چرا سازندگان محصولات الکترونیکی به آمریکا باز نمی‌گردند؟
شبکه‌ی CNBC اخیرا با دیجان زنگ (Dejian Zeng)، یکی از دانش آموختگان مدرسه‌ی خدمات عمومی وگنر از دانشگاه نیویورک مصاحبه کرد. این شخص تابستان سال گذشته به صورت مخفی و تحت پوشش در کارخانه‌ی ساخت آیفون در پگاترون، یکی از شرکای تولیدکننده‌ی اپل مشغول به کار شد. وی پس از بازگشت از این سفر که توسط دانشگاه نیویورک و موسسه‌ی دیده‌بان کار چین (به انگلیسی: China’s Labor Watch) ترتیب داده شده بود، اعلام کرد که اطمینان دارد که کارگران آمریکایی در کوتاه‌مدت قادر به فعالیت در کارخانه‌های ساخت آیفون نخواهند بود.
چگونه دانشجوی یکی از معتبرترین دانشگاه‌های آمریکا سر از چین در آورده است و به‌راحتی روی چهارپایه‌ی کارخانه نشسته و مشغول سرهم کردن جزء به جزء قطعات آیفون شده است؟
زنگ به CNBC درباره‌ی تصمیم خود مبنی بر صرف ۶ هفته در کارخانه و کار روزانه به مدت ۱۲ ساعت از دوشنبه تا شنبه، آن هم اغلب در ساعات شب و آنچه که در این مدت مشاهده کرده بود، توضیح داد. در ابتدا معلوم شد که وارد شدن به یک کارخانه‌ی ساخت آیفون آن قدرها هم دشوار نیست.
زنگ در مصاحبه‌ی خود با CNBC گفت:
آن‌ها تنها آدرس کارخانه‌ی مورد نظر را به من دادند و من هم همین‌طور بی‌مقدمه وارد آن شدم. زمانی که به آنجا رسیدم افراد مختلفی را به همراه وسایل سفر و منتظر در یک صف طولانی دیدم. من هم مثل آن‌ها در صف ایستادم.زمانی که نوبت به من رسید، آن‌ها از من درخواست کارت شناسایی کردند. از من خواستند دستانم را به آن‌ها نشان دهم و الفبای انگلیسی را از حفظ بخوانم. درخواست‌‌های آن‌ها را در کمتر ۳۰ ثانیه انجام دادم. برای استخدام در آنجا نیاز به هیچ‌گونه درخواست رسمی یا داشتن مهارت خاصی نبود.
زنگ به CNBC گفت به این دلیل به کارخانه‌ی یادشده رفت که دیده‌بان کار چین احتمال وقوع یک اعتصاب را در آنجا می‌داده است و این دیده‌بان قصد داشت تا در صورت رخ‌دادن چنین اعتصابی، به آنجا مراجعه کند و به بررسی چگونگی وقوع آن بپردازد.
به گفته‌ی زنگ، دیده‌بان کار چین تحقیقی را انجام داده و متوجه شده بود که با وجود بالا نبودن دستمزدها، کارخانه‌ی پگاترون در حال کم کردن کمک‌های مالی ارائه شده به کارگران نظیر حق غذا بود که در نهایت باعث کاهش پرداختی به آن‌ها می‌شد. همان‌طور که وی اشاره کرد، در حالی که پگاترون حداقل دستمزد کار را پرداخت می‌کرد؛ اما در حال سوءاستفاده از این راه و کاهش هزینه‌های خود بود. زنگ همچنین ادعا کرد که چندین مورد تخلف نظیر کار اجباری خارج از ساعت مشاهده کرده و این مسئله را از طریق نامه‌ای سرگشاده خطاب به اپل در ماه مارس مطرح کرده است.
چرا امکان بازگشت کارخانه‌ها فراهم نیست؟
زنگ پس از مشاهده‌ی نحوه‌ی کار یک کارخانه‌ی چینی ساخت آیفون، اکنون معتقد است که تفاوتی ندارد کدام سیاستمدار خواستار بازگشت کمپانی‌های آمریکایی به خاک آمریکا است؛ اپل یا شرکت‌های دیگر قادر به ساخت کارخانه‌های قابل رقابت با نمونه‌های حال حاضر در خاک چین نخواهند بود. زنگ می‌گوید:
اولین نکته‌ای که از منظر کاری می‌توانم به آن اشاره کنم، این است که چنین دستمزدهایی برای کارگران آمریکایی قابل قبول نیست. در این کارخانه مبلغی که برای یک ماه کار به من پرداخت می‌شد، ۳۱۰۰ ین معادل ۴۵۰ دلار بود. من تصور نمی‌کنم که کارگران آمریکایی با توجه به شرایط و هزینه‌های زندگی در اینجا، حاضر به دریافت چنین دستمزدهایی باشند.حتی اگر آن‌ها کارخانه‌ها را به آمریکا بازگردانند، کارگران را با ربات‌ها جایگزین خواهند کرد. پگاترون در حال حاضر برای قرار دادن دوربین و باتری درون آیفون‌ها از ربات‌ها استفاده می‌کند. ربات‌ها بسیار دقیق‌تر از نیروی انسانی هستند و دقت و ظرافت به شدت برای این دو قطعه‌ی یاد شده قابل توجه و حیاتی است.
