آیا نمایشگر HDR شما واقعا HDR است؟

چهارشنبه ۳ مهر ۱۳۹۸ - ۱۹:۰۰
مطالعه 15 دقیقه
درحالی‌که امروزه نمایشگرهای مجهز به قابلیت HDR بازار را اشباع کرده‌اند، بسیاری از آن‌ها تجربه‌ی HDR واقعی را در کاربران ایجاد نمی‌کنند. در این مقاله، استاندارهای جهانی HDR را بررسی می‌کنیم.
تبلیغات

این روزها وقتی از کنتراست بالای تصاویر و ایجاد جلوه‌های بصری طبیعی در صفحه‌نمایش‌های خانگی یا گوشی‌های هوشمند صحبت می‌شود، با جوّی که ویژگی HDR در صنایع تصویری ایجاد کرده، ناخودآگاه این قابلیت در ذهن انسان تداعی می‌شود.

درواقع کمتر کسی را می‌توان یافت با این ویژگی سروکار نداشته یا درباره‌اش نشنیده باشد. در صفحه‌نمایش‌های کامپیوتری، فناوری HDR از زمان رویداد CES در ژانویه‌ی سال ۲۰۱۷ به‌اوج رسید و تمامی تولیدکننده‌های بزرگ این صنعت هرآنچه در چنته داشتند، برای تصاحب بازارِ صفحه‌نمایش‌های HDR روی دایره ریخته و مدل‌های گوناگونی با تکیه بر این فناوری روانه‌ی بازار کرده‌اند.

بزرگ‌ترین مشکلی که این فناوری با خود به‌همراه آورده، نداشتن شفافیت است. درواقع، برچسب HDR روی صفحه‌نمایش‌ها باتوجه‌ به استانداردهای متفاوت در این زمینه، به‌حدی مبهم است که باعث شده بسیاری از شرکت‌ها از آن سوء‌استفاده کنند. برای مشتریان عادی سخت است تشخیص دهند با چه فناوری‌ای سر‌و‌کار دارند. درحالی‌که سطوح عملکرد مختلفی از صفحه‌نمایش‌های HDR وجود دارد، بیشتر کاربران هیچ درکی از وجه تفاوت بین انواع این فناوری ندارند.

برخی از سازمان‌ها همچون VESA سعی می‌کنند با ایجاد برنامه‌ای مدون برای صدور گواهینامه و ایجاد استانداردهایی، روند کنونی را کنترل کنند؛ اما باتوجه‌ به وجود استانداردهایی با درجه‌ی کیفی پایین، فعالیت‌های سازمان استاندارد VESA یا دیگر ارگان‌ها کارساز نبوده و همیشه روزنه‌ای برای سوء‌استفاده در این صنعت باز است.

این مقاله کمک شایانی به درک کاربران از فناوری HDR و انواع آن خواهد کرد و پاسخ این پرسش را به‌وضوح می‌دهد: «آیا نمایشگر HDR شما واقعا HDR است؟»

اولین سؤالی که به‌ ذهن می‌رسد این است: «HDR واقعا چیست؟» اصطلاح HDR مخفف عبارت High Dynamic Range به‌مفهوم محدوده‌ی دینامیکی گسترده است و درمقابلِ SDR به‌مفهوم محدوده‌ی دینامیکی استاندارد قرار دارد. بسیار مهم است برای درک کامل مفهوم HDR، عملکرد چشم انسان در نمایش رنگ‌ها را متوجه شویم.

در علم فیزیک، رنگ‌ها گستره‌ای از طول‌موج‌های الکترومغناطیسی با نام طیف مرئی هستند که با چشم رؤیت ‌می‌شوند. طول‌موج طیف مرئی بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ نانومتر و بسامد این امواج بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ تراهرتز است. در این طیف، رنگ قرمز بیشترین طول موج را درحدود ۶۲۰ تا ۷۵۰ نانومتر دارد و رنگ بنفش با ۳۸۰ تا ۴۵۰ نانومتر، کمترین طول موج و بیشترین بسامد را دارد. 

