داستان توسعه AltStore؛ جایگزینی برای اپ استور iOS بدون محدودیت‌های اپل

رایلی تسوت، توسعه‌دهنده AltStore، بیشتر وقت خود در ۱۰ سال گذشته را صرف پیداکردن حفره‌های iOS کرده است. او از همان اوایل نوجوانی، همواره به توسعه‌ی اپلیکیشن و به‌طور ویژه شبیه‌سازی‌های اجرای بازی‌های قدیمی علاقه‌مند بوده است. تستوت به‌عنوان یکی از دوستداران دیرینه محصولات اپل، هنگامی که متوجه شد بازی‌های کلاسیک و خاطره‌انگیز ناشرانی همچون نینتندو هرگز راه خود را به فروشگاه نرم‌افزاری گوشی آیفون باز نمی‌کنند، بسیار ناامید و ناراحت شد.

من در زمان کودکی، تمامی این بازی‌ها را انجام داده بودم؛ بنابراین فقط با برخی کدها آشنا شدم که فکر کردم می‌توانم به یک نرم‌افزار برای اجرای بازی‌های گیم‌بوی تبدیل کنم و این شروع تمام ماجرا بود. من خودم را در مراحل توسعه این شبیه‌ساز پیدا کردم. نمی‌دانم اگر آن زمان همه چیز را می‌دانستم باز هم این کار را انجام می‌دادم یا خیر؛ زیرا این شبیه‌ساز هیچ‌ وقت قرار نبود روی اپ‌استور قرار بگیرد.

اولین نتیجه کار تستوت در دو سال آخر دبیرستان منجر به شبیه‌ساز گیم‌بوی با نام GBA4IOS شد؛ با این حال در سال ۲۰۱۴ اپل و نینتندو جلوی این پروژه را گرفتند تا باری دیگر آرزوی این نوجوان در اجرای بازی‌های کلاسیک روی آیفون با شکست مواجه شود؛ اما این شکست برای او پایان راه نبود.

تسوت که اکنون یک توسعه‌دهنده مستقل ۲۲ ساله در شهر لس‌آنجلس است، به نظر می‌رسد راهی برای اجرای شبیه‌ساز خود روی فروشگاه نرم‌افزاری اپل پیدا کرده است. او AltStore را ساخت؛ AltStore یک بستر توزیع برنامه‌های کاربردی است که به همه اجازه می‌دهد، اپلیکیشن‌هایی که روی فروشگاه رسمی اپل موجود نیستند را بارگیری و نصب کنند.

کار کردن روی نسخه IOS بسیار سرگرم‌کننده است؛ زیرا در اندورید فقط با انتشار یک نسخه‌ی کم‌حجم و ساده‌تر می‌توان به چنین نتیجه‌ای رسید. اما در iOS چنین کاری بسیار سخت است. با این حال می‌دانم که مردم چنین چیزی را می‌خواهند. می‌دانم که مردم می‌خواهند آن بازی‌ها را از نو زنده کنند؛ همچنین می‌دانم که بسیاری از مردم همچون من آیفون دارند. بنابراین می‌خواهم چیزی را که همه می‌خواستند را برایشان فراهم کنم. این مهم‌ترین انگیزه من از این حرکت (توسعه AltStore) بود.

برای تسوت، AltStore در ابتدا فقط روشی بود تا بتواند دلتا را در اختیار کاربرانی بگذارد که می‌خواستند بازی‌های کلاسیک را تجربه کنند. اما اکنون او بسیار امیدوار است که دیگران نیز از این بستر برای انتشار اپلیکیشن‌های خود استفاده کنند؛ برنامه‌های باکیفیتی که در اپ‌استور پیدا نخواهید کرد، اما برای پلتفرم موبایلی کوپرتینونشین‌ها وجود دارند.

