۸ رویداد باورنکردنی تاریخ که تنها یک بار آنها را مشاهده کردهایم
برخی از بزرگترین و سختترین دستاوردهای انسان بارها تکرار شدهاند. انسان وقتی برای اولین بار به ماه سفر کرد، ۱۱ بار دیگر نیز توانست این کار را با موفقیت انجام دهد. حتی بعضی از عجیبترین رویدادهای جهان چندین بار اتفاق افتادهاند. اما در این میان، اتفاقهای باورنکردنی و منحصربهفردی نیز وجود دارند که انسان تنها یکبار آنها را مشاهده کرده است. همراه زومیت باشید.
دنبالهدار وست
در سال ۱۹۷۶، ستارهشناسی به نام ریچارد وست، دنبالهداری را در آسمان مشاهده کرد که بعدها به نام «دنبالهدار وست» (Comet West) شناخته شد. این جرم آسمانی بسیار پرنورتر و درخشانتر از مشتری بود. دنبالهدار وست به علت پرنورتر بودنش نیست که در لیست ما قرار گرفته، بلکه به دلیل دورهی مداری آن است. بسیاری از دنبالهدارها مانند دنبالهدار هالی، تنها یکبار در طول عمر انسان قابل مشاهده هستند.
دنبالهدار هالی هر ۷۶ سال یکبار به دور خورشید میچرخد؛ اما چرخش دنبالهدار وست به دور خورشید، بر اساس برآوردهایی که انجام شده است، هر ۲۵۰ هزار سال یکبار اتفاق میافتد. به دلیل اینکه از دست دادن جرم یا برهمکنش با سایر اجرام خورشیدی باعث تغییر در چرخش دنبالهدار به دور خورشید میشود، این برآوردها هیچ وقت دقیق نخواهند بود.
متأسفانه مشاهدهی دنبالهدار وست خیلی مورد توجه رسانهها قرار نگرفت چون قبلا در مورد مشاهده دنبالهدار کوهوتک صحبتهای بیهودهی زیادی شده بود که بعدها با پخش تصاویری از رصد این جرم آسمانی، معلوم شد که اغراق زیادی در مورد این دنبالهدار شده بود. به علت این ذهنیت منفی که وجود داشت رصد دنبالهدار وست، انعکاس چندانی پیدا نکرد و بسیاری از ما در سال ۱۹۷۶ عبور این دنبالهدار را نتوانستیم و دیگر هم نخواهیم توانست مشاهده کنیم.
رویداد کرینگتون
رویداد کرینگتون (The Carrington Event) در سال ۱۸۵۹، اولین رویداد ثبتشده از یک جرقهی خورشیدی بود که بر زمین اثر گذاشت. این واقعه در روز اول سپتامبر این سال رخ داد و نام خود را از ریچارد کرینگتون، ستارهشناس خورشیدی گرفته است که در آن زمان به مشاهدهی این توفان از تلسکوپ رصدخانهی خصوصی خود پرداخته و طرحی از لکههای خورشیدی کشیده بود. این جرقه به گفتهی دانشمندان ناسا، بزرگترین طوفان خورشیدی ثبتشده در ۵۰۰ سال اخیر بوده است.
رویداد توفان خورشیدی کرینگتون منجر به نمایشهای بزرگ شفق قطبی شد که تا جنوب کارائیب قابل مشاهده بودند. در اول سپتامبر ۱۸۵۹، قدرتمندترین طوفان ژئومغناطیسی عصر مدرن به زمین ضربه زد. شفق قطبی که بهطور عادی فقط در عرضهای جغرافیایی بالا قابل مشاهده است، در سواحل کارائیب هم دیده شد. مناطق اطراف کوهستان راکی بهشدت درخشان شده بود؛ بهطوری که افرادی که در معدن طلا کار میکردند، از شدت روشنایی شب، فکر کردند صبح شده است و از چادرهایشان خارج شدند تا صبحانه آماده کنند!
مقالهی مرتبط:۱۵ رویداد فضایی سال ۲۰۱۶
اما مهمتر از صبحانهی کارگران معدن، قطع سراسری تلگراف کل دنیا بود! هرچند در بعضی مناطق، ارتباط مراکز تلگراف با تأمینکنندههای الکتریکی قطع شده بود، هنوز میتوانستند پیغامها را دریافت و ارسال کنند. این واقعه - که به احترام ریچارد کرینگتون، با نام «رویداد کرینگتون» شناخته میشود - با اینکه در دهه ۱۸۰۰ تنها مشکلات کوچکی به وجود آورد؛ اگر امروزه رخ بدهد، خرابیهای جبرانناپذیری بهجای خواهد گذاشت.
نابودی بیماری آبله
تغییرات در سبک زندگی و علم پزشکی، افت و خیزهایی در میزان شیوع و درمان بیماریها ایجاد کرده است؛ اما بهجرئت میتوان گفت هیچ نوع بیماری نبوده که بهطور کامل از بین رفته باشد. تا امروز، آبله همچنان تنها بیماری است که بشر توانسته بهطور کامل آن را ریشهکن کند. در سال ۱۹۷۵ این بیماری در یکی از مناطق بنگلادش به شکل وحشتآوری شیوع پیدا کرد که موجب شد ۴۶ درصد مبتلایان به آن در بیمارستان داکا جان خود را از دست بدهند.