به باور زنگ، تنها دلیلی که کماکان از نیروی انسانی استفاده می‌شود، ارزان بودن آن در برخی موارد است. وی در این‌باره می‌گوید:
ما در چین از نیروی انسانی به جای ماشین استفاده می‌کنیم، زیرا نیروی انسانی از نگهداری و حفظ ماشین‌ها ارزانتر است. اگر شما کارخانه‌ها را به آمریکا بازگردانید، باید در مورد چگونگی مدیریت و سازماندهی کارگران برنامه‌ریزی کنید.
اعتصابی که زنگ انتظار آن را می‌کشید هرگز رخ نداد؛ اما وی معتقد است، اعتصاب‌هایی از این دست، به راحتی می‌تواند در آمریکا اتفاق بیافتد. وی می‌گوید:
ما اتحادیه‌های کارگری در چین نداریم. اما اتحادیه‌ها، سازمان‌های قدرتمندی در آمریکا هستند و این مسئله می‌تواند دردسرهای بسیاری برای کارخانه‌ها در پی داشته باشد.
وی افزود که حجم بالای رفت و آمد کارگران و نبود رهبری کارگری، احتمال وقوع اعتصاب در چین را بسیار پایین می‌آورد. وی در این رابطه می‌گوید:
نرخ رفت و آمد کارگران در آنجا بسیار بالا است. کارگران پس از دو هفته یا یک ماه کارخانه‌ها را ترک می‌کنند. برای کارگران معمولی فکر کردن در مورد خوشایند نبودن آنجا و سازماندهی اعتراضات بسیار دشوار است. این مسئله نیازمند یک مدیریت میانی، یک سرکارگر و کسی است که هر روز جلساتی را برگزار و کسی که مطالباتی را مطرح کند و در حین یکی از این جلسات تصمیم گرفته شود که مثلا فردا یک اعتصاب صورت گیرد یا برای افزایش دستمزدها مبارزه شود. وقوع این اتفاقات در مجموع بسیار نامحتمل است.
حتی هزینه‌های زندگی در چین نیز در حال بالا رفتن است
زنگ حین گفتگو با شبکه‌ی CNBC اشاره کرد که چنین کارخانه‌های تولید‌کننده‌ای در حال ظهور در دیگر کشورها و مکان‌هایی هستند که هزینه‌ی نیروی انسانی در آن‌ها حتی از چین نیز ارزانتر است. وی می‌گوید:
چین در حال توسعه است. قیمت غذا و مسکن در حال افزایش است، در نتیجه شما متناسب با آن‌ها باید دستمزدها را افزایش دهید. در چین دولت حداقل دستمزد را تعیین می‌کند و به همین علت دستمزدها در حال بالا رفتن است، در نتیجه هزینه‌ی نیروی انسانی نیز در حال افزایش است. در کشورهای دیگر نظیر بنگلادش، دستمزدها بسیار پایین است. آن‌ها در حال تعطیل کردن کارخانه‌ها در چین و نقل مکان به کشورهایی هستند که هزینه‌ی نیروی انسانی پایین‌تر باشد. کارخانه‌ها قبلا در آمریکا فعالیت می‌کردند، سپس به چین نقل مکان کردند و اکنون در حال تغییر مکان به ویتنام و بنگلادش هستند.اگر دونالد ترامپ خواستار تولید آیفون در خاک آمریکا است؛ اپل ناگزیر از پرداخت دستمزد‌های بسیار بیشتر و متناسب با آمریکا است؛ بنابراین مشتریان ناچار به پرداخت مبلغ بیشتری خواهند بود. در غیر این صورت و اتکای بیشتر به ماشین‌ها، شغل جدیدی ایجاد نخواهد شد و سرانجام آن، جایگزین شدن ربات‌ها با نیروی انسانی خواهد بود.
نظرات