AltStore به‌لطف برخی ترفند‌های هوشمندانه شکل گرفته است که از نحوه طراحی آیفون برای استفاده توسط توسعه‌دهنگان مستقل بهره می‌برد. این روش شامل بارگیری یک نرم‌افزار به نام AltServer است که از طریق اپل آیدی (آموزش ساخت اپل ایدی رایگان) اقدام به نصب AltStore روی آیفون شما می‌کند؛ با این روش اپلیکیشن به‌عنوان نرم‌افزاری شناخته می‌شود که خود شما توسعه داده‌اید. تستوت می‌گوید:

اساسا AltStore با فریب آیفون و معرفی شما به‌عنوان توسعه‌دهنده، اجازه می‌دهد اپلیکیشن‌های خارج از اپ‌استور را نصب کنید؛ به این شکل که گویی کاربر اپلیکیشن را توسعه داده، برنامه‌نویسی کرده و برای آزمایش نصب می‌کند. اپل چند سال پیش این قابلیت را به Xcode (ابزار توسعه‌دهنده اپل) اضافه کرد؛ این قابلیت به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا با اپل آیدی خود بتوانند برنامه‌های ساخته‌شده توسط خودشان را روی آیفون نصب کنند؛ با این روش اپل می‌تواند افراد بیش‌تری را به توسعه‌ی برنامه‌های آیفون تشویق کند.

در این میان محدودیت‌هایی نیز وجود دارد؛ به‌عنوان مثال برای نصب اولیه AltServer نیار دارید تا گوشی خود را به رایانه متصل کنید و هر ۷ روز نیز باید این فرایند تازه‌سازی را تکرار کنید تا محدودیت‌های اپل در برنامه‌های خود‌نصب‌شونده را کنار بزنید. با این حال تستوت توانسته از طریق همگام‌سازی بی‌سیم آیتونز راه آسان‌تری برای تکمیل فرایند تازه‌سازی پیدا کند. او چند وقت پیش AltStore را پس از گذراندن آزمایش‌های فراوان و مطمئن شدن از اجرای بی‌نقص، منتشر کرد. طبق گفته‌ی این توسعه‌دهنده جوان، اپل و نینتندو هنوز واکنشی نشان نداده‌اند که این خود نشانه‌ی بسیار خوبی است.

آن دسته از افرادی که به نصب شبیه‌سازهای خاص و فرایند جیلبریک آشنایی دارند، قطعا با تستوت به‌عنوان توسعه‌دهنده GBA4iOS آشنا هستند؛ تستوت حتی قبل از گذراندن دوره برنامه‌نویسی در سطح کالج، به یک چهره محبوب نزد دوستدارن شبیه‌سازهای بازی‌های کلاسیک تبدیل شد و به لطف روش هوشمندانه‌اش در دور زدن محدودیت‌های اپ‌استور از طریق برنامه سازمانی (Enterprise Program) اپل، این محوبیت و شناخت بیشتر نیز شد.

برنامه سازمانی، یک پلتفرم نرم‌افزاری است که اپل طراحی کرده است تا شرکت‌های بزرگ بتوانند برنامه‌های خصوصی خود را توزیع کنند؛ هدف از ارائه‌ی پروفایل‌های سازمانی همین مورد است تا شرکت‌های مختلف بتوانند اپلیکیشن‌های خاصی را ازطریق وب یا لوکال عرضه و آزمایش کنند. تستوت گمان می‌برد که اپل نظارت خاصی بر افرادی که برای گواهی دسترسی به این پلتفرم درخواست داده‌اند و کارهایی که با آن انجام می‌دهند، ندارد؛ لذا شرکتی را یافت که گواهی را بفروشد و از آن گواهی استفاده کرد تا GBA4iOS روی سایت خود توزیع کند؛ پس هر کسی می‌توانست GBA4iOS را از این طریق بارگیری کند.

