نخستین آزمایش احتراق موتور استارشیپ اسپیس ایکس انجام شد
نسخهای آزمایشی از استارشیپ (Starship)، نسل بعدی فضاپیمای اسپیسایکس، روز پنجشنبه با موفقیت موتورِ سوار بر خود را برای نخستینبار روشن کرد. این بخش از آزمایش استارشیپ که با عنوان «احتراق ایستا» شناخته میشود و بهمعنی آزمودن موتور درحالی است که فضاپیما روی زمین قرار دارد، چندان طولانیمدت نبود. بااینحال، آزمایش امروز که نخستین احتراق موتور استارشیپ را رقم زد، میتواند مسیر را برای انجام پروازهای زیرمداری در آیندهی نزدیک هموار کند.
نسخهی مخصوص آزمایش استارشیپ بهنام استارهاپر (Starhopper) با هدف آزمودن فناوریها و طراحی پایهی استارشیپ نهایی طراحی شده است. استارشیپ فضاپیمای غولپیکری است که اسپیسایکس با هدف ارسال افراد به ماه و مریخ درحالساخت آن است. این فضاپیمای ساختهشده از فولاد ضدزنگ قرار است سوار بر بوستر عظیمالجثهای بهنام سوپرهِوی (Super Heavy) به اعماق فضا پرتاب شود. راکت سوپرهِوی میتواند همچون ناوگان فالکون ۹ فعلی اسپیسایکس، پس از برخاستن از زمین و رساندن استارشیپ به فضا، دوباره فرود بیاید. براساس اعلام ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیسایکس، ترکیب استارشیپ / سوپرهِوی پس از اتمام ساخت خواهد توانست حداکثر تا ۱۰۰,۰۰۰ کیلوگرم محموله را به مدار نزدیک زمین برساند و به یکی از راکتهای قدرتمندی تبدیل شود که تاکنون ساخته شده است.
بنابر اعلام ماسک، اسپیسایکس هماکنون مشغول ساخت نخستین فضاپیمای استارشیپ در جایگاه پرتاب و تأسیسات آزمایشی خود در ایالت تگزاس است. بااینحال، پیشازآنکه این فضاپیما حضور در فضا را تجربه کند، اسپیسایکس باید چند آزمایش زیرمداری را با استارهاپر انجام دهد. این آزمایشها شامل احتراق موتور (موتورهای) متصل به بخش زیرین فضاپیما هستند. هرچند پروازهای اولیهی استارشیپ این فضاپیما را به فضا نمیبرند، در جریان انجام آنها، موتور قدرتمند جدید اسپیسایکس بهنام «رپتور» آزمایش خواهد شد. موتور رپتور قطعهای حیاتی از فضاپیمای جدید اسپیسایکس محسوب میشود که برای نیرورسانی به استارشیپ آتی و بوستر سوپرهِوی بهکار خواهد رفت.
مقایسهی اندازهی استارهاپر و استارشیپ و سوپرهِوی
اسپیسایکس نسخهای تماماندازه از موتور رپتور را نخستینبار در فوریه روشن کرد. در چهار ماه گذشته، این شرکت مشغول ساخت استارهاپر در تأسیسات بوکا چیکا بوده است. اسپیسایکس قصد دارد ناحیهی بوکا چیکا را درنهایت به جایگاهی برای پرتابهای تجاری تبدیل کند. کارکنان اسپیسایکس در ابتدای مارس، استارهاپر را به سکوی پرتاب آزمایشی منتقل و چندی پیش نیز موتور رپتور را به انتهای آن متصل کردند.
چند هفته پیش، ساکنان بوکا چیکا اعلانهایی دریافت کردند که دربارهی آزمایشی قریبالوقوع اطلاعرسانی میکرد و دربارهی احتمال بستهشدن برخی جادهها به آنها هشدار میداد. بااینحال، اسپیسایکس عجلهای در انجام آزمایش نداشت و علاقهمندان از آن زمان تاکنون، همچنان در انتظار بودند. اسپیسایکس در چند هفتهی گذشته، بارهاوبارها به استارهاپر پیشرانه میرساند تا چگونگی انجام روشهای سوخترسانی را آزمایش کند. باوجوداین، این شرکت درنهایت برای احتراق موتور تا روز پنجشنبه (به وقت ایران) صبر کرد. براساس ویدئو زندهای که از آزمایش اخیر پخش شد، بهنظر میرسد احتراق موتور فقط چند ثانیه به طول انجامید.
