ترامپ به بیل گیتس تصدی پست مشاور علمی را پیشنهاد داده بود

در طول تاریخ آمریکا زمان لازم برای انتخاب مشاور علمی کاخ سفید در دولت ترامپ از سایر دولت‌های پیشین بیشتر بوده است. این موضوع شاید باعث شود فکر کنید ترامپ به دانش اهمیت نمی‌دهد؛ اما شاید او این زمان طولانی را صرف کرده است تا کاندیدای مناسب این پست را انتخاب کند؛ کسی مانند بیل گیتس.

بیل گیتس پانزدهم مارس امسال ملاقاتی با رئیس جمهور ترامپ داشت که در آن به موضوعات مختلفی از جمله کارهای جدید او در بنیادش و همچنین بحث درباره قطع کمک به مهاجران پرداخته شد؛ اما بعدا بیل گیتس جزئیات بیشتری از این ملاقات که پشت درهای بسته انجام شده بود منتشر کرد. از جمله می‌توان به این حقیقت اشاره کرد که بیل گیتس از دونالد ترامپ خواست بیماری‌های واگیر را به‌عنوان یک تهدید امنیت ملی بشناسد. اخیرا اس‌تی‌ای‌تی که یک سایت خبری در حوزه سلامت است، مصاحبه‌ای با بیل گیتس انجام داد که در آن، باو اشاره کرد ملاقات او با ترامپ ناخواسته به یک پیشنهاد کاری برای او تبدیل شده بود. اداره علوم و فناوری کاخ سفید از زمان آغاز به کار ترامپ مدیر نداشت و بیل گیتس فکر می‌کرد اگر این پست به کسی واگذار شود اثرات مثبتی خواهد داشت. او می‌گوید:

 من گفتم بهتر نیست یک مشاور علمی و فناوری داشته باشیم؟و؟ترامپ پرسید آیا من می‌خواهم مشاور علمی باشم؟

 این جواب برای بیل گیتس غیر منتظره بود، او می‌گوید:

من نخواستم رئیس جمهور را امتحان کنم که آیا جدی می‌گفت یا خیر. به نظر می‌رسید که این جمله دوستانه گفته شده بود؛ چرا که در کل این یک گفت‌و‌گوی دوستانه بود.

انتخاب بیل گیتس، بنیان‌گذار مایکروسافت، خیلی با‌ارزش است؛ اما شاید ترامپ فقط می‌خواست بداند آیا بیل گیتس واقعا منتظر این شغل است یا خیر. با این وجود در صورتی که بیل گیتس واقعا این پیشنهاد را می‌پذیرفت، مشخص نبود ترامپ چه واکنشی نشان خواهد داد.

ترامپ از زمان آغاز به کارش انتخاب‌های غیر منتظره‌ای برای رهبری دولتش انجام داده است. مثلا وزارت انرژی به ریک پری واگذار شده است که دانشمند فیزیک هسته‌ای نیست. ترامپ پزشک خود در کاخ سفید را مسئول وزارت امور کهنه‌سربازان ایالات متحده آمریکا کرده بود؛ شغلی که به هیچ‌وجه با توانایی‌های این فرد سازگار نبود و در نهایت او را برکنار کرد. ترامپ علاقه بسیاری به جمع کردن سلبریتی‌ها در اطراف خود دارد و حتی یک بار تلاش کرد تا سیلوستر استالونه را قانع کند ریاست بنیاد هنر را به عهده بگیرد.

با وجود این‌که سابقه درخشان بیل گیتس با سوار شدن به قطار ترامپ خراب می‌شود؛ اما حداقل یک جنبه مثبت برای این کار وجود دارد: کاخ سفید می‌تواند بعد از مدت‌ها مشاور علمی داشته باشد.