eye wavelength frequency

طول موج و بسامد طیف مرئی مستقیما مشابه فرکانس صداهای متفاوت است. درحالی‌که گوش‌ بین فرکانس‌های مختلف صدا تمایز قائل می‌شود، چشم‌‌ها یا به‌عبارتی گیرنده‌های عصبی‌شان، این قابلیت را ندارند که فرکانس‌های مختلف نور را بدون هیچ ابزار یا حقه‌ای از هم تشخیص دهند. هر گیرنده‌ی عصبی در چشم تقریبا معادل یک پیکسل از صحنه‌ای است که هنگام تماشاکردن محیط پیرامون دیده می‌شود و هر گیرنده‌ای واکنش متفاوتی به هر بخش از طول موج مرئی نشان می‌دهد. 

هریک از گیرنده‌های چشم مناظر را به قسمت‌های مجزا تقسیم می‌کنند و در درجه‌ی اول، یکی از سه رنگ مختلفِ قرمز و آبی و زرد را می‌بینند. به‌ بیان بهتر، گیرنده‌های موجود در چشم انسان می‌توانند در آنِ واحد، تنها یکی از این سه رنگ را با شدت‌های مختلف مشاهده کنند. سپس این عضو حیاتی برای ایجاد طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها، اطلاعات را ترکیب و از آن‌ها نتیجه‌گیری می‌کند.

اگر گیرنده‌ای سیگنال ضعیفی از رنگ سبز دریافت کند و گیرنده‌‌ی دیگری درست درکنار آن، سیگنال قدرتمندی از رنگ قرمز داشته باشد، در این صورت، چشم‌ها استنباط می‌کنند محل تلاقی دو نقطه از منظره که این گیرنده‌ها از آن سیگنال دریافت می‌کنند، باید ترکیبی نسبی از رنگ‌های سبز و قرمز، یعنی نارنجی تیره باشد.

eye wavelength frequency

این روش به‌نوبه‌ی خود در مهندسی رنگ‌ها برای نمایش در صفحات، روشی ارزان است و کارایی بسزایی دارد. امروزه، صفحه‌نمایش‌های نیز به‌جای تولید تک‌تکِ طول موج‌ها با ترکیب رنگ‌های آبی , قرمز و سبز در سطوح زیرپیکسلی، رنگ مدنظر را ایجاد می‌کنند. صفحه‌نمایش‌های جدید می‌توانند میزان روشنایی و به‌تبع آن، سیگنال‌های طیف مرئیِ رنگ‌های زیرپیکسلی ذکر‌شده را به‌سادگی تغییر دهند تا رنگ‌ها در محدوده‌ای که چشمان آدمی می‌بیند، واقعی به‌نظر برسند.

چگونگی ارتباط رنگ‌ها با ویژگی HDR

حال سؤال این است که موارد یاد‌شده، چه‌ ربطی به HDR یا SDR دارند؟ دراصل، آنچه بین این موارد ارتباط برقرار می‌کند، گاموت‌های رنگ است. گاموت رنگ محدوده‌ای از رنگ‌ها است که می‌توان با ساب‌پیکسل‌های رنگ آبی و قرمز و سبز دردسترس ایجاد کرد. هر رنگی بین این سه رنگ اصلی را می‌توان تولید کرد؛ اما رنگ‌های خارج از این محدوده تولیدکردنی نیستند.

همان‌گونه‌ که در نمودار پایین مشاهده می‌کنید، یکی از دو مفهومی که فناوری HDR دنبال می‌کند، گسترش مثلث کوچکِ محدوده‌ی رنگ BT یا 709 یا SDR که در مانیتور معمولی دردسترس است، به حیطه‌ای است که تمامی رنگ‌های قابل‌مشاهده‌ی انسان را شامل شود. هدف نهایی HDR رسیدن به محدوده‌ی مثلث تعریف‌شده با نام BT.2020 است. مشکل فعلی این است که تنها راه ساخت رنگ‌هایی که در این گاموت رنگ وجود دارد، استفاده از لیزرها است که آن هم شدنی نیست. به عبارت دیگر، پروژکتورهای لیزری گران‌قیمت، تنها دستگاه‌هایی هستند که در‌حال‌حاضر قابلیت نمایش تمامی رنگ‌ها را دارند و تنها تعداد محدودی از این پروژکتورها، طول‌موج‌هایی در محدوده‌ی گاموت BT.2020 منتشر می‌کنند.

