دانشمندان موفق به کشف منبع جدید رشد مغزی شدند

محققان موفق به کشف نقش مهم یاخته‌های گلیا یا گلیال شده‌اند. گلیا، مجموعه‌ای از سلول‌های غیر عصبی‌ است که مدت‌ها به‌عنوان سلول‌هایی پشتیبان دستگاه عصبی و منفعل در نظر گرفته می‌شد؛ اما در حقیقت این سلول‌ها برای رشد سلول‌های عصبی مغز، نقش حیاتی ایفا می‌کنند.

 ویلایوان فرناندس، یکی از محققان این تیم تحقیقاتی از دانشگاه نیویورک که یافته‌های مطالعاتشان در نشریه علمی «ساینس» منتشر شد، می‌گوید:

یافته‌های ما موجب بازنگری در دیدگاه غالبا عصبی محور در رشد مغز شده‌اند. اکنون نقش سلول‌های غیر عصبی همچون گلیا را درک کرده‌ایم.... در واقع، مطالعه‌ی ما نشان می‌دهد که پرسش‌های بنیادی در رابطه با رشد مغز از لحاظ زمان‌بندی، نوع و هماهنگی در تولید سلول‌های عصبی، تنها با درک نقش سلول‌های گلیا قابل‌درک است.

مغز از دو نوع سلول تشکیل شده است، سلول‌های عصبی (نورون) و گلیا. گلیا سلول‌های غیرعصبی هستند که بیش از نیمی از حجم مغز را تشکیل می‌دهند. عصب‌شناسان بیشتر بر سلول‌های عصبی تمرکز دارند؛ چراکه این دست سلول‌ها، شبکه‌هایی برای پردازش اطلاعات می‌سازند. با این وجود و با توجه به آرایش سلولی مغز، محققان تصور می‌کنند که گلیا می‌تواند نقش مهمی در رشد مغز داشته باشد.

به این ترتیب، محققان برای بررسی این موضوع، سیستم بینایی مگس میوه‌خوار را بررسی کرده‌اند. مگس‌های میوه‌خوار به‌عنوان ارگانیسم‌های قدرتمندی شناخته می‌شوند که می‌توانند مدل آزمایشی قوی برای مطالعات محققان باشند. در واقع سیستم بینایی این حشرات همچون انسان دارای مدارهای کوچکی است که نور را در تمام زمینه‌های بینایی شناسایی و پردازش می‌کند.

این پویایی موجب علاقه‌مندی محققان به این حشره شده است؛ چراکه این حشره به‌محض رشد مغز باید سلول‌های عصبی شبکیه را با دیگر سلول‌های عصبی نواحی دور مغز هماهنگ کند. اکنون محققان دریافته‌اند که هماهنگی سلول‌های عصبی به‌واسطه جمعیت سلول‌های گلیا به دست می‌آید که سرنخ‌هایی از شبکیه به مغز ایجاد می‌کند تا سلول‌های مغز به سلول‌های عصبی تبدیل کند. کلود دیسپلان، یکی از محققان این مطالعه، می‌گوید:

گلیا با عمل کردن به‌عنوان یک واسطه پیام‌رسانی، کنترل دقیق‌تری روی زمان تولید سلول عصبی و همینطور نوع سلول عصبی دارد.