دلار) صرف‌شده در سال ۲۰۱۸ است.
هیوندای که از شاسی‌بلند نکسو به‌عنوان «دستگاه تصفیه هوا در جاده» یاد می‌کند، در حال پشتیبانی از دولت برای دستیابی به اهداف آن در زمینه‌ی صرفه‌جویی اقتصادی و کاهش هزینه‌ها است. هیوندای قصد دارد هزینه‌های تولید خودروی هیدروژنی را بدون لحاظ یارانه کاهش دهد. خودروساز کره جنوبی امیدوار است که تیراژ تولید سالانه خودروهای هیدروژنی را تا سال ۲۰۲۲ به ۴۰ هزار دستگاه افزایش دهد.
با این حال، محدودیت‌های مربوط به سوخت‌گیری و تعداد محدود ایستگاه‌ها باعث ناامیدی زیادی می‌شود. اپراتور ایستگاه سوخت‌گیری هیدروژن می‌گوید که سوخت‌گیری خودرو به‌تنهایی حدود ۵ تا ۷ دقیقه طول می‌کشد و راننده‌ی بعدی باید ۲۰ دقیقه‌ی دیگر صبر کند تا فشار کافی در مخزن ذخیره‌سازی برای تأمین هیدروژن ایجاد شود؛ در غیر این‌صورت مخزن خودرو پر نخواهد شد.
چنین حرفی بدین معنا است که جایگاه فقط می‌تواند روزانه به حدود ۱۰۰ خودروی هیدروژنی سوخت بدهد، در حالی که بیش از ۱،۰۰۰ خودرو می‌توانند در ایستگاه بنزین سوخت‌گیری کنند. همچنین بسیاری از رانندگان نمی‌توانند ۲۰ دقیقه صبر کنند. برای گسترش و توسعه‌ی فناوری سوخت هیدروژنی، خودروسازان و دولت‌ها باید با چنین چالش‌هایی را پشت سر بگذارند.
نظرات