محققان معتقدند آبله که موجب بروز ضایعات پوستی میشود، حدود ۳۰۰۰ سال پیش در هند یا مصر بروز کرده است. ویروس واریولا طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت (WHO) که عامل بیماری آبله است یکسوم مبتلایان (۲ میلیون نفر) را از بین میبرد و به نابینا شدن صدها هزار نفر منجر میشد. این بیماری در سال ۱۹۸۰ و پس از اجرا شدن کمپینهای واکسیناسیون طولانیمدت ریشهکن شد. آخرین نمونههای باقیمانده از این ویروس در آزمایشگاههای آمریکا و روسیه نگهداری میشوند.
سفر به سیارههای نپتون و اورانوس
سفینه فضایی وویجر ۲ (Voyager ۲) ناسا در ۲۴ ژانویه سال ۱۹۸۶ از سیارهی گازی مرموز و دور اورانوس دیدن کرد و توانست تصاویر خیرهکنندهای از این سیاره و قمرهای آن را در طول عبورش از کنار آن که حدود ۵ ساعت و نیم به طول انجامید، ارائه کند. دانشمندان نشان دادند که جو این سیاره ۸۵ درصد هیدروژن و ۱۵ درصد هلیوم است. آنها همچنین دریافتند که اورانوس دارای یک میدان مغناطیسی متفاوت از سیارات دیگر است. در عطارد، زمین، مشتری و زحل، میدان مغناطیسی تقریبا با محور چرخش همتراز است. این فضاپیما همچنین با گردش به دور نپتون، یک نقطهی سیاه بزرگ و چند چشمهی جوشان را روی قمر نپتون ثبت کرد.
وویجر ۲ ثابت کرد که در اطراف اورانوس میدان مغناطیسی قدرتمندی وجود دارد؛ اما شدت آن یکدهم میدان مغناطیسی زحل است. با این حال قدرت آن بهطور متوسط ۵۰ بار بیشتر از میدان مغناطیسی زمین است و دنبالهای به طول ۴۶۵ هزار کیلومتر (۱۸ برابر شعاع خودش) دارد. درک اینکه چگونه میدان مغناطیسی سیارهای با خورشید تعامل دارد، یک بخش کلیدی از اهداف ناسا برای درک ماهیت فضا است. مطالعهی ارتباط خورشید با سیاره، نهتنها اطلاعاتی ارائه میدهد که برای سفر به فضا مفید است، بلکه کمک میکند تا در مورد ماهیت سیارات و نیروهای بالقوه آنها بیشتر بدانیم.
وویجر 2 همچنین موفق به کشف ۱۰ قمر و ۲ حلقهی جدید در این سیاره شد. این سیاره در مجموع دارای ۲۷ قمر است. فضاپیمای وویجر ۱ هماکنون دورترین ساختهی دست بشر و نخستین فضاپیمایی است که وارد فضای میانستارهای شده که در آن جریانهای مداوم و میدان مغناطیسی تأثیری روی اشیاء ندارند.
تصرف کشتی جنگی توسط سربازهای پیاده نظام
در زمستان سال ۱۷۹۵ (مصادف با انقلاب فرانسه) هوا آنقدر سرد بود که یکی از ناوگانهای نیروی دریایی آلمان که در ساحل جزیرهی تکسل (Texel) لنگر انداخته بود، گرفتار شد. به همین دلیل نیروهای فرانسوی به فرماندهی لوئی لایُو توانستند به سربازهای پیاده نظام این کشتی حمله کنند و آن را تحت کنترل خود درآورند. نیروهای فرانسوی در این حمله، ۱۴ کشتی را به تسخیر گرفتند.
هنوز بین تعداد نبردی که صورت گرفته است، اختلاف نظر زیادی وجود دارد. گزارشهای آلمانی نشان میدهند که بین نیروهای آلمانی و فرانسوی هیچ جنگی صورت نگرفته است و فرماندهان آلمانی تعهد کرده بودند در صورتی که به آنها حمله نشود، در ساحل خواهند ماند. فرماندهان آلمانی برای جلوگیری از کشت و کشتار، از دستورات فرانسویها پیروی کرده بودند. یک جراح آلمانی که در حمله به این کشتی به اسارت گرفته شده بود، در یادداشتهای خود مینویسد:
صبح روز شنبه، مستخدم کشتی به من اطلاع داد که گروهی از نیروهای پیاده نظام در نزدیکی کشتی قرار دارند. از پنجرهی کابین که به بیرون نگاه کردم دیدم واقعا سربازهای پیاده نظام کنار کشتی ایستادهاند.