gamuts

صفحه‌نمایش‌های امروزی که به فناوری HDR مجهز هستند، به‌جای فضای رنگ BT.2020 از گاموت محدودتر DCI-P3 پشتیبانی می‌کنند که این طیف از رنگ، در  LCDها و OLEDها و پروژکتورها قابلیت بازتولید‌ دارد. با وجود آنکه گاموت مذکور کوچک‌تر از طیف کامل BT.2020 است، به‌صورت چشمگیری، رنگ‌های بیشتری را در مقایسه با گاموت SDR پوشش می‌دهد. DCI-P3 محدوده‌ی رنگی است که به‌تازگی در ساخت و ویرایش فیلم‌های سینمایی از آن استفاده می‌شود. به بیان بهتر، اکنون در بازار دستگاه و محتوایی که از این گاموت گسترده‌ی رنگ پشتیبانی کند، به‌وفور یافت می‌شود.

اگرچه این احتمال وجود دارد تا در آینده، گاموت BT.2020 همه‌گیر شود، تا زمان پشتیبانی واقعی صفحه‌نمایش‌های رایج از این فناوری که آماج HDR است، باید منتظر ماند. البته همان‌گونه که پیش‌تر اشاره شد، فناوری HDR دو مفهوم اساسی دنبال می‌کند که یکی از آن‌ها پشتیبانی نمایشگر از تاریک‌ترین سیاهی‌ها و روشن‌ترین سفیدی‌ها است.

روشنایی و ادراک

نکته‌ا‌ی که درباره‌ی فناوری HDR باید تبیین شود، چگونگی درک انسان از روشنایی است. چشم انسان شدت نور را با مقیاس لگاریتم در مبنای ۲ درک می‌کند. یعنی هنگام افزایش دوبرابری شدت نور یا دوبرابرشدن حجم فوتون‌هایی که به چشم برخورد می‌کنند، درک چشم انسان از افزایش شدت نور در مقیاسی خطی یک واحد بیشتر از قبل است؛ چراکه نتیجه لگاریتم ۲ در مبنای دو برابر یگ خواهد بود که همانند نقطه‌ی ایستایی در نمودار لگاریتم مرتبط است.

به‌عنوان مثال، هنگام مشاهده‌ی کاغذ زیر نور منبع روشنایی، ممکن است تعداد فوتون‌هایی که از منبع به چشم انسان برخورد می‌کند، ۳۲ برابر بیشتر از نوری باشد که جذب کاغذ می‌شود؛ اما منبع نوری که چشم انسان حس خواهد کرد، تنها پنج برابر روشن‌تر از کاغذ است (نقطه‌ی ایستایی گفته‌شده در نمودار مشخص است)؛ چراکه لگاریتم ۳۲ در مبنای دو، برابر با پنج است.

میزان روشنایی کاغذ و منبع را در این مثال می‌توان با واحد استاندارد نیت اندازه‌گیری کرد. هر نیت برابر با یک کاندلا بر مترمربع است. واحد کاندلا (به‌معنای شمع) نیز همان‌گونه که از اسمش پیدا است، به‌اندازه‌ی شمعی کوچک روشنایی دارد. بنابراین، هر شمع یک نیت روشنایی دارد. در همین حال، یک تکه‌کاغذ زیر نور آفتاب می‌تواند ۴۰ هزار نیت روشنایی داشته باشد یا بهتر است بگوییم به‌اندازه‌ی ۴۰ هزار شمع، روشنایی از خود بازمی‌تابد.

همان‌گونه‌ که یک تکه‌کاغذ در زیر نور آفتاب ۴۰ هزار نیت روشنایی دارد، فضای داخلی دفترکاری در مجاور آن می‌تواند تا ۵۰۰ نیت روشنایی داشته‌ باشد. انسان‌ می‌تواند تمامی این حجم از نور را درک و تجزیه‌و‌تحلیل کنند. درحقیقت، انسان‌ در هر صحنه تا ۲۰ نقطه‌ی ایستایی از شدت روشنایی را می‌تواند درک کند. اگر شدت نوری که انسان‌ها در هر صحنه می‌بیند، ۲۰ بار در خودش ضرب کنیم یا به عبارتی به توان ۲۰ کنیم، بازهم ذهن انسان می‌تواند این حجم از روشنایی را درک کند. این بدان معنی است که انسان‌ هنگام مشاهده‌ی یک صحنه، می‌تواند هم‌زمان چیزی را درک کند که حدود یک‌میلیون بار (۱,۰۴۸,۵۷۶) روشن‌تر از تاریک‌ترین قسمت آن صحنه است.