البته که اپل سریع متوجه شد و گواهی تستوت را باطل کرد. نیتندو نیز اکانت گیت‌هاب او را به دلیل میزبانی از کدهای شبیه‌ساز تهدید به حذف‌کردن نمود. پس تستوت بهناچار و برای دوری از دعواهای حقوقی، به‌صورت داوطلبانه تمامی کدهای مرتبط را حذف کرد. با وجود این مشکلات، او ناامید نشد و پروژه‌ای طولانی‌تر را آغاز کرد تا GBA4iOS را به شبیه‌سازی قدرتمندتر تبدیل کند که بعدها آن را دلتا نامید.

بعد از اتفاقات GBA4iOS، برنامه سازمانی اپل به پلتفرمی مناسب برای نرم‌افزارهای غیرقانونی تبدیل شد؛ از نسخه‌های کرک‌شده‌ی نرم‌افزارهای محبوبی مانند اسپاتیفای و نتفلیکس گرفته تا انواع و اقسام بازی‌های ویدیویی، برنامه‌های مستهجن و کلاینت‌های تورنت. منبع اغلب این نرم‌افزارها نیز کشور چین بود که منبع بی‌پایانی از مجوزهای شرکت‌های ناشناخته است. اپل ممکن است بعضی از آن‌ها را از اپ‌استور حذف کند، با این حال اپلیکیشن‌هایی مانند TutuApp و AppValley به‌طور مرتب درحال برگشت به فروشگاه نرم‌افزاری iOS هستند.

پیرو این اتفاقات، تستوت شروع به جستجوی روش ایمن‌تری برای توزیع نرم‌افزار خودش کرد؛ اینجا جایی است که AltStore خاص بودن خود را نمایان می‌سازد. برخلاف اغلب روش‌های جیلبریک برای استفاده از AltStore نیازی به روت کردن آیفون خود ندارید. همچنین با این روش دیگر نگرانی‌هایی بابت حریم خصوصی و اقدامات امنیتی نیز وجود ندارد.

از کار افتادن AltStore باعث می‌شود رویای تستوت برای تبدیل فروشگاه نرم‌افزاری‌اش به بستری آزمایشی برای سایر توسعه‌دهندگان از بین برود؛ با این حال سؤال اصلی این است که اپل چگونه این کار را انجام می‌دهد و تأثیرات برجسته‌ی آن چه خواهد بود. او می‌گوید مطمئن نیست که حذف توانایی توسعه‌دهندگان مستقل در نصب یا به اصطلاح سایدلود (Sideload) برنامه‌هایشان کار آسانی برای اپل باشد و اضافه می‌کند:

[این موضوع] بسیار جالب است زیرا هر کاری که من انجام می‌دهم، اپل خودش نیز انجام می‌دهد. رویکرد ستمگرانه این است که [اپل] می‌تواند کل سرویس را کاملا خاموش کند؛ اما این کار ممکن است هر کسی که آن را انجام می‌دهد، تحت تأثیر قرار دهد، از جمله مدارس و هر کسی که از اپل آیدی رایگان خود برای انجام این کار استفاده می‌کند.

علاوه بر این، تستوت فکر می‌کند اپل می‌تواند همگام‌سازی بی‌سیم از طریق وای‌فای را غیرفعال کند، اما این فقط شما را مجبور می‌کند تا برای ادامه‌ی استفاده از AltStore هر ۷ روز یک‌بار تلفن خود را به رایانه متصل کنید. با این حال هنوز مشخص نیست که رویکرد اپل در قبال این اپلیکیشن چه خواهد بود اما در بدترین حالت نیز هنوز راهی برای AltStore وجود دارد؛ همان‌طور که تستوت می‌گوید، تا زمانی‌که آیتونز برنامه‌ها را همگام‌سازی کند، AltStore نیز کار خواهد کرد.

نظر شما چیست؟ آیا تجربه استفاده از AltStore را داشته‌اید؟ نظرات خود را با ما و سایر کاربران زومیت به اشتراک بگذارید.