لوئی لایو داستان را اینطور شرح میدهد:
هنگامی که کشتیهای آلمانی ما را دیدند، نیروی دفاعی خود را آماده کردند. من ابتدا تعدادی از پیاده نظامهای خود را بهسوی کشتی فرستادم و در ادامه باقیماندهی نیروهایم را روانه کردم. سرانجام ناوگان به کنترل ما درآمده بود. این داستان تسخیر کشتی آلمانیها است که به دست فرمانده پیاده نظام ۲۳ ساله اجرا شده بود.
نقاشان دریایی فرانسه این حادثه را بهعنوان یک نبرد باشکوه به تصویر کشیدهاند و اغلب آن را نبردی حماسی بهحساب میآورند. چه بهطور توافقی یا جنگ و مبارزه، این اولین بار در تاریخ بود که یک کشتی توسط سربازهای پیاده نظام تصرف شده بود.
تنها انسان نجاتیافته از بیماری ایدز
در بین بیش از ۳۰ میلیون مبتلا به ایدز، از زن و مرد گرفته تا کودک، شاید تنها نمونهای که در آن تاکنون درمانی برای ایدز ثبت شده است، به پرونده تیموتی براون بازمیگردد؛ بیمار ۴۰ سالهی آمریکایی که در شهر برلین تحت درمانی آزمایشی قرار گرفت و نتایج این درمان تاکنون مثبت بوده است. اما این موفقیت پایان تلاش برای درمان ایدز نیست. در همان سال ۲۰۰۹ در سراسر جهان ۱.۸ میلیون نفر در اثر ابتلا به ایدز درگذشتند و ۲.۶ میلیون نفر دیگر به این بیماری آلوده شدهاند.
هنوز در هر ساعت بهطور متوسط ۳۰ کودک در اثر ابتلا به ایدز جان خود را از دست میدهند. در واقع درمان براون را نمیتوان درمان ایدز به شمار آورد، بلکه میتوان آن را گامی در راستای تحقیقات در زمینهی درمان این بیماری دانست. از رویکردهای جدیدی که مورد توجه قرار گرفته، روش پیشرفتهای بر مبنای مهندسی ژنتیک است که به کمک آن میتوان بهطور مستقیم DNA مشخصی در ژنوم را دستکاری کرد.
خشک شدن آبشار نیاگارا
نیاگارا، بزرگترین آبشار جهان، در واقع به مجموعهی سه آبشار بزرگ اطلاق میشود که در مرز آمریکا و کانادا واقع شدهاند. بزرگترین آبشار، نعل اسب (Horseshoe) نام دارد که قسمت اعظم آن در کشور کانادا واقع شده است. دومین آبشار به جهت وسعت، آبشار آمریکایی (American Falls) نام دارد که بهوسیلهی جزیرهی Goat جدا شده است. کوچکترین آبشار هم لباس عروس (Bridal Veil Falls) نام دارد و توسط جزیره Lun از سایر بخشها جدا افتاده است.
آبشار نیاگارا که زیباترین و بزرگترین آبشار جهان است، تاکنون تنها یک بار خشک شده و خالی از آب بوده است، آنهم نه به خاطر خشکسالی و کمآبی بلکه به دلیل پرآبی و تخریب فراوان. ۴۸ سال پیش، مهندسان ارتش ایالات متحده آبشار نیاگارا را خشک کردند تا بتوانند حجم عظیم صخرههایی را که در بستر آبشار ریخته بودند، جابهجا کنند. به این منظور سدی موقتی به طول ۱۸۲ متر بر مسیر نیاگارا ساخته شد.
مقالهی مرتبط:آبشار نیاگارا کجاست؟
سدی متشکل از ۲۷ هزار و ۸۰۰ تن سنگ که در هر ثانیه ۶۰ هزار گالن آب را به سمت بخش کانادایی آبشار منحرف میکرد و آبشار آمریکایی که ۱۲ هزار سال پیوسته جاری بود، مانند صحرایی خشک شد. در این مدت که مهندسین بستر و ساختار صخرهای آبشار را مقاومسازی میکردند، پلکانی موقتی هم ساخته شده بود تا توریستها بتوانند از محیط وحشی بستر نیاگارا که در حالت عادی قابل رؤیت نبود، بازدید کنند.
گردباد در اقیانوس اطلس جنوبی
معمولا در اقیانوس اطلس شمالی گردبادهای بزرگی رخ میدهد. در هر فصل بهطور متوسط ۱۲ طوفان استوایی و ۶ گردباد رخ میدهد. از سال ۱۹۷۴ تا امروز فقط ۹ طوفان استوایی در اقیانوس اطلس جنوبی رخ داده است. در ۲۹ آگوست ۲۰۰۵، شهر نیواورلئان دچار توفان مهیبی به نام کاترینا (Cyclone Catarina) شد. خیلی سریع آب در سطح شهر جریان یافت و بیش از ۸۰ درصد شهر زیر آب رفت.
پس از توفان کاترینا این منطقه یکی از مناطق بهشدت ویرانشدهی شهر بود. طوفان حداقل ۱۸۳۶ نفر را کشت و حداقل ۱۵۰ میلیون دلار خسارت به شهر وارد کرد. به این ترتیب طوفان کاترینا گرانترین بلای طبیعی در تاریخ ایالات متحده شد.
نظرات