روشنایی و قابلیت HDR

هدفی که فناوری HDR دنبال می‌کند، ساده‌ است: ایجاد تصاویری با روشنایی شدید. دالبی اولین شرکتی بود که در این مسیر گام نهاد و آزمایش‌هایی به‌منظور ایجاد استانداردی برای HDR آغاز کرد و ۱۰ هزار نیت روشنایی را به‌عنوان حد روشنایی پذیرفتنی در آزمایش‌های خود به‌کار بست. به همین دلیل، توابع انتقال الکترواپتیکال رایج یا به‌اختصار EOTF را که تمامی استانداردهای HDR به‌کار می‌گیرند، سرحد ۱۰ هزار نیت روشنایی دارند. EOTF تابعی ریاضی برای انتقال سیگنال الکترونیکی به سیگنال نوری مدنظر است؛ یعنی تبدیل تابع دیجیتال به آنالوگ.

در مقام مقایسه، گاموت BT.709 با حداکثر ۱۰۰ نیت روشنایی برآورده می‌شود؛ پس براساس مقیاسی که در این مقاله به‌کار رفته است، صفحه‌نمایش‌های HDR باید ۶/۵ نقطه‌ی ایستایی بیشتر از نمایشگر SDR نور تولید کند. به بیان بهتر، سیطره‌ی روشناییِ صفحه‌نمایش‌های SDR بین ۱ تا ۱۰۰ نیت یا ۶/۵ نقطه‌ی ایستایی است (لگاریتم ۱۰۰ برپایه‌ی دو). در همین حال، HDR در حالت ایده‌آل می‌تواند به‌اندازه‌ی ۱۳/۵ نقطه‌ی ایستایی روشنایی تولید کند؛ از‌این‌رو، باتوجه به اطلاعات به‌دست‌آمده، روشنایی صفحه‌نمایش‌های HDR دست‌کم دوبرابر SDR است. 

تمامی اطلاعات درباره‌ی نور و رنگ‌ باید برای پخش در خروجی نمایشگر در محتوای ویدئویی ذخیره شوند و نمایشگر امکان پردازش محتوای ذخیره‌شده را داشته باشد. اطلاعات رنگ‌ها و سطوح روشنایی در دنیای دیجیتال، به‌صورت اعداد باینری در قالب محتوای ویدئویی ذخیره‌شده، هنگام پخش پردازش و در خروجی داده می‌شوند. بنابراین، عدد X که تعداد بیت‌ها به‌ازای هر رنگ یا به‌اصطلاح عمق رنگ است، مقدار متناسب Y از اطلاعات را عرضه می‌کند (بیت‌ها صفر و یک‌های دیجیتالی هستند).

ازآنجاکه با افزایش تعداد بیت‌ها (افزایش حجم رنگ‌ها و اطلاعات مربوط به روشنایی) باندینگ کمتر می‌شود، باید به تعداد بیت‌های ذخیره‌ی محتوای ویدئویی و امکان پشتیبانی نمایشگر از آن بیشتر توجه کنیم. باندینگ درواقع جهش‌هایی در رنگ‌ها و روشنایی است که به‌دلیل کافی‌نبودن اطلاعات رنگ‌ و روشنایی (نبود اطلاعات کافی از رنگ‌های میانه، برعکس آنچه در مثال چشم انسان توضیح داده‌ شد)، باعث می‌شود انتقال روانی میان پیکسل‌ها صورت نپذیرد. واضح‌ترین نمونه‌ی باندینگ مربوط به فرمت‌های گیف (GIF) است.