از زمان ایجاد شدن دفتر سیاست‌گذاری علم و فناوری (OSTP) در کاخ سفید توسط کنگره آمریکا در سال ۱۹۷۶، رئیس جمهورهای آمریکا آزادی زیادی در نحوه اداره آن به شکلی که خودشان مناسب می‌دیدند، داشتند. باراک اوباما، رئیس جمهور پیشین ایالات متحده، جان هولدرن، استاد سابق دانشگاه هاروارد را که سابقه‌ای طولانی در فیزیک و محیط‌زیست داشت، به این سمت برگزید. اوباما همچنین تعداد کارمندان این بخش را از ۴۵ نفر در زمان ریاست‌جمهوری جرج بوش به ۱۳۵ نفر افزایش داد. اما از جولای سال گذشته تمامی مدیران رده‌بالا این دفتر را ترک کرده‌اند و در حال حاضر فقط ۳۵ نفر کارمند در دفتر سیاست‌گذاری علم و فناوری کاخ سفید کار می‌کنند. از فوریه امسال مایکل کراتسیوس بالاترین مقام رسمی این دفتر بوده است. کراتسیوس ۳۱ ساله در زمینه علوم سیاسی تحصیل کرده و قبل از آمدن به کاخ سفید برای بیلیونر مشهور تکنولوژی، پیتر تیل، به‌عنوان مدیر کارکنان انجام وظیفه می‌کرد.

وقتی مشکلات علمی برای ترامپ کاملا سیاسی تلقی می‌شوند، چنین فردی کارایی خاصی نخواهد داشت. حقایق علمی آمریکا را در پیمان آب‌و‎هوایی پاریس نگاه نخواهند داشت. رئیس‌جمهور آمریکا فردی با دانش فنی کافی کنار خود دارد که به‌عنوان نمونه بتواند به او مشاوره‌های لازم برای مذاکرات هسته‌ای با کره شمالی را بدهد. در دولت اوباما، ارنست مونیز به‌عنوان وزیر انرژی به‌صورت جدی در مذاکرات هسته‌ای با ایران درگیر بود.

اما این مسایل چالش‌های بزرگی هستند که دولت ترامپ تمایل دارد به آن‌ها توجه کند. یک مشاور علمی می‌تواند نقش مهمی در تصمیم‌های دولت داشته باشد. اوباما به مشاور علمی‌اش به‌عنوان یک تیم در اداره سیاست‌گذاری علم و فناوری کاخ سفید برای مشورت درباره مشکلات متنوعی مانند برنامه ملی تولید واکسن سرطان، برنامه چند میلیون دلاری تکنولوژی‌های عصبی و قوانین حاکم بر هواپیماهای بدون سرنشین تجاری نگاه می‌کرد. فرض کنید فردی که ترامپ به او اطمینان دارد، در مورد دسترسی عادلانه به اینترنت موضوعی را مطرح کند. آیا واقعا ترامپ به چنین موضوعاتی اعتقاد دارد؟

نکته مهمی که بیل گیتس روی آن تأکید جدی داشت این بود که یک مشاور علمی می‌تواند به‌خصوص در زمان‌های بحرانی بسیار مفید واقع شود. اوباما در مشکلاتی مانند شیوع ابولا در سال ۲۰۱۴ و حادثه نشت نفت شرکت بریتیش پترولیوم به اداره سیاست‌گذاری علوم آمریکا تکیه داشت. بیل گیتس در حال حاضر نگران احتمال شیوع یک بیماری همه‌گیر در آمریکا یا سایر نقاط دنیا است. او می‌گوید:

مهم نیست چه طرز تفکری داشته باشید. حتی اگر مصالح بشریت خارج از کشور اهمیتی برایتان نداشته باشد، متوقف کردن شیوع بیماری‌های واگیر کار هوشمندانه‌ای است.

فجایع بیولوژیک تنها تهدیداتی نیستند که اداره سیاست‌گذاری علوم و فناوری آمریکا می‌تواند در آن‌ها مفید باشد. در حال حاضر کنگره آمریکا نمی‌تواند از عهده سؤالات بنیادی که در زمینه حریم شخصی، استفاده از داده‌ها، امنیت و مدیریت کلی اینترنت وجود دارند برآید. مهم‌تر از همه این موضوعات توسعه سریع هوش مصنوعی و الزام وجود آمدن قوانینی در این زمینه در آینده نزدیک است.

با در نظر گرفتن این نکته که بیل و همسرش ملیندا گیتس منتقد ترامپ هستند، به نظر می‌رسد نپذیرفتن این پیشنهاد از طرف بیل گیتس خوب بوده است.