استالاگمیتهای غار قلعه کرد، آینده آب و هوایی بسیار بد خاورمیانه را پیشبینی میکنند
بهتازگی گروهی از دانشمندان، پژوهشهایی در جهت پیشبینی آیندهی آب و هوایی جهان انجام دادهاند و در راستای انجام این پژوهشها، به ایران نیز سفر کردهاند. نتیجه پژوهشهای این افراد که شامل اطلاعاتی از آخرین عصر یخبندان و دورهی بین یخبندان میشود، نشان میدهد که جبران آثار خشکسالیهای پیاپی که مدت زیادی است خاورمیانه را در بر گرفته، چیزی در حدود ۱۰ هزار سال به طول میانجامد و همین موضوع میتواند خطرساز باشد. سواگ مِهتِران، دانشجوی دکترا از دانشکدهی رُزناستایل و یکی از اعضای این گروه پژوهشی، میگوید:
دولتهای محلی امیدواری زیادی دارند. آنها بر این باور هستند که این خشکسالی و کمبود آب، موقتی است و چشماندازهای بهتری برای دسترسی به آب، پیش رو است. مطالعات ما خلاف این موضوع را نشان میدهند. مطالعاتی که ما بر پایهی آب و هوای گذشته تاکنون انجام دادهایم، نشان میدهند که در آیندهی بلندمدت، روند کاهش بارش در خاورمیانه ادامه خواهد داشت. اکنون دریای مدیترانه را میتوان تنها منبع بارش این منطقه نامید که متأسفانه هیچ شاهدی در دسترس نیست که نشان دهد طوفانهای مدیترانهای در آینده بیشتر میشوند یا اینکه ابرزایی این دریا افزایش مییابد. آیندهی خاورمیانه از همین حالا قابل پیشبینی است.
استالاگمیتها یا چکیدهسنگها، رسوباتی از جنس کلسیم کربنات هستند که بهآرامی در کف غار انباشته میشوند و رشد میکنند. در شرایط مناسب، استالاگمیتها میتوانند تغییرات اقلیمی بیرون از غار را در ترکیب شیمیایی خود ذخیره کنند.
پروفسور علی پورمحمد، از گروه علوم زمینشناسی و دریایی دانشکدهی رُزناستایل و سرپرست این گروه پژوهشی، میگوید:
ما دانستههای خود را از تغییرات اقلیمی گذشته، جمعآوری کردیم و از آنها استفاده کردیم تا بتوانیم بر پایهی تغییرات اقلیمی جهانی که هماکنون در حال رخ دادن هستند، آیندهای را که پیش رو داریم پیشبینی کنیم.
پژوهشگران دریافتهاند که تغییرات آب و هوایی طی ۷۰ الی ۱۳۰ هزار سال گذشته که شامل اطلاعات ثبتشده از دورهی بین یخبندان در غارهای خاورمیانه نیز میشود، ارتباط نزدیکی با تغییرات اقلیمی آتلانتیک شمالی دارد. پژوهشگران با مقایسهی دادههای خاورمیانه با دیگر مناطق، پی بردهاند که رابطهی نزدیک و مستقیمی بین در دسترس بودن آب و تابش مستقیم خورشید به عرضهای میانی اوراسیا وجود دارد. مطالعات نشان دادهاند که میزان تابش مستقیم خورشید تا ۱۰ هزار سال دیگر نسبت به وضعیتی که امروز دارد، افزایش نخواهد یافت. این نشان میدهد که آثار خشکسالیهای اخیر، تا هزاران سال آینده از بین نمیروند.
پژوهشگران در آزمایشگاه دانشکدهی رُزناستایل به کمک یک روش سن سنجی (ژئوکرونولوژی) به نام اورانیوم-توریم، سن مطلق نمونههایی از رسوبهای دو استالاگمیت را که در غار قلعه کرد قزوین هستند، اندازهگیری کردهاند.
دادههای دیرینه اقلیم غار قلعه کرد که شامل تغییرات اساسی در ایزوتوپهای اکسیژن رسوبات کلسیم کربنات هستند، با دادههای مشابه از دیگر غارها و منابع یخ مقایسه شدهاند و سپس برای پیشبینی میزان آب در دسترس در خاورمیانه و آسیای غربی در زمان حال و آینده، مدلسازیهایی انجام شدهاند که همگی نشان میدهند کمبود آب تا هزاران سال آینده جبران نخواهد شد.
نتایج این پژوهش که بهصورت عمده روی استالاگمیتهای غار قلعه کرد قزوین انجام شده، در مجله Quaternary Science Reviews منتشر شده است.
نظرات