این فرمت‌ها که در‌حال‌حاضر کمتر استفاده می‌شوند، تنها می‌توانند مجموعا هشت بیت اطلاعات را از هر فریم (۲۵۶ رنگ در هر فریم) ذخیره کنند که باعث می‌شود باندینگ بسیار قابل‌‌مشاهده‌ای ایجاد شود. البته نکته‌ی منفیِ ماجرا این است که استفاده از بیت‌های بیشتر در هر پیکسل، فضای ذخیره‌ی بیشتری در هر فریم می‌طلبد و زمان بیشتری صرف انتقال و بارگذاری داده در هر دستگاه می‌شود.

banding

هدف HDR این است که با کمترین تعداد بیت ممکن، رنگ و روشنایی مطلوب را بدون باندینگ نمایش دهد. در محدوده‌ی رنگ SDR، عمق هر رنگ یا تعداد بیت برای بیان آن هشت بیت است؛ بنابراین در هر صحنه، برای نمایش هر پیکسل (متشکل از سه رنگ آبی و سبز و قرمز) ۲۴ بیت داده موردنیاز است.

خوشبختانه اعداد باینری نیز برپایه‌ی لگاریتم دو هستند؛ پس با اضافه‌شدن هر یک بیت، میزان اطلاعات ذخیره‌شدنی دوبرابر می‌شود. در تصویر زیر، با افزایش عمق رنگ از هشت بیت به ۱۰ بیت، اطلاعات بسیار بیشتری از نور و روشنایی در خروجی بازتاب می‌یابد و انتقال میان رنگ‌ها روان‌تر است و باندینگ قابل‌مشاهده تقریبا از بین رفته است.

color depth hdr

در صفحات HDR آنچه اهمیت دارد، میزان واقعی از روشنایی منتقل شده است. آستانه‌ای از تعداد بیت‌های هر پیکسل که در آن باندینگ متوقف می‌شود، برابر با ۱۰ بیت است و آستانه‌ی بارتِن نام دارد. بنابراین، تعداد بیت‌ها (عمق رنگ) در HDR دست‌کم باید ۱۰ بیت باشد. همچنین، عمق رنگ ۱۲ بیت برای نمایش سیگنال‌های HDR به‌خوبی بسنده می‌کند و می‌تواند اطلاعات مربوط به گاموت REC ۲۰۲۰ را کاملا پوشش دهد. پردازش چنین حجمی از اطلاعات نیازمند سخت‌افزار و نرم‌افزاری قدرتمند با قابلیت پشتیبانی واقعی از HDR است. 

hdr standards

تا این قسمت از مقاله، مشخص است فناوری HDR حیطه‌ی وسیع‌تری از رنگ‌ها را پوشش می‌دهد و روشنایی بیشتری ایجاد می‌کند؛ اما آیا نمایشگرهای موجود در بازار تمامی این قابلیت‌ها را دارند؟ درابتدا، بهتر است نگاهی مختصر به استانداردهای تعریف‌شده‌ی HDR بیندازیم.

HDR10

۲۷ اوت ۲۰۱۵، انجمن فناوری مصرف‌کنندگان استاندارد HDR10 را به‌وجود آورد. این استاندارد از گاموت REC.2020 وسیع بهره می‌برد و عمق رنگ تعریف‌شده‌ی آن ۱۰ بیت است. تابع انتقال در این استاندارد SMPTE ST 2084 یا PQ است. بعدها گاموت BT.2100 جایگزین گاموت یادشده در این استاندارد شد. این استاندارد ۱۰۰۰ نیت روشنایی را در صفحه‌نمایش‌ها نوید می‌دهد. استاندارد HDR10 استانداردی متن‌باز است که طیف گسترده‌ای از سازندگان نمایشگرهای کامپیوتر یا تلویزیون ازجمله ال‌جی، سامسونگ، دل، سونی و اپل از آن استفاده می‌کنند.