درحالحاضر، استارهاپر فقط به یک موتور رپتور در انتهای خود مجهز است که بهگفتهی ماسک، فضاپیما را تا ارتفاع چندان درخورتوجهی از زمین بلند نخواهد کرد. مدیرعامل اسپیسایکس ۱۷مارس (۲۶اسفند) در توییتر نوشت:
نخستین پرواز زیرمداری انجام خواهد شد؛ اما تا ارتفاعی پایین.
این احتمال وجود دارد که احتراق امروز، استارهاپر را بهاندازهی چند اینچ از روی زمین بلند کرده باشد؛ اما اتصالات احتمالا از برخاستن زیاد آن ممانعت کردهاند.
اسپیسایکس درنهایت قصد دارد بهمنظور انجام پروازهای زیرمداری در ارتفاع بالاتر، سه موتور روی استارشیپ سوار کند. چنین پروازهایی پیشازآنکه فضاپیما را به زمین بازگردانند، آن را به ارتفاعات پایین در جوّ خواهند رساند. این آزمایشها یادآور نسخهی آزمایشی راکت فالکون ۹ اسپیسایکس بهنام گرسهاپر در سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ هستند. در آن زمان، اسپیسایکس تلاش کرد با نسخهی آزمایشی فالکون ۹ تکنیک فرودی را آزمایش کند که بعدها در اغلب پرتابهای این شرکت بهکار گرفته شد. درنهایت، استارهاپر نیز برای همین هدف طراحی شده تا قدرت و توانایی استارشیپ را برای فرود روی جهانهای دیگر نظیر مریخ یا ماه آزمایش کند.
استارهاپر بدون نیمهی بالایی در تأسیسات اسپیسایکس در تگزاس
استارهاپر همچون استارشیپ نهایی، شکلی استوانهای بههمراه سه پایهی فرود دارد؛ اما قدری کوتاهتر از استارشیپ است. بااینحال، نسخهی نهایی و کامل استارشیپ بهجای سه موتور، هفت موتور خواهد داشت. افزونبراین، استارهاپر از یکی از اجزای مهم، یعنی نیمهی بالایی بیبهره است. اسپیسایکس در انتهای سال گذشتهی میلادی، ساخت بخش بالایی فضاپیما را بهاتمام رساند؛ اما در ژانویه، طوفانی شدید در تگزاس به سقوط بخش بالایی استارهاپر روی زمین و خرابی آن منجر شد. در آن زمان، ماسک اعلام کرد تعمیر نیمهی بالایی چند هفته زمان خواهد برد. درنهایت، اسپیسایکس تصمیم گرفت از ساخت نیمهی بالایی برای آزمایشهای زیرمداری صرفنظر کند؛ زیرا بهگفتهی ماسک، آنها فعلا به این بخش نیازی ندارند.
هنوز معلوم نیست اسپیسایکس انجام چه تعداد پرواز زیرمداری را برنامهریزی کرده است. براساس ادعای ماسک، نخستین پرواز مداری استارشیپ ممکن است در اوایل ۲۰۲۰ اتفاق بیفتد. بااینحال، مدیرعامل اسپیسایکس تابهحال بارها ضربالعجلهای خوشبینانهای تعیین کرده؛ اما بهندرت در تحقق آنها کامیاب بوده است.
درهمینحال، اسپیسایکس مشغول ساخت استارشیپ و سوپرهِوی در بوکا چیکا و کیپ کاناورال فلوریدا است. کیپ کاناورال محلی است که این شرکت اغلب راکتهایش را از آنجا پرتاب میکند. بهگفتهی ماسک، اسپیسایکس برای بهدستآوردن تأییدیهی قانونی برای پرواز هر دو وسیلهی نقلیهی فضایی از دو نقطهی یادشده تلاش میکند.
نظرات