دالبی‌ویژن

دالبی‌ویژن همان‌گونه که پیش‌تر گفته شد، استانداردی اختصاصی از آزمایشگاه‌های دالبی است. تولیدکنندگان در دستگاه‌هایشان می‌توانند از این استاندارد به‌صورت اختیاری بهره ببرند که به‌ازای هر نمایشگر هزینه‌ای سه‌دلاری را به این تولیدکنندگان تحمیل خواهد کرد. عمق رنگ در این استاندارد ۱۲ بیت است و روشنایی صفحاتی که از این استاندارد پشتیبانی می‌کنند، ۱۰ هزار نیت یا کاندلا در مترمربع است. استاندارد ذکرشده از متادیتای پویا و داینامیک برای بهبود روشنایی و کنتراست فریم‌به‌فریم بهره می‌برد. شرکت‌هایی مانند ال‌جی و TCL و Vizio در دستگاه‌های خود از این استاندارد پشتیبانی می‌کنند.

Hybrid Log-Gamma یا به‌اختصار HLG

HLG یکی از استانداردهای HDR است که BBC و NHK آن را به‌طور مشترک ساخته‌اند. اگرچه این استاندارد به عمق رنگ ۱۰ بیتی نیاز دارد، با نمایشگرهای محدوده‌ی دینامیکی استاندارد (SDR) سازگار است. HLG تابع انتقال الکترواپتیکال یا به‌اختصار OETF غیرخطی را معرفی می‌کند که در آن نیمی از مقادیر سیگنال از منحنی گاما و نیمه‌ی بالایی مقادیر سیگنال از منحنی لگاریتمی استفاده می‌کنند. استاندارد HLG بدون حق امتیاز و با نمایشگرهای SDR سازگار است.

+HDR10

۲۰ آوریل ۲۰۱۷، سامسونگ و آمازون استاندارد +HDR10 را خلق کردند. این شرکت‌ها با اضافه‌کردن متادیتای پویا و داینامیک که می‌تواند برای تنظیم دقیق‌تر میزان روشنایی به‌صورت صحنه‌به‌صحنه و فریم‌به‌فریم به‌کار رود، استاندارد HDR10 را به +HDR10 به‌روز‌رسانی کردند. ویژگی ذکر‌شده همانی است که پیش‌تر در استاندارد دالبی‌ویژن شاهد بودیم. حق امتیاز این فناوری با پرداخت هزینه دراختیار شرکت‌هایی خواهد بود که با استاندارد +HDR10، محصولات خود را تولید می‌کنند.

HDR10+

استانداردهای VESA

سازمان استاندارد VESA پیش‌گام ایجاد استانداردهایی برای نمایشگرهای HDR با عنوان DisplayHDR شده و آن‌ها را با سطوح مختلفی از این استاندارد طبقه‌بندی می‌کند. نزدیک به ۲۰ شرکت ازجمله سامسونگ، انویدیا، ایسوس، دل و اچ‌پی در این پروژه همکاری می‌کنند. استانداردهای DisplayHDR در درجات ۴۰۰ و ۶۰۰ و ۱۰۰۰ برای صفحه‌نمایش‌ها و درجاتی دیگر برای صفحات OLED صادر می‌شوند که در آینده قابلیت HDR خواهند داشت. این استانداردها کمک شایانی به تشخیص صفحات HDR می‌کنند. برای مثال، اگر شرکتی بر قابلیت‌های HDR در نمایشگرهای خود تأکید می‌ورزد؛ درحالی‌که هیچ اشاره‌ای به گواهینامه‌ی استاندارد DisplayHDR سازمان VESA نمی‌کند، مشخص است باید دور صفحه‌نمایش‌های این شرکت را خط کشید.

vesa hdr

استاندارد VESA حداقل در نام‌گذاری تا حد زیادی به بیشینه‌ی نوری اشاره می‌کند که هر صفحه‌های نمایش می‌تواند تولید کند. برای مثال، استاندارد DisplayHDR 400 برای صفحه‌نمایش‌هایی است که می‌توانند در بیشترین حالت ۴۰۰ کاندلا در مترمربع روشنایی تولید کنند و استاندارد DisplayHDR 600 نمایشگرهایی  را توصیف می‌کند که ۶۰۰ کاندلا بر مترمربع روشنایی دارند. همان‌گونه که پیش‌تر اشاره شد، ازآنجاکه کاربران برای بهبود تجربه‌ی کلی خود باید بتوانند نقاط برجسته‌ی تصاویر را روشن‌تر ببینند و روشنایی آن را واقعی‌تر حس کنند، روشنایی زیاد عاملی مهم برای صفحات HDR است؛ اگرچه روشنایی زیاد تصویر بدون ایجاد عمیق‌ترین پیکسل‌های سیاه با کمترین روشنایی ممکن بی‌معنی است.

تمام آنچه‌ HDR به‌دنبالش است، بهبود واقعی گستره‌ی داینامیک است. صفحات HDR واقعی حداکثر ۱۳.۵ نقطه‌ی ایستایی (۱۱ هزار و ۵۸۵ نیت) روشنایی دارند؛ اما اینکه نمایشگرها باید دقیقا چند نیت روشنایی داشته باشند تا بتوانند محتوای HDR را نمایش دهند، به‌ویژه در مانیتورها، همیشه جای بحث بوده است. برخی شرکت‌ها ممکن است اوج روشنایی ۱۰۰۰ نیت را برای محصولات خود برگزینند؛ چرا که بسیاری از محتواها در این سطح تنظیم می‌شوند و این مقدار از روشنایی در بازار تلویزیون‌های HDR رایج است. در همین‌ حال، شرکت‌های دیگری هستند که از روشنایی ۶۰۰ نیت بهره می‌برند. البته اوج روشنایی در نمایشگرها نیز به عوامل متعددی ازجمله میزان نور اتاق، موقعیتی که محتوا مشاهده می‌شود (شب یا روز) و... بستگی دارد.

مشکل اصلی در استانداردهای DisplayHDR سازمان VESA این است که مصرف‌کننده‌ی سطح‌متوسط فرض می‌کند تمامی آن‌ها تجربه‌ی HDR واقعی را در اوج روشناییِ مختلفی از ۴۰۰ تا ۱۰۰۰ نیت ارائه می‌دهند. کاربران نمی‌دانند تجربه‌ی HDR واقعی به عوامل متعددی بستگی دارد و زیر برچسب استاندارد ذکرشده، چه مشخصاتی برای هرکدام از دستگاه‌ها در نظر گرفته شده است. بیشترین نگرانی درباره‌ی این موضوع مربوط به پایین‌ترین سطح از استانداردهای VESA، یعنی DisplayHDR 400 است.

به‌نظر می‌رسد این استاندارد به‌دلیل پایین‌بودن سطح کیفی باعث شده تولیدکنندگان با استفاده از آن مصرف‌کنندگان را گمراه و اغوا کنند. دلیل وجودیِ پروژه‌ی DisplayHDR جلوگیری از گمراه‌شدن کاربران بود؛ اما حالا استاندارد ۴۰۰ خودش در نقطه‌ی مقابل این هدف ایستاده است. شاید شرکت‌های تولید‌کننده‌ی صفحه‌نمایش‌های VESA را وادار کردند این استاندارد را به‌وجود آورد تا محصولات کم‌کیفیت خود را زیر سایه‌ی این برچسب روانه‌ی بازار کنند!

hdr visa

از هر زاویه که نگاه کنید، تمامی جزئیاتی که استاندارد ۴۰۰ ارائه می‌دهد، در سطح HDR واقعی نیست. اگرچه صفحه‌نمایش‌های SDR بین ۱ تا ۱۰۰ نیت روشنایی دارند، نمایشگرهای OLED یا سایر نمایشگرهایی که جدیدا تولید می‌شوند، روشنایی ۳۰۰ تا ۳۵۰ کاندلا در مترمربع دارند. بنابراین، صفحات با استاندارد DisplayHDR 400 ازنظر روشنایی، تفاوت چشمگیری با نمایشگرهای جدید ندارد. طیف رنگی‌ای که صفحه‌نمایش‌ها تحت استاندارد DisplayHDR 400 از آن پشتیبانی می‌کنند، همان گاموت رنگی BT.709  است که در اکثر صفحه‌نمایش‌های کنونی تعریف شده است.

ازنظر عمق رنگ نیز، همان‌گونه که قبلا گفته شد، به حداقل ۱۰ بیت برای انتقال داده‌های HDR در هر پیکسل نیاز است و چه‌بسا بهتر است این مقدار ۱۲ بیت باشد؛ اما استاندارد DisplayHDR 400 هیچ محدوده‌ای برای عمق رنگ در نظر نگرفته است. درنهایت، می‌توان گفت برچسب استاندارد DisplayHDR 400 روی صفحه‌نمایش‌هایی با عنوان پشتیبانی از HDR گمراه‌کننده و بی‌معنی است. بااین‌حال، دیگر استانداردهای VESA تقریبا تجربه‌ی HDR واقعی را برای کاربران به‌ارمغان می‌آورد.

نتیجه

صفحه‌نمایش‌هایی که مدعی‌اند از قابلیت HDR پشتیبانی می‌کنند، درصورت نداشتن برچسب استاندارد VESA، به‌احتمال زیاد هیچ تجربه‌ای از HDR واقعی را به‌ کاربران القا نخواهند کرد. کاربران هنگام خرید باید دقت کنند و تمامی آنچه این صفحات ارائه می‌دهند، ازجمله عمق رنگ و گاموت رنگی و دیگر موارد را بررسی کنند. درضمن، مصرف‌کنندگان مطابق با آنچه ذکر شد، نباید صفحه‌نمایش‌هایی بخرند که برچسب DisplayHDR 400 دارند.

این استاندارد به‌هیچ‌وجه مزایای HDR واقعی را ارائه نمی‌کند و تنها تصاویر را اندکی روشن‌تر از قبل جلوه می‌دهد. شاید تولیدکنندگان پشتیبانی از گاموت رنگ گسترده‌تری برای نمایشگرهایی با این استاندارد در نظر بگیرند؛ اما برای به‌دست‌آوردن نشان DisplayHDR 400 حتی هیچ اجباری برای این کار وجود ندارد.

happy hdr

قابلیت پشتیبانی از ورودی HDR یا پشتیبانی از HDR10

برخی از شرکت‌ها چنین عناوینی را برای بازاریابی محصولات خود به‌کار می‌گیرند. برای مثال، در سال‌های ابتداییِ پیدایش فناوری HD برخی از تولیدکنندگان محصولات خود را با برچسب HD ready می‌فروختند؛ اما صفحه‌نمایش‌هایشان تنها قابلیت دریافت سیگنال‌های HD را داشت و از  نمایش محتوای HD عاجز بود. گفتن اینکه صفحه‌‌نمایش می‌تواند از ورودی HDR یا منابع HDR10 پشتیبانی کند، کاملا بی‌معنی و برای مصرف‌کننده گمراه‌کننده است.

قابلیت پشتیبانی از ورودی HDR به خودیِ‌خود خوب است؛ اما صفحه‌نمایش نیز باید بتواند محتوای HDR را پخش کند. در بازار بسیاری از صفحه‌نمایش‌ها را با برچسب HDR می‌توان یافت که توانایی نمایش محتوایی با دامنه‌ی داینامیک گسترده یا هیچ‌چیزی را ندارند که به HDR ربط پیدا کند. تلاش‌های دیگری نیز برای گمراه‌کردن مصرف‌کنندگان، مانند ایجاد نشان‌های HDR اختصاصی و طرح‌های نام‌گذاری دروغین، ممکن است در محصولات موجود در بازار دیده شود؛ اما بازهم هیچ‌یک از این دستگاه‌ها، عملکرد ویژه‌ی HDR را ارائه نمی‌دهند. لازم است هنگام خرید صفحه‌نمایش‌ها، به استانداردهای روی محصول توجه ویژه‌ای کنید و جزئیات کاتالوگ آن را با دقت بیشتری بخوانید.

قیمت مانیتور، مشخصات فنی و هر اطلاعاتی که برای خرید ارزان‌ و آگاهانه‌ی انواع مانیتور اداری و گیمینگ نیاز دارید را در بخش محصولات زومیت بیابید. در این بخش، علاوه‌بر مشخصات فنی دقیق انواع مانیتور ال‌جی، مانیتور ایسوس، مانیتور سامسونگ و بنکیو و دیگر برند‌ها، امکان مقایسه‌ی دو یا چند محصول درکنار گالری تصاویر رسمی محصولات دردسترس شما خواهد بود.

تبلیغات
داغ‌ترین مطالب روز

نظرات

